Morgunblaðið - 29.11.1961, Side 10

10
MORGVNLLAÐIÐ
Miðvikudagur 29. nóv. 1961

Erkifjandi Pasternaks
hinn nýi öryggismálaráö-
ráöherra Sovétríkjanna

HIMis nýi öryggismálaráð-
herra Sovétríkjanna, Valdimir
Jefimovitsj Semitjastnyj, sem
áður var fórseti Komsomol
(æskulýðssamtaka kommún-
ista), hélt eins og mörgum er
kunnugt, langa hátíðarræðu í
tilefni 40 ára afmæli Kom-
somols og fór þá vægast sagt
óvægum orðum um Nóbel-
skáldið Boris Pasternak.
„Jafnvel svín leggjast ekki
svo lágt að saurga þann stað,
þar sem þau nærast og sofa,“
sagði Semitjastnyj í sam-
bandi við bók Pasternaks, „Dr.
Zjivago". Hann sagði enn-'
fremur: „Hversvegna nýtur
þessi Dölvaði landflóttamað-
ur ekki andrúmsloftsins x
heimi kapítalista, sem hann
saknar svo mjög, sem honum
verður svo tíðrætt um? Eg er
sannfærður um, að hið opin-
bera hér í landi hefur engu
við þetta að bæta. Látum hann
verða sannan landflóttamann,
Og sendum hann til þessarar
kapítialísku paradísar sinnar.
Eg er viss um, að hvörki les-
endur né stjórnin heryfa
nokkrum andmælum.1
Fundarmenn hylltu Semitsa
stnyj ákaft að ræðu þessari
lokinni, og Krúsjeff sjálfur
tók einnig til máls og tók í
sama streng háðungar Og ill-
kvittni í garð Pasternaks, sem
stuttu áður hafði hafnað
Nóbelsverðlaununum sínum.
V. J. Semitjastnyj tekur nú
við af Aleksandr Sjelepin, sem
er orðinn ritari miðstjórnar-
innar. Áður hafði hann tekið
við af Sjelepin sem forsetd
Komsomols.
Hinn nýi öryggismálaráð-
herra er aðeins 37 ára gam-
ail. Hann lærði við efnafræði-
tæknistofnunina í Kemerovo,
en 18 ára gamall gerðist hann
starfsmaður við Komsomol.
Frá því 1945 vann hann fyrir
Krúsjeff, sem þá var flokks-
formaður í Úkraínu, og síðan
hefur hann verið sannur skjól
stæðingur Krúsj effs. Krúsjeff
skipaði hann fyrst flokksstjóra
Og árið 1947 aðalritara Kom-
somols í Úkraínu Og árið 1950
Pasternak
Semitjastnyj til Azerbajdzjan,
til þess að endurskipuleggja
flokkinn í lýðveldinu, þar sem
allt hafði gengið á tréfótum
til þessa.
Semitjastnyj hefur a. m. k.
ætíð verið tryggur lærisveinn
Krúsjeffs. Þegar hann gengdi
embætti aðalritara Komsom-
ols, hvatti hann rúmlega
350.000 æskumenn til þess að
halda til hinna hrjóstrugu
lenda í Siberíu og Kazahstan,
og þóttist takast vel.
Semitjastnyj tók einnig
virkan þátt í því að „vernda
hugsjónir kommúnista gegn
ásókn erlendra áhrifa“. Eftir
Skj "lstæðingur Krusjeffs, Vladimir
Semiíjastnyj, sem taldi Pastemak
,verri en svin
fluttist Semitjastnyj ásamt
húsbónda sínum og meist-
ara til Moskvu, Og tók þú um
leið við aðalritaraembættinu
í miðstjórn Komsomols.
Þegar Sjelepin varð for-
maður ríkisöryggisnefndar í
stað ívars „grimma" Serov,
sem var „hreinsaður", varð
Semitjastnvj aðalritari. Því
embætti sinnti hann hinsvegar
ekki lengi, því að 25. marz
1959 tók Sergej Paylov við af
honum.
Semitjastnyj fékk nú stöðu
sem deiidarstjóri í miðstjórn
flokksmála Sovétríkjanna, Og
lét hann mikið af sér .kveða
hvað snertí hreinsanir, m. a.
í Hvíta-Rússlandi, Uzbekistan,
Azerbajdzjan og Turmenkist-
an.
