Morgunblaðið - 23.12.1961, Qupperneq 12
12
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 23. des. 1961
Otgefandi: H.f Arvakur. Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (át>m.)
Sigurður Bjarnason frá V
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Öla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kri.=íinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og avgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
KOMMÚNISTAR ARGIR ÚT AF
HITAVEITUFRAMKVÆMDUM
U'ins og Morgunblaðið gat®
^ um í gær, skýrði Geir
Hallgrímsson, borgarstjóri,
frá því á bæjarstjórnarfundi
í fyrrakvöld, að Alþjóða-
bankinn hefði nú lofað 2
millj. kr. láni til hitaveitu-
framkvæmdanna og nægði
sú upphæð fyrir öllum er-
lendum kostnaði við að full-
gera hitaveitu í öll hverfi
Reykjavíkur. Jafnframt gat
borgarstjóri þess að unnið
væri að lánsútvegunum inn-
anlands og væru góðar horf-
ur á að nægileg lán fengjust.
Þannig á nú að vera tryggt,
að sú áætlun stenzt að full-
gera hitaveituna á næstu
fjórum árum, svo að allir
íbúar höfuðborgarinnar búi
við þægindi og sparnað
hennar.
Ætla hefði mátt að allir
bæjarbúar, eða a. m. k. allir
bæjarfulltrúar, hefðu glaðzt
yfir því, hve ötullega borgar-
stjóri hefur unnið að þessu
máli, en því fer nú víðs
fjarri. Á bæjarstjórnarfund-
inum kvaddi Guðmundur
Vigfússon, bæjarfulltrúi
kommúnista, sér hljóðs og
gagnrýndi það harðlega, að
borgarstjóri skyldi senda
fulltrúa sína utan til að
ganga frá samningum við
Alþjóðabankann. f gærræðst
kommúnistarpálgagnið svo að
borgarstjóra, talar um „em-
bættisafglöp" og segir: „Guð-
mundur Vigfússon vítti þessi
vinnubrögð.“
Bæjarstjórn hafði með á-
lyktun falið borgarstjóra að
ganga frá lánsútvegunum og
meira að segja tekið sérstak-
lega fram, að honum væri
heimilt að fela öðrum fram-
kvæmdir. Enginn grundvöll-
ur var því fyrir ásökunum á
hendur borgarstjóra annar en
sá, að hann hefði hraðað að-
gerðunum.
En það fór líka svo í taug-
arnar á kommúnistum, að
þeir gátu ekki dulið von-
brigði sín og féllu fyrir þeirri
freistni að auglýsa óskir sín-
ar um, að hitaveituáætlunin
strandaði á fjármagnsskorti.
GÓÐ AFKOMA
Tll'eð hverjum mánuðinum
sem líður, kemur betur í
ljós árangur hinnar heil-
brigðu efnahagsmálastefnu og
sérstaklega verður þess vart
nú í jólaviðskiptunum), að
hagur alls almennings fer
batnandi.
Kaupmenn telja, að aldrei
áður hafi viðskiptin verið
jafnör og nú, enda er mikið
flutt inn af hvers kyns varn-
ingi og vöruframboð miklu
meira en menn hafa áður átt
að kynnast. Þannig getur fólk
nú fengið það, sem þaðþarfn
ast á hverjum tíma og valið
úr vörum, í stað þess að
sæta sig við óhagkvæm inn-
kaup, eða jafnvel svarta-
markaðsviðskipti, eins og áð-
ur var.
En þrátt fyrir hinn míkla
innflutning og öru viðskipti,
batnar gjaldeyrisstaða þjóð-
arinnar jafnt og þétt, og þeg-
ar höfum við safnað veru-
legum gjaldeyrisforða. Með-
an óstjórn „vinstri stefnunn-
ar“ var við líði, hallaðist
hins vegar stöðugt á ógæfu-
hliðina og skuldir okkar juk-
ust. En þrátt fyrir þann
gjaldeyrissjóð, sem við nú
eigum, má undir engum
kringumstæðum slaka á. Við
þurfum að tryggja okkur
miklu meiri varasjóði, svo að
íslenzka krónan verði gild-
ur gjaldeyri hvar sem er og
ekki þurfi að óttast mikla
erfiðleika, þót.t eitthvað bját-
aði á vegna árferðis, afla-
leysis eða af öðrum sökum.
