Morgunblaðið - 10.08.1962, Blaðsíða 19

Föstudagur 10. ágúst 1962.
MORGUPtBfAÐIÐ 1
19
/■
ÞAB er ekki á hverjum degi,
sem íslendingar eru bað frétta
cfni, að birt sé frásögn af
þeim á forsíðum heimsblað-
anna, en sú hefur orðið raun-
in um íslendingana níu, sem
lentu í átökunum í Helsinki
á dögunum — og sagt hefur
verið frá hér í blaðinu.
Bandarísku stxSr'blöðin The
New York Times og New
York Herald Tribune sögðu
bseði frá iþessum atburði á
forsíðu og fyrirsðgn Herald
Tribune hljóðar iþannig: Ice-
lander’s Anti-Bomib Signs
Seized At Youbh Festival —
lauslega þýtt: Mótmælaspjöld
Islendinga gegn kjarnorku-
sprengjum rifin af þeim á
heimsmóti seskunnar. Þess ut-
Söng- og dansfiokkur frá Ceylon.
Á forsíðum stdrblaöa
an byrjar blaðið fregnina með
(því að segja, „Níu hugrakkir
íslendingai" hafi látið fyrir
7ou must neip »u C.o.
by the local Preíect (govqmoix,
skipanir mótstjórnarinnar í
Helsinki sem vind um eyru
þjóta. Er ekki ólíklegt, að ein-
said.
"Prom' here on, I think
Icelanders’ Anti-Bomb Signs
Seized at Youth Festival
By the Atiocíatei Preit
HELSINKI, Aug. 6.—Niné brave
Icelanders today defied' the orders
of the ruling body of the Commu-
nist-sponsored World Youth Festi-
vai here. In the giant cioeing
parade they carried a aign protest-
ing against nuclear tests in East
and West.
The Icelanders got as far as 300
yards from the start beíore angry
íestival officials tore down the
signs. The posters réad "Stop the
tests in East and West.” The rul-
ing lestival committee had pro-
hibited the carrylng of any stgns
which were not approved by the
committee at the mass rally here
of some 14,000 youtbs írom 144
countries. ,
Earlier, a spokeam»» ** **
German permanent trade mission
to Finland said nine East Germana
have defected írom their liner
Voelkerfreundschaft, which serves
as a hcetel for the more than 500-
member East German delegation.
A spokesman said inore East
Germans might have crossed into
Sweden from Finland 'ór might be
hiding with friends in Finland.
There are no restrictions on travel
between Finland and the other
Scandinavian countries and pass-
ports are not necessary.
A check with the Stockholm
police, however, gave no confirma-
tion. West German diptomatic
representation in Stockholm was
unavailable fór. comcpent. ."
Tonight’s final -f»*
waí .tor •****•
Upphaf fréttarinnar í New York Herald Tribune
— Utan úr heimi
Framih af bls. 10
og kennarj í lyfjafræði um
langt árabil — og ákvörðun-
in um þetta lyf, var hin fyrsta
meiriháttar ákvörðun, er hún
tók í starfi sínu.
■ Ýmsar skýrslur fylgdu lyf-
inu frá framleiðendum, en
henni fannst vanta á, að lyfið
væri nægilega reynt, og ósk-
aði frekari upplýsinga. Meðan
hún beið þeirra, rakst hún á
skýrslu í brezku læknatíma-
riti, þar sern talið var mögu-
legt, að lyfið ylli taugabólgu.
Dr. Kelsey, sem er 48 ára að
aJdri, hafði í heimsstyrjöld-
inni síðarj fengið nokkra
reynslu af lyfjum, er notuð
voru gegn malaríu og með þá
reynslu í hug fékk hún grun
um, að þessi mögulega verk-
un Thalidomide-lyfsins á full
tíða fólk, kynni að hafa meiri
og alvarlegri áhrif á ófull-
burða fóstur í móðurkviði. En
það var ekki fyrr en tíu mán-
uðum síðar, í lok nóvember
mánaðar 1961, að ljóst varð
sambandið milli lyfsins og
óskýrðrar fjölgunar van-
skapaðra barna.
Dr. Kelsey tókst þannig að
halda lyfinu frá bandarísk-
um markaði í rúmt ár, en
framleiðendur sendu lyfið
1231 lækni til reynslu. Elrlri
«r ljóst hversu mörgum barns
hafandi konum þeir kunna að
hafa gefið lyfið. Vitað er um
207 konur, sem fætt hafa börn
— öll heilbrigð — eftir að
hafa tekið iyfið, en ekki lgigja
fyrir upplýsingar um hvenær
á meðgöngutimanum þær tóku
lyfið, eða hvort nokkur hafi
tekið það á fyrstu þrem mán-
uðum, sem hættulegastir eru
vegna þróunar fóstursins.
