Morgunblaðið - 30.11.1961, Qupperneq 8

8
MORC111SBLAÐ1Ð
Fimmtudagur 30. nóv. 1961
Meðferð ölvaðra
og drykkjusjúkra
Á FUNDI sameinaðs þings í gær
var tekin til 1. umræðu þings-
ályktunartillaga um meðferð
ölvaðra manna. Alfreð Gíslason
('K), flutningsmaður frumvarps-
ins, gat þess, að lög um meðferð
ölvaðra manna
og drykkju-
sjúkra væru frá
1949 og komið
hefðu í ljós
ótvíræðir gallar
á frumvarpinu.
í lögunum sé
gerður gerður
skilsmunur á ölv
uðum mönnum
og drykkjusjúk-
um, þeim séu ætlaðar mismun-
andi stofnanir og meðferð Slíkur
munur sé óeðlilegur Og hefur
enga þýðingu. ölvaður maður er
drykkjusjúkur, meðan hann er
ölvaður, og drykkjusjúkur maður
Oft Og tíðum ölvaður. Megingalli
þeirra sé þó sá, að lögin koma
í veg fyrir samræmdar skipulagð
ar lækningar og fyrirbyggi ein-
beitingu krafta og fjár.
Þá sagðist AG geta upplýst, að
Vilmundur Jónsson fyrrv. land-
læknir og höfuðsmiður laganna
frá 1949 skildi þörfina á því að
lögunum verði breytt og hafi
beitt sér fyrir því, sömuleiðis nú-
verandi landlæknir, Sigurður Sig
urðsson, sem hefði verið formað-
ur nefndar til að endurskoða
lögin. Sú nefnd hafi svo skilað
áliti í jan. 1960 og síðan hefðu
tillögurnar legið í heilbrigðismála
ráðuneytinu, þar sem enginn
áhugi hefði verið fyrir að gera
þær umbætur, sem helztu menn
heilbrigðismála hefðu talið æski-
legar. Ekki þyrfti því annað að
gera en dusta rykið af þessum
tillögum.
Eiiigin einhlít lausn fyrir hendi
Bjarni Benediktsson forsætis-
ráðherra sagðist sammála AG um,
að hér væri um brýnt vandamál
að ræða, en kvaðst ekki sammála
um hitt, að það væri eins auð-
velt viðfangs og hann vildi vera
láta. Vitnaði hann síðan til þess,
að AG hefði talað svo sem, að
það væri við
|sama vandamál-
: ið að etja, hvort
; sem maður væri
: drukkinn eða
drykkjusjúkl-
mgur. Kvaðst
ráðherrann
hyggja, að al-
menningsálitið
væri á gjörsam-
lega annarri
skoðun, „drykkjusjúkur maður"
sé þannig skilið, að um sé að
ræða mann, sem ekki ræður við
drykkjuhneigð sína, þótt ýmsir
aðrir geti hins vegar verið ölvað-
ir.
Þá kvað hann þá fullyrðingu
AG á misskiiningi byggða, að
frumvarpið hefði stöðvast í ráðu
neytinu yegna þess, að skort
hefði áhuga á þessum málum.
Hann hefði athugað frumvarpið
í nánu samstarfi við þá aðila,
sem mesta þekkingu og reynslu
hafa á þessum efnum, og framhjá
því verði ekki komizt, að mikill
ágreiningur er þeirra á milli,
og einnig mill læknanna innbyrð
is og svo áhugamannanna. f því
liggur vandinn og þess vegna sé
klofningur í framkvæmdinni.
Hins vegar væri tímabært að
taka þessi mál upp, þegar ný
skipan mála kæmist á í meðferð
geðveikimála með skipun próf-
essorsembættis í þeim fræðum og
skiptingu Kleppsspítala. Sagðist
ráðherrann hafa átt tal við hinn
nýskipaða prófessor í sumar um,
að hann kynnti sér þessar tillögur
sérstaklega Og eins fyrirkömulag
í öðrum löndum. Og þó sér komi
ekki til hugar, að endanleg lausn
verði fundin, þá sé sjálfsagt að
bera tillögurnar undir mann, sem
eins rækilega hefur kynnt sér
þessi mál Og hinn nýskipaði próf-
essor.
En sé vandinn hins vegar ekki
annar en sá, að sækja frumvarp-
ið upp í heilbrigðisráðuneyti, get-
ur AG ugglaust fengið það,
hvenær sem er, hjá heilbrigðis-
ráðherra með klukkustundar fyr
irvara Og lagt það fyrir þingið.
