Morgunblaðið - 17.12.1961, Síða 8
8
HfOJtcfnvnr 4 ÐIÐ
Sunnudagur 17. des. 1961
SJÁVARÚTVEGUR
óg: s igli Ng
j* Kafbátar í fragtflutninga
Það hefir lengi verið á dagskrá
meðal skipaverkfræðinga, að not
fsera kafbáta til farmflutninga.
Hugmyndin er mjög gömul, því
1916 gerði Deutsche Ozeanreeder-
el alvöru úr þessum áformum
bátum til farmflutninga. Aðeins
2 voru þó byggðir og fór annar
þeirra tvær ferðir yfir Atlants-
haf milli Ameríku og Þýzkalands
með vörur. Annað dæmi um notk
un kafbáía við farmflutninga er
frá síðari styrjöld, en þá fluttu
Þjóðverjar margsinnis mikilvæg-
ar vörur þannig til Þýzkalands.
Síðan ár hafa verið gerðar at-
huganir um þessi mál í Svíþjóð,
Japan, Bretlandi og Bandaríkj-
unum, en þar hefir General
Elecíric verið falið að leggja fram
áeetlanir um byggingu stórra
atomknúinna kafbáta til olíu-
flutninga.
Það er margt sem gerir kaf-
með því að panta smíði á 8 kaf-
báta hagkvæmari í rekstri held-
ur en ofansjávar flutningaskip.
í fyrsta lagi verða þeir ekki fyr-
ir óþægindum af stormum og
öidugapgi yfirborðsins. Hægt er
að ná nærfellt helmingi meiri
ganghraða á kafbátum héldur en
yfirborðsskipi, og við þann hraða
þarf kafbáturinn aðeins einn
þriðja vélarafls á við yfirborðs-
tícipið.
Af þeim rannsóknum sem nú
liggja fyiir, er talið tæknilega
möguiegt að byggja- 20.00® til
40.000 tonna DW flutningakaf-
báta, sem geti náð allt að 40
mílna hraða.
Það eru einkum hernaðarkaf-
bátarnir sem hafa fært mönn-
um nýjar hugmyndir í þessu efni.
Brennsluforði atómknúinna kaf-
báta, er mjög fyrirferðarlítill og
léttur, en við það skapast marg-
fallt burðarmagn og rými fyrir
annan flutning. Með hliðsjón af
því er talið, að lítil takmörk séu
fyrir því hvað hægt sé að hafa
bátana stóra. Orðrómur er uppi
um það, að nú þegar liggi fyrir
ákvarðanir í Bandaríkjunum um
byggingu 100.000 tonna flutninga
kafbáts.
100 ára starfsafmæli
Þann 1. okt. sl. vOru liðin 100
ár frá stofnun skipafélagsins
Wilh. Wilhelmsen í Noregi, sem
nú er einnig stærsta skipaút-
gerðarfélag Noregs. Stofnandi fé-
lagsins var Morten Wilhelm Wil-
helmsen og fyrsta skip þess var
barkskipið „Mathilde“ 505 tonn
DW að stærð. En í dag á þetta
fyrirtæki 72 skip af ýmsum stærð
um. Þar af eru 63 farþega- og
Jflutningaskip, samtals 626,000
tönn DW Og 9 Olíutankskip,
217,000 DW eða flotinn samtals
843,00 tonn DW., sem nú bera
merki félagsins og Noregs um öll
heimshöfin.
f síðustu styrjöld missti félag-
ið 36 af sínum þáverandi 54 skip-
um. En á liðnum 16 árum, hefir
það eignazt 'að nýju 52 línuskip
og 10 tankskip. Fjárfestinginin
í þessum 62 skipum er tal-
in nema um 1 milljarði norskra
króna (um 6 milljarðar ísl. kr.).
Og eins og stendur hefir félagið
gert smíðasamninga um 7 ný skip,
samtals 150.000 tonn, sem verða
íullsmíðuð á næsta ári og 1963.
Þegar stofnandi félagsins Wilh.