álitu þá, að hann væri að
falla í skuggann, en ef svo
hefur verið, var Krúsjeff ekki
um að kenna, því að brátt
hreinsaði hann Kiritsjenko,
sem sent hafði Semitjastnyj til
Azerbajdzjan. Hugsanlegt er
þó, að Krúsjeff hafi sent

Kindu í höndum
hermanna 5Þ
árásirnar á Stalín á 20. flokks-
þinginu 1956, tók að bera á
fríhyggju stúdenta m. a. í
Moskvu, Tbilisi og Viljnus, en
Semitjastnyj „kom aftur fyr-
ir þá vitinu."
Þegar hann gengdi embætti
aðalritara Komsomols, var
hann aðallega sendur til út-
landa. Hann sótti æskulýðs-
þingin í Búlgaríu, Tékkósló-
vakíu og Júgóslavíu (í janúar
1958), og sagt er, að í Beógrad
hafi hann reynt að skipta sér
af innanflokksmálum júgó-
slavnesku æskulýðssamtak-
anna. Til þess að kreppa að
þingfulltrúum kallaði hann
saman léynifund nefndarfull-
trúa frá hinum svokölluðu
„sósíalisku" löndum og lagði
til að þjarmað yrði að alþjóða-
í ágúst 1959 var hann skyndi
J- B. Holmgaard
í stað D. N. Jakovlev. Menn
nefndum Asíulandanna.
Þegar hann gegndi starfi
deildarstjóra í SUKP, var
hann yíirfulltrúi nefndar, sem
serd var til Ungverjalands.
Á hinu nýafstaðna 22. flokks
þingi var Semitjastnyj endur-
kosinn fulltrúi í miðstjórnina.
Haustmóti Tafl-
félagsins að !pka
Leopoldville, Kongó, 27. nóv.
— NTB — AP.
FULLTRÚI Sameinuðu Þjóðanna
í Kongó,*George Smith skýrði svo
frá í dag, að Eþíópíu-hermenn
SÞ hefðu haft bæinn Kindu í
NÝJA LJÓSPRENTUNAR-
STOFAN, Brautarholti 22 (geng
Í8 inn frá Nóatúni) Sími 19222.
Góð bílastæði.
Ingi Ingimundarson
héraðsdómslögmaður
málflutningur — lögfræðistörf
Tjarnargötu 30 — Sími 24753.
Kívu-héraði í sinium höndum frá
þvi snemma á sunnudag. Það var
í Kindu, sem ítölsku hermennirn-
imir þrettán voru drepnir 11.
nóvember sl.
Sagði George Smith að her-
menn SÞ. hefðu tekið bæinn án
þess til blóðsúthellinga kæmi og
verið vel tekið af íbúum bæjar-
ins.
Dr. Sture Linner, fulltrúi S.Þ.
í Kongó sagði við fréttamenn á
laugardag, að S.Þ. myndu ekki
afvopna herdeild þá, sem í voru
banamenn ítalanna þrettán. Hann
vísaði til ummæla Miðstjórnar-
innar í Leopoldville — að henni
væri kunnugt um, hver herdeild-
in væri — og sagði réttast að
stjórnin sæi um að hinir seku
yrðu sóttir til saka í Leöpold-
ville.
★
Joseph Ileo upplýsingamálaráð-
herra miðstjórnarinnar í Leopold
ville sagði í útvarpsávarpi í gær,
að samþykkt öryggisráðsins frá
24. nóvember gæti valdið straum-
hvörfum í Kongómálinu og væri
miðstjórninni í Leopoldville mik-
ill styrkur. Samkvæmt sam-
þykkt Öryggisráðsins hefur stjórn
S.Þ. heimild til þess að beita
valdi til þess að binda endi á
aðskilnanðarstefnu Katangastjórn
ar. Ileo sagði, að með samþykkt-
inni viðurkenndu Sameinuðu
þjóðirnar óskir Kougósku þjóðar-
innar um fullveldi.
★
Þingið í Leopoldville sam-
þykkti í dag tillögu, þar sem mið
stjórnin er hvött til þess að koma
aftur á stjórnmálasambandi við
Belgíu. Því var slitið í forsætis-
ráðherratíð Patrice Lumumba.
NYLEGA lauk Haustmóti félags-
ins í hægri skák. Að þessu sinni
var teflt í Breiðfirðingabúð
(uppi), dagana 28. október til 19.
nóvember, en þar eru hin vist-
legustu húsakynni. Teflt var
nokkuð stíft fyrst í stað, eða 6
umferðir og biðskákir á 9 dögum,
en síðan aðeins um helgar.