í desember sl. voru læknar
varaðir við því að gefa lyfið
barnshafandi konum og í marz
sl. kölluðu hinir bandarísku
framleiðcndur inn ölt sýnis-
Glíma og
hráskinnsleikur
að Arbæ
TEKIN hefur verið upp sú ný-
breytni að hafa þjóðdansasýn-
ingar og glímusýningar að Ár-
bæ á laugardögum. Þjóðdansa-
sýningar hafa áður verið þar, en
fyrsta glímusýningin verður á
laugardag kl. 5. Glímudeild Ár-
manns sýnir undir stjórn Kjart-
ans Bergmanns Guðjónssonar.
Þá verður og sýndur hráskinns-
leikur undir stjórn Harðar Gunn
arssonar.
Ágætur sýningarpallur er að
Árbæ, en áhorfendasvæðið er
grasbrekka þar fyrir ofan.
hverjum lesendum blaðsins
verði ’hugsað til hinna fornu
Islendingasagna — og geri
því skóna að íslenzkir æsku-
menn séu í engu eftirtoátar
Gunnars á Hlíðarenda og ann-
arra kappa.
27 A.-Þjóðverjar
fara huldu höfði
Ýmislegt virðist hafa orðið
uppi á teningnum á þessu
móti og ekki allir þátttakend-
ur ánægðir. Dæmi þess eru
átökin á Hagnæs törgi, en þar
tóku aðeins þátt níu af þeim
Islendingum, sem mótið sóttu
og voru eitthvað um 30. —
Margar óánægjuraddir hafa
heyrzt um framkvœmd móts-
ins; það mun ekki sízt hafa
komið ýmsum fulltrúum frá
Asíu — og Afríkuríkjum á
óvart, hvernig skipulagi þar
var háttað og sá ótoemju áiróð-
ur, sem þar var hafður í
frammi — svo ekki sé talað
um allar þaer fregnir af mis-
jafnri framkomu mótsstjórn-
arínnar við þátttakendur, eft-
ir því hvernig stjórnmálaskoð
imum þeirra var háttað.
Fólkið á myndinni, sem hér
ur frá Ceylon, — en 20 manna
nefnd þaðan gafst upp á að
sitja mótið til enda og fór
frá Helsinki um miðja síð-
ustu viku. I viðtali sem dansk
ir fréttamenn áttu við Ceylon-
búana á Kastrup flugvelli, er
þeir fóiru þar um, sögðust iþeir
bæði reiðir óg undrandi yfir
því, sem fram hefði farið í
Helsinki. Fyrirliði hópsins
kvaðst hafa verið skikkaður
af forsætisráðherra Ceylon til
þess að vera formaðux nefnd-
arinnar, sem þaðan var send.
En þegar til Helsinki kom
neitaði mótstjórnin að viður-
kenna hann sem formann
nefndarinnar og valdi til iþess
heitasta kommúnistann í hópn
um. Því vildu Ceylonbúarnir
ekki hlíta og reyndu árang-
urslaust að fá leiðréttingu
þessa máls. — Er þeim varð
loks ljóst, að þeir höfðu tæp-
ast málfrelsi á fundum móts-
ins, tóku þeir saman pjönkur
sínar og fóru. Ætluðu þeir að
koma við í Þýzkalandi á heim-
leiðinni og skoða múrinn í
Berlín.
Loks er þess að geta að 27
Austur-Þýzkir æskumenn not-
uðu tækifærið í Finnlandi, til
þess að flýja heimaland sitt
— og fara nú huldu höfði ein
hvers staðar á Norðurlöndum,
en milli þeirra er auðvelt að
ferðast án vegabréfa.
I- s. u. s.
Framhald af bls. 13.
korr.múnistalelðtogarnir nú
gripið til þess úrræðis að
reyna að sporna gegn fólks
fjölguninni. í því skyni
berjast þeir nú gegn hjóna
böndum yngra fólks. Um
leið vilja þeir reyna að sjá
svo til, að unga fólkið geti
óbundið „helgað sig“ „efi-
' ingu kommúnismans".
Áður en „framfaraskeiðið
mikla“ kom til sögunnar árið
1958, var stjórnarstefnan sú,
að halda uppi harðri baráttu
fyrir takmörkun barnsfæð-
inga. Eftir að „framfaraskeið
ið“ hafði runnið út í sand-
inn, voru allar hömlur við
barnsfæðingum hins vegar
bannaðar, þar sem „Flokkur-
inn“ hafði komizt á þá skoð-
un, að hið gífurlega — og
ört vaxandi — mannhaf væri
hagnýt „eign“ fynir hið
toommúníska ríki. Fyrir efna
hagsafkomu ríkisins væri
brýn þörf á sem allra mestu
af ódýru vinnuafli, til þess
að koma í stað véla þeirra og
tækja, sem ríkið hefur skort
allt bolmagn til að koma sér
upp. Nú virðast kommúnista
leiðtogarnir aftur hafa fengið
vantrú á þessari leið.
Eitt rekst á annars horn
í þessum fálmkenndu við-
brögðum hinna kommúnískiu
leiðtoga Kínaveldis endur-
speglast vanmáttur þeirra til
að treysta efnahagslíf lands-
ins og bæta afkomu fólksins,
vanmáttur kommúnismanns.
