Morgunblaðið - 12.12.1961, Blaðsíða 14

14
MORGVNAT. 4 fílÐ
Þriðjuöagur 12. des. 1961
Fósturmóðh mín,
ENGlLiBÁÐ HALLGRÍMSDÓTTIR
Garðastræti 16,
andaðist i LandsspítalanUm aðfaranótt sunnudagsins
10.. desember.
Sigurbjörg Hannah.
Það tilkynmst hér með að móðir mín, tengdamóðir og
amma
MARGRÉT SIGURÐARDÓTTIR
Blönduhlíð 11,
lézt að morgni hinn 10. desember. Jarðarförin auglýst
síðar.
Sigurjón Eiríksson, Una Pálsdóttir,
og barnabörn.
Móðir okkar
ÞORBJÖRG ÞORBJARNARDÓTTIR
andaðist 10. des. í sjúkradeild Hrafnistu. Jarðarförin
ákveðin síðar.
Ingibjörg Steinsdóttir, Steinjiór Steinsson.
Útför
HJÁLMARS HALLDÓRSSONÁR
póst og símastöðvarstjóra Hólmavík,
sem andaðist 30. f.m. fer fram frá Fossvogskirkju mið-
vikudaginn 13. þ.m. kl. 10 f.h.
Útvarpað verður frá athöfninni,
Fyrir mína hönd og annarra vandamanna.
Sólveig Magnúsdóttir.
Móðir okkar og tengdamóðir
SARA ÞORSTEINSDÓTTIR
kaupkona,
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni miðvikud. 13. des.
kl. 1,30 e.h.
Blóm og kransar vinsamlegast afbeðið, en þeim, sem
hefðu hugsað sér að mmnast hinnar látnu er vinsam-
legast bent á líknarstofnanir.
Hafsteinn Sigurðsson, Reynir Sigurðsson,
Lára Hansdóttir, Svala Thorarensen,
Jarðarför móður okker
ÖNNU PÁLSDÓTTUR
frá Ánanaustum,
fer fram frá Dómkirkjunni, fimmtudaginn 14. des. kl.
2,30 e.h. — Þeim, sem vildu minnast hennar er bent á
barnaspítalasjóð Hringsins.
Fyrir hönd okkar systkinanna.
Auðbjörg Björnsdóttir, Jón Björnsson.
Hjartanlega þökkum við öllum þeim, sem auðsýndu
samúð og vinarhug við andlát og jarðarför eiginkonu
minnar, móður, tengdamóður og ömmu
KRISTÍNAR ÞÓRÐARDÓTTUR
Elnar Arason, Knud Einarsson,
Ari Einarsson, Esther Jónsdóttir.
fósturdóttir og barnabörn.
Þökkum auðsýnda vináttu við andlát og jarðarför
SIGRÍÐAR JÓNSDÓTTUR
frá Öxl.
Aðstandendur.
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og jarðarför
elskulega litla drengsins okkar.
Helga Sigurjónsdóttir,
Magnús Hjartarson.
Þökkum auðsýnda samúð og vináttu við fráfall og
jarðarför föður okkar og tengdaföður
JÖRUNDAR JÖRUNDSSONAR
frá Hrísey.
Jenný Jörundsdóttir, Kristófer Guðmundsson,
Sigríður Jörundsdóttir,
Þorgerður Jörundsdóttir, Hilmar Garðars,
Marta Sveinsdóttir, Guðmundur Jörundsson.
Þökkum auðsýnda samúð við fráfall og jarðarför
míns og tengdaföður
KONRÁÐS BFNJAMÍNS ODDSSONAR
Guðrún Konráðsdóttir, Pétur Jónsson
— Ææða Hákonar
GuBmundssonar
Frh. af bls. 13.
stundum, að skáka fastráðnum
bifreiðastjóra.
Þannig'mætti lengi telja og
sýnir þetta nokkuð glöggt hver
afstaðan er í þessum efnum.
