Morgunblaðið - 08.12.1961, Blaðsíða 23

C Föstudagur 8. des. 1981
UORGVTSB1 AÐIÐ
23
i.
— Bæjarsfjórn
Fnh. a£ bls. 13.
að til verið vistaður á Silunga-
polli, en stefna þarf að því að
leggja starfsemi þess heimilis
niður í því formi, sem verið hef-
ur, þótt þar verði áfram sumar-
dvalir.
Fjárveiting til vöggustofunnar
og barnaheimilisins á Hlíðarenda
hækkar úr kr. 680 þús. í áætlun
í desember 1960 ' kr. 1.230.000,00
nú, en jafnframt lækkar rekstrar
hallinn á Silungapolli úr kr.
1.540.000,00 í kr. 1.440.00^,00.
Barnavinafélagið Sumargjöf
tók nú í haust í notkun leikskóla
í Eskihlíð. M.a. af þessum ástæð-
um er framlag til félagsins hækk
að úr kr. 2,6 millj. í kr. 3 millj.
Nýtt verkamannahús verður
tekið í notkun snemma á næsta
ári og verður þá gamla verka-
mannaskýlið rifið. Gera má ráð
fyrir, að rekstrarkostnaður hins
nýja húss muni nema um kr. 180
þús. á árL
fr
Framlög til gatnagerða
hækka um 25%.
Varðandi gatna- og holræsa-
gerð vakti borgarstjóri sérstaka
athygli á því, að fjárveiting til
nýrra gatna er hæbkuð úr kr. 20
millj. í kr. 25 millj. eða um 25%.
Á árinu var tekin upp sú ný-
lunda í gatnagerð hér í bænum
að steypa akbrautir gatna og
voru á árinu steyptir í Miklu-
braut 935 lengdarmetrar eða
15.671 fermeter. Þá hafa á árinu
verið malbikaðar götur í Norður
mýri og Túnunum, auk Birkimels
og Hagatórgs og svæðis þar í
kring, og hluta af Miklubrau't.
Alls hafa verið malbikaðir 2727
lengdarmetrar eða 19.648 ferm.
t>á hefur töluvert verið unnið að
hellulagningu gangstétta, eða
alls 8.470 ferm. Heildarlengd hol-
ræsa, sem lögð hafa verið á ár-
inu, nemur 3671 lengdarmetra.
Útgjöld vegna fasteigna, vaxta
og kostnaðar vegna lána og önn
ur útgjöld hækka um 815 þús.
kr. minna en búast hefði mátt
við, en framlag til Strætisvagna
Reykjavíkur er hækkað úr
millj. kr. í 3 millj. kr. Greindi
borgarstjóri frá því, að á árinu
hefðu verið teknir í notkun fimm
nýir strætisvagnar, sem allir
hefðu verið yfirbyggðir hér og
opnuð ein ný leið á Háaleiti. Er
ráðgert, að á næsta ári verði tekn
ir í notkun fimm nýir vagnar og
þarf, ef vel á að vera að fjölga
leiðum um 2—3.
• Starfsmönnum fjölgað um
tvo á 4—5 árum.
Vegna tals íulltrúa minni-
hlutaflokkanna um skrifstofu-
bákn bæjarins, dró borgarstjóri
fram nokkrar athyglisverðar
staðreyndir um það efni.
Á skrifstofu borgarstjóra störf
uðu á árinu 1957 39 manns an í
ár eru starfsmenn þar 40. Hefur
þannig fjölgað um einn starfs-
mann á fjórum árum, en þess
ber að geta, að á yfirstandandi
ári hefur aðalbókhald Rafmagns
veitu Reykjavíkur verið flutt í
skrifstofu borgarstjóra og er fært
af starfsfólki þa».
í endurskoðunardeild unnu á
árinu 1957 11 manns og sami
starfsmannafjöldi er þar nú.
í manntalsskrifstofu voru 4
Starfsmenn 1957 en 3 nú.
í hagfræðideild voru 2 starís-
menn 1957 og er þar sami fjöldi
nú. Samtals voru á þessum skrif-
stofum, sem hafa verið taldar 56
manns 1957 og sami fjöldi starfar
þar nú, þrátt fyrir stóraukin verk
efni.
í skrifstofum borgarverkfiæð-
ings, lóðaskrárritara og skipuiags
stjóra unnu fyrir fjórum árum 27
starfsmenn í skrifstofu húsa-
meistara 8 starfsmenn og hjá
byggingarfulltrúa 6, eða samtals
41 starfsmaður. Nú vinna á þess
um sömu skrifstofum 44 starfs-
menn.
