Morgunblaðið - 17.12.1961, Síða 21
f Sunnudagur 17. des. 1961
MORGUTSBLAÐIÐ
21
EBdur í bátum
FATT er hræðilegra en elds-
voði, hvort sem er til sjós eða
lands, þegar fþlk verður, upp á
líf og dauða, að yfirgefa híbýli
sin, og vistarverur, og með
naumindum bjargast sjálft, en
missir að öðru leyti allt~sitt.
Menn reyna á allan hátt að
fryggja sig gegn þessum voða,
og gera öryggisráðstafanir, sem
minnka hættuna á því, að eld-
ur geti brotizt út mönnum að
óvörum, því er ég að rita upp-
haf þessarar greinar með þess-
um hætti, að ég vildi vekja at-
hygli manna á eldsvoðum, sem
hér hafa orðið nu nýlega í þrem
ur vélbátum með stuttu milli-
bili. í tveim bátanna kviknaði í
út frá eldavél í hásetaklefa, en
í þeim þriðja kom eldur upp í
vélrúmi bátsins.
Einn þessara báta, m.b.
Kristbjörg, lá við eina verbúða-
bryggjuna við Grandagarð. Var
vaktin, sem ég er varðstjóri fyr-
ir á slökkvistöðinni, kölluð
þangað, hafði eldur kviknað í
„lúkar“ bátfsins, í þili á bak við
eldavélina, og út frá henni. Var
þetta smávægilegur eldur og
fljótt slökktur, eftir að timb-
urklæðning hafði verið rifin, til
að komast að eldi, sem þarna
leyndist milli þilja og þá er
ég komin að því, sem er hinn
raunverulegi tilgangur minn
með þessum skrifum mínum, en
hann er sá, að vekja athygli
hlutaðeigandi manna á þvi, og
þá sérstaklega þeirra, sem eiga
að leggja dóm sinn á og úr-
skurða um öryggi skipa, að
þarna er ekki allt í lagi. Ein-
angrun sú á bak við eldavélina
í bátnum, sem átti að varna
því, að út frá henni/gæti kvikn
að, var þarna alls ófullnægj-
andi, eins og líka reynslan
sýndi. Höfum við slökkviliðs-
menp áður orðið að glíma við
eld í skipum af þessum ástæð-
um. —
Það sem varna átti því i þessu
tilfelli, að ekki kviknaði í bátn-
um út frá eldavélinni, var þunn
blikkplata með þunnri asbest-
plötu á bak við, negld á tréþil.
Flestar eldavélar í bátum eru
nú orðið olíukynntar og logar í
í'
Eruð þér í vanda með valið?
Peysa
frá Iðunn
er kærkomin
jolagjoi
PEYSUR með hcllu hálsm.
PEYSUR með V liálsm.
PEYSUR grófar, yrjóttar
og einlitar.
VESTI hneppt og hlnn
vinsæli
Prjénajakki
þeim mikinn hluta sólarhrings-
ins, þegar bátarnir eru í notk-
un, við veiðar, eða í flutn-
ingum, og gefa þær því frá sér
mikinn og stöðugan hita, þar
sem þáer standa fast upp við
tréþil, með þeirri einangrun,
sem hér hefur lýst verið, og
sem reynslan hefur sýnt, að oft
vill gefa sig þegar mest á reyn-
ir. —
Er því augljóst að þarna er
breytinga þörf, og dettur mér
í hug, að í staðinn fyrir blikk-
plötuna og asbestið, komi múr-
tafla, hlaðin úr eldföstum steini
og límd saman með eldföstum
leir. Er engin vafi á því, að
þessi umbúnaður myndi að öllu
leyti betri einangrun, sem í flest
um tilfellum myndi bægja
þeirri hættu frá, að í skipum
gæti kviknað út frá eldavélum.
Það er heldur ekki óalgengt, að
eldur komi upp í vélrúmi báta,
er þar öðru og oft fleiru en
einu til að dreifa, þó gildir það
sama þar og annars staðar í
skipum, að örugglega þarf að
vera frá öllu gengið, þar sem
eldhitaðir járnfletir liggja nærri
timburþiljum, og svo hefur
hirðusemi og þrifnaður sitt að
segja. Við skipaskoðunarmenn
vil eg svo að endingu segja
þetta.
Gætið vel að því, hvort ekki
leynist eldhætta um borð í bátn
um, sem úr þarf að bæta áður
en þér gefið skoðunarvottorðið.
Kjartan Ölafsson.
