Morgunblaðið - 24.12.1961, Blaðsíða 23

Sunnudagur 24. des. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
47
— Saga Selmu
Lagerlöf
Frh. af bls. 25
fagnaðarópum heimtaði fólkið að
hann kæmi í ræðustólinn. Og þeg
ar hann stóð þar, varð honum
Ijóst, að hann vildi ekki deyja án
þess að tjá kongsdóttur ást sína.
Hann tók að segja frá smala í
skógi, sem kóngsdóttir ein kom
auga á. Smalinn gaf henni nánar
gætur og gat ekki gleymt henni
upp frá því. Hann unni henni
hugástum. „En smalinn sá var
þræll, píndur, kúgaður, þjakaður
og iægður, svo að ekki leit byr-
lega út með ást hans í fyrstu,“
mælti Narcissus svo klökkur af
kvöl, að honum hélt v-ið gráti.
Því fór fjarri, að Narcissus sækt-
ist eftir skáldhróðri. En hann var
svo vel talaður, að keppinautarn-
ir komust ekki í hálfkvist við
hann. Hann hreppti skáldverð-
launin. Allir gerðu dyn að hon-
um fyrir andríkið og hugarflugið,
en enginn vissi, að hann átti við
sjálfan sig'Og reynslu sína — að
ikomið var að skapadægri hans
sjálfs.
Síðara hluta dags kom hirð-
mær til Narcissusar og flutti hon
um þau skilaboð frá kóngsdótt-
urinni að hún æskti, að hann
Grýla
irh. af bls. 26
þar var sömu sögu að segja. Þar
voru ekki nema fyrirmyndar
börn. Af þessu varð Grýla ill
og fúl. Reyndu menn að hafa
hana góða með því að gefa henni
kjötskrokka. Að öðrum kosti
hefði hui. tekið börnin hvað,
sem hver sagði, því að hún var
ákafle^a sterk. Hótaði hún að
mala hvert bein í þeim, er á
vegi hennar urðu. Á síðasta bæn-
um, sem Grýla kom í þessari
ferð var hún mjög aðgangshörð
og hótaði öllu heimilisfólkinu líf-
láti, ef hún fengi ekki börnin.
Tók bóndi þá til bragðs að gefa
kellu mjöð. Saup hún stórum,
því að henni þótti mjöðurinr
góður. Varð Grýla hin kátasta af
drykkjunni og bauð bónda til
veizlu í hól sínum. Þorði bóndi
ekki annað en þiggja boðið, því
að ella hefði Grýla reiðzt.
Fór bóndi því með Grýlu í
hólinn, og sátu þau þar að áti.
Þorsti tók nú að sækja á Grýlu
gömlu Og hótaði hún að éta
bónda, ef hann gæfi henni ekki
brennivín og bjór. Bóndi átti
ekki annars úrkosta, en sækja
það, sem Grýla heimtaði, og gerði
hann það. Er Grýla var orðin af-
velta af drykkjuskap, komst
bóndi loks á brott, og byrgði
hann hólinn á eftir sér.
Er Grýla kerling vaknaði,
komst hún ekki út. Trylltist hún
þá og öskraði, svo að heyrðist
víða um sveitir. Segir í kvæðinu
að þarna hafi Grýla dáið úr
hungri.
Annars er óvíða getið um enda
lok Grýlu og hyskis hennar. Og
víst er, að hún lifir enn sums
Staðar til sveita. Einnig eru Grýlu
ikvæði og Grýluþulur vinsælar
meðal barna og unglinga, þó að
ekki sé hún tekin eins alvar-
lega og fyrr á tímum.
^» Um þessi jól verður Grýlu
ejálfsagt ekki vart frekar en und-
anfarin jól, en jólasveinarnir
synir hennar koma vafalaust til
byggða með gjafir handa börn-
unum. Þó að Gluggagægir gægist
enn á glugga og Pottasleikir reyni
að verða sér úti um skófir, þe-
ar enginn sér til, þá kemur þeim
ekki til hugar að stinga börnum
í pokann sinn.
j (Heimildir: Þjóðsögur Jóns
( ÁrnasOnar og ísl. gátur, skernmt
anir, vikivakar Og þulur J. Árna-
eonar og Ól. Davíðssonar).
ki S.J.
r’ (Mvndirnar teikoaSi Halldór
Péturssonj,
heimsækti hana. Hann hélt þegar
á fund hennar. Kóngsdóttir reis
upp við diogg í hvílubekknum,
þegar hann kom, og gerði upp-
skátt, að hún ynni honum og vildi
fyrir hvern mun giftast honum.
Þetta var mikil freisting fyrir
Narcissus, en hann hugsaði á
þessa leið: Brátt verð ég tekinn af
lífi. Það væri því skammgóður
vermir að draga hana á tálar. —
Síðan sagði hann henni allt af
létta, hver hann væri, en hann
greindi henni þó ekki frá því,
að aftaka hans færi fram innan
stundar. Kóngsdóttur varð ekki
bilt við, hún lá einungis fyrir
þögul, og hún virti hann sífellt
fyrir sér.
