Morgunblaðið - 12.12.1961, Blaðsíða 1
24' slður
48. árgangur
282. tbl. — Þriðjudagur 12. desember 1961
Prentsmiðja Morgenhlaðsins
Loftárasir í Katanga
50.000 Balubamenn í bardagahug
Elisabethville, 11. des.
— (AP — NTBJ —
BÁÐIR hernaðaraðilar í Kat
anga hafa haldið uppi loft-
érásum á flugvelli og bæki-
stöðvar andstæðinganna und-
anfarið og eitthvað mann-
fall hefur orðið. Frá þorpi
við landamæri Katanga og
Norður Rhodesíu berast
fregnir um að ein af flug-
vélum SÞ hafi hrapað þar í
grennd, en ekki hefur feng-
izt staðfesting á því.
Indverskir hermenn SÞ í
Elisabethville hafa í dag barizt
við leyniskyttur Katangahers og
var tilkynnt í dag að þeim hafi
orðið vel ágengt. Þá réðust flug
vélar SÞ á stöðvar Katangahérs
í Elisabethville í dag eftir að
flugvél frá Katanga hafði varp-
að sprengjum á flugvöll SÞ í
borginni.
Símasambandslaust hefur ver
ið í dag við mörg hverfi Elisa-
bethville, meðal annars við að-
alstöðvar indverska herflokks-
ins og ræðismannsskrifstofur
Bandaríkjanna, Bretlands, Frakk
lands og Italíu.
WNGMAÐUR DREPINN
1 frétt frá Katangaher segir
að honum hafi tekizt að hrekja
lið SÞ úr járnbrautargöngum,
sem var í þeirra höndum. Hins
Fékk
Krúsjeff
slag?
París, 11. des. (AP) —
Franska dagblaðið Prance 'Soir
hefur það í dag eftir áreiðanleg-
um heimildum að Krúsjeff for
Bætisrálðlierra munl nýlega hafa
fengið aðkenningu að slagi.
Michel Gorday, Rússlandssér-
fræðinguT blaðsins, segir i dag
að þetta hafi komið í ljós á laug
ardag, er Krúsjeff var að flytja
ræðu. Hafi Krúsjeff hvað eftir
annað þurft að hætta í miðri
ræðu, stamað, átt erfitt með að
hugsa skýrt og bera sum orð rétt
fram.
Fylgir það sögunnl að eftlr að
ræðunni var lokið, en hún tók
55 mín., hafi Krúsjeff verið i
svitabaði og uppgefinn.
Fréttamaður Associated Press
f Moskvu símar hinsvegar að
hann hafi verið viðstaddur er
Krúsjeff flutti ræðu sína og ekk
ert séð athugavert við forsætis-
ráðherrann. Sér hafi virzt Krú-
sjeff við beztu heilsu.
vegar noti SÞ sér flugher sinn
og hafi gert árásir á Jadotville,
Kolwesi og Elisabethville. í árás
sænskra flugvéla á Kolwesi
eyðilögðust byggingar belgiska
námufélagsins og eldur kvikn-
aði víða í borginni. Þá segir í
sömu frétt að fjöldi borgara
hafi farizt í loftárásum SÞ á
tvö þorp í nánd við Jadotville.
Einn þeirra var Kabolowe þing
maður frá Latanga, sem var
drepinn ásamt konu sinni og
barni þar sem hann sat í bif-
reið þegar árásin var gerð.
VOPNAHLÉSTILRAUNIR
Það er haft eftir áreiðanleg-
um fréttum frá London að
brezka stjórnin hafi falið ræð-
ismanni sínuín í Elisabethville
að gera allt, sem hann getur
til að koma á vopnahléi í Kat-
anga. Einnig mun aðalfulltrúi
Breta hjá SÞ, sir Patrick Dean,
vinna að þessu máli í Allsherj-
arþinginu.
Þá hefur Paul Henri Spaak,
utanrikisráðherra Belgíu, sent
utanrikisráðherrum Bandaríkj-
anna, Bretlands og Frakklands,
sem nú sitja ráðstefnu í París,
áskorun um að beita áhrifum
sínuni til þess að koma á vopna
hléi í Katanga.