NÝKOMIÐ
CScníLnr,
¥s
COCOA
í Vz punds, 1/1 punds
og 7 punda umbúðum
ENNFREMUR SUKKULAÐIDUFT
\ -
H. Benediktssoii h.f.
Suðurlandsbraut 4, sími 38300
ÞtámskeiS IMSI
í vinmuhaffræðinffu
HINN 17. nóv. s.l. lauk fyrsta
áfanga af þremur þriggja vikna
námskeið, sem Iðnaðarmálastofn
un íslands gengst fyrir. Þetta
fyrsta námskeið var helgað
vinnurannsóknum (Arbeidsstudi
er) og voru þátttakendur alls 23
frá ýmsum fyrirtækjum, stofn-
unum og samtökum, þ. á. m.
fimm úr fiskiðnaði, en meðal
samtaka, sem sendu þátttakend-
ur vöru Alþýðusamband íslands,
Félag ísl. rafvirkja, Iðja, félag
verksmiðjufólks í Reykjavík,
Meistarasamb. byggingamanna,
Vinnuveitendasamband íslands.
Meðal þátttakenda voru verk-
fræðingar, iðnfræðingar og verk-
stjórar.
Viðfangsefni, sem tekin vöru
fyrir á þessu 1. námskeiði voru
vinnueinföldun, m. a. í sam-
bandi við skrifstofustörf, rann-
sóknir í sambandi við hópvinnu,
nýtingu vinnuafls og véla, og
handavinnu. Sérstök áherzla var
lögð á tímarannsóknir, þ. á. m.
japtíma- og staðaltímarannsókn
ir ásamt afkastamati. Af öðrum
viðfangsefnum má nefna tíðni-
rannsóknir og flutningagreiningu,
auk fyrirlestra um skipulagn-
ingu vinnurannsókna í fyrirtækj
um, fræðslu Og þjálfun starfs-
manna í fyrirtækjum og fyrir-
lesturs um líffærafræðileg atriði
í sambandi við vinnu.
Námskeiðið í heild var 90 klst.
og var tæplega helmingi þess
tíma varið til verklegra æfinga
í samtals 12 fyrirtækjum, sem
góðfúslega veittu aðstöðu til þess.
Þótt hér væri aðeins um æfingar
að ræða, þar sem aðaláherzlan
var lögð á að þjálfa þátttakendur
í að beita vinnurannsóknartækni,
leiddu niðurstöður rannsókn-
ínna sums staðar til athyglis-
'verðra endurbóta á vinnutilhög-
un, en sýndu að öðru leyti fram
á, að víðast hvar má stórlega
bæta fyrirkomulag vinnunnar
bæði til aukins vinnusparnaðar
og sömuleiðis til að gera hana
þægilegri viðfangs. Við kennsluna
var notaður fjöldi kvikmynda
auk annarra kennslutækja.
Aðalkennari námskeiðsins var
norski verkfræðingurinn Arthur
Eide frá norska hagræðingar-
firmanu Industrikonsulent A/S,
en það fyrirtæki hefur tekið að
sér ýmis verkefni fyrir opinberar
stofnaniii hér á landi síðustu ár.
Sveinn Björnsson verkfræðingur,
framkvæmdastjóri IMSÍ, hafði
yfirumsjón með námskeiðinu, en
aðrir leiðbeinendur og fyrirlesar-
ar voru auk þeirra Eide, Benedikt
Gunnarsson yfirverkstj., Bene-
dikt Sigurðsson vélfr., Glúmur
Björnsson, hagfr., Guðmundur
Einarsson verkfr., Jón Böðvars-
son verkfr., Páll Sigurðsson lækn-
ir, Rolf Holmar ráðunautur Og
Sverrir Júlíusson hagfræðingur.
Það var einróma álit þátttak-
enda, að námskeið þetta hefði
verið hið lærdómsríkasta og að
brýna þörf bæri til að taka
vinnurannsóknir í stórum stíl í
þágu ísl. atvinnuvega. Má í því
sambandi nefna, að í Svíþjóð eru
t. d. starfandi á fjórða þúsund
manns, sem þjálfaðir hafa verið
í vinnurannsóknatækni.
Hér á landi er að finna mörg
fyrirtæki, sem teljast verða allvel
útbúin af vélum Og tækjum, en
fullyrða má, að ónóg áherzla hafi
verið lögð á skipulagningu vinn-
unnar, þannig, að vinnuafl og
tækjakostur nýttust svo sem
aðstæður leyfðu. Vart er að efa,
að vinnurannsóknir og vinnuhag
ræðing almennt eru einhver
áhrifamestu tækin til að bæta
hér úr og er þess að vænta að
með aukinni vinnuhagræðingu á
kömandi arum eigi framleiðni í
íslenzku atvinnulífi eftir að auk-
ast að mun og lífskjör þjóðar-
innar þar með að batna.