Matvælaskorturinn er gífur-
legur. En í stað þess að lagð-
ur sé traustur grundvöllur
uppbyggingar og framfara,
þar sem m. a. væru hagnýtt-
ar hinar gífurlegu tæknifram
farir síðustu tíma, er stjórn
þessara afdrifaríku mála í al-
gjörri ringulreið og ýmist
reynt að draga úr fólksfjölg-
uninni, til þess að fækka
þeim munnurn. sem fæða
þarf, eða fólksfjölgunin örv-
uð, til þess að fá fleiri hend-
ur til starfa. — Það er naum-
ast vona, að árangurinn sé
mikill.
— Heimsókn
Frh. af bls. 8.
til, sem kynnzt hafa. Hvað
veldur því þá, að yfir öllu
þessu fólkj hvílir einhver ógn
arlegur drungi, aldrei sést
maður taka rösklega til hendi,
engum stekkur bros á vör?
Ætli svarið sé ekki að finna
í þeirri staðreynd, að vonir
fólksins um betri kjör en þaS
hafði á keisaratímanum hafa
gersamlega brugðizt. Nýir
harðstjórar hafa aðeins tekið
við af hinum gerspillta ein-
veldi keisaranna, sem svör-
uðu óskum verkamanna uai
bætt kjör með byssukúlum. At
burðirnir í Austur-Berlín 17.
júní 1953 benda til þess, að
rússneskir verkamenn myndu
fá svipaðar mótttökur nú, eins
og hjá keisarastjórninni forð
um.
Er þá cngin von til þess, að
rússneska þjóðin fái notið
betri lífskjara en þeirrar hörm
ungar, sem nú blasir við
ferðamanni í Leningrad?
Það má teljast útilokað und
ir stjórn núverandi valdhafa.
En sú er trú mín, að í náinni
framtíð muni rússneska þjóð
in hafa fengið sig fullsadda á
því var.dræðaskipulagi, sem
kailað er kommúnismi og
velja sér eitthvað annað stjórn
arfyrirkomulag, sem kallað
gæti að nýju fram allt það
bezta í fari rússnesku þjóðar
innar.
Með þá ósk efst í huga kveð
ég Rússland og vona að birti
upp fyrir hinni rússnesku þjóð
sem allra fyrst.
Ritað á Lagarfossi í júlí 1962.
Leifur Sveinsson.
Danskur
búvísindamaður
í heimsókn
f BOÐI Félags íslenzkra bú-
fræðikandídata og íslandsdeildar
Félags norrænna búvísinda-
manna, ei kominn híngað til
landsins hinn kunni danski bú-
vísindamaður, Dr. agro. K. J.
Frandsen, forstjóri og tilrauna-
stjóri tilraunastöðvarinnar í jarð
rækt á Ötoftegárd á Sjálandi.
Dr. K. J frandsen er mjög
þekktur og ötull tilraunamaður
einkum á sviði jurtakynbóta og
hefur ritað mikið um það efni.
Dr. K. J. Frandsen mun dvelj-
ast hér um nokkurn tíma og
flytja tvo fyrirlestra. Fjalla fyrir
lestrarnir um:
1. Jurtakynbætur í þágu land-
búnaðarins.
2. Niðurstöður rannsókna á
sveiflum eggjahvítuframleiðslu
og magni nokkurra nauðsynlegra
aminosýra í grösum og smára.
Fyrirlestrarnir verða haldnir
í L kennslustofu Háskólans í
kvöld, 10. ágúst kl. 20.30 og á
morgun 11. ágúst kl. 10.30 f.h.
öllum er heimill aðgangur að
fyrirlestrunum.
— Alsir
Framh. af bls. 1
þannig að kjósendur eiga þess
eins kost, að segja já eða nei við
hinum opinberu tilnefningum.
í reyndinni hefur slíkt fyrir-
komulag það í för með sér, að
skipan þingsins verður kunn,
jafnskjótt og framboðslistinn er
lagður fram. Engin stjórnmála-
hreyfing í Alsír hefur minnstu
möguleika á að fella frambjóð-
endur FLN-hreyfingarinnar. —
Hinn. fámenni kommúnistaflokk
ur landsins er talinn muni
styðja lista FLN.
Atkvæðisrétt í kosningunum
munu hafa allir þeir, sem orðn-
ir eru 21 árs gamlir, jafnt Ev-
rópumenn sem Múhameðstrúar-
menn. Kjörgengi miðast hins
vegar við 23 ára aldur.
Ný olíustöð reist
Franska stjórnin hefur synjað
bráðabirgðastjórninni um 300
milljón franka yfirdrátt, en á-
stæðan er sú, að frönsk yfirvöld
telja að unnt sé að draga veru-
lega úr útgjöldum ríkisins. —
Hins vegar halda Frakkar á-
fram allri tæknilegri aðstoð við
Alsír. — Var m. a. frá því skýrt
í Oran í dag ,að bráðlega hæfist
vinna við stóra olíuhreinsunar-
stöð nálægt borginni. Standa
vonir til að stöðin geti tekið til
starfa í nóvember næsta ár.