Morgunblaðið - 09.12.1961, Side 12

12
MORGVNBLAÐÍÐ
Laugardagur 9. des. 1961
JMmngtiitirifofrifr
tJtgefandi: H.f Arvakur. Reykjavík.
Frainkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Öla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ARASIN A PEARL HARBOUR
¥ engi hefur það verið álit®
^ manna, að árásin á Pearl
Harbour hafi verið eittmesta
níðingsverk, sem um getur í
stríðssögunni. Japanir komu
Bandaríkjamönnum í opna
skjöldu í þessari mikilvægu
flotahöfn á Kyrrahafinu og
ollu slíku tjóni á skipum og
mannvirkjum Bandaríkja-
manna, að með eindæmum
hefur þótt. Árásin var gerð
7. desember 1941 og hefur
hennar verið minnzt víða
um heim. Hún kostaði líf um
2000 Bandaríkjamanna, en
alls særðust og féllu 3800
Bandaríkjamenn í þessari
árás.
Margt er nú ljósara um
þessa árás en var fyrir tutt-
ugu árum. Nú vitum við,
hversu fífldjörf hún var,
því Japanir hafa sjálfir sagt
söguna frá sínum sjónarhóli,
og fullyrða að mikil átök
hafi átt sér stað innan jap-
anska hersins áður en Yama-
moto, herráðsforingja, tókst
að afla þeirri skoðun sinni
fylgis að nauðsynlegt væri
að gera þessa svívirðilegu
árás. Þó var farið að öllu
með mikilli leynd og vissu
örfáir menn innan hersins og
einungis forsætisráðherrann
og utanríkisráðherrann af
stjórnmálamönnum, að hún
væri í aðsigi, enda tókst
Japönum að koma Banda-
ríkjamönnum gjörsamlega að
óvörum.
/ KAFALDSBYL
hrotið af vörum Yamamotos:
„Ef þessar fyrirætlanir mis-
takast, töpum við styrjöld-
inni.“
VERUM Á VERÐI
etta er m.a. rifjað upp hér,
til að sýna fram á fá-
nýti styrjalda og .hættuna á
því að láta hernaðarklíku
ræðisvald í hendur og láta
hana ráða örlögum þjóða.
Fyrir 20 árum bárust Banda-
ríkjamenn og Japanir á bana
spjót. Nú er vinátta þessara
þjóða djúp og einlæg. Allar
þjóðir heims hafa innst í
hjarta sínu löngun til að
vinna saman og virða hver
aðra. En stolt og hroki fá-
mennrar va^daklíku getur oft
komið í veg fyrir slíka sam-
vinnu.
Kommúnisminn er sú
hætta sem nú steðjar að
þjóðum heims. Fámennar
hrokafullar valdaklíkur hafa
hreiðrað um sig í kommún-
istalöndunum. Þeim getur
dottið í hug einn góðan veð-
urdag að nota aðferð kín-
verska hernaðarsérfræðings-
ins, sem fyrr er nefndur, og
gera nýja Pearl Harbour árás
á lýðræðisþjóðirnar. Það sem
helzt mundi koma í veg fyr-
ir slíka árás, er vilji lýðræð-
isþjóðanna til að verja sig,
árvekni þeirra og styrkur.
Ef Bandaríkjamenn hefðu
sýnt árvekni fyrir 20 árum,
hefði margt farið öðruvísi en
fór.
Tl/|erkur sagnfræðingur, sem
unnið hefur að rann-
sókn þessarar árásar, hefur
sagt, að Japanir hafi farið
eftir kenningu kínversks
hernaðarsérfræðings, sem
sagði: ,,Ef þið ætlið að gera
árás á óvin yðar, Skuluð þið
ráðast á hann klukkan þrjú
að nóttu í kafaldsbyl.“
Bandaríkjamönnum datt
ekki í hug, að Japanir mundu
gera þessa árás. Þeim fannst
hún fjarstæða, enda voru
vegalengdirnar geysilegar og
þeir erfiðleikar, sem Japanir
þurftu að sigrast á, áður en
árásin var framkvæmanleg,
mjög miklir.