Hér við bætist svo, að fram-
vinda tveggja síðustu áratug-
anna hefur verið sú, að því er
snertir launakjör þeirra starfs-
flokka, sem háskólamenntaðir
menn eru fjölmennir í, að draga
úr þeirra hlut, þegar um lög-
bundnar launahækkanir hefur
verið að ræða, og má benda á
eigi færri en 5 tilvik af því
tagi. Hafa þeir þannig síðustu
20 árin því fengið mun minni
hækkanir hlutfallslega, en fjöl-
margir launþegar aðrir. Skal ég
ékki fullyrða, hvað valdið hef-
ur, en vera má áð þar hafi ver-
ið til að dreifa gömlu vanmati
á gildi sérþekkingar, og einnig
kann þessi þróun að einhverju
leyti að vera sprottin af átta-
viltri lýðhyggju okkar ágætu
stjómmálamanna.
Það horf, sem þessi mál eru
nú komin í, hefur óhjákvæmi-
lega leitt til þess, að háskóla-
gengnir menn munu ekki geta
lengur unað þessu hlutskipti
sínu, og hafa reyndar þegar
risið kjaradeilur af þessu tagi,
sem erfitt hefur reynzt að leysa,
m. a. vegna þess, að eigi verður
umflúið ,að fleiri komi á eftir,
þegar einu sinni hefur verið
brotið skarð í misréttismúrinn.
Hér verður þó, að sjálfsögðu
að gæta þess, að kröfur séu
reistar á réttum sjónarmiðum.
Þannig má draga í efa, að sann-
gjamt sé að krefjast hér skil-
yrðislaust sömu launa í ísl. kr.
og hægt er að fá á heimsmark-
aðinum, ef svo mætti segja. Þar
kemur ýmislegt til greina. Að
sjálfsögðu er það freistandi fyr-
ir sérfræðinginn íslenzka, sem
er gjaldgengur á alþjóða vett-
vangi, að krefjast þeirra launa
hér, sem hann getur fengið þar.
En ber honum ekki einnig að
líta á málið frá sjónarmiði þjóð-
ar sinnar, sem hefur þörf fyrir
starfskrafta hans og hefur fóstr-
að hann og stutt til lærdóms og
mennta. Eru ekki líka skyldur
hans megin? Og séu honum bú-
in hér kjör í réttu hlutfalli við
laun annarra starfsgreina í land
inu, þótt lægri séu en hjá öðr-
um þjóðum, en hann kýs samt
að yfirgefa land sitt, mætti orða
það, að þjóð hans væri heimilt
að láta þá fara fram reiknings-
skil, þar sem metið er, hvað
hann hafi af lanfli sínu þegið
í uppeldi og menntun og hvað
hann hafi aftur á móti látið því
í té. Vilji þjóðfélagið hins veg-
ar ekki gjalda það, sem hon-
um ber hlutfallslega, eða ekki
nýta þá kunnáttu, sem hann hef
ur aflað sér, verður sérfræðing-
urinn varla sakaður, þótt hann
hverfi á brott. Ber þá einnig í
þessu sambandi að hafa í huga,
að nú á tímum alþjóðastarfs og
alþjóðasamvinnu hefur skapazt
vettvangur, sem í vissum skiln-
ingi hefur fært út mörk heima-
landsins.
En hvaða rök hníga þá að
þeirri niðurstöðu, að hinn há-
skólagengni maður eigi að bera
úr býtum hærri hlut, en hinir
sem styttra nám stunda?
