Morgunblaðið - 17.12.1961, Blaðsíða 3

Sunnudagur 17. des. 1961
MORGUNBLAÐIÐ

★
AÐ undanförnu hefur verið
um fátt meira ritað og rætt
en sjónvarpsstöð Varnarliðs-
ins á Keflavíkurflugvelli og
hafa þar ýmsir látið til sín
heyra. Flestum, ef ekki öll-
um þessum aðilum, er það
sameiginlegt, að þeir ræða
sjónvarpsmálið af miklu of-
forsi, en lítilli og gjarnan
engri þekkingu á sjónvarpi,
eðli þess og tilhögun. Menn
hafa rætt um að íslenzkri
menningu stafi hinn mesti
Skyggnst inn í sjónvarpsmyndavél á Keflavíkurflugvelli.
Þessi vél er nt.,a. notuð í sambandi við fréttaflutning, en
meginhluti efnis þess, sem er sjónvarpað, er af filmum.
Stækkun sjðnvarps stöðvar-
innar breytir engu i Rvík
Deilt um keisarans skegg — Móttak-
an verður engu betri en áður —
Sjónvarpstæki dýr — Nokkrar
tæknilegar staðreyndir
háski af stækkun sjónvarps-
stöðvarinnar, útvarpið muni
þá ekki lengur ná til meiri-
hluta þjóðarinnar, kvik-
myndahús mundu tæmast og
svo má lengi telja. Stað-
reyndin er hins vegar sú að
hér er verið að deila um
keisarans skegg. Fyrirhuguð
stækkun sjónvarpsstöðvarinn
ar mun nálega engu breyta
um gæði móttökunnar í
Reykjavík. Þessar deilur um
sjónvarpið áttu því fremur
heima 1955, er leyfi til rekstr
sjónvarpsmyndin ákaflega
trufluð og langt fyrir neðan
það algjöra lágmark, sem
teljast verður þolanleg mót-
taka-
Aflaukningin skiptir
ekki máli
Með 50 watta sendingu
fæst e.t.v. skýr mynd 3—4
kílómetra frá sjónvarpsstöð-
inni, ef miðað er við erlend-
ar kröfur um nokkurn veg-
inn truflanalausa móttöku
með venjulegum loftnetum,
en á hinn bóginn má fá 10—
Tvefr lsfendlngar hafa unnið við sjónvarpsstöðina á
Keflavíkurflugvelli, Teitur Albertsson og Sigurður Jónsson.
Hér sjáist þeir ásamt hluta af stöðinni.
ar sjónvarpsstöðvarlnnar var
upphaflega veitt.
Það sem gerist, þegar afl
sjónvarpsstöðvarinnar verð-
ur aukið, er ekki það, að
langdrægni hennar fimm-
faldist. Samkvæmt töflum
frá alþjóða-fjarskiptastofnun-
inni fæst sami viðtökustyrk-
ur í 60 km. fjarlægð yfir
flatlendi eða sjó með 250
watta afli og áður var í 50
km fjarlægð með 50 watta
afli. Þessi langdrægnisauki
verður enn minni ef sjón-
varpsbylgjurnar fara yfir
borg eins og Reykjavik, þar
eð dreifing þeirra verður þá
miklu örari. Þrátt fyrir 250
watta stöð í Keflavík verður
því móttakan í Reykjavík
lítið sem ekkert betri en hún
er nú, sennilegast ekkert, og
eins og skilyrðin eru nú. er
20 sinnum meiri langdrægni,
ef menn sætta sig við trufl-
anir og þann kostnað, sem
leggja verður í margbrotin
og viðamikil loftnet. Sömu
aukningu móttökustyrks og
við fimmfalda aflaukningu
sendistöðvar má yfirleitt fá
með því að hækka loftnetið
um helming, eða með því að
nota margbrotin viðtökuloft-
net í stað einfaldra.
Langdrægni stöðvarinnar
mun því aukast mjög lítið
frá því sem er við áður-
greinda aflaukningu. Varnar-
liðið hefði í raun og veru
getað náð sama árangri með
því að hækka útsendingar-
loftnet stöðvarinnar um
helming, en engar takmark-
anir voru gegn slíku í upp-
haflegu leyfisbréfi. En þar
eð hin eamla 50 watta stöð
er ur ser gengin ,og varnar-
liðið taldi að erfitt væri að
útvega minni stöð en 250
watta, og með tilliti til fram-
angreindra tæknilegra stað-
reynda, þá taldi póst- og
símamálastjórn ekki aflaukn-
inguna skipta miklu máli.