Alfreð Gíslason (K) tók aftur
til máls og endurtók fyrri stað-
hæfingar sínar, en Bjarni Bene-
diktsson forsætisráðherra svaraði
þeim sem fyrr Og benti jafnframt
á, að með auknum fjárveitingum
m. a. til AA-samtakanna, sem
mestum árangri hafa náð í þess-
um málum, væri jafnvel séð fyrir
þessum málum og ef umrætt
frumvarp hefði verið lagt fram,
þar sem höfuðbreyting þess fólst
í auknum fjárveitingum.
Jóhann Hafstein dómsmálaráð-
herra kvaðst vilja geta þess, að
hann hefði í haust átt tal við
hinn nýskipaða
prófessor og
hefði hann þá
kynnt sér tillög-
urnar. Hafði
hann jafnframt
óskað þess að fá
að kynna sér
þær nánar og
ekki viljað láta
bera þær fram
að svo stöddu.
Ekki kvöddu fleiri sér hljóðs og
var samþykkt að vísa tillögunni
til allsherjarnefndar.
S)i(^urtuncjíiíi
uncjA
Skemvntun Stýrímanmskólans
Frá kl. 21.00—00.02.
Til sölu
180 lesta stálskip
á góðu verði og með hagkvæmum greiðsluskilmál-
um. — Skipið er með ollum siglingatækjum af
nýjustu gerð. Síldarleitartæki af stærstu gerð og
kraftblökk. — Skip, vél og allur útbúnaður í góðu
lagi. Ganghraði 11 hnútar. — Uppl. hjá.
ÞORMÓFH ÖGMUNDSSYNI, lögfræðingl
í síma 15795 eftir kl. 5 og Hótel Vík,
herbergi Nr. 8.
Heyverkun, öryggi opinna vélbáta
og fleira rætt á Alþingi í gær
Á FUNDI sameinaðs þings í gær|
var sanr.þykkt umræðulaust að,
vísa þingsályktunartillögum um
viðurkenningu Þýzkalands á 12
mílna landhelginni og um sam-
komulag um aðstöðu Færeyinga
til handfæraveiða til utanríkis-
nefndar. Þá var og samþykkt að
vísa þingsályktunartillögu um
jarðboranir að Leirá til fjárveit-
ingarnefndar og tillögu um nám-
skeið til tæknifræðimenntunar til
allsherjarnefndar.
Héraðsskóli
á Snæfellsnesi
Tekin var fyrir þingsályktun-
artillaga um, að athugaðir verði
möguleikar á byggingu héraðs-
skóla á Snæfellsnesi.
Benedikt Gröndal (A), flutn-
ingsmaður tillögunnar, gat þess,
að héraðskólarnir væru allir full-
setnir og þeir unglingar skiptu
hundruðum, sem ekki fengju inn.
göngu. Það sé því tímabært að
halda áfram byggingu héraðs-
skólanna og æskileg staðsetning
næsta skóla, taldi flutningsmað-
ur að væri á Snæfellsnesi.
Heyverkunarmál
Þá var tekin fyrir þingsálykt-
unartillaga um, að skipuð verði
nefnd til að gera tillögur um sér-
stakar ráðstafanir, er miði að
því að gera heyverkun bænda
sem öruggasta og ódýrasta, með
sérstakri hliðsjón af því, hvernig
auka megi votheysgerð og súg-
þurrkun.
Ágúst Þorvaldsson (F) fylgdi
tillögunni úr hlaði og gat þess. að
það hefði sýnt sig, að bændur
þeir, sem bæði
hafa súgþurrkun
og votheysgerð,
geta haldið áfr-
am að heyja,
hvernig svo sem
tíðin sé, og hey-
ið samt haldið
sínu fóðursgildi.
En þar sem eng-
in lánastofnun
er til, sem veitir
lán í þessu skyni, eru þessir
bændur mjög fáir, en ræðumað-
ur kvaðst viss um, að annað fé
mundi ekki ávaxta sig betur en
það, sem lánað væri í bessu
skyni.
Frumkvæðið komi
frá bændum.