1 meistaraflokki voru 17 þátt-
takendur og var tefldar 9 um-
ferðir eftir Monrad-kerfi. Meðal
þáttakenda þar voru nokkrir
nafnkunnir skákmenn, svo sem
Björn Þorsteinsson, ungur Reyk-
vikingur, sem sjálfsagt á eftir að
ná mjög langt í íþrótt þessari, ef
áræði og þol brestur ekki. Björn
sigraði með yfirburðum, fékk
814 vinning af 9 mögulegum. í
öðru til þriðja sæti voru þeir
Kári Sólmundarson fyrrum
landsliðsmaður í skák og olympíu
fari frá síðasta ári. Og Gylfi
Magnússon, sterkur skákmaður,
með 7 vinninga. Munu þeir
keppa í einvígi um landsliðssæti
það sem veitt er þeim sem efstur
er í mótinu, án þess að hafa þau
fyrir. 1 fjórða sæti koma svo Jón
Kristinsson með 514 vinning.
Jón vann sér landsliðsrétt í ís-
landsþinginu síðasta. Jón Hálf-
danarson, var einnig meðal þátt-
takenda. Hann byrjaði mjög vel,
en vantaði auðsýnilega úthald
við hina sterkari menn mótsins,
hafnaði hann að lokum í 8. sæti.
Jón er mjög ungur að árum. og
má því vænta mikils af honum í
framtíðinni.
I 1. og 2. flokk sem telfdu sam
an var mikil harka í baráttunni
um efstu sætin. Sigurvegarin
vár Haukur Angantýsson ungur
Keflvíkingur, Haukur var vel að
sigri sínum kominn þó hann sé
13 ára gamall, tefldi hann af
miklu öryggi, og skapfestu. Hann
fhlaut '7. vinninga og flytzt í
meistaraflokk. 1 öðru sæti kom
svo Jón Þorsteinsson einnig með
7 vinninga. en 214 stigi lægri en
Haukur. Jón var óheppinn úr
hófi fram, og er sjálfsagt að
benda á það að einn ef ekki tveir
af hans andstæðingum hættu í
mótinu, eða mættu ekki til leiks
nema endrum og eins, og fékk
hann því færri stig á þá en
skyldi. Báðir eru þessir menn úr
Rifizt um ræðu
Heaths
London, 27. nóvember.
TIL harðra umræðna kom í
brezka þinginu í dag milli
Hugh Gaitskell, formanns
brezka verkamannaflokksins
og Edwards Heaths, aðstoðar-
utanríkisráðherra, vegna
ræðu sem hann flutti á ráð-
herrafundi Efnahagsbanda-
lagsins 10. okt. sl.
Gaitskell hélt því fram, að
Bandaríkjastjóm hefði fengið
vitneskju um ýmis atriði í ræðu
Heaths á undan stjórnum sam-
veldislandanna. Ennfremur að
fréttaritara Reuters í Briissel
hefði tekizt að fá upplýst ein-
stök atriði ræðunnar og hefði
fréttástofan birt þau áður en
stjómir samveldislandanna vissu
um þau.
Svaraði Heath því til, að hér
væri ekki rétt með farið — en
vegna þessa misskilnings hefði
brezka stjórnin ákveðið að
senda stjórnum samveldisland-
anna ræðuna í heild og gætu
þær svo sjálfar dæmt um hvort
svikizt hefði verið aftan að
þeim. Var afar órólegt í þing-
salnum meðan á umræðumþess-
um stóð.
Eitt af aðalatriðum í ræðu
Heaths var, að hann sagði Breta
ekki geta tengzt Efnahagsbanda
laginu, ef þeir yrðu með því að
slíta viðskiptasambandinu við
samveldislöndin. Heath sagði í
ræðunni, að viðskipti Bretlands
og samveldislandanna væru einn
sterkasti þáttur sambands þeirra
og sú þróun mætti ekki verða,
að einstök lönd innan brezka
samveldisins yrðu að beina við-
skiptum sínum og e t. v. einn-
ig stjórnmálum í aðrar áttir.
fyrsta flokki. Efstur af annars
flokks mönnunum og þriðji f
mótinu varð svo Gísli R. ísleifs-
son með 614 vinning og næstur
honum var Jón Friðjónsson með
6 vinninga, en fjórði í mótinu.
