Morgunblaðið - 08.12.1961, Side 10

10
MORGIJTS 11 LAÐ1Ð
Föstudagur 8. des. 1961
■Mta

-

— E N D U R eru engin
fantafæða. Það sjáum við
bezt á því, að þeir buðu
frænda okkar Ólafi kon-
ungi upp á endur, þegar
hann heimsótti okkur í
sumar. Það er líka nægur
markaður fyrir þær er-
lendis. Ég get selt þær til
Noregs, Bretlands og
Frakklands, en markaður-
inn er beztur í Noregi og
það er auðveldast fyrir
mig að flytja þær þangað.
En það kostar mikið að
koma upp góðu andabúi.
Maður verður að standa í
eilífum peningaslætti. Lán
hér og lán þar. Og svo
þarf að borga þetta aftur.
Stundum fær maður lán
hjá einum bankastjóran-
Hér er bóndinn í Álfsnesi, Ólafur Jónsson (t. h.), meS hinum danska bústjóra sínum,
Það er hægt að flytja
út fleira en þorsk,
— segir andabóndinn i Alfsnesi
áður en þeir eru settir inn í
aðalsalinn, sem er 60 m lang-
ur og hólfaður niður eftir
þörfum. Út úr salnum kom-
um við inn í sláturhúsið, en
þar á að koma fyrir slátrun-
ar- og reitingarvélum, en
þær skila öndunum reittum
og tilbúnuum til pökkunar.
Síðan fer pökkun fram og
þá eru endurnar settar inn í
forkæli, en þar er fimm stiga
frost. Þar þorna endurnar og
ryðja sig áður en þær eru
settar inn í hraðfrystiklefann
sjálfan, en þar má hafa 30
stiga frost. Þegar frysting
hefur farið fram eru endurn- en lánað hefur verið í anda-
meira og þess vegna fór
hann út í andaræktina. Hann
hefur búið í Álfnesi í 11 ár,
bjó áður við Háteigsveginn
og hafði þar gott bú. Er
fæddur Reykvíkingur og hef-
ur alltaf haft gaman af bú-
skap og telur að svo sé um
marga borgarbúa.
★
Ólafur hefur siglt utan
nokkrum sinnum og á þeim
ferðum sínum fékk hann
áhuga á andabúskap. Fyrst
sá hann um þetta í dönskum
blöðum. Þar var sagt frá
manni er varð stórríkur á
þessu á fjórum árum.
í febrúar 1960 hófst svo
undirbúningur og fór Ólafur
þá utan og skoðaði andabú
í Danmörku og er hann nú
alls _ búinn að fara þrisvar
utan til að kynna sér þetta.
Fyrst ætlaði hann að fá sér
egg frá Noregi til útungunar
hér heima, en þar fékk hann
þau ekki vegna þess hve
hörð samkeppni er um þessa
framleiðslu þar í landi. Loks
gat hann fengið þau frá við-
urkenndum búum 1 Dan-
mörku með því að öll heil-
brigðisgögn væru í lagi og
ekki gæti af þeim stafað gin-
og klaufaveiki. Hvert egg
varð honum ærið dýrt því
þau kostuðu hingað komin
40 kr. hvert með tollum og
flutningskostnaði með flug-
vélum.
Enn sem komið er hefur
Ólafur ekkert haft af þessu
nema kostnaðinn. Hann tel-
ur að þegar búið sé komið
af stað, sem verður ekki fyrr
en í marz í vor, fari það að
standa undir kostnaði. Þá er
búið að eyða 3 milljónum
króna í stofnkostnað.
★
— Það hefur verið hnýtt í
bankastjórana fyrir að lána
mér peninga í þetta, segir
Ólafur. En á bak við þessi
lán stendur Álfsnesið og bú-
ið. Það er hvorttveggja >vel
seljanlegt í dag fyrir meira
um, aðeins til að borga
honum gamla skuld. Það
er ekki hlaupið að pen-
ingunum hérna á íslandi.
Eitthvað á þessa leið komst
Ólafúr bóndi Jónsson í Álfs-