íslenzka þjóðin hefur sýnt
þann manndóm að snúa við
af braut óreiðu. Nú geta
menn glaðzt yfir því, að
árangur þessa átaks er far-
inn að koma í Ijós, og mun
þó verða miklu meiri á næstu
árum, ef áfram verður stjóm
að af hyggindum og fyllstu
ábyrgð. Raunin hefur hvar-
vetna orðið sú í nágranna-
löndunum, þar sem stjórnað
er á líkan veg og nú er gert
hér, að hagur almennings hef
ur batnað jafnt og þétt ár
frá ári og þannig mun einnig
fara á íslandi. Á næsta ári
hækka tekjur manna sjálf-
krafa um 4% og keppa þarf
að því að svipaðar raunhæf-
ar kjarabætur náist á hverju
ári.
AÐSTOÐ
UM JÓLIN
ó að flestir bui nú við
rúman fjárhag og góð af-
koma setji svip sinn á jóla-
hátíðina, eru alltaf einhverj-
ir — því miður — sem búa
við erfiðar aðstæður. Það
fólk ber þeim að aðstoða, sem
vel komast af.
Um jólin beitir Vetrar-
hjálpin, Mæðrastyrksnefnd
og fleiri aðilar sér fyrir því
að aðstoða þá, sem við naum
fjárráð búa, og ætti það að
verða hverjum manni gleði-
Margir staldra þessa dagana við glugga Flugfélags íslands í Lækjargötu. Þar er geysistórt <|
líkan af Viscount-flugvél til sýnis, en þetta líkan var flutt hingað frá Kaupmannahöfn
þar sem það var til sýnis í glugga skrifstofu félagsins. Vakti líkanið óskipta athygli veg-
farenda í Kaupmannahöfn svo sem hér heima, en einkum eru það þó piltarnir, sem doka 2
legi við, því eins og einn snáði sagði: Hún er alveg eins og alvöru-flugvél, skrúfurnar %
snúast — og allt. x
<*>
4<®xS*®<S>«x®«5x®x®x^®K®><®K®^x®<®>«x®K®x®^x®K®<®x®K®>3x^<®x®x®*®>$x®K®xSx$>^<®<®><Sx®x®x®xex®K®x®<®x®x®xjx®x®>.®xSx8><S><$x®K®xS><®x®<®x®><®x®<®><&
HINN 10. desember sl. voru 13 ár
liðin siðan Mannréttindaskrá
Sameinuðu þjóðanna var sam-
þykkt á Allsherjarþingi samtak-
anna, sem haldið var í París 1948.
Af þáverandi 58 aðildarríkjum
greiddu 48 henni atkvæði, en 8
ríkí sátu hjá og 2 voru fjarver-
andi.
í tilefni afmælisins sagði for-
seti AUsherjarþingsins, Mongi
Slim:
„Þegar við í dag höldum hátíð-
legt 13 ára afmæli Mannréttinda-
skrárinnar héma í Sameinuðu
þjóðunum. þá hyllum við þessi
samtök fyrir þolgæði þeirra og
óbrigðúla viðleitni við að fá þessi
réttindi endanlega og aknennt
staðfest og viðurkennd i öllum
heiminum.
Verðmætasta eign mannsins er
án efa sæmd hans og sjálfsvirð-
ing ásamt þeim náttúrlega rétti,
sem hann á tilkall til frá fæðingu
af því hann er mennsk vera, án
tillits til kynþáttar, kyns eða
hörundslitar.
Við gétum fagnað því að hafa
þegar komizt álitlegan spöl af
leiðinni sem liggur í rétta átt,
og á þessum vettvagi er mann-
kynið sifellt að ná nýjum áföng-
um á öllum breiddargráðum
hnattarins.
En þessi uppörvandi sigur-
ganga er engan veginn komin að
leiðarlokum. Án þess að sýna á
okkur nokkur þreytumerki verð-
um við að halda henni áfram,
hvar svo sem þörfin kann að
vera brýnust. Ekkert tillit til
kynþáttar, hörundslitar eða kyns
má koma í veg fyrir það.
Enginn siðgæðislega heilbrigð-
ur maður. sem vill vera heiðar-
legur gagnvart sjálfum sér, get-
ur fyllilega ,gert sér grein fyrir
víðtæki eigin virðingar sem
manneskja, fyrr en hann hefur
lagt sinn persónúlega skerf til
þeirrar viðleitni að koma á um
gervallan heim þeim réttindum
til handa meðbræðrum hans, er
hann telur sjálfur sjálfsagðan
hlut i ífi sínu.
