Morgunblaðið - 03.10.1962, Síða 12

12
Miðviku'dagur 3. okt. 1962
mtiitiirifaMfr
Dtgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 4.00 eintakið.
A TB URÐIRNIR í
MISSISIPPI
L tburðimir, sem hafa verið
að gerast í Missisippi
undanfarna daga, eru taldir
til alvarlegustu innlanlands-
óeirða í Bandaríkjunum sl.
100 ár. Orsakir þessara at-
burða eru tvíþættar, eins og
_fram hefur komið í fréttum.
Er þar annars vegar um að
ræða kynþáttahatur, sem svo
víða hefur reynzt erfitt að
uppræta, og hins vegar deil-
ur um valdssvið sambands-
stjómarinnar og fylkisstjórn-
anna.
Við Islendingar höfum sem
betur fer ekki kynni af kyn-
þáttavandamálum og gengur
erfiðlega að skilja hvernig
þau geta leitt til stórfelldra
átaka. Hérlendis hefur hins
vegar af pólitískum ástæðum
komið til þess að ofbeldis-
menn hafa gert tilraunir til
að hindra sjálfan löggjafann
í störfum og við allmörg
tækifæri hefur verið efnt til
skrílsláta. Með hliðsjón af
slíkum atburðum, sem jafn-
vel gerast hér á landi, verð-
ur kynþáttavandamálið skilj-
anlegra, þótt framferði
þeirra, sem berjast fyrir að-
skilnaði kynstofnanna sé eft-
ir sem áður jafn óréttlætan-
legt.
Hitt er aftur á móti fyrir-
gefanlegt þótt menn greini á
um það, hve víðtækt valds-
svið sambandsríkisins skuli
vera og hve víðtæk sjálf-
stjóm fylkjunum sé eftirlát-
in. En því miður virðist í
máli blökkumannsins Mere-
dith, sem þessi ágreiningur
sé notaður sem yfirvarp yfir
fyrirætlanir þeirra, sem berj
ast fyrir fomeskjulegum
kenningum um aðskilnað
kynstofnanna.
Bandaríkjastjórn hefur
sýnt mikla festu í þessu máli,
og hafa Kennedy forseti og
bróðir hans í stöðu dóms-
málaráðherra snúið bökum
saman. Þegar þetta er ritað
bendir allt til þess að þeir
hafi undirtökin, en þó getur
ógæfan. enn skeð. Þannig
óttast sumir t.d., að ofbeldis-
menn freisti þess að ráða
.. blökkustúdentinn af dögum,
en slíkt gæti haft ófyrirsjá-
anlegar afleiðingar.
Svipuð átök áttu sér stað í
Little Rock 1957. Þar tókst
þó að koma á reglu og síðan
hafa hvítir og svartir verið
saman í skólum. 1 lengstu
lög treysta menn því að
þannig fari einnig í Oxford-
háskóla í Missisippi, og þá er
líka stórum áfanga náð, sem
flýta mun fyrir því, að end-
anlega verði aðskilnaðar-
draugurinn kveðinn niður.
ÖGNARLEG SLYS
CJíðustu vikumar hafa menn
^ naumast opnað svo dag-
blað, að þar væri ekki skýrt
frá fleiri og færri umferðar-
slysum. Með vaxandi um-
ferð má að vísu gera ráð
fyrir, að slysahætta aukist
eitthvað, en ýmis slys ber
að með þeim hætti, að ljóst
er, að þau voru ekki óhjá-
kvæmileg.
Menn hljóta þess vegna að
velta því fyrir sér, hvað hægt
sé að gera til að draga úr
slysahættunni. Lögregla og
stjórnendur umferðarmála
gera áreiðanlega það, sem í
þeirra valdi stendur, og eðli-
legt er að þeir, sem áhrif
hafa á almenningsálitið,
blaðamennirnir, séu hugs-
andi yfir því, hvort þeir geri
einnig skyldu sína.
E.t.v*. hlífast blöðin um of
við að skýra frá þvi, hverjir
slysum valdi, en þess er þá
að gæta, að oft er vandi að
taka ákvörðun í þessu efni.
Flestir menn eru þannig
gerðir, að þrátt fyrir allt er
það þeim mikil hegning að
hafa valdið slysum og fá
dóm fyrir, þótt ekki bætist
við að nöfn þeirra séu birt í
í öllum blöðum. Þar að auki
er oft erfitt að gera sér grein
fyrir því, hvort um ósæmi-
legt skeytingarleysi hafi
verið að ræða eða óhappa-
tilviljun.
Hér á landi hafa blöð ver-
ið gætnari en víðast annars
staðar að ræða viðkvæm
einkamál, og er það þeim til
sóma að gera ekki ógæfu
annarra að umræðuefni. En
þegar menn gera sér leik að
því að valda sjálfum sér og
öðrum lífshættu í umferð-
inni, er spurning um, hve
lengi er hægt að hlífast við
að beita því varnarvopni,
sem upplýsingar blaðanna
hljóta að vera.
