Morgunblaðið - 16.12.1961, Blaðsíða 17

Laugardagur 16. des. 1961
MORCVTVBLAÐ1Ð
17
Guðbjörn Hansson
yfirvarðstjóri sjötugur
í DAG á sjötiu ára afmiæli, Guð-
Ibjörn Hansson yfirvarðstjóri. —
Hann er fæddiur að Steindórsstöð-
ura í Reykiholtsdal hinn 16. des.
1891. Ungur var hann tekinn í
fóstur af hjónunum Hannesi Sig-
mundssyni bónda á Grímsstöðum
4 Reykholtsdal og konu hans
Kristínu Magnúsdóttur og reynd-
ust þau honum sem beztu for-
eldrar. Ólst hann þar upp þar
Itil hann fór sjálfur að vinna fyrir
sér. Hann lagði jafnt stund á
landbúnaðarstörf sem fistoveiðar.
Ungur reri hann nokkrar ver-
tíðir í hinni grýttu og brim-
sömu veiðistöð Grindavík og
toomst þar oft í krappan dans,
og mátti oft litt á milli sjá,
hvorum veitti betur sjómönnun-
um á lítilli opinni fleytu, sem
börðust með árablöðum einum,
eða hafsmegninu. í>ó allt færi vel
að endingu.
Á unglingsárunum fétok Guð-
björn góða undirstöðumenntun,
miðað við það sem þá tíðkaðist
almennt. Hann er mjög bók-
hneigður og er mjög vel að sér
í fornsögunum og fylgist vel með
skáldsagnagerð nútímahöfunda.
En um fram allt er hann ljóð-
elskur og engan mann hefi ég
þetokt, sem kann jafnmikið af ljóð
um Þorsteins Erlingssonar og Ein
ars Benediktssonar, sem hann.
Snemma hneigðis hugur Guð-
björns að íþróttum. 13 ára gam
all lærði hann sund í hópi ungra
sveina á Sturlu Reykjum í Reyk-
holtsdal, á námSkeiði sem þar
var haldið og var aðalkennarinn
Sigurður Sveinbjarnarson trú-
boði. Lagði Guðbjörn mikla alúð
við sundíþróttina og gerðist á-
gætur sundmaður. Hann vann
einu sinni 1. verðlaun á sundmóti
innan lögreglunnar Og einu sinni
bjargaði hann að næturlagi ölv-
uðum manni, sem fallið hafði í
sjóinn af Ziemsens-bryggju. —
Frétti Guðbjörn um slysið og
hljóp til og kafaði eftir mannin-
um, sem þá var sokkinn all-
djúpt niður í sjóinn. Sýnir þetta
að allir lögreglumenn eiga að
vera syndir og kunna vel björg
unarsund.
sending ^
Fjölbreytt úrval jerseykjóla
Rayon jerseykjólar frá kr. 395.—
Ullarjerseykjólar frá kr. 695.—
Kápur og morgunsloppar
Glæsilegt úrval — Lækkað verð
Verzlunin EYGLÓ
Laugavegi 116
l
f"
Þessi sendibréf ná yfir 100
ára tímabil og eru skrifuð
af 14 konum.
Þarna eru m. a. bréf frá
Ragnheiði dóttur Finns
biskups, Ragnheiði tengda-
dóttur Skúla fógeta, Jakob
ínu konu Gríms Thonisen
og Ingibjörgu móður hans
og frá Sigríði móður Nonna
(Jóns Sveinssonar).
í bréfunum koma konurn-
ar til dyra eins og þær eru,
segja opinskátt frá ástum
sínum og áhyggjum, gleði
og sorgum.
Þetta er frábær bók, sem
jafnt konur sem karlar á
fillum aldri munu liafa
ánægju af.
Óskabók allra kvenna
„Konur skrifa bréf“
Bók handa unnustunni
Bók handa eiginkonunni
Bók handa móðurinni
Bók handa öllum góðum vinum
Ein bezta og skemmtilegasta bók, sem við
höfum sent frá okkur á þeim 17 árum, sem
við höfum gefið úr 150 bækur.
BÓKFELLSÚTGÁFAN
Guðbjörn var einnig í fremstu
röð glimumanna, enda er hann
kraftamaður mikill, fjölbrögð-
óttur og hið mesta snarmenni.
Hann tók þátt í ýmsum kapp-
glímum og var einu sinni í þriðja
sæti á Skjaldarglímu Ármanns.
Árið 1920, hinn 1. janúar, gekk
Guðbjörn í Lögreglu Reykjavík
ur og stundaði eingöngu nætur-
vakt í 11 ár.
Næturvatotin var 9 klst. og
ekkert skýli fyrir næturverðina
til að halla sér að. Kl. 03:00 hitt
ust næturverðirnir venjulega hjá
íslandsbanka, (nú Útvegsbanka)
tii að ræða um atburði næturinn
ar. Skiptu þeir þá með sér tíma
til að fara heim í kaffi, en til
þess höfðu þeir hálfa klst. en
eigi urðu þau hlunnindi notuð
nema endrum og eins, sökum
annríkis. Aldrei var frídagur allt
árið, nema 7 daga sumarfrí. Þætti
það ekki mikið nú. *
Má nærri geta hvað starfið
var kaldsamt í skammdegis-
myrkrinu og vetrarhörkum.