Á árinu 1957 voru á skrifstofu
fræðslustjóra 6 starfsmenn en
eru þar nú 7. 1 skrifstofu borgar-
læknis voru 1957 5 starfsmenn og
er sá starfsmannafjöldi óbreytt-
ur. í skrifstofu framfærslumála
urinu 'á þessum tíriia 16 starfs-
menn en eru þar nú 14.
Kvað borgarstjóri það efcki
geta farið á milli mála, að það
bæri gott vitni um töluverðan
sparnað og aðhaldssemi í rekstri
bæjarins, að á 4—5 ára tímabili
heíði starfsmönnum við allar
þessar skrifstofur bæjarfélagsins
aðeins fjölgað um 2 starfsmenn,
en á þessu tímabili hefur bæjar
búum fjölgað um nær 7 þús.
manns, eða eins og fjölmennustu
kaupstaðir utan Reykjavíkur.
Taldi hann þó, að fæstir hefðu
gert sér grein fyrir því, hve bæj
arskrifstofurnar eru í raun og
veru fámennar miðað við verk-
efnin, sem þar eru af hendi leyst.
ÍC Sameiginleg innheimtu-
stofnun rikis og bæjar
Nú drap borgarstjóri
nokkra útgjaldaliði, sem eru til
athugunar með það fyrir aug-
um að koma þar á hagræðingu og
sparnaði.
1) í undirbúningi er stofnun
sameigimlegrar innheimtustofn-
unar ríkisins og Reykjavíkur-
bæjar til innheimtu þinggjalda,
útsvara og fasteignagjalda til
Reykjavíkurbæjar og sjúkrasam
lagsgjalda til Sjúkrasamlags
Reykjavíkur. Gert er ráð fyrir,
að árlegur sparnaður verði allit
að 1,2 millj. kr.
2) Endurskoðun á starfsemi
manntalsskrifstofunnar.
3) Athugun á ræstingarkostn-
aði barna og gagnfræðaskóla,
sem borgarstjóri taldi of háan.
Eru þessi störf unnin í ákvæðis-
vinnu samkvæmt samkomulagi
við Verkakvennafélagið Fram
sókn og þarf því að endurskoða
þanm taxta, sem unnið er eftir í
samráði við félagið.
4) Endurskipulagning á starf-
rækslu sundstaða.
5) Athugun á vinnutilhögun í
gatna- og sorphreinsun.
6) Framfæralumál, en sa
gjaldabálkur nemur 28 millj. kr.
og þar af nær 10 millj. kr. í van-
greiddum barnsmeðlögum.
7) Halli á reksrtri fasteiigna bæj
skóla. Verið er að teikna skól-
ann og ráðgert að 4 smíðastof-
ur, 2 fyrir jármsmíði og 2 fyrir
trésmíði, verði fullgerðar næsta
haust.
Samþykkt hefur verði að
byggja skólahús í Árbæjarblett-
um og verður sú bygging boðin
út á næstunni.
Gerðir hafa verið samningar
við ríkisstjórnina um byggingu
æfingaskóla Kennaraskólans og
er verið að teikna þann skóla.
Á næsta ári ættu því að koma
í notkun 25 almennar kennslu-
stofur og -nokkrar sérstofur.
Við Iðnskólabygginguna hefur
verið unnið á árinu við að gera
málmiðnaðarverkstæði í kjallara,
girðingu baklóðar, svo og lýsing-
ar, málningu og fleira innanhúss.
Árið 1962 er ráðgert að vinna
að innréttingu þakhæðar, lögun
lóðar, auk innréttinga, bókasafns
Og kennaraherbergja.
Samþykkt hefur verið að
byggja bókasafn við Sólheima.
Mun það kosta 1,4 millj. kr. Hef-
ur byggingin þegar verið boðin
út Og á verksali að skila húsi og
lóð fullgerðu 1. maí 1962.
hefði verið á fót sérstafcri stofn-
un, hagsýsluskrifstofunni, en
þessir menn hefðu yfir sér „klíku
Sjálfstæðisflokkoins, sem hvergi
leyfði að hreyft væri við spill-
ingarhreiðrinu og að gæðingun-
um sé raðað á jötu skrifstofu-
báknsins." Hann benti á að til
gatnagerðarframkvæmda ætti að
fá hluta af benzínskatti, sérstakt
gjald ætti að leggja á ökutæki
og hóflegt gjald á fasteignir, eink
um þær sem hækkað hafa í
verði vegna framkvæma bæjar-
ins.
