Morgunblaðið - 17.12.1961, Blaðsíða 10
10
MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 17. des. 1961
■* +'*'j0*0*mma0****\*i& *
NELSON Rockefeller rík-
isstjóri var niðurbrotinn
maður — og enginn mann
legur máttur gat bætt hon
um þann missi, sem svo
skyndilega sótti hann
heim. Sonur hans var horf
inn — frumskógur í fjar-
lægu landi virtist hafa
gleypt hann. Þessi sorgar-
leikur snerti menn meira
en skærur landa á milli,
meira en nokkurt kalt
stríð.
Persónur þessa sorgar-
leiks kannast margir við:
vellríkur maður í hárri
stöðu, maður, sem hefur
Michael Rockefeller tekur samtöl innfæddra á Nýju Gíneu upp á segulband.
Faðír og sonur
augastað á forsetaembætti
Bandaríkjanna .... heims-
kona, ein og yfirgefin í
dimmu herbergi á risa-
stóru herrasetri, vegna
þess að 31 árs hjónaband
þeirra virtist nú í molum
.... og loks yngsti sonur
þeirra, gáfaður og vinsæll,
nú týndur í djúpum
myrkviði hinum megin á
hnettinum.
Sonurinn hét Michael Clark
Rockefeller, og lífið hafði til
þessa leikið við hann. Hann
var 23 ára, útskrifaður frá
Philllp’s Andover og Har-
vard, og í hernum hafði hann
um skeið verið óbreyttur her
maður. Michael var mikill at-
gervismaður. Hann var flug-
syhdur, þrjár álnir á hæð og
allur hinn glæsilegasti.
»
Ungur þjóðfræðing /
Michael fór fyrst til Nýju
Gíneu, hinnar risastóru ey-
nýlendu Hollendinga í Aust-
ur-Indíum, eftir að faðirhans
hafði reynt að komast í for-
setaembættið — án árangurs
— fyrir repúblikana árið
1960. Hann fór með hópi
mannfræðinga frá Peabody-
safninu í Harvard, og hreifst
hann mjög af útskornum
myndum, sem hann fann með
al hinna frumstæðu Asmat-
manna, sem #ifðu naktir á
mýrlendri suðurströnd eyjar-
innar. Hann fór svo í stutta
ferð heim til sín í septem-
ber síðastl. —. og komst þá
að því, að foreldrar hans
voru farin að hugsa um
skilnað — síðan hélt hann
aftur til Nýju Gíneu, til þess
að safna áðurnefndum mynd
um fyrir Listasafn frum-
stæðra þjóða í New York.
Ef hann hefði haft erindi sem
erfiði, hafði Michael í hyggju
að stofna safn á sjálfri Nýju
Gíneu.
1 fylgd með honum var 34
ára gamall Hollendingur, dr.
Rene W. Wassink. Þeir fóru
síðán í lokaleiðangurinn frá
stjórnarsetrinu í Agats.
Landsvæðið, sem þeir fóru
um, nefnist á máli innfæddra
„land hins lepjandi dauða“;
þetta er óásjálegur grautur
fljóta og frumskóga, þar sem
mótornum og hvolfdi bátn-
um. Hann rak frá landi, og
Papúamennirnir tveir syntu
til lands, líklega hátt á ann-
ars kílómetra leið. Þeir voru
næstum heilan dag að ganga
gegnum frumskóginn til Ag-
ats, þótt ekki séu þangað
nema um 11 mílur.
Það Jeið ekki á löngu áður en
fregnin um Rockefeller og fé
laga hans barst til menning-
arinnar. Hollenzki héraðs-
stjórinn í Agats náði í yfir-
mann sinn í Merauke, sem er
í 240 'mílna fjarlægð, með
stuttbylgjutæki. Sá endur-
varpaði fregninni til Hol-
landiu, sem er höfuðborg ný-
lendunnar, þar sem landstjór-
inn sendi hraðskeyti til
HaagrKl. um 11 f.h. æsunnu-
dag — nálægt þremur dögum
eftir slysið við Eilandenfljót
— barst svo skeyti til hol-
Síffustu orff hans
Þegar þau komu til Agats,
biðu þeirra góðar fréttir, að
því er virtist í fljótu bragði.