Mikill ókunnugleiki
í umræðum manna um
þessi mál og skrifum ýmissa
blaða hefur komið fram mik
ill ókunnugleiki á sjónvarpi
og svo virðist, sem ýmsir að-
ilar hafi ekki viljað kynna
sér staðreyndirnar niður í
kjölinn. Ýmsar fullyrðingar
um mál þetta hljóta því að
teljast pólitísks eðlis, og til
þess fallnar að nota 'í póli-
tískum áróðri.
í einu dagblaðanna var
fyrir nokkru birt umfangs-
mikil forsíðufrétt þess efnis,
að hægt væri að senda sjón-
varpið í símalínum til sjón-
varpstækja á Keflavíkurflug-
velli og útiloka þannig að ís-
lendingar gætu séð það.
Sagði blaðið að þessi aðferð
væri mjög að ryðja sér til
rúms í Bandaríkjunum.
Það er mála sannast, að
þessi aðferð hefur rutt sér
til rúms í Bandaríkjunum, en
þá aðeins sem lokað sjón-
varp, þ.e.a.s. sjónvarp, sem
sent er til örfárra sjónvarps-
tækja innan einnar eða fárra
bygginga, t.d. í skólum.
Hitt er alrangt að lokað
sjónvarp ryðii sér til rúms
sem nniðlpxd almenns sjón-
varps, en Keflavíkursjón-
varpið er almennt sjónvarp,
sem nær til fleiri tækja en
svo, að nokkur leið sé að
koma þar á lokuðu sjónvarpi
nema fyrir gífurlegar pen-
ingaupphæðir. Lokað sjón-
varp var á sínum tíma reynt
í einu hverfi borgar nokk-
urrar í Bandaríkjunum í
sambandi við það, sem nefnt
hefur verið ^,pay-television“,
en það er nánast sjónvarp,
sem fólk borgar fyrir að
horfa á og sleppur þannig
við auglýsingar, sem annars
bera kostnaðinn af sjón-
varpssendingunum. Það kom
strax í Ijós að hér var um
alltof dýra aðferð að ræða,
og hefur hún ekki verið
reynd síðan, heldur eru nú
framleidd sérstök sjónvarps-
tæki með áföstum sjálfsala,
sem peningur er settur í, en
sending fer fram á venjuleg-
an hátt
Sr. Jón Auðuns dómprófastur:
í storminum
Þ E N N A N sunniudag — hi-nn I
þriðja í aðvenitu — helgar kirkj-
an minningu Jöhannesar skárara,
fyrirrennaranum, sem sendur var
til að greiða lausnara mannanna
veg.
Það leika stormar og stórviðri
um þennan sterka mann. Værð
og makræði hafnar hann, — og
j afnvel þeim 1 ífsþæg indum, sem
þóttu á þeim tíma sjálfsögð al-
þýðu manna en oss myndi ekki
finnast mikið til um nú. Strang-
asta meinlætalífi lifir 'hann. Mat
sinn sækir 'hann í skaut eyði-
merkurinnar. Serk úr úlfaldahári
klæðist hann. Hann girðir sig
hörðu leðurbelti um lendar.
Þannig stendur hann, storrn-
anna og eyðimerkurinnar sterki
sonur. Þá mynd hans munu marg
ir þekkja úr kvæði Davíðs Stef-
ánssonar. Og orð hans eru bein-
sbeytt og djörf. Á kné í brenn-
andi iðrun knýr hann þá, sem á
1 fund hans leita. Hann hirðir um
(það sízt, að vægja þeim, sem á
, hefðartindi þjóðfélagsins eiga
sess. Vægðarlaust reiðir hann
refsivöndinn yfir konunginum og
hirðinni. En þá er mælirinn loks
fylltur.

Dýrt sjónvarp
Varðandi þá staðhæfingu,
að Reykjavík muni fyllast af
sjónvarpstækjum eftir stækk
rm sjórnvarpsstöðvarinnar og
okkur sé af því háski búinn,
er rétt að taka fram, þó Mbl.
telji þessa hættu stórýkta, að
lágmarkskostnaður við sjón-
varp er um 22,500 krónur.
Tækið sjólft kostar ekki
minna en 15 þúsund krónur
og þar á ofan bætist kostn-
aður við margfalt stefnuloft-
net, straumbreyti, magnara
(booster) o. fl. Þrátt fyrir
þennan margbrotna og dýra
útbúnað er myndin, sem
fram kemur á sjónvarpstjald
inu, ákaflega óskýr og trufl-
uð og mun verða það áfram
þrátt fyrir fyrirhugaða stækk
un stöðvarinnar. Eðlilegt er
hins vegar að ýmsir hafi
keypt sér sjónvörp að undan-
förnu vegna þeirra staðhæf-
inga, bæði í ræðu og riti, að
fimmföld stækkun stöðvar
varnarliðsins þýddi fimmfalt
betri mynd í Reykjavík.