Loks taldi ræðumaður að
meira fé ætti að verja til gatna-
gerðar, skóla, leikvalla, bæjar-
sjúkrahússins, náðhúsa, barna-
heimila og byggingarsjóðs bæjar
ins.
Þórffur Björnsson (F) kvaðst
bíða til 1. umr. að ræða fjár-
hagsáætlunina. Sér hefði ekki
unnizt tími tU að athuga hana
vegna annarra starfa.
Á 11 millj. kr. til Borgar-
sjúkrahúss
Varðandi byggingarframkvæmd
ir i heilbrigðismálum gat Geir
Hallgrímsson borgarstjóri, þess,
að á árinu væri ætlað til borg-
arsjúkrahúss 11 millj. kr., en gert
ráð fyrir framlagi ríkissjóðs þar
á móti. Sundlaug Vesturbæjar
er ætlað 500 þús. kr. til að ljúka
henni og greiða eftirstöðvar af
reikningum. Til íþróttasvæðis, og
þá aðallega sundlaugar í Laugar-
dal er ætlað 2% millj. kr. og
er er ætlunin að ljúka henni á
2 árum. Til nýrra leikvalla og
útivistasvæða er ætlað 900 þús.
kr. Til sýninga- og íþróttahúss
er svo ætlað 1 millj. kr., og er
það 200 þús. kr. hækkun frá því
sem áður var.
í lok ræðu sinnar lagði borgar-
Geir Hallgrímsson, borgarstjóri,
svaraði Guðmundi Vigfússyni
nokkrum orðum. Kvaðst hann
vilja benda á, að hækkanir hefðu
eigi verið minni á vinstri stjórn-
ar tímanum en í tíð núverandi
stjórnar. Hann benti á, að G. V.
hefði fært léleg rök að þeirri
fullyrðingu sinni að illa væri
stjórnað fjármálum bæjarins.
Þar hefði aðeins verið um að
ræða gamlan og úreltan söng.
Hann kvaðst vilja beina því til
allra sanngjarnra bæjarfulltrúa,
hvort þeir teldu illa á málum
haldið, þegar starfsmönnum
bæjarskrifatofa hefði ekki fjölg-
að um 4ra ára skeið. En ef menn
féllust á, að þar væri vel á mál-
um haldið,. þá þýddu fullyrðing-
ar G. V., að laun starfsmanna
væru of há, því að hækkun skrif-
stofukostnaðar væru fyrir neðan
þá viðmiðun, sem hann hefði
getið um, þ.e.a.s. 16,5% launa-
hækkun og 10% hækkun á öðr-
um liðum.
arins, en hann vex m. a. vegna i stjóri áherzlu á, að fjárhagsáætl
hækkandi kosfcnaðar og hámark
húsaleigu.
Næst ræddi borgarstjóri um
ný fbúðarhverfi, íbúðarhúsabygg
ingar og fyrirhugaðar gafcnagerð
arframkvæmdir, en þeirra atriða
í ræðu hans er getið í 9érstök-
um fréttum annars staðar í blað-
inu.
Á" 35 nýjar skólastofur
á árinu
Vék borgarstjóri nú að skóla-
málum. Kvað hann hafa verið
stefnt að því að byggja allt að
25 almennar kennslustofur á ári
fyrir barna- og gagnfræðastig,
auk annars skólahúsnæðis í
samræmi við stefnuskrá Sjálf-
stæðisflokksins við síðustu bæj-
arstjórnarkosningar. Með þessu
væri unnið að því að losa skól-
ana við þrísetningu og öll þau
margháttuðu óþægindi, sem
henni fylgja. Frá 1. janúar 1958
hafa um 80 almennar kennslu-
stofur verið byggðar og teknar
í notkun, eða 20 sfcofur á ári að
meðaltali, en á þessu ári hafa
verið teknar í notkun 30 nýjar
kennslusfcofur, en þar við bæt
ast 5 stofur í þessari viku í kjall-
ara 3. áfanga Vogaskóla, sem
byrjað var að byggja s.l. vor.
Á næsta ári er gert ráð fyrir
að halda áfram byggingu þeirra
skólahúsa, sem nú eru í smiðum
og verður þá lokið smíði Breiða-
gerðisskólans. Þar er sundlaug,
sem verður tekin í notkun næsta
haust. Hafin verður vinna í síð-
ari áfanga miðbyggingar Haga-
skóla, sem verður lokið haustið
1963 og bætast þá við 10 kennslu
stofur. >á verður hafin bygging
fimleikahúss Réttarholtsskóla,
lokið 3ja áfanga Vogaskóla, gerð
ur fokheldur 3. áfangi Hlíðar-
skóla og þar teknar fjórar
kennslustofur í notkun.
