Morgunblaðið - 16.12.1961, Blaðsíða 12

12
MORCVNBLAÐIÐ
Laugardagur 16. des. 1961 ^
ÆBJSAN.
ÚTGEFANDI: SAMBAND UNGRÁ SJÁLFSTÆÐISMANNA
BITSTJÓRAH: BIRGIR ÍSR GUNNAHSSON OG ÓLAFUR EGILSSON
VIÐ vorum fjórir saman úr æsku
lýðssamtökum íslenzkra stjóm-
málaflokka, sem dvöldumst í
Bnglandi fyrri hluta nóvemher
í boði brezka utanríkisráðuneyt-
isins og undir leiðsögn Brians
Holt, ræðismanns í Reykjavík. í
tveim smágreinum hér á síðunni
hefur áður verið sagt frá ferð
þessari. Verður 'hér enn að henni
vikið, og 'þessari frásögn þar með
lokið í 'bráð. f upphafi er rétt að
leiðrétta prentviUu í síðustu
grein, þar sem lýst var óförum
brezka Verkamannaflokksins.
Þar stóð: „Allir tala um það í
alvöru, að flokkurinn eigi sér
ekki viðreisnar von Hér átti
að standa aðrir en ekki allir, en
skiljanlegt er, að prentvillupúk-
inn aetti erfitt með að stilla sig
um að glettast svolítið við krat-
ana.
Opnari flokkar.
f kosningum þeim í Manchester,
sem við félagarnir fylgdumst
með, lagði frambjóðandi íhalds-
flokksins, sem kosinn var, aðal-
lega áherzlu á fjögur atriði:
Samninga Bretlands við Efna-
hagsbandalag Evrópu, húsnæðis-
málin, innflutning fólks til lands
ins og refsilöggjöfina. >rír fyrstu
málaflokkarnir gætu ^ sjálfsagt
verið kosningamál á íslandi, ef
svo stæði á, en öðru máli er að
gegna um refsilöggjöfina. f Bret-
landi hafa um árabil staðið harð-
_ ar deilur um ýmis atriði, sem
hana varða, ekki sízt dauðarefs-
inguna, líkamlegar refsingar og
um ýmislegt varðandi afbrot
ungmenna. Ástæðuna má að
nokkru rekja til þess, að afbrot
eru alvarlegt þjóðfélagsvanda-
mál, mun alvarlegra en hér á
landi. Þó verður að telja, að
ástæðan sé að nokkru sú, að við-
horf manna til þess, hver séu
verkefni stjómmálanna, eru um
sumt önnur í Bretlandi en á fs-
landi. Oft er að vísu sagt, að ís-
lenzku stjórnmálamennirnir séu
með nefið niðri í vissu áhaldi
hvers manns. Hvað sem því líður,
má fuilyrða, að hinar almennu
og opinberu pólitísku umræður
fjalla um færri mál á íslandi en
víða annars staðar. íslenzk stjóm
málasaga er stutt, snýst framan
af að langmestu leyti um sjálf-
stæðismálið, síðar að langmestu
um það, hvemig við fáum brot-
izt úr fátæktinni. Hér hefur vissu
lega verið að stórmálum unnið,
en það er eins og annað hafi horf
ið í skuggann. Jafnframt má telja,
að flokkarnir eigi á þessu nokkra
sök. Okkur, sem f þeim störfum,
hefur ekki tekizt að gera hin al-
' mennu stjórnmálafélög að nægi-|
lega lifandi samtökum til að
fjalla um þau málefni í heild
sem ríkið lætur sig varða. Orsök-
in er að nokkru sú, að félögin
hafa ekki nægilegt ákvörðunar-
vald, en afleiðingin er sú, að hið
pólitíska frumkvæði kemur of
mikið að ofan, frá hinum starf-
andi stjómmálamönnum. Þeirra
áhugaefni er að tryggja fram-
gang mála með því að vekja al-
menningsálitið til meðvitundar
um þau, og slíkt er óþarfi, ef
um er að ræða mál, sem fram
verður komið án aðstoðar al-
menningsálitsins, eins og nú er
hér á landi um refsimál og fleiri
mikilvæg mál. í Bretlandi starfa
flokkarnir meira fyrir opnum
tjöldum, hlutverk hinna óbreyttu
flokksmanna er skýrar tilgreint
tmBret'MfMZ*
liPfflH
Eftir ÞÓR VILIIJÁLMSSON
Flokksstarf og embættismenn
Á svölum þinghússins í London: Brezkir þingmenn og Englandsfarar úr æskulýðssamtökum
þriggja íslenzkra stjórnmálaflokka. Talið frá vinstri: W. Stratton Mills (fhaldsfl.), Þór Vil-
hjálmsson, Heimir Hannesson, Ámi Gretar Finnsson, J. Biggs-Davison (í.fl.), Björgvin Guð-
mundsson, Arthur Henderson (Verkamannafl.), Brian Holt ræðismaður og S. Irving (Verka-
manna- og samvinnufl.)