FRANSKIR MÁLALIBAR
í frétt frá aðalstöðvum SÞ í
New York er frá því sagt að
Katangaher undir stjórn
franskra málaliða hafi nú und-
ir höndum nægilegt sprengiefni
til að grípa til þess neyðarúr-
ræðis að sprengja í loft upp öll
mannvirki belgíska námufélags-
ins í Katanga. Kom þetta fram
í yfirlýsingu sem I. J. Rikhye
hershöfðingi gaf á fundi með
fréttamönnum í dag. En Rikhye
er ráðunautur U Thants aðal-
framkvæmdastjóra SÞ í þeim
málum er varða hernaðinn í
Kongó.
Rikhye segir að aðalvanda-
málið sé fyrir SÞ að hafa hem-
il á um 50 þús. Balubamönnum,
sem eru í vörzlu SÞ í Elisa-
Framh. á b) s. 2.
Mynd þessi er tekin af hermönnum Katangastjómarinnar, sem
tekið hafa sér stöðu við flugvöll SÞ í Elisabethville. Svæðið
umhverfis flugvöllinn er kjarri vaxið og hafa hermenn SÞ átt
erfitt með að hafa hemil á leyniskyttum Katanga þar.
Stjdrnmálasambandið rofið
Krúsjeff verður re/soð segja Albanir
Ráðstefna
l
PARÍS, 11. des. (NTB)_____Utan-
rikisráðherrar Bandaríkjanna,
Frakklamds og Vestur Þýzkalands
komu saman til fundar í París
síðdegis í dag og ræddu Berlínar
málið. Fyrr í dag höfðu þrír
fyrstnefndu ráðherrarnir átt fund
um ástandið í Katanga og orðið
sammála um að eina lausnin væri
sameining allra héraða Konigó á
friðsamlegan hátt.
Utanríkisráðherrarnir fjórir,
Dean Rusk frá Bandaríkjunum,
Home lávarður frá Bretlandi,
Couve de Murville frá Frakk-
landi Og Gerhard Schröder frá
Vestur Þýzkalandi, ræddu
skýrslu, sem sérfræðingar frá
löndunum fjórum höfðu gert um
Berlín.
Tirana, Albaníu, 11. des.
— (AP-NTB) —
Á SUNNUDAG létu Rússar
verða af því að slíta stjóm-
málasambandi við Albaníu. Hafa
þeir nú kallað heim allt starfs-
fólk sendiráðs sins í Tirana og
i dag hélt . starfsfólk albanska
sendiráðsins í Moskvu heim-
leiðis.
Albanska útvarpið sagði i
dag að sá dagur kæmi, að Rúss-
ar og rússneski kommúnista-
flokkurinn refsaði Krúsjeff fyr-
ir and-Marxista-aðgerðir hans.
Sagði útvarpið í Tirana að
Moskvuvaldið hafi af ráðnum
hug unnið að sambandsslitum
landanna í þeim tilgangi að
kúga Alþani. Fluttar vom harð-
orðar árásir á Krúsjeff og fylgi-
fiska hans fyrir þessa „djöful-
legu fyrirætlun hans“.
FLEIRI KOMA Á EFTIR
Sambandsslitin eiga sér nokk-
urn aðdraganda. 1 orðsendingu,
sem Sovétríkin sendu stjóm
Albaníu 26. póv. sl. tilkynntu
þau að ætlunin væri að kalla
rússneska sendiherrann í Tir-
ana heim og fóru þess á leit
að Albanir gerðu slíkt hið sama.
Hinn 3. des. tilkynntu svo Sovét
ríkin að þau hefðu ákveðið að
Dregur til tíðinda í Goa
Nýju Delhi, Indlandi,
11. des. (AP-NTB).
INDVERSKA stjórnin skýrði frá
því í dag að um 12 portúgalskir
hermenn frá Goa hafi í dag ráðizt
á indverska þorpið Maingimi og
hafið skothríð á þorpsbúa. Hefur
Indlandsstjórn sent Portúgölum
mótmæli vegna árásarinnar og
fleiri árekstra, sem hún segir að
orðið hafi í síðustu viku.