í því efni er fyrst og fremst
á það að líta, að háskólamennt-
aður maður eyðir lengri tíma
af ævi sinni en aðrir til þess
að verða fær um að leysa af
hendi störf sem eru, svo sem
áður hefur verið sýnt fram á,
mjög mikilvæg fyrir þjóðfélag-
ið. Mun eigi ósanngjarnt, að
telja þann tíma, sem hann ver
til þessa náms, umfram aðra,
að minnsta kosti sjö ár. Hann
hefur því að námstíma loknum
m. a. misst af tekjum sem svara
til launatekna annarra starfandi
manna jafnlangan tíma og hefur
oft að auki þunga námsskulda-
byrði á baki. Afleiðing náms
hans verður því sú, að starfsævi
hans verður styttri, og eigi
hann að bera úr býtum sömu
ævitekjur og aðrir þegnar þjóð-
félagsins verður hann að fá að
njóta hærri launa að námi
loknu. Þá gildir það og um
marga sérfræðimenntaða há-
skólamenn, að þeim er lífsnauð-
syn, nú á þessari öld hraða og
tækni, að geta fylgst vel með
á vettvangi vísinda og þjóðfé-
lagsfræða. Þurfa háskólagengn-
ir menn því nú í ríkari fnæli
en áður, að geta gefið sér tíma,
með lestri og ferðalögum, til
kynningar á nýjum viðhorfum.
Þá kemur og eigi sízt til álita
það sjónarmið, að þekking sé
dýrmætasta eign hverrar þjóð-
ar og því lífsnauðsyn, að vel
sé búið að sérfræðingum og vís-
indamönnum, því þeir gefi landi
sínu þeim mun meiri verðmæti,
sem þeim séu betri starfsskil-
yrði búin.
Margt fleira en það, sem hér
hefur verið rakið, mætti telja
fram því til stuðnings, að launa
stakkur háskólagenginna manna
sé of þröngt skorinn, og að
sauma þurfi þeim nýjan kyrtil
rýmri og betur búinn. Er þó
engan veginn gleymt því hag-
ræði sem þeir njóta á námsár-
um sínum í kennslu, styrkjum
og lánum, eða þeirri aðstöðu í
þjóðfélaginu, sem menntunin á
að geta skapað þeim. Þarf í
þessu margs að gæta, og væri það
verðugt verkefni ungum félags-
skap háskólamenntaðra manna,
að taka þetta mál allt til gaum-
gæfilegrar yfirvegunar og leiða
það til réttlátrar niðurstöðu.
Ég hefi hér með fáeinum dæm
um og dráttum leitast við að
vekja athygli á hlutverki og
stöðu hins háskólamenntaða
manns í lífi og starfi þjóðar-
innar fyrr og síðar, og jafn-
framt sett fram þá skoðun, að
hann fái eigi nú þann aflahlut,
sem efni standa til. En þótt mál
hans standi með þeim hætti í
dag, að .hann geti gert kröfur
á hendur þjóðfélaginu um meiri
umbun fyrir framlag sitt, má
hann þó ekki gleyma því, að
menntun hans og þekking legg-
ur honum einnig á herðar marg-
víslegar skyldur. Hann verður
að muna að þekkingin er tví-
eggjað sverð, sem beita má bæði
til góðs og ills, og getur, ein9
og dæmin sýna, orðið til skað-
ræðis, sé henni beitt á rangan
hátt. Háskólagenginn maður
má því ekki vanrækja, að til-
einka sér með námi sínu þá
mennmgu, sem á að fylgja
sannri menntun — þá menningu
hjartans, sem vekur honum þrá
til þess að vinna samtíð sinni
til heilla og samferðarmönnum
sínum til gagns og hamingju.
Hann má ekki gleyma þeim
sannindum, að
Sjálft hugvitið, þekkingin,
hjaðnar sem blekking,
sé hjarta ei með,
sem undir slær.
Öllum mínum góðu vinum og kunningjum, sem á
margvíslegan hátt sendu mér hlýjar kveðjur á 70 ára
afmælisdegi mínum 5. des. sl., votta ég mitt innilegasta
þakklæti.
Svanfríður Hjartardóttir
Innilegt þakklæti til allra sem glöddu mig á sjötíu
og fimm ára afmælinu með gjöfum og skeytum og á
annan hátt.
Björn Sýrusson.
Verðlækkun á barnaskóm
N Ý K O M I Ð :
HOLLENSKIR BARNASKÓR
SKÓSALAN
LAUGAVEGI 1