og í beinna sambandi við stjóm-
málastörf fo r yst u man na nna en
hér en Þetta kom nokkuð á
óvart, því að brezka íhaldsflokkn
um hefur verið legið á hálsi fyrir
óglöggar og lítt lýðræðislegar
starfsaðferðir á stundum.
Þess verður ekki freistað hér
að segja frá skipulagsreglum
brezku flokkanna að ráði. Til
dæmis skal þess getið, að aðferð
ir við þingfram'boð eru þar að
nokkru aðrar en hér er. Þeir,
sem komast vilja í fram'boð,
skrifa gjarnan flokksfélaginu í
kjördæminu og bítast svo um
framboðið meira eða minna opin-
berlega. E. t. v. getum við lært
það af Bretum, og sennilega enn
betur t.d. af Bandaríkjamönnum,
að það getur bætt stjórnmálalífið
að opna flokkanna, ef svo má
segja. Nú heyrist oft sagt, að
pólitíkin sé óhrein og málin megi
ekki gera pólitísk. Ráðlegra er
þó fyrir okkur öll að bæta stjórn-
málalífið en að fela mál okkar
að fullu forsjá Haralz-a og
Nordal-a þessa lands.
Embættismennirnir.
Vert er að veita brezku
Framhald á bls. 16.
SÍÐUSTU misserin hafa ung-
kommúnistar lítt látið á sér
kræla, hvorki í háskólanum,
sem þeir hafa þó stundum á
liðnu-m árum valið að vett-
vangi fyrir línudans sinn —
né í þjóðlífinu yfirleitt. Ástæð
umar eru líklegast margar,
en þær sameinast í einni nið-
urstöðu: Aldrei hefur „mál-
staður“ þeirra átt jafnlítinn
hljómgrunn á þessu landi.
Afturganga á reiki
Það „G“, sem svífur inn á sjón
arsviðið á næstsíðustu Æsku-
lýðssíðu Þjóðviljans, er því
líkast afturgöngu ,sem villst
hefur út úr grafhýsi sínu —
eða kannske fremur verið rek
in þaðan með valdi. Öll eru
skrif þess slík hugsanaflækja,
að með fádæmuim er, jafnvel
á umræddri síðu. Að vísu
verður að lesa samsetning
þennan með vorkunnsemi. En
jafnvel þó að það sé gert, verð
ur með engu móti séð, að höf-
undi og „málstað" hans hefði
ekki verið betra, að prentlist-
in hefði ekki verið fundin upp.
Það væri má.tulegt á þá,
sem að Æskulýðssíðu Þjóð-
viljans standa, að sem allra
flestir gæfu sér tíma til að
lesa þetta emdemisbull.
Hver sá, er greinina les, sér
á samri stundu hve fráleitar
Hrakfarir ungkommún'sta 1. des.
staðhæfingar þarna eru á
ferðinni. Skal því að mestu
látið við það sitja, að hvetja
menn til að kynna sér sjálf-
ir skrifin, sem eru glöggur
vottur um það ömurlega
ástand, er nú ríkir meðal að-
standenda hennar.
Algjör ósigur kommún-
ismans
Sú staðreynd, að ungkom-
múnistar skuli verja nær 3
dálkum, til skrifa um fullveld
ishátíð stúdenta 1. desember
s. 1. er vissulega verð of-
urlítillar íhugunar. Hún sýn-
ir, að þeir gera sér ljóst, að
„málstaður“ þeirifa er nú nær
því en nokkru sinni fyrr, að
bíða algjöran ósigur. Þó að
þeir væru allir af vilja gerð-
ir, fengu þeir ekki rönd við
því reist, að stúdentar sam-
þykktu með yfirgnæfandi
meirihluta á almennum fundi
í háskólanum, að helga hátíða
höldin vestrænu samstarfi og
þátttöku fslendinga í því.