Hvergi var heldur aðgangur að
síma til að ráðgast nm við yfir
menn ef sérstakan vanda bar
að höndum. Urðu næturverðirn-
ir því að jafnaði að taka ákvarð
anir á eigin ábyrgð. í þá tíð
var bærinn mjög illa lýstur upp,
gaslugtir á strjálingi í miðbæn-
um og við helztu umferðagöturn
ar svo sem Laugaveg, Hverfis-
götu og Vesturgötu; en kl. 24:00
á miðnætti var slöfckt á lugtun
um. Var þá bærinn almyrkvaður,
nema þegar manninum 1 tungl-
inu þóknaðist að senda til jarðrík
is geisla af sínu breiða brosi við
hentug veðurskilyrði. Eigi er mér
kunnugt umv hvort þessar myrkv
unar ráðstafanir bæjaryfirvald-
anna voru gerðar í sparnaðar-
skyni, eða þetta átti að vera
kænleg ráðstöfun til að hræða
fólkið inn í hábýli sín, en þessar
ráðstafanir voru mikilsmetnar og
vel notfærðar af þeim, sem töldu
iðju sinni betur borgið í nætur-
irnyrkrinu, en við dagsbirtuna.
Öðru máli var að gegna með
þjóna réttvísinnar. Þeir háðu oft
tvísýnan eltingarleik í myrkrinu
við innbrotsmenn og ölvaða of
stopamenn, en yfirtók ér þeir
höfðu haft hendur í hári þeirra,
þá þurfti oft að bera þá í járnum,
í illviðri, ófærð og glerhálku á
brattan í húsið nr. 9 við Skóla-
vörðustíg, eftir að fangakistan
var lögð niður og áður en lög-
reglan fétok bifreið til afnota.
Það toom brátt í ljós, «tð Guð
björn var afbragðs lögreglumað
ur, trúr í starfi, gætinn og örugg
ur til framgöngu þegar nauðsyn
bar til.
Árið 1923 var hann skipaður for
maður næturvaktarinnar þegar
Guðlaugur Jónsson, samkvæmt
eigin ósk hætti á næturvakt.
Þegar fjölgað var í lögreglunni
1929, voru skipaðir 3 varðstjórar
og var Guðbjörn einn þeirra.
Árið 1940 var hann skipaður yfir
varðstjóri Og hefir gegnt því
starfi síðan með ágætum. Hann
hefir ágæta skipulagshæfileika,
sem komið hafa í góðar þarfir,
því það hefir iðulega fallið í hans
hlut að útfæra hin stóru plön lög-
reglunnar, þegar um meiriháttar
lögregluaðgerðir hefir verið að
ræða, bæði í tilefni af stórhátíð
um og aðgerðum vegna alvar-
legri atburða. Þá hefir Guð-
björn tekið mikinn þátt í félags-
málum lögreglunnar.
Hann hefir sungið í Karlakór
Lögreglunnar frá byrjun og ver-
ið þátttakandi og frumkvöðull að
tveimur utanförum kórsins á
Karlakóramót norrænna Lög-
reglumanna, sem hefir orðið Lög
reglu Reykjavíkur til mikils
sóma.
Hann var forgöngumaður um
stofnun skógræktarfélags Lög-
reglunnar, en það hefir m.a. feng
ið land í Heiðmörk og standa von
ir til að þar vaxi upp fagur barr-
og birkiskógur, þar sem siðar
verði hvíldar- og skemmitistaður
Lögreglumanna og skylduliðs'
þeirra, í hinu glæsilega umhverfi
Heiðmerkur.
Guðbjörn hefir ávallt ástundað
að kyn»a sér vel þau bóklegu
fræði, sem varða lögreglustarfið.
Það ásamt íþróttum hans, hefir
gert hann að farsælum lögreglu-
manni.
Það ber því ávallt að hafa í
huga að velja aðeins úrvals
menn í lögreglustarfið og í því
sambandi mætti minnast hinna
merkilegu og eftirminnilegu orða
er konungur Útgarða sagði við
Þór, er hann sótti hann heim,
„engi skal hér vera með oss, sá er
eigi kmnni notokurs toonar list eða
kunnandi um fram flesta menn“.
En til þess að slíkir menn séu
falir í lögregluna þarf enn mik-
ið að bæta kjör hennar.
Guðbjörn Hansson er kvæntur
Guðfinnu Gunnlaugsdóttur fra
Hvaleyri við Hafnarfjörð og eiga
þau 3 mannvænleg börn, 2 syni
og eina dóttur, sém öll eru gift.
Fyrir hönd okkar samherja
Guðbjörns í Lögregluliði Reykja
víkur, leyfi ég mér að óska hon-
um allra heilla með afmæhsdag-
inn og framtíðina og þakka hon-
um fyrir langt og ánægjulegt sam
starf, dáð og drengskap.
Afmælisbarnið dvelst ekki i
bænum í dag, né næstu daga.
Erlingur Pálsson.
ÞURRKGRINDIN
Fæst hjá
Helga Magnussyni & Co.
Járnvöruverzlun Jes Zimsen h.f.,
Verzlun B. H. Bjarnason h.f.