„Já,“ mælti hún, „gott er, að
þú sagðir mér allt eins og var,
enda var mér það þegar kunnugt.
Eg sá þig, er þú gekkst í þræls-
búningi eftir þjóðveginum áleið-
is til leikanna, og ég skildi það
af skáldskap þeim, er þú fluttir,
við hvaða ófrjálsan mann þú átt-
ir. Föður mínum er þetta einnig
kunnugt. Hann hugsar á sömu
lund Og ég, því að hann hefur
komizt að raun um, að hvað sem
því líður, eft þú fræknasti mað-
ur landsins.“
Síðar um daginn fréttist, að
kóngsdóttirin ætlaði að heita sig-
urvegaranum mikla eiginorði.
Þá reiddist þjóðhöfðingi Anda-
lúsíu og hélt á konungsfund.
„Ungi greifinn Feofar er heit-
bundinn dóttur minni. Hvernig
getur hann þá gengið að eiga
dóttur þína?“ spurði hann.
Kóngur brosti og ansaði:
„Feofar sá er falsgreifi. Hann
er ánauðugur þræll herra Ingi-
mundar riddara. Eigi að síður
ætla ég að gefa honum dóttur
mína.“
Þegar Ariston hinn vitri heyrði
á tal þetta, spratt hann á fætur.
„Herra, herra,“ kallaði hann
hástöfum, „á þessu andartaki
hengja menn tengdason þinn til-
vonandi þarna nörður frá hjá
Ingimundi riddara!"----------
Ingimundur riddari sat eins og
hann var vanur um sólsetrið á
hallartröppunum Og mataði trön-
ur sínar. Narcissus ungi þrællinn,
sem varð mannsbani með stein-
kringlunni, kom inn í húsagarð-
inn. Hann var ógreiddur og leit
út fyrir að vera sama lyddan sem
fyrir þrem dögum.
„Hana nú,“ mælti riddarinn, „þú
hefur víst ekki unnið mikil afrek
þessa daga, sem þú spókaðir þig
frjáls. Og sannast að segja var
það snjallræði af þér að halda að
þér höndum, því að þú komst
ekki hjá lífláti hvúrt eð var“.
Þrællinn drjúpti höfði, en svar
aði engu, og því næst bauð Ingi
mundur riddari, að hann skyldi
upp festur.
En í þeim svifum, er menn ætl
uðu að bregða snörunni um háls
honum, hrópaði beiningamaður:
„Nei, nei, nei, hengið ekki
þennan góða dreng. Það var
hann, sem frelsaði mig úr klóm
tigrisdýrsins“.
Beiningamaðurinn var óbóta-
maður sá, sem gefið hafði verið
frelsið. Þakklátssemi hans til
mannsins, sem frelsaði hann frá
að bíða hörmulegan dauðdaga,
veitti honum skarpskyggni. til
þess að þekkja hann aftur, þótt
hann væri nú tötrum klæddur og
fár. Þegar hann hafði mælt þetta,
varð riddarinn -forvitinn og lét
leiða Narcissus fyrir sig að nýju.
„Sveinstauli", mælti hann,
„leystu nú frá skjóðunni um það,
hvað satt er í þessu“.
En varla hafði hann sleppt orð
inu, er kóngurinn og Ariston hinn
vitri stóðu í kastalagarðinum.
„Herra“, mælti AristOn, „kóng
urinn falar þennan þræl af þér.
Hann ætlar að gefa honum dótt
ur sína og hálft kóngsríkið. Ekki
er laust við, að það hafi orðið
honum til heilla, að ékkert undan
færi var fyrir hann að troða hel-
veg“.
Einar Guðmundsson, þýddi.
&>

j^órunn dHlja:

P
ljó<&
ra
Kom, vinur,
kom hljótt
um dimma nótt,
sem dylur mót okkar
dimmri blæju sinni.
Ég vaki ein og bíð þín
á dúnbeði
við drifh,vítt lín.
I hjarta mínu er reitur,
sem þér er ætlaður,
þér einum. —
Ég á þúsundir hugsana
að deila með þér einum.
Þúsundir orða
að segja þér einum,
þúsundir atlota,
sem aldrei verða öðrum gefin
en þér.
Þú ert sálarhelft min,
án þin yrði líf mitt
snautt, ólifað.
I djúpum samruna við þig
fullkomnast líf mitt,
tvær hclftir
verða að einni heild.
Því vaki ég
og þreyji þig
í brúnamyrkri nætur
þig — hinn eina.
Vængjablak við glugga
vekur mig af tregadraumi,
það birtir af degi.
Ég er ein.
^hó^arhlí&in h
nijpir
Moldbrún, grænflekkótt
skógiarhlíðin hnípir,
iþó að mildir haustsólargeislarnir
reyni að vekja benni bros.