„Þetta er of hættulegt fyr-
irtæki,“ sögðu aðstoðarmenn
Yamamotos, en hann kom
fyrirætlunum sínum í fram-
kvæmd. Þó vissi hann, hví-
líkt ævintýri þarna var um
að ræða. Einn af aðalaðstoð-
armönnum hans, Fukudome
flotaforingi, sem enn lifir í
Japan, sjötugur að aldri, hef-
ur nýlega sagt í samtali, að
þessi orð hafi einhverju sinni
Jafnvel er ósennilegt, að
Japanir hefðu þá lagt út í
þetta ævintýri. Þeir vissu,
að Bandaríkjamenn voru ó-
viðbúnir og sváfu á verðin-
um. Þann dag sem lýðræðis-
þjóðirnar sofna á verðinum,
gæti svo farið, að þær köll-
uðu yfir sig svívirðilega árás
af óvinar hendi. Krúsjeffhef
ur marglýst því yfir, að mark
mið kommúnismans sé heims
yfirráð. Auðvitað eru komm-
únistar staðráðnir í að nota
hvert tækifæri, sem gefst, til
að ná þessu takmarki sínu.
Þeir eru hættulegri en nokk-
ur valdaklíka hefur áður
verið. Japönsku hernaðar-
sinnarnir, sem stóðu fyrir
árásinni á Pearl Harbour,
eru eins og ómálga börn,
samanborið við leiðtoga
kommúnismans í dag.
Kannski að árásin á Pearl
Harbour og minningin um
hana hafi að einhverju leyti
bjargað okkur undan þeírri
útþensluárás, sem Krúsjeff,
Mao Tse Tung og aðrir leið-
togar kommúnismans hafa

Vonin
SEINT sl. sumar veittu
yfirvöldin í Sovétríkjun-
um Gyðingum þar í landi
heimild til að gefa út
tímarit, að vísu aðeins á
tveggja mánaða fresti og
. fullt af áróðri. En þessi
heimild vakti hjá Gyðing-
um Sovétríkjanna veika
von um að nú væri það
af, sem áður var. —■ Á
Stalínstímunum voru þeir
sífellt ofsóttir og lítið
hafði bólað á betri tímum
eftir að Krúsjeff tók við.
Nlú hafa (þesaar tvser til
þrjár milljónir Gyðinga aftur
misst vonina. Það er kald-
hseðni örlaganna að á sania
tíma sem flokksþingið í
Moskvu og Krúsjeff herða
baráttuna gegn fylgismönnum
Stalíns heitins og fjarlægja
minjar hans af Rauða torginu,
taka þessir sömu menn upp
að nýju Gyðingaofsóknir
fallna goðsins.
LEIBTOGAR DÆMDIR
Ofsóknirnar hófust með því
að þrír leiðtogar Gyðinga í
Leningrad voru handteknir og
dæmdir til fangelsisvistar fyr
ir nokkru. Var þeim gefið að
hafa starfað fyrir erlent ríki,
þ. e. a. s. ísrael. Þessi mála-
ferli vöktu mikla athygli víða
um heim, en þau voru aðeins
upphafið. Síðan hafa fleiri
fangelsanir átt stað og dóm-
ar kveðnir upp, þótt yfirvöld-
in hafi nú varað sig á að láta
berast af þeim of miklar frétt-
ir.
f Moskvu hafa einnig þrír
helztu leiðtogar Gyðinga ver-
ið handteknir. Þeir eru ákærð
ir, eins og félagar þeirra frá
Leningrad, fyrir „njósnir, sam
bönd við kapítalista, sam-
vinnu við njósnara frá ísrael."