Þegar hin stórkostlegu og há-
leitu markmið eru höfð í buga,
er þetta verkefrii sannarlega
þess vert. að við leggjum af
mörkum það sem við getum. til
að greiða fyrir og efla sanna
hamingju mannkynsins.
í dag get ég með stolti til-
kynnt fyrir hönd Sameinuðu
þjóðanna, að 16. þing þeirra hef-
ur nú lokið við að ganga frá
uppkasti að alþjóðlegum sátt-
málum um mannréttindi, Þar
sem öll aðildarríkin hafa í óþreyt
andi samvinnu fellt inn þau ó-
missandi réttindi, sem hver ein-
staklingur á kröfu á og sem eru
kjarninn í siðferðilegu og and-
legu starfi mannsins.
Það er von mín, að þannig
verði hæg,t að flytja þessi rétt-
indi frjálslega úr orðum Mann-
réttindaskrárinnar yfir í daglegt
líf og starf veruleikans."
Ummæli U Thants framkvæmda-
stjóra SÞ:
„í dag eru liðin 13 ár síðan
Mannréttindaskráin var sam-
þykkt á AUsherjarþinginu. Skrá-
in gefur þjóðum heimsins al-
þjóðlega viðurkennt skjal sem
kveður á um þau grundvallar-
réttindi og það frelsi, sem hvért
mannsbarn á tilkall til án nokk-
urs greinarmunar. Um allan
heim verða kröfurnar um þessi
' réttindi og þetta frelsi æ hávær-
ari. Hvarvetna hafa menn vakn-
að til vitundar um, að þéssi rétt-
indi ,eru ekki framar forréttindi
fárra útvalinna heldur eru þau
Öllum ætluð. Og það er til Sam-
einuðu þjóðánna, sem þjóðir
heimsins snúa sér til að tryggja
staðfestingu á meðfæddri virð-
ingu hver manns, á jáfnrétti
allra borgara heimsins, því það
er grundvöllur allra friðarvarna.
Þessi dagur færir okkur tilefni
til að 1-eiða hugann í sameiningu
að því aðkallandi vali, sem mann
kynið stendur andspænis: eigum
við í hugdeigu vonleysi að velja
veginn. sem óhjákvæmilega leið-
ir til slokknunár sjálfs lífsins?
Eigum við að halda áfram að
undirbúa það geigvænlega bál/
sem þurrkar all-t út — eða skilur
í mestá lagi eftir leifar af lífi,
sem verður varla þess vert, að
því sé lifað? Eða eigum vjð að
kasta af okkur hinni fláu tor-
tryggni og hinum kalda kufli
óttans og játast enn einu sinni
þeim sameiginlegu markmiðum,
sem felast í Mannréttinda-
skránni? Orð hennar eru ótvíræð
og eggjandi. Hún leiðir okkur
fyrir sjónir að æðsta markmið
mannkynsins er heimur, þar sem
all-ir eiga frelsi orðs og trúar og
frelsi frá ótta og neyð.
Við skulum eitt andartak á
þ e s s u m degi mannréttind-
anna skyggnast inn í okkur sjálfa
og viðurkenna, að en-ginn maður.
engin þjóð, ekkert kenninga-
kerfi á einkarétt á réttlæti, frelsi
Og virðingu. Og við skulum gera
þessá viðurkenningu að athöfn,
við skulurn virða og stand-a vörð
um heilindi og frelsi í samskipt-
um manná á milli í því skyni að
ryðja braut sívaxandi skilningi
Og einingu. Við skulum á þessum
dagi taka undir þá ógleymanlegu
ósk indverska skáldsins Rab-
indranaths Tagores að þessi
heimur verði í raun og sann-
leik heimur
,Þar sem sálin er óttalaus og
og höfuðið borið hátt;
þar sem öll þekking er frjáls;
þar sem heimurinn er ekki brot-
inn í smámola við þröng
mörk heimilisins;
þar sem orð vella fram úr djúpi
einlægninnar;
þar sem óstei-tileg viðleitnl
réttir fram armana móti
full'komleik-anum .... “
efni, að láta nokkuð afhendi
rakna til að styrkja það starf,
sem þar er unnið.
Jólagleðin verður meiri, ef
meön hafa ekki gleymt því,
að til eru þeir meðborgarar,
sem aðstoðar þarfnast, og nú
fremur en oftast áður er
hægt að greiða betur fyrir
þessu fólki, ef vilji er fyrir
hendi, sem Morgunblaðið ef-
ast ekki um.