í fregnum frá New York er
hinsvegar skýrt frá því að aðal-
fulltrúi Portúgala hjá SÞ hafi
tilkynnt öryggisráðinu að búast
mætti við innrás Indverja í portú
gölsku nýlenduna Goa. Sagði
fulltrúinn að Indverjar hefðu
dregið saman mikið lið við landa
mærin og gjörsamlega umkringt
nýlenduna. Allar fréttir um
ágengni Portúgala á þessum slóð
um væri hreinn tilbúningur frá
Indverja hálfu.
Á fundi með fréttamönnum
sagði portúgalski fulltrúinn: Ef
Indverjar ráðast á Goa, munum
við verjast til síðasta manns.
loka sendiráðinu í Tirana.
Talið er að þessi sambandsslit
hafi það í för með sér að önn-
ur aðildarríki að Varsjárbanda-
laginu slíti stjórnmálasambandi
við Albaníu. Hafa mörg þessara
ríkja þegar fækkað starfsfólki
við sendiráð sín í Tirana.
1 frétt frá Varsjá er á það
bent að þar hefjist á morgun
fundur samtaka Austur-Evrópu-
ríkjanna um efnahagssamvinnu,
Comecon. Allmargir fulltrúar
eru mættir og blakta fánar að-
ildarríkjanna við bústað fulltrú
anna. Þar hefur ekki verið gert
ráð fyrir að fulltrúi Albaníu
mæti, þótt rikið sé aðili að sam-
tökunum, og fáni Albaníu sést
hvergi.
HLU STUNARTÆKI
Á það var bent í Tiranaút-
varpinu í dag að Rússar hafi
komið mjög ruddalega fram við
Albani, jafnvel meðan svo átti
að heita að mikil vinátta ríkti
milli þjóðanna. Þegar verið var
að byggja nýtt sendiráð Albaníu
Eichmann
sekur
Jerúsalem, 11. des. (NTB)
Adolf Eichmann var í dag sek
ur fundinn um glæpi gegn
Gyðingum, stríðsglæpi, glæpi*
gegn mannkyni og að hafa ver
ið meðlimur í glæpsamlegum
samtökum. Samikvæmt lögum
ísraels fylgir dauðarefsing öll
um þrem fyrstu liðunum.
Dómararnir þrír neituðu að
taka gilda staðhæfingu verj-'
andans um að Eichmann hafi
aðeins hlýtt fyrirskipunum.
Taka mun nokkra daga að'
kveða endanlega upp dóm í
máli Eichmanns, en búizt er
við að því verði lokið á föstu
dag.
í Moskvu, sagði i útvarpsfrétt-
inni, komu Rússar þar fyrir
miklum fjölda af hlustunartækj-
um. Ekki fylgdi það fréttixmi
hvenær Albanir fundu tækin.
Þá sagði útvarpið að starfsmenn
albanska sendiráðsins hafi verið
undir stöðugu eftirliti og sendi-
ráðinu bannað að gefa út upp-
lýsingabæklinga sína, en það
hafi jafnvel sendiráðum Vest-
urveldanna verið leyft.
Það var
lóðið
Maður nokkur kom í bóika <
safn í New York, lagði sund<
ur tætta bók á borðið og<
sagði við safnvörðinn: Þessa<
fékk ég lánaða, en hundur-^
inn minn reif hana í sundur.
Hve mikið á óg að borga?
Safnvörðurinn leit á bókina, J
brosti, og sagði: Einn og hálf <
an dollar.
Og hvaða bók var þetta?'
Myndskreytt kennslubók í<
ýmsum listum, sem hundar <
geta leikið.
Njósnari
landrœkur
Ottawa, 11. des. (AP).
KANADASTJÓRN fór nýlega
fram á það við sendiráð Sovét-
ríkjanna í Ottawa að hermála-
ráðunautur sendiráðsins yrði
sendur heim vegna njósna. Var
tilkynnt í dag að sendiráðið hafi
orðið við beiðni stjórnarinnar Og
að ráðunauturinn væri farinn úr
landi.
Hermálaráðunauturinn, Ana-
toly A. F. Loginov, var handtek-
inn nýlega er hann var að taka
við leyniskjölum frá einum af
starfsmönnum ríkisstjórnarinnar
í Kanada. En starfsmaður þessi
hafði tilkynnt lögreglunni fyrir
fram um væntanleg viðskipti
þeirra.