Wilhelmsen andaðist 11. nóv.
1910 átti félagið 30 gufuskip og
var þá örðið stærsta skipafélag
Noregs. Hefir það alla tíð síðan
haidið pcirri forystu.
Stærsía skip félagsins eins Og
stendur, er Olíuflutningaskipið
„Toscana“ 36,400 tonn DW. Á
skipum félagsins starfa 3,140
manns. Við útgerðina í Osló eru
305 starfsmenn, en um 450 um-
boðsmenn starfa fyrir félagið
víðsvegar um heim. Launágreiðsl
ur til skipshafna 1960 námu Um
47,7 millj. króna. Brúttó tekjur
það ár voru 507 millj., og þegar
frá hafði verið dreginn rekstrar-
kostnaður, voru 85 millj. N kr.
rekstrarafgangur.
Endurnýjun þýzka siglinga-
flotans
Vestur-þýzka ríkisstjórnin hef-
nýlega lagt fram nýja áætlun til
Danslcikurinn tókst ágæt-
Iega. Þar ríkti glaumur og
gleði, eins og sjá má á and-
liti Désirée prinsessu, sem er
að dansa við próf. Kudolf
Hofstadter.
120 manns til gistidvalar og er
á mjög góðum stað, skammt frá
höfninni.
Danskar skipasmíðastöðvar
'
Hér er mynd af einu jólakorti Guðmundar Þorsteinssonar,
listmálara, en hann gefur nú út allmörg litprentuð listaverka-
kort eins og fyrir síðustu jól.
stuðnings við endurnýjun vestur-
þýzka farm- Og farþegaskipa-
flotans. í áætlun þessari er m. a.
gert ráð fyrir aðstoð til niður-
rifs eldri skipa, vaxtastyrkur og
ríkisábyrgðir eða ríkislán. Það
verða greidd 120 DM sem fram-
lag á fyrstu 300 brt. j>g síðan 1
DM á hverja smálest umfram
það, til þess að auka áhuga
manna til niðurrifs eldri skipa.
Það verða veittar allt að 500.000
DM til þess að létta vaxtagreiðsl-
ur, Og allt að 25% byggingarlán,
til nýbyggingar skipa í Þýzka-
landi. (Skv. Loyds List.).
Sjómannahótel í Hamborg
Fyrir nokkru fór fram
vígsla á nýju sjómannahóteli í
Hambörg, byggðu af Norðmönn-
um. Það heitcr „Hótel Norge“ og
bygging þess kostaði 6 millj. Nkr.
(um 36 millj. ísl. kr.). Það er
Velferdsfondet norska sem stóð
fyrir öflun fjárins og byggingu
hússins. Hótelið hefir rúm fyrir
hafa nú samninga um smíði um
72 stórskipa, eða um 744.000 brt.
Meðal þessara skipa eru 8 skip
fyrir Sovétríkin og samningar
standa yfir um smíði fleiri skipa
fyrir þau.
Hraði í brezkum sklpasmíðum
Það fer að hjaðna um kvartanir
yfir seinlæti í skipasmíðum
brezkra skipasmíðastöðva. f
sumar hleypti skipasmíðastöð I
Sunderland af stökkunum 18.000
tonna skipi, aðeins 45 dögum eft-
ir að kjölur hafði verið lagður,
ög það var fullgert til afhend-
ingar 45 dögum síðar. — H.J.
& T H U G I Ð
að borið saman að útbreiðslu
«r langtum ódýrara að auglýsa
Morgunblaðinu, en ðörum
blöðum. —
7 dagar til jóla
Drykkjablandari
Kvörn
Sneiðari
á
YfinT&r!'
n
hrœrivélar
hjálpartœki
KRAKKAR, hér er óskaseðillinn. Skrifið á hamn ósklr
ykkar um jólagjafir — og látið listann síðan á eldhúsborðið
hjá mömmu eða skrifborðið hjá pabba. Hver veit nema þið
fáið þá eitthvað af því sem þið óskið ykkur ?