Ákveðið hefur verið að byggja
við Langholtsskólann Og 4 stofur
teknar í notkun næsta haust.
Verið er að teikna skóla í Álfta-
mýri og stefnt að því að 4 stofur
verði tiibúnar þár háustið 1962
unin væri við það miðuð, að út-
svarsbyrði bæjarbúa hækkaði
ekki á næsta ári og yrði helzt
hlutfallslega lægri miðað við
tekjur þeirra, enda væri
rekstrarútgjöldum stillt svo í hóf
sem unnt væri.
Guðmundur Vigfússon (K)
kvaddi sér hljóðs og kvaðst vilja
ræða nokkuð um meginstefnu
fjárhagsáætlunarinnar en mundi
ræða hana nán-
ar við 2. umr.
Minntist hann á,
að kommúnistar
hefðu í sumar
verið andvígir
því að hækka
tekjur bæjarins
um 11 millj.
íHis vegna launa-
hækkananna.
hefði komið í Ijós, að rúmar
8 millj. hefðu orðið afgángs, sem
verja hefði mátt til aukinna
framkvæmda, fram yfir það, sem
ráð var fyrir gert, og þánnig
sýndi^ það, að ekki hefði verið
þörf á að afla aukateknanna.
Ræðumaður sagði. að fróðlegt
væri að athuga þróun fjármála
bæjarins sl. 2 ár, en gjaldahliðin
hefði hækkað um 92,8 millj. og
útsvar um 50,7 millj., en auk
þess fengi bærinn verulegt fjár-
magn í sölusköttum. Ræðumað-
ur kvað tvennt valda þessari
hækkun, stjórnarstefnuna og
tvær gengislækkanir annarsveg-
ar. og hinsvegar væri fjármála-
stjórn bæjarins laus í reipunum,
Hann kvaðst þó vilja taka fram,
að ýmsar hækkanir væru óhjá
kvæmilegar vegna fjölgunar
bæjarbúa, nýrrar löggjafar o.
frv.
„Skriistofubáknið heldur a-
fram að vaxa," sagði ræðumaður.
Hann sagði skrifstofukostnað hjá
bæj arskrifstofum og stofnunum
bæjarins hafa hækkað um 4,9
millj. og „það er ekki af miklu
að státa.“ Sérstaklega benti hann
á, að löggæzlukostnaður væri
mjög ískyggilegur og taldi að
nkið ætti að bera þann kostnað,
Guðmundur Vigfússon sagði,
að bæjarstjórnin hefði gert nokkr
ar ráðstafanir, sem áttu að
Verknámsskóla hefur verið j hindra hækkanir. Hún hefði val-
fenginn staður á svæði því, þarM® Þriá tnjög vel hæfa starfs
sem verið er að byggja kennara-1menn i sparnaðarnéfnd og komið
Borgarstjóri
hefði getið um
þ a ð , hvernig
stuðlað h e f ð i
verið að því að
f j ö1g a ekki
starfsmönnum
bæjarins og ef-
aðist hann ekki
um að þær full-
yrðingar væru
réttar. En minnihlutinn hefði áð-
ur gagnrýnt útþenslu „skrifstofu
báknsins". Þá hefði sú gagnrýni
verið talin gagnslaust fjas, en nú
hefði komið í ljós, að fólki hefði
ekki fjölgað í hlutfalli við aukin
verkefni. Þess vegna hlytu full-
yrðingar minnihlutans fyrrum að
hafa haft við rök að styðjast.
Ræðumaður kvað þó ástæðu til
að ætla að ekki væri sparað eins
og hægt væri, en sá kafli ræðu
borgarstjóra, sem um sparnaðinn
hefði fjallað, hefði verið góður
og þar gætt áhrifa frá ’baráttu
minnihlutaflokkanna. Alfreð
Gíslason fagnaði þeim upplýsing-
um borgarstjóra, að unnið væri
að áætlunum um að fullgera all-
ar götur á næstu 10 árum.
Að umræðum þessum loknum
var fjárhagsáætluninni vísað til
2. umræðu samhljóða.
— Endurnar
Borgarstjóri benti á, að ef Guð
múndur Vigfússon vildi halda
því fram,. að kostnaðaraukinn
væri minni, þá flytti hann skoð-
anir, sem væru algjörlega and-
vígar málflutningi flokksbræðra
hans fram að þessu. Væntanlega
sæi hver maður, að meiri út-
gjöld þyrfti t. d. til fræðslumála,
þegar skólar yrðu fleiri, t. d.
hefði gólfflötur barnaskóla á
einu ári stækkað um 10% og
gagnfræðaskóla um 20—25%.