Báðir flytjast þeir í 1. flokk.
A sunnudaginn 26. þ.m. kl. 2
e.h. var svo hafið hraðskáksmót
Haustmótsins. Að þessu sinni
mættu til leiks 53 keppendur og
var teflt í Iðnó, uppi.
Keppt var með klukkum (hver
skák tók 10 mínútur, þ.e.a.s. 5
mínútur fyrir hvern keppanda).
Telft var í þremur riðlum, Sjö
menn úr hverjum riðli keppa svo
til úrslita á sunnudaginn kemur
í Iðnó (uppi). Keppt verður i
einum riðli oe sá sem sigrar hlýt
ur titilinn Haustmeistari Tafl.
félags Reykjavíkur í hraðskák.
f úrslit komust bessir:
Ur A riðli (17 þátttakendur).
1. Björn Þorsteinsson með 14 v.
2. Jón Kristinsson með 12 v.
3. Guðm. Agústsson með 1114 v.
4. —6. Trausti Björnss. með 11 v.
4.—6. Jón Hálfdanason með 11 v.
7. Jón Þóroddsson með 10 v.
Ur B riðli (18 þátttakendur) 1
1. Guðm. Pálmason með 1514 v.
2. —3. Jón Friðjónsson með 13 v.
2.—3. Leifur Jónsteinss. með 13 v.
4. Braei Björnsson með 11 v.
5. —6. Tryggvi Arason með 914
5.-6. Gísli R. Isleifsson með 914
7.-8. Bragi Asaeirsson með 9 v.
7.-8. Guðm Jóhannsson með 9.
C riðill (18. þátttakendur).
1. Jóhann Siguriónsson með 13
2. Kári Sólmundarson með 14 v
3. Gylfi Baldursson með 13 v.
4. Bragi Þorbergsson með 1214
5. Hermann Ragnarsson með 11
6. —7. Rragi Kristiánss. með 1014
6.—7. Asgeir Friðjónss. með 1014
Vij ég að síðustu áminna þá
sem komust í úrslit að vera mætt
ir stundvíslega, því á mínútunni
2 e.h. verður keppnin hafin og
verður þá fyllt upp skörð beirra
sem ekki verða mættir, með vara
mönnum, og eru þeir að sjá1*-
sögðu þeir sem næstir væru að
vinningum { mótinu.
Þeir eru úr A riðli:
1. Guðm. Þórðarson með 914 v.
2.. Guðm. Þórarinsson með 9 v.
Ur B riðli:
1.—4. Ölafur Magnússon með 814'
1.—4. Andrés Fjelsted með 814 v.
1.—4. Magnús Sigurðss. með 814'
1.—4. Halldór Karlsson með 814
Ur C riðli:
1—2. Haukur Angantýss. með 914’
1.—2. Oskar Jónsson með 914 v.
Og eru þessir menn vinsam-
lega beðnir um að vera til taks
ef með þarf, á staðnum.
J. Þ. J.
— Bókaþáttur
Framh. af bls. 6.
á hraðri leið norður og niður.
„Vísurnar um viljann" eru snjallt
táknrænt kvæði um sambýli vilj-
ans við hvatirnar. „Sumarmál
1960“ er kjarnyrtur lofsöngur um
einurðina. „Ein er trú“ túlkar
trúarviðhorf skáldsins á einfald-
an og gagnorðan hátt. „Gestur
í heimahöfn" er tjáning á heims-
borgarahætti og bróðurelsku
skáldsins. „Kvöldsýn í morgun-
ljósi“ fjallar um trúna á fram-
tíðina og niðjana.
Hvar sem skipa má séra Sigurði
Einarssyni á skáldabekk í dag
(og situr hann þar að margra
dómi ofarlega og innarlega), þá
er hitt víst að hann er einn snjall
asti og fimasti hagyrðingur sem
við eigum. Mér virðist hann ná
hæst í skáldskapnum, þegar
minnst fer fyrir mælskunni.
Frágangur bókarinnar er all-
góður, en nokkrar leiðinlegar
villur. Til deemis er jafnan skrif-
að „hneyg“ og „hneygja" í stað
„hneig“ og „hneigja“, og á ein-
um stað stendur „Þá er sem
drjúpi öll blómanna byggð“, en
á greinilega að vera „drúpi“. Þol-
fall af ,,læknir“ ku vera „lækni“.
Sigurður A. Magnússon.