Sól hins sæla sumars
hefur skrælt blöð trjánna
og drukkið í græðgi sinni
lífdrykkinn úr æðum þeirra.
Hve skógarhlíðin er döpur,
þessi fagra, sólsæla hlíð,
sem ég hef litið fagurgræna
með lauifin svo Mfi þrungin,
sem sjálfur lifssafinn drypi af þeim.
Ég hef séð lauftökkuð blöð trjánna
breiða úr sér stinn og gljáfögur,
þau hafa riðið yfir höfði mér
grænmöskvað, ilmandi þak
undir heiðisibláu hvolfþaki sumarsins.
En nú hafa blöð trjánna skroppið saman
í sól þessa sæla sumars
með bláan geislahimin
og regnlausa daga.
Sorg hinna smávöxnu trjáa
stynur í hjarta mér,
senn er lífdagur þeirra liðinn,
senn hefur dauðinn
kurlað þau í sprek.
— Jólagesfurinn
Framhald af bls. 45.
einstökum atriðum. Hann
vissi aðeins, að móðir hans
var allt í einu komin með
pappírskúlu, faðir hans mieð
gervinef, Agata barði leik-
fangabumbu, börnin hlógu,
dönsuðu og kunnu sér ekki
læti. Díana dró Tubby afsíð-
is og sagði: „Tubby, þú ert
gersemi! Af hverju ertuekki
alltaf svona?“
Skyndilega datt allt í dúna
logn, herra Huffam stað-
næmdist í miðjum barna-
hópnum og sagði þeim sögu
í kveðjuskyni. Hún var um
Svör við þraufum;
í.
2. Krafturinn þarf að vera
hálfur þungi mnnsins, enda hang
ir hann jafnt í báðum endum.
3. Ekur hjólbörum.
4.
5. Neðri kubburinn hlýtur að
líta svona út.
9. móðir min
I
ég sjálfur ---
dóttir
lítið bam og gamlan afa
þess, sem flökkuðu um land-
ið með hringleikahúsi, og
trúðinn með brostna hjart-
að. „En hjarta hans hlaut
fró og þau lifðu hamingju-
söm og ánægð alla daga.“
Svo buðu allir góða nótt.
„En hvað ég er orðinn
þreyttur!“ stundi herra Huff-
6. Þeir riðu samtals 100 km
á dag og mættust því eftir 6 daga
og hafði Adiós farið 225 km en
Amigo 375 km.
7. Það mundi tæmast á 2 mín.
48 sek. Þetta má finna á eftirfar
andi hátt: Á hverri mínútu tæm-
is 1/6 af innihaldinu um gat nr.
1, 1/7 um gat nr. 2 og 1/21 um
gat nr. 3. Þegar öll götin eru op-
in tæmist þvi samanlagt á min.
1/6 + 1/7 + 1/21 = (7 + 6+2) :42
= 5/14. Það tæmist því alveg á
14/5 minútu eða 2 4/5, eða 2 mín.
48 sek.
8. 6 metrar. Svarið fæst með
notkun Pythagorosarreglu, sem
segir að í rétthyrndum þríhym
ingi sé margfeldi langhliðarinnar
jafnt samanlögðum margfeldum
skammhliðanna.
faðir konu minnar
I
----. kona mín
I
okkar ---------- maður hennar
I
sonur þeirra
am. „En þetta var dásamlegt
kvöld!“
Morguninn eftir, þegai
Rósa herbergisþema færði
lafði Winsloe morgunteið I
rúmið, hafði hún mikil tíð-
indi að segja: „Ó, frú min
góð, herramaðurin er horf-
inn!“ — „Hvaða herramað-
ur?“ — „Herra Huffam, frú!
Hann hefur ekki sofið í rúm-
inu sínu og taskan hans er
horfin. Hann hefur engin
vegsummerki skilið eftir
sig!“
Því miður var þetta satt.
Hvergi sáust merki um hann.
Með einni undantekningu þó!
Stofan var eins og hún hafði
alltaf verið, hver stóll á sín-
um stað, eftirlíkingar frægra
málara störðu virðulega fram
úr römmum sínum. Á arinhill
unni hafði frumútgáfa af
Martin Chuzzlewit verið reist
upp við marmaraklukkuna.
„En skrítið!" hvíslaði -lafði
Winsloe. Þegar hún opnaði
bókina, sá hún tileinkun, sem
varla var orðin þurr, á saur-
blaðinu. Laföi Winsloe, meö
pakTclæti frá vini hennar,
höfundinum. Undirskriftin
var: Charles Dickens.
(Hg þýddi). ^

I
I
Cjtekhy fól! |
Farsælt komandi ár.
G L E R H. F. ttj
^V=<<Pa<Q=^.<^Q=^cP=>5Q^Ö=<Q:^C=<<l=,S!
j CjLkLy jót! f
GÓLFSLÍPtlNIN 3
Barmahlíð 33 SP
j
I
^!=<<j=<Q=<ö=:<Q=5<Cr^Q=^ö=«?Q==<C=<Cbs»'