Borgarstjóri benti á, að fram-
lög til gatnagerðar væru nú
hækkuð um 25% og til skóla-
bygginga um nær 20% og til
bæjarsjúkrahúss um meira en
100%. Um útsvörin væri það að
segja, að það sem þar skipti
máli, væri, hve mikið hver ein-
staklingur þyrfti að borga af á-
kveðnum tekjum. Árið 1957
hefðu þrjú hjón með 60 þús. kr.
tekjur borgað 5.190,00 kr., en
borguðu nú 3.200,00 og hjón með
þrjú börn og 80 þús. kr. tekjur
hefðu 1957 borgað 10.190,00 kr.
en borguðu nú 6.800,00 kr.
Guffmundur Vigfússon kvaðst
ekkert draga í land með þá full-
yrðingu sína, að þótt ekkert hefði
fjölgað á bæjarskrifstofunum
undanfarin ár, þá væri þar samt
of margt manna. Útsvarslækkun-
ina kvað hann hafa verið fram-
kvæmda til hagsbóta fyrir há-
tekjumenn og þá hefði orðið „að
kasta nokkrum hundruðum króna
í almenning. Hann lauk máli
sínu með þeim orðum, að borgar-
stjóri hefði þá reynslu og þekk-
ingu á rekstri bæjarins, að hann
hlyti að skilja, að frekar væri
hægt að spara en nú væri gert.
Alfreð Gíslason (K) hóf máls
á því, að í ræðu borgarstjóra
hefði komið fram mjög greini-
legur vilji hans til spamaðar.
Framh. af bls. 10.
er kominn á starfsemina þarf
um 900 endur til varps. Þær
eru yfirleitt ekki látnar
verða nema tveggja ára gaml
ar sökum þess að þá taka
þær að draga úr varpinu.
Þarf því alltaf að hugsa
bæði um stofnrækt og slát-
urrækt.
Um markaðina erlendis
er það að segja, segir Ólaf-
ur, að ekki sé hægt að ná
þeim, nema að geta fram-
leitt talsvert mikið magn og
halda þannig samböndum við
ákveðna aðila, t.d. hótel.
Þess vegna er tilgangslaust
meðan þetta er á byrjunar-
stigi hér að hefja rekstur
andabús nema að það sé
verulega stórt. Ólafur segir
að nýta megi ófrjó egg, sem
leggjast til hliðar við skyggn
ingu, til bökunar. Er því ó-
þarfi að henda þeim. Þá er
hægt að selja dúninn af
sláturfuglunum á sæmilegu
verði eftir að hann hefur
verið þurrkaður og hreins-
aður í dúnhreinsunarstöð
hér.
Ólafur segir að síðustu að
hann vonist til að sem flest-
ir taki þessa nýju búgrein
fyrir hér á landi. Margir
hafi skoðað framkvæmdirn-
ar hjá sér og bíði þess að
sjá hvernig þær reynist. Vit-
anlega verður allur slíkur
rekstur auðveldari eftir því
sem fleiri taka hann sér fyr-
ir hendur. En hann er erf-
iður í stofnkostnaði og það
eru ekki einasta byggingarn-
ar, sem hér hefur áður verið
lýst, sem reisa þarf með öll-
um þeim vélum og kælikerfi,
sem þar er, heldur verður
búið að hafa eigin rafstöð,
sem kostar stórfé. Það er
ekki hægt að leggja í þá á-
hættu að rafmagnið kunni að
bila og allt eyðileggist í út-
ungunarvélunum. Þess vegna
hefur Ólafur einnig sett
upp dieselrafstöð í Álfsnesi.
Þá hyggst hann setja upp
kornrækt í Álfsnesi og hef-
ur þegar hafið framræslu
kornræktarlands. Fóður and-
anna er fyrst og fremst korn,
auk þess grasmjöl og saxað
hey. Ekki þarf að þreskja
kornið til andafóðurs. Um
það sjá þær sjálfar en nota
hálminn um leið til undir-
burðar.
Þessi skyndiheimsókn að
Álfsnesi á Kjalarnesi er lok-
ið að sinni og við segjum
ekki fleira um lostæti það,
sem Ólafur hyggst framleiða
þar fyrir erlenda höfðingja,
fyrr en við erum búnir að
éta öndina, sem við fengum
í nesti. vig.
Faðir okkar og tengdafaðir,
ÍIALLGRÍMUR JÓNSSON
fyrrv. skólastjóri
lézt að heimili sínu, Grundarstíg 17, 7. desember 1961.
Börn og tengdabörn