Liðskönnun ungkommúnista
fyrir umræddan fund leiddi í
ljós, að svo aumt var nú
ástand línudansaranna, að
betur þótti fara á að þeir
træðu alls ekki upp í þetta
skiptið. — Það er svo aðeins
og endemisskriíin
í Þjóðviljanum
vesældarlegt klór í bakkann,
þegar þeir nú eftir á bera því
við, að fjöldi stúdenta hafi
ekki um fundinn vitað, vegna
þeirrar „starfsaðferðar", að
„boðað var til stúdentafundar
rétt eftir að skóli byrjar“
og þannig „öllum ráðum
beitt“, eins og þeir komast að
orði.
Allar slíkar i afsakanir
ungkommúnista á afhroði
því, er þeir hafa goldið í
samhandi við hátíðahöldin
1. des., eru því algjörlega
út í hött — og eykur aðeins
á skömm þeirra.
Sama er að segja um þær
boUaleggingar, að vestræn
samvinna hafi verið tekin á
dagskrá hátíðarhaldanna
„með þeim hætti að læðast
aftam að stúdentum.“
Sannleikurinn rakinn
Sannleikurinn { málinu er
sá, að það er samkvænr.t bein-
um fyrirmælum stúdentaráðs
laga, sem umræddur fundur
var haldinn hinn 12. október,
eigi löngu eftir að kennsla
hófst. Eru ákvæði laganna,
sem að sjálfsögðu miðast við
það, að nægur tími sé til und-
irbúnings hátíðahaldanna,
svohljóðandi:
„f annarri viku október-
mánaðar ár hvert, skal al-
mennur . stúdentafundur,
sem til er boðað af stú-
dentaráði, kjósa 5 manna
nefnd, er undirbúi og sjái
um hátíðarhöldin 1. des-
ember. Sami fundur kýs 5
maraia ritnefnd Stúdenta-
blaðsins, er út kemur
nefndan dag. (Úr 15. gr.)
Þessi lagafyrirmæli hafa
verið í gildi síðan vorið 1960
og komu nú til framkvæmda
í annað sinn. Það er því ófyr-
irleitið í meira lagi, að ætla
að telja nokkrum heilvita
manni trú um, að stúdentar
hafi almennt verið svo utan-
gátta, að þeir hafi ekki vitað,
hvenær fundurinn átti að
f-ara fram. Það er hinsvegar
eftir kommúnistum að kalla
það að beita öllum brögðum
og „læðast aftan að stúdent-
um“ — þegar farið er að sett
um lögum. — Auk þeirra
skýru upplýsinga, sem lögin
veita um fundartímann, var
svo að sjálfsögðu boðað til
hans með þeim hætti sem jarfn
an tíðkast um almenna stú-
dentafundi, þ. e. með aug-
lýsingu, sem hékk á tilkynn-
ingatöflu í anddyri háskólans
frá því rúmlega 2 sólarhrmg-
um áður en fundur skyldi
hefj ast.
Þessar staðreyndir sýna svo
að ekki verður um villzt, að
þeir, sem viljað hefðu stuðla
að þvi, að boðskapur heims-
kommúnismonns eða einhverj
ir angar af honum( t.d. brott-
fiutningur vamarliðsins) yrði
gert að baráttumáli stúdenta
á fullveldisdaginn, áttu full-
an kost á að koma þeirri skoð
un sinni á framfsíri í tæka
tíð. Þeirri skoðun áræddi
hins vegar enginn að hreyfa.
Og ástæðan er — án minnsta
vafa sú, að allur þorri stú-
denta gerir sér þess glögga
grein, að sú gervistjarná,
sem vísar leiðina til konv.
múnismans, geislar enn frá
sér sömu fölsku birtunnl
og hér um á.rið, þegar mál-
gagn ungkommúnista á
háskólanum „Nýja Stú-
dentablaðið“, hirti stóru
myndina af Stalín sáluga
með undirskriftinni:
„SLÍKA FYRIRMYND
EIGA UNGIR MENNTA-
MENN AÐ KJÓSA SÉR.«
Er hægt að ætlast til þess,
að nokkur skyniborinn maður
styðji stefnu, sem haldið er
uppi af svo fallvöltum kenn-
ingum ?