BÆNAHÚSUM LOKAÐ
Trúarskóla Gyðinga í
Moskvu, Vaad Yesihiva, og
mörgum samkomuhúsum
þeirra öðrum hefur verið lok-
að. Þessar lokanir draga úr

J
sem brásti
■ *
.
Gyðingaleiðtogarnir þrír frá Leningrad. — Dæmdir til
fangelsisvistar.
gildi ákærunnar gegn leiðtog-
unum, því ástæðulaust væri
að loka bænahúsunum ef um
væri að ræða aðeins sex sér-
stök njósnatilfelli. Hér er öllu
heldur um að ræða endur-
vakta og eflda ofsóknarstefnu
Rússa gegn Gyðingum, sem að
vissu leyti á rót sína að rekja
til gremju yfir því að eftir
44 ár skuli kommúnistum ekki
hafa tekizt að leysa Gyðinga-
vandamálið.
f Bretlandi og Frakklandi
ríkir uggur yfir því að nú sé
verið að reyna að útrýma síð-
ustu leiðtogunum, sem ein-
hver ítök eiga meðal Gyð- %>
inga. Byggja þeir þessa skoð- %
un sína á því að allir eru ^
þessir menn sjálfstæðir og ótta <!
lausir, sumir hafa áður setið %
í fangelsum oftar en einu $
sinni, og allir hafa þeir með <•)
óvenjulegri þrjózku barizt fyr %
ir réttindum trúarbræðra ý
sinna. <g>
<•>
HEFND?
. , <♦>
I Israel er einnig bent á það ||
að leiðtogarnir, sem dæmdir
voru, hafi sennilega tekið ^
and-Stalínismann of bókstaf- j>
Framhald á bls. 15. <t>

talað um, bæði undir rós og
beinum orðum. Minningin
um Pearl Harbour á að
hvetja öll lýðræðisríkin til að
vera vel á verði, búast við
hinu versta. Það getur eng-
an sakað. Þessa ættum við
ætíð að minnast, meðan hér
er fólk, sem trúir á frelsi,
sjálfstæði og framtíð ís-
lands.
VANDAÐAR
BÆKUR
TslenZk bókaútgáfa er nú í
■*■ algleymingi og hafa marg
ar merkar bækur komið út
fyrir jólin. Ekki verður
þeirra allra getið í þessum
fáu orðum, en hins vegar er
ekki úr vegi að minnast á
eina þeirra, bókina um Ás-
mund Sveinsson, sem Helga-
fell hefur gefið út. Bók þessi
er stórvel úr garði gerð,
prýdd fjölmörgum myndum
eftir þýzkan ljósmyndara sem
gefa góða hugmynd úm verk
hins ágæta listamanns. Enn-
fremur er formáli eftir Hall-
dór Kiljan Laxness fyrir bók
þessari og eykur það á gildi
hennar.
En ástæðan til þess, að
minnzt er á þessa bók hér í
forystugrein, er sú, hve mjög
útgáfa hennar er til fyrir-
myndar. Enginn vafi er á
því, að mikla kunnáttu þarf
til að prenta hana og ber að
fagna því, að íslenzkir menn
hafa þar lagt hönd að verki,
myndamótin eru gerð hér á
landi, bókin er prentuð hér
og bundin. Frágangur henn-
ar er til sóma, eins og fyrr
getur, og er gott til þess að
vita, að bókaútgáfu okkar
hefur vaxið svo fiskur um
hrygg, að við skulum geta
leyst sjálfir af hendi jafn-
vandasamt verkefni. Falleg-
ur frágangur á bókum er
menningarlegt atriði, sem
aðrar þjóðir leggja mikið
upp úr, ekki sízt frændþjóð-
ir okkar á Norðurlöndum.
Við höfum ekki staðizt sam-
keppni að þessu leyti, en nú
virðast útgefendur leggja
áherzlu á að vanda bækur
sínar meir en áður tíðkaðist.
Eiga þeir heiður og þakkir
skilið fyrir það.