GEGN
VERÐBÓLGU
FVamsóknarmenn segjast nú
* allt í einu. vera orðnir
einlægir baráttumenn gegn
verðbólguþróun. Mbl. hlýt-
ur að fagna því, ef svo er í
raun, því að vissulega er full
i
MORCVNBLAÐIÐ
UTAN UR HEIMI
j
Forsætisráðherrafrúin
er leikkona
LÍKLEGA hefur það ekki gerzt
áður að nokkurt land hafi for-
sætisráðherrafrú, sem var þekkt
af öllum landsmönnum sínum
áður en hún varð „önnur frú
landsins" eins og það er kallað,
fyrr en Danir fengu sína nýju
forsætisráðherrafrú, frú Helle
Virkner Krag. —
En hvaða Dani, og jafnvel
fleiri, þekkja ekki Helle, eins
og hún er daglega kölluð í Dan-
mörku, Það hefur orðið til
þess, að maðurinn hennar hefur
verið kallaður einfaldlega Jens
Otto manna á
meðal. Fólk sat
ekki heima hjá
sér og talaði um
herra og frú
Krag. En for-
sætisráðherra-
■hjónin geta lát-
ið sér það í léttu
rúmi liggja, því
það er góðs viti
þegar þjóðin tal
ar kunnugiega
um ráðamenn
sína. Segja má
að það geri ráða
mennina svolít-
ið jarðbundnari.
Og nú er leik
konan Helie
Virkner Kraig
sem sagt orðin
forsætisriáið-
herrafrú og
bjóða allir Dan-
ir hana hjartan-
lega velkomna í
þann sess.
Að nokkru
leyti mun nún
hafa það léttara en fyrirrennar-
ar hennar en á sumum sviðum
nokkuð erfiðara. Einmitt vegna
þess að hún er þekkt af svo
mörgum áður. Það gerir auknar
kröfur til hennar.
Hún er líklega einasta for-
sætisréðherrafrúin í heiminum
sem er kvikmyndastjarna. —
Hún hefur sagt að hún vilji
halda áfram leikferli sínum, en
hlutverk hennar 1 framtíðinni
■munu mjög nákvæmlega valin
áður en hún tekur þau að sér.
Enda .etti hún ekki að þurfa
að segja skilið við leikstarfsem-
ina, því hún virðist líta svo
skynsömum augum á þessi tvö
hlutverk sín, sem hún á að leika
í framtíðinni. — Hún hefur sagt
■að fyrst komi hinar opinberu
skyldur og hlutverkið sem eigin
kona og móðir. Hún segir enn-
fremur, að hún muni ekki taka
neinu kvikmyndahlutverki,
nema bví aðeins að maðurinn
hennar samþykki það fyrst. Hún
mun sem sé ekki segja já, ef
■hann segir nei.
Einhverjar smásálir kunna
e.t.v. að láta sér finnast eitthvað,
— þegar þeir sjá forsætisráð-
herrafrú sína á auglýsinga-
spjaldi kvi'kmyndahúsanna. En
við því er ekkert að gera.
Danir geta verið alveg róleg-
ir, þegar forsætisráðherra þeirra
leyfir konu sinni að leika í kvik
mynd, þá hlýtur það að vera í
lagi. —
Kom Bretum
óþægiíega á óvart
London, 1. október NTB—AFP.
TALSMAÐTjR brezka utanríkis-
ráðuneytisins skýrði frá því í
dag, að stjórn Bretlands hljótl
að endurskoða afstöðu sína varð-
andi vopnasölu til Mið-Austur-
landa, þar sem stjórn Bandaríkj-
anna ætli að selja fsrael eld-
flaugar. Talsmaðurinn sagði, aff
sú ákvörðun Bandaríkjastjórnar
hefði komið Bretum óþægilega
á óvart. Bætti hann við, að þeim
hefði verið íilkynnt um ákvörð-
unina rétt áður en hún var birt
opinberlega en engar viðræður
hefðu farið fram milli stjórn-
anna áður.
Myndir sem sýna Margréti
pri: .„u smekkle„a klædda með
bera hnjé'kollana hafa verið fá
séðar, en eftir að hún giftist
Tony hefur smekkur hennar á
fatnaði breytzt og þykir nú vera
ástæða að berjast gegn því,
að hér þróist verðbólga á ný.
Sem betur fer er viðreisn-
in nú orðin það traust að
hún á að geta staðið undir
þeim hækkunum, sem orðið
hafa að undanförnu, þótt
auðvitað komi ekki nema
nokkur hluti kauphækkán-
anna til góða sem kjarabæt-
ur. —•
En fram að þessu hafa
Framsóknarmenn sízt verið
eftirbátar kommúnista í
kröfum um hvort tveggja í
senn, kauphækkanir og verð-
hækkanir. Þar að auki hafa
þeir lagt megináherzlu á það
að peningamagn væri aukið
í umferð, þó að hér sé vinnu-
aflsskortur, auðvitað til að
ýta undir það, að á ný skap-
ist verðbólga. Hljóta menn
þess vegna að taka með var-
úð fullyrðingum þeirra um
það, að þeir vilji nú hindra
það, að hér komi ný verð-
bólguþróun. En við bíðum og
sjáum hvað setur.
mjög góður. Ungu hjónin, sem
eru m, jg namingjusöm, eins og
sjá má - myndinni, voru nýlega
í fríi . kotlandi .Fóru bau það
an þrem vikum fyrr en ráðgert
hafði /erið og styrkti það orð-
róm þann, sem upp var kominn
um að prinsessan ætti von á
barni, og hefði hún farið frá
Skotlandi til þess að hitta lækni
sinn í London. — En brezka hirð
in, sem vön er að gefa út til-
kynningar 6 mán .ðum áður en
von er j. konunglegum erfingja
hefur verið þ’_al sexn gröfin.
Sagt ei að hún hafi komið til
London til þess að taka þátt í
ráðstefnu SamveldisL-.." ,-.na.