nesi að orði, þegar við hitt-
um hann að máli fyrir
skemmstu og skoðuðum hjá
honum andabúið. — Hann
hyggst framleiða Picking-
endur í stórum stíl til út-
flutnings.
★
— Það er hægt að flytja
út fleira en þorsk. Sjáðu
hérna í kælinn. Þetta eru
fallegir kroppar. Gerðu svo
vel. Taktu þessa með þér
heim og láttu matreiða hana
og segðu mér svo hvort
þetta er ekki þokkalegur
matur. Finn matur, skal ég
segja þér.
Eg tók við stokkfrosinni
öndinni og mig kulaði í nögl
við að halda á henni. Hún
var pökkuð inn í skraut-
prentaðan sellofanpoka með
mynd af Álfsnesinu og undir
stóð: „Álfsnesbúið. Picking
Duck“. Það fór ekki milli
mála. Ég hafði herramanns-
mat milli handanna. Og
hver sem kynni nú að mat-
búa þetta?
★
Við byrjum á því að líta
inn í hið 80 metra langa
andahús. Það er 5,35 á
breidd. í austurendanum er
íbúðarherbergi gæzlumanns
og þar býr nú danskur anda-
sérfræðingur, Jan Kjeldbjerg
Sörensen. Hinum megin aðal-
inngangsins í húsið er út-
ungunarherbergi og þar eru
tvær útungunarvélar, sem
geta skilað 6.600 eggjum til
útungunar á mánuði. Þá kom
um við inn í uppeldisstöð
fyrir andarungana. Þar verða
fóstrur og baðker og matar-
ílát fyrir ungana. Þar þurfa
ungarnir að vera í 3 vikur
Picking-endurnar í Álfsnesi, fultþroska til slátrunar.
Hér sjáum við heimaganginn, Gránu, sem hefir gaman að atast í öndunum og varð að
Iæsa hana inni til að þær hefðu frið. Þessi mynd gefur nokkra hugmynd uir, stærð andanna.
ar pakkaðar og kassarnir
sendir í frystihús niðri í
Reykjavík og þar bíða þær
útflutnings.
★
Sláturhúsið og frystingin á
að nægja fyrir andabú þar
sem slátrað er 1000 fuglum
á viku, en að því segist Ól-
afur stefna.
Hann hefur gert skriflegan
samning við Danann um að
skila í júní í sumar 500 önd-
um til slátrunar á viku, og
þegar kemur fram í septem-
ber á búið að skila 1000 önd-
um á viku. Þá þarf að sjálf-
sögðu meira húsrými fyrir
fuglana, en til þess hyggst
Ólafur nota fjárhúsin, sem
að öðrum kosti standa auð
yfir sumarið. Þetta eru góð
grindafjárhús, enda á Ólafur
stórbú fyrir utan andabúið.
★
í Álfsnesi verða 36 mjólk-
andi kýr í vetur. Þar eru 240
fjár á fóðrum og 27 hross. í
sjálfu sér finnst manni að
þetta bú mætti nægja hverj-
um bónda. En Ólafur vill
búið. Það verða ekki banV
arnir, sem bera skaðann, el
þetta tekst ekki hjá mér
Það verð ég, sem fer á haus-
inn. Bankamir hirða þá það
sem hér er, jörð og bú. Þeir
fórna engu.
Við spyrjum um markað-
inn erlendis.
— í Noregi fæ ég sem
svarar 200 íslenzkum krón-
um fyrir öndina .ef hún nær
3 kg. að þyngd. Mér telst til
að fóður- og hirðingarkostn-
aður á henni verði um 100
kr. Hitt á að ganga upp í
stofnkostnað og verða ágóða-
hlutur. Mesta vandamál mitt
er í dag á að fá innflutnings-
leyfi fyrir öndunum til Nor-
egs, en þar standa bændur á
móti þessum innflutningi.
Við spyrjum hvað búið
þurfi að vera stórt til þess
að skila 1000 sláturöndum á
viku.
★
Ólafur svarar því, að það
þurfí að vera 10—12 þúsund
endur. Þegar fullur gangur
Framhald á bls. 23.
'