Ávallt léleg mynd
Þá ber og að geta þess, að
á Keflavíkurflugvelli er 110
volta straumur og 60 rið, en
í Reykjavík 220 volta straum
ur og 50 rið. Það er að vísu
hægt að nota straumbreyta
til þess að fá 110 volta
spennu fyrir móttökutækin,
en straumbreytirinn breytir
ekki riðunum. Það er stað-
reynd að mismunurinn á þess
um 50 og 60 riðum kemur
ávallt fram í lélegri mynd.
Það verða ekki betri móttöku
skilyrði í Reykjavík með 250
watta stöð á Keflavíkurflug-
velli en er nú með 50 watta
stöðinni, og því er hér verið
að deila um keisarans skegg.

Heródes- sendir blakkan böðul
niður í fúlan fangaklefann til
Jóbannesar. Þar lýkur skírariim
sínu stormasama lífL
Veikgeðja öld kann að ofbjóða
krafti Jóhannesar skírara. Trú
hans er sterk. Ekki hugljúf að
sama skapi. En hún er sterk. Hún
er eins og eyðimerkurstráið, sem
í storminum hefir vaxið.
Ber trú vor ekiki of lítið af
þeim svip? Ef hún ekki langt um
of eins og stofublómið, sem rækit-
að er í hlýjunni undir gleri og
deyr ef það er borið út í næðing-
ana og kuldann ?
Eitt tíðasta árásarefni andstæð
inga kristindómsins er það, að
trúin sé auðvirðileg óskhyggja
veikgeðja manna, og að Guð sé
mönnunum fyrst og fremst tæki
ti'l að svara sjálfshyggju þeirra
og persónulegum, eigingjörnum
óskum.
Því miður er með ótal dæmum
'hægt að rökstyðja það, að þrá-
sinnis er trúarlífið þessu marki
brennt.
,,Dýrð handa mér! Dýrð handa
mér!“ er grunntónninn í trúarlifi,
trúariðkunum og bænum alltof
margra kristinna manna. Með
góðlátlegu brosi yfir gömlum
barnaskap lesum vér hinn gamla
sálm, þar sem segir: „Farðu nú,
Guð, og flýttu þér, að frelsa sálu
mína“. En þennan fráleita grunn-
tón má víða finna í trúariðkunum
og bænum. Guð á að gera fyrir
mig þetta og hitt, sem hugur
minn girnist, uppfyl-la hverja
barnalega ósk, sem ég kanii að
bera upp við hann. Guð á að vera
til fyrir mig, en ég ekki fyrir
hann.
Eins og annað í fari manna á
trúarlíf þeirra sínar ömurlegu
skuggahliðar. Þess vegna má ekki
dæma trúna eftir hvimleiðustu
myndum hennar. Hver dæmir
tónlist eftir lélegasta fálrni list-
gutlarans? Ef menn vilja tneta
gildi hennar rétt, leita þeir til
Beethovens og Bachs en gera
ekki jazzskröltið að mælikvarða
sannrar tónlistar. Ef meta skal
gildi byggingarlistarinnar, miða
menn ekki við söluskúra og
'benzínskemmur, heldur við
afrekin í sannri byggingarlist. Ef
meta skal gildi ljóðagerðar,, leita
menn til séra Matthiasar fremur
en til Símonar Dalaskálds.
Líkar kröfur á einnig að gera
til þeirra, sem meta vilja trú og
gildi hennar. Þá mega menn ekki
leita til lélegustu tjáninga trú-
árlífsins, þar sem vesaldar-
leg sjálfshyggja ræður afstöðu
mannsins til Guðs. Þá eiga menn
að leita til göfugustu túlkenda
trúarinnar, til manna eins og Jó-
hannesar skírara.
Víðsfjarri hvers konar tilfinn-
iagavæmni var trúarlíf hams.
Langar leiðir frá þeirri lítilsigldsu
sjálfshyggju, sem alltof oft gætir
í trúarlífi manna, var trú hans.
Hún var ekki viðkvæm stofujuirt,
sem fellir blóm og bliknar, sé
hún borin út í storminn. f storm-
inum var hún fædd. Stormana
stóð hún af sér. í seinasta storm-
inum stóðst hún eldraunina, þeg-
ar böðull Heródesar hjó frá boln-
um höfuð þessa stórbrotna
manns.
Þennan manm, þessa sterku
stormasál, leiðir kirkjan osis fyr-
ir sjónir á þriðja sunnudegi í að-
ventu. Hún bendir á hann, þegar
hún boðar oss komu Krists og
hvetur oss til að greiða honuim
veg, gjöra beinar brautir hans.
Líkir Jóhannesi hafa margir
þeir verið, sem bezt hafa greitt
Kristi veg á 19 alda göngu hans
um þessa jörð.