Hollenzk sjóflugvél hafði
fundið dr. Wassink, sem hélt
sér dauðahaldi í proa-bátinn,
um 20 mílur frá ströndinni.
Þau flýttu sér til Merauke,
þar sem dr. Wassink hafð-
it þá við. Hann sagði þeim,
að þegar bátinn hafði rekið
svo sem 3 til 4 mílur frá
„Síðustu orð hans“, sagði
Wassink, „voru: ég held ég
hafi það af! Eg fylgdist með
honum, þangað til ég sá að-
eins þrjá díla — höfuðið á»
honum og tvo rauða tanka.
Þá hvarf hann út í sjóndeild-
arhringinn.”
Utnfangsmikil leit
Er nú var komið sögu, var
hin örvæntingarfulla leit að
Michael í algleymingi. Ástr-
’
Þannig ieit báturinn út, sem hvolfdi meff Michael undan
strönd Nýju Gíneu.
Innfæddir leituffu Michaels meðfram strönd Nýju Gíncu.
Michael Rockefeller
hafast við frumstæðir þjóð-
flokkar, sem, að því er sagt
er, nýlega hafa - látið af
hausaveiðum. Ekki einn ein-
asti vegur, ekki ein símalína
stingur í stúf við þetta frum
stæða land, sem Michael kaus
að kanna. Landið allt og
fljótin mora af krókódílum
og skorkvikindum.
Fyrir borff
Hvítu mennirnir tveir stigu
um borð í 40 feta langan
proa — tvo eintrjáninga, sem
reyrðir eru saman — í fylgd
með tveimur Papua-mönnum,
hávöxnum, stríhærðum kemp
um, sem einungis báru mitt-
isskýlur, til að hylja nekt
sína.. Báturinn var knúinn
af 18 hestafla utanborðsmót-
or. í mynni Eilandenfljóts,
um miðjan dag, fimmtudag-
inn 16. nóv.. kæfði boði á
lenzka sendiráðsins í Was-
hington. Hringt var þegar til
hollenzka ambassadorsins,
sem hafðist við á búgarði í
Virginíu, en þar eð Rocke-
fellershjónin höfðu forðazt
blaðamenn, sakir skilnaðar-
ins, sem óumflýjanlegur virt-
ist um þær mundir, komst
fregnin ekki til Rockefellers
fyrr en seinna um daginn.
Hann lagði þegar af ^tað
í flugvél ásamt tvíburasyst-
ur Michaels, frú Mary
Strawbridge, alla leið til
Nýju Gíneu. Flutningaflug-
vél flutti þau til Honolulu.
Síðan leigðu þau sér þotu
— þetta var í fyrsta sinn
sem þota flaug frá Honolulu
til Hollandiu — og þaðan
flaug DC-3 flugvél með þau
til landsins dularfulla, sem
Michael hafði skrifað þeim
báðum svo margt um.
landi, hafi Michael kosið að
fara að dæmi hinna inn-
fæddu og hvatti hann Wass-
ink til þess að reyna að
synda að landi.
Wassink sagðist hafa reynt
að hafa hann ofan af þessu.
„Eg benti honum á krókó-
dílana. Eg sagðist engan veg-
inn geta tekið ábyrgð á hon-
um,“ sagði hann. En Michael
fór úr buxum og skóm og
synt af stað. Hann tólc með
sér tv.o rauðmálaða bensín-
tanka, til þess að halda sér
á floti, ef hann þreyttist.
alskar þyrlur og hollenzkar
flotadeildir sveimuðu um
mynni Eilanderfljóts. Kyrra-
hafsfloti Bandaríkjanna
bauðst til þess að senda flug
vélamóðurskip á staðinn —
en Rockefeller hafnaði með
þökkum. Hinir innfæddu
lögðu ekki sízt sinn skerf að
marki, og þeim var lofað
„250 tóbaksprikum“ — sem
var meira en þá gat nokkru
sinni dreymt um — ef þeir
fyndu eitthvað, sem bent
gæti á Michael. Allir, sem
Framhald á bLs. 14.
Rockefelier ríkisstjóri og Mary dóttir hans.