í bókasafni Iðnaðarmálastofun-
unar fslands er að finna margvís
legan fróðleik um vinnurannsókn
ir og sömuleiðis á stofnunin í sín-
um fórum kvikmyndir um þetta
efni fyrir þá, sem vildu kynna
sér þessi mál frekar. Annar
áfangi þessara námskeiða, sem
haldin eru í samráði við Stjórn-
unarfélag ísland, mun koma til
framkvæmda síðar í vetur og
þriðji áfanginn nokkrum mán-
uðum síðar. (Frá IMSÍ).
KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR
* * KVIKMYNDIR
NÝJA BÍÓ:
GamJi turninn við Moselfljót.
MYND ÞESSI, sem tekin er í
litum, er þýzk og gerist í þorpi
einu við Moselfljót. Það er gam-
all tum og í honum hefst við glað
ur og góðlátlegur piparsveinn,
Lutz Ventura að nafni. Hann er
rithöfundur, en það starf hans
gefur lítið af sér peningalega,
en Ventura lætur það ekki á sig
fá. Hann er bjartsýnn og alltaf
jafn glaður þó að oftast sé hjá
honum heldur þröngt í búi. Það
er líka bót í máli að hann á góða
vinkonu, Margot, dóttur auðugs
hóteleiganda. Hún er heil’landi
stúlka og lítur öðrum augum á
lífið en Ventura. Hún hvetur
hann til að segja skilið við hóg-
lífið og láta hendur standa fram
úr ermum. Margot og Ventura
unnast og ákveða að ganga í heil-
agt hjónaband. En þá gerist það
að systir Ventura, »sem er ekkja
og á tvö börn, lítinn dreng og
nokkru eldri telpu, deyr. Við
þetta verður mikil breyting á
högum rithöfundarins í turnin-
um. Hann tekur böm systur
sinnar til sín til bráðabirgða. En
þegar til kemur vilja þau ekki
fara frá honum. Hann sendir
þau þó í burtu til mágs móður
KVIKMYNDIR * *
þeirra og konu hans .En þau
una ekki hjá þeim hjónum og
hverfa aftur til Ventura. Margot
og Ventura ætla að giftast
ákveðinn dag, en hún vill ekki
byrja búskapinn með tveimur
stálpuðum börnum, heldur eiga
sín börn sjálf þegar þar að kem-
ur. Hún aftekur því með öllu að
börnin verði áfram hjá Ventura
og segir að hann verði að velja
milli sín og bamanna. Virðist
þar með gifting þeirra vera úr
sögunni, en úr öllu rætist þó á
þann hátt, sem bezt mátti verða.
Mynd þessi er ekki stórbrotin
en notaleg, dálítið róhiantísk,
eins og margar þýzkar myndir
af þessu tagi og umhverfið fag-
urt. Heinz Rúhmann leikur
Ventura og er skemmtilegur að
vanda. Marianne Koch leikur
Margot. Hún er fríð og fer vel
með hlutverk sitt. Bömin,
Traudl og Rudi leika þau Maren-
Luken Bielenberg og Rolf
Pinegger. Er leikur þeirra, eink
um þó drengsíns, mjög athyglis-
verður.
HILMAR FOSS
lögg. skjalþ. og dómt.
Hafnarstræti 11 — Sími 14824
Lynghaga 4. Sími 19333.
Samkomur
Barnasamkoma K.F.U.M.
í Kársnesskóla fellur niður
sunnud. 17. des. Verður næst II.
í jólum.
Hjálpræðisherinn
Kl. 11 Helgunarsamkoma. Kl.
14 Sunnudagaskóli. Kl. 20,30
Hjálpræðissamkoma, Lucia kveik
ir á jólatrénu. Kaft. Ástrós Jóns-
dóttir talar. Foringjar og her-
menn taka þátt. Allir velkomnir.
Filadclfía
Sunnudagaskóli kl. 10,30. A
sama tíma að Herjólfsgötu 8,
Hafnarfirði. Brotning brauðsins
kl. 4. Almenn samkoma kl. 8,.30.
Arly Lund talar í síbasta sinn
hér. — Allir velkomnir.
Bræðraborgarstígur 34
Sunnudagaskóli kl. 1,30.
Almenn samkoma kl. 8,30.
Allir velkomnir.
1. O. G. T.
Barnastúkan Svava
Munið fundinn í dag. Dansað
eftir fund. — Gæslumaður
St. Framtíðin nr. 173
Fundur mánudag kl. 8,30. Kosn
ir embættLsmenn. Jólahugleiðing
ar. Góð fundarsókn er góðtempl
urum til sóma. — ÆT
Ungtemplarafélag Einingarinnar
heldur fund í GT-húsinu í
dag kl. 2. Mjög áríðandi mál á
dagskrá. Fjölmennið stundvís-
lega,- — Stjórnin