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra kvað það rétt, að nauð-
synlegt væri að gera ítarlega at-
hugun á því,
hvernig heyverk
un væri bezt
hagað. Spurning
in væri þó, hvort
Alþingi þurfi að
samþykkja slík-
ar tillögur, þar
sem bændasam-
tökin hafi þessi
mál til umræðu
og eins Búnaðar-
félagið, en vitanlega er eðlilegast,
að bændasamtökin hafi forgönau
um þetta mál. Taldi landbúnað-
arráðherra kunnugt. að bænda-
samtökin væru með þessi mál á
dagskrá og hefðu áhuga á, að
lausn fáist á þeim. Mætti því
telja, að tillaga þessi sé óþörf, og
liti þannig út, að með flutningi
hennar væri verið að grípa fram
í fyrir hendurnar á bændasam-
tökunum, sem ættu að hafa for-
ystu í þessu máli. En hins vegar
taldi ráðherrann sjálfsagt, ef svo
ólíklega færi, að bændasamtökin
hefðust ekki handa án áskorunar
frá Alþingi, þá bæri að sam-
þykkja tillöguna.
Enn fremur gat ráðherrann
þess, að jarðræktarlögin væru í
undirbúningi, og þeir, sem um
þau fjalla, hafi komið auga á, að
hækka þurfi styrk til súgþurrk-
unar og votheysgerðar. Þá sé og
í athugun hjá ríkisstjórninni,
hvort ekki sé unnt að veita lán
til súgþurrkunar og votheysgerð
ar í auknum mæli úr ræktunar-
sjóði.
Ágúst Þorvaldsson og landbún-
aðarráðherra Ingólfur Jónsson
i tóku báðir aftur til máls, en ekki
er ástæða til að rekja það frek-
ar. Síðan var samþykkt að vísa
tillögunni til fjárveitingarnefnd-
ar.
Jarðskráning
Næst var tekin til umræðu
þingsályktunartillaga um, að und
irbúin verði löggjöf um jarða-
skráningu og jarðarlýsingar, er
verði grundvöllur fasteignamats
lögbýlisjarða í landinu og undir-
staða framkvæmdaáætlana í
landbúnaði.
Ingvar Gíslason (F) fylgdi
frumvarpinu úr hlaði og gat þess,
að það væri tilgangur fasteigna-
mats og jarðalýsinga að gefa
sem sannasta mynd af landeignun
um m. a. með tilliti til skattlagn-
ingar, sölu hæfni
og veðsetningar.
Fasteignamötin
1932 og 1942 gefi
nokkrar upplýs-
ingar um ein-
stök atriði varð-
andi jarðirnar,
en vegna þess,
hve örar breyt-
ingar eru, að því
er tekur til nytj a
lands jarða, umbóta á því og
þeim húsakosti, sem jörðunum
fylgir, eru þær upplýsingar orðn
ar úreltar, áður en útgáfu fast-
eignamatanna er lokið. Er því
brýn þörf á, að hér sé ráðin bót
á, með því, að árlega séu til-
'kynntar og skráðar allar þær
breytingar, er á jarðeignunum
verða, og að þessar upplýsingar
séu aðgengilegar á einum stað.
Uæknisvitjanasjóðir
Enn fremur var tekin fyrir
þingsályktunartillaga um, að
endurskoðuð verði lög um lækn-
isvitjanasjóði.
Páll Þorsteinsson (F) fylgdi
frumvarpinu úr hlaði og gat þess,
að þau lög, er
nú gilda, séu
sett fyrir 20 ár-
um. í þeim segir,
að tekjur lækn-
isvitjanasjóða
skuli vera fram-
lag ríkissjóðs
gegn þriðjungs-
framlagi annars
staðar frá. Fram
lag ríkissjóðs má
þó ekki fara fram úr 2 krónum
á hvern héraðsbúa, sem heima á
utan þess kaupstaðar eða kaup-
túns, er læknir situr. Þetta er
miðað við það verðgildi peninga,
sem var fyrir stríð, en síðan hef-
ur verðgildi peninga rýrnað að
miklum mun og kostnaður við
ferðalög aukizt. í þessu efni þarf
því að gera annað hvort að auka
tekjuiy læknisvitjanasjóðanna eða
fela sjúkrasamlögum og Trygg-
ingarstofnun ríkisins að láta í
té þann stuðning, sem sjóðunum
er ætlað.
Aukið öryggi opinna
vélbáta
Þá var tekin fyrir þingsálykt-
unartillaga um, að kannaðir
verði möguleikar til bættrar að-
stöðu til rekstrar opnum vélbát-
um og auknu öryggi sjómanna á
slíkum bátum.
