Morgunblaðið - 03.12.1961, Blaðsíða 3
Sunnudagur 3. des. 1961
MORCVNBL AÐ1Ð
3
Séra Jón Aubuns, dómprófastur:
Trú og töfrar
ÞAÐ, sem maður sáir, það mun
hann og uppskera". Vér vitum
að þessi orð túlka eitt af grund-
vallar viðhorfum kristindóms,
lögmálið um réttlætið í tilver-
unni, órjúfanlegt samband or-
sakar og afleiðingar. En ein meg-
in mótbára andstæðinga gegn
kristindóminum er sú, að þessi
auðsæju sannindi sniðgangi
kriatnir menn í trúarlífi sínu og
leiti* undankomu frá þeim, eink-
um í bænalífi sínu.
Ver lifum í lögmálsbundnum
heimi.
Stjörnufræðin fæddist af frum-
stæðri „stjörnuspeki". Efnafræð-
in fæddist af hjátrúarfálmi gull-
gerðarmanna miðaldanna. Og há-
á Skagaströnd
Þessar myndir tók Þórður
Jónsson, fréttaritari Morgun
blað'sins á Skagaströnd, s.l.
sunnudag þar fyrir norðan,
og gefa þær góða hugmynd
um snjóalögin eftir óveðrið
mikla.
- - - - .
^ Sunnudagskrossgdtan ^
leit trúarbrögð hafa fæðzt af en
vaxið frá ævafornri töfrátrú.
En töfratrúin lifir samt í trú-
arheimi fjölmargra kristinna
manna enn í dag. Menn ætla,
að þeir geti fengið Guð — eink-
um með bænum — til að gjöra
fyrir sig það sem þeir vilja að
verði, -en hirða ekki um, að þeir
verða að uppfylla skilyrði. sem
óhjákvæmileg eru til að geta
öðlast það, sem þeir girnast.
Menn reyna að nota bænina
sem töfrastaf.
Gegn drepsóttum og plágum,
sem herjuðu Evrópu á fyrri öld-
um og ollu voðalegum harm-
kvælum og sorg', beittu menn
vopni brennandi bænarákalls og
trúar. Áreiðanlega sóttu menn í
trú sína þrek til að bera þunga
byrði. En drepsóttum linnti efcki
fyrr en heilbrigðismálum og
þekkingu á þeim þokaði áfram.
Og svo er enn { dag, að þar sem
þau skilyrði eru ekki uppfyllt,
æða drepsóttir, sem eyða lönd
og byggðir.
Vér lifum í lögmálsbundnum
heimi, og því getum vér ekki
notað bænina til þess að fá Guð
til að upphefja fyrir oss lögmál-
in. Bænin er trúarstafur, en ekki
töfraprik.
Ég veit um mann. Hann hafði
vanrækt nám sitt stórlega. Og
þegar að prófi kom. varð hann
hræddur. í bæn, sem hræðsla
•hans magnaði eldi og hita, knúði
hann á líknardyr Guðs og bað
ákaft um hjálp til að standast
próif. Bæn hans var ekki heyrð,
og ungi maðurinn bað aldrei
framar!
Hefði bænin getað hjálpað
þessum manni? Vissulega. Ef
hann hefði beðið Guð fyrr um
að gefa sér þolgæði og þrek ta
að stunda námið, hefði sú bæn
verið heyrð og ungi maðurinn
hefði öðlast þrek til að uppfylla
skilyrði til þess að standast próf-
ið.
É SftM- HLT. Efion- SflEIS' fiR VoKT 'l ST’o- INH r <f) ~ Of?' v?/h M SLECufl flR NlSUR
c ’ ' 1 t Ú.R- GflNC: uR' í ..
SKRMÍ ^===-«1 SMEtf- N\ * M«f N- geví' URN8R •n
"i K/ETft MflflK HUfl
- L’fZT
roR' NflTN s 1 Vfl 9M tf U.I 9
5f>M* SRM- H 3> 1 i ■ ■ tm r SKfMM- Tiirflfl- VEHOI ViNrfff • *
70 Kltt * ■RRUlíj KoRN fflUTI
5r^ nmi mn " •■•--ti % X 1 ' f STflFUR 0oRi>- flflOl
IKN- YFLI FÉLfiC MANN ( r.LH€« LflUST ItElþlX
SKÖLl UtLUI- NflFN
"X : 1«. Fiík- u a V R ð a \ •
jjyfltfli
MloG LEXai OfíT' seru riMfl- • iwft ! :
J L 1 'OlflÁ' smíiR lmovsi FflHiífiH MflfllC X *
▼ T tfTifÍT
F"‘l. . flUí- Ift’lK (kRiefl- metis ins uf>4' %
TmEiR ClNS IflMHíJ BeiJLi *í: FfiRI Rij>- Uft i' i r T
m'flufj- INfe- L/Nfl VlC- KVgHífl ELSKfl SK- flMM' IR 1
f sT«.non Kflins SKoRR VBTa, UíM T*4 ??*' her- DEIU? A . T
HíiDI* HLT18 3X7T ,í
fhhc* MflRK
Kfywo EŒT: M §sm
powfl REiTH flRFU 8 • ; % lM(- f-
SK L- Hut. Tv'i * HUT • FOfl-
m w ' ! ’l 1 V,, XKfiP. '
SéST UH íóu 0« Tl^/Cfc L'itil LMTIOC. Ui.
í hugmyndum fólks um bæn
og bænheyrslu lifir enn mikið af
frumstæðri töfratúr. Þegar allt
er í óefni komið vegna yfirsjóna
og varp'ækslu, er leitað Guðs, og
af miklum hita er hann beðinn
um að upphefja afleiðingar þess,
sem stofnað er til, og að hagræða
lögmálum sínum í þágu þess, sem
biður.
Þetta mark ævafornar trúar
á töfra bera margar bænir krist-
inna rnanna enn í dag og marg-
ar bænir í helgisiðakerfi kirk5-
unnar. Þetta verður tíðum biturt
vopn í höndum andstæðinga
hennar. Og þetta verður hneyksl-
unarefni mörgum þeim, sem ein-
lægír eru og sjá betur. Saga
unga mannsins, sem af ástríðu-
magni bað um hjálp til að stand-
ast prófið, en bað svo aldrei aft-
ur, endurtekur sig oft. Árekstrar
milli skynsemi og trúar hafa
aldrei neitt gott í för með sér.
Kristileg bæn á ekkert skylt
við trú á töfra. Hún er ákall sál-
arinnar til Guðs um hjálp til að
komast í samræmi við lögmál
hans. Hún er leið að lindum æðri
máttar til að geta uppfyllt þau
skilyrði, sem eru óhjákvæmileg
til þess að fá ausið af þrotlausri
auðlegð Guðs blessunar. Á æðsta
stigi er hún ekki beiðni um neitt,
heldur samfélagslíf sálarinnar
við Guð, sjálfsgjöf mannsins á
vald hins guðlega veruleika.
Vjð slíka bæn eiga neyðaróp'
til Guðs, um að hann brjóti lög-
mál sín eða hagræði þeim fyrir
þá, sem hafa vanrækt þau eða
brotið, næsta lítið skylt.
í kristinni trú á gamall töfra-
átrúnaður ekki heima. Vér lifum
í lögmálsbundnum heimi, og eitt
megin lögmál hans er þetta:
„Villist ekki, Guð lætur ekki að
sér hæða, því að það sem maður
sáir, mun líann og uppskera."