Benedikt Gröndal (A) fylgdi
frumvarpinu úr hlaði og gat þess
m.a. að opnum vélbátum hefði
fjölgað verulega hér á landi og
væri hér um
umfangsmikla at
vinnugrein að
ræða. Allt of lít-
ið hefði þó verið
fyrir hana gert,
bæði væri t.rill-
um lítil sem eng
in aðstaða veitt
í höfnum, of lít-
ið greitt fyrir
þeim með lán-
veitingum og loks oft og tíðum
erfíðleikar með að losna við afl-
ann. Þá væri öryggisútbúnaður
þeirra lítill sem enginn og þótt
Bkipaskoðun ríkisins hafi leitazt
við að auka öryggi þessara báta,
þá séu örðugleikar margir á því
sviði, en hins vegar megi einskis
láta ófreistað til að uuka öryggl
trillusjómanna.
Gunnar Jóhannsson (K) kvaðst
sammála því, að
þörf væri á, að
hlúð væri að
þessari útgerð.
Algengt sé, að
einn maður rói á
slíkum bátum,
sem hafi í för
með sér óþarfa
hættur, og spurn
ing, hvort ekki
eigi að banna slíkt.
Endurskoðun
girðingalaga . .
Þa var tekin fynr þmgsalykt-
undirtillaga um, að girðingalög-
in verði endurskoðuð.
Halldór E. Sigurðsson (F)
fylgdi frumvarpinu úr hlaði og
gat þess m.a., að síðan lögin voru
sett, bafi vélgrafnir skurðir kom
ið til sögunnar sem telja verður,
hluta af girð-
ingu, svo að
hægt er að kom-
ast af með færri
girðingastrengi
en ell«. Þá séu
ákvæði núgild-
andi laga um
skyldur vega-
gerðar orðin úr-
elt, og fara verð-
ur út fyrir lands-
lög til að geta sinnt eðlilegum
bótakröfum. Nú standi yfir end-
urskoðun á vegalögunum og fer
einkar vel á því, að girðinga-
lögin verði jafnframt tekin til
athugunar.
Séra Gunnar Gíslason (S)
kvaðst frumvarpinu samþykkur,
en vildi þó vekja athygli á einu
atriði. Tekið væri fram í lögun-
um, að halda verði girðingum
þannig við, að búfé geti e'kki
stafað hætta af þeim þótt allir viti
að á því hefur orðið misbrestur.
Veldur þar m.a. tvennt, að við-
hald girðinga er dýrt og bændur
flestir orðnir einyrkjar og kom-
ast því ekki yfir allt það, sem
þeir annars mundu gera. En einn
ig væri þó um hirðuleysi að ræða,
t.d. með því að fjarlæga ekki
girðingaleifar, en af þeim stafaði
bæði mikil hætta fyrir sauðfé og
einnig væri af þeim óþrifnaður.
Taldi þingmaðurinn, að það yrði
mjög til bóta, ef sveitastjórnum
verður gert skylt að fylgjast með
slíku.
Gunnar Sigurðss.
bóndi áttræður
Skriðuklaustri 16. nóv.
í GÆR átti áttræðisafmæli Gunn-
ar Sigurðsson bóndi á Egilsstöð-
um í Fljótsdal. Hann er mjög far
inn að heilsu og hefir verið rúm-
fastur síðustu árin. Kona hans
er látin fyrir nokkrum árurru
Gunnar var hraustmenni, ferða-
garpur mikill og á ótalin spor um
afréttir og heiðar í nágrenninu.
Var öræfabarn er átti sínar yndis
stundir við heiðabrjóstin. Börn
beirra hjóna voru mörg og eru
öll á æskustöðvunum eða í grennd
og halda uppi einstöku rausnar
Og snyrtiheimili á Egilsstöðum.
Þau hafa lítið lagt á námsbrautir,
er. eru flest hög í höndum, jafn-
vel þúsund þjala smiðir. Hafa
leyst vanda sveitunganna við
byggingar, miðstöðvarlagnir, véla
viðgerðir, gert að úrum og
klukkum og annast sauma. Meðal
sonanna er Egill hreindýraeftir-
iitsmaður. — J.P.
VALGARÐUR KRISTJÁNSSON
héraðsdómslögmaður
Eskihlíð 20.
Öll venjuleg lögfræðistörf —
Fasteignasala.
Viðtalstími kl- 18—19 alla daga
nema laugardaga kl. 14—17.
Simi 3-84-81.