Morgunblaðið - 05.10.1962, Blaðsíða 12

12
r MORCUNTtLAÐIÐ
Föstudagur 5. október 1962.

Otgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 4.00 eintakið.
HAGUR
VERKAMANNA
¥Tm langt skeið hefur'®
kommúnistum tekizt að
nota verkamannafélagið
Dagsbrún í Reykjavík sem
tæki í flokkspólitískri bar-
áttu, andstætt hagsmunum
verkalýðsins. Um þetta eru
mýmörg dæmi, sem ekki
verða öll rakin hér, en látið
nægja að minnast á það, að
margsinnis hafa verkamenn
verið látnir heyja harða verk
fallsbaráttu og kostnaðar-
sama til þess eins að greiða
götu almennra kauphækk-
ana, þar sem aðrir hafa borið
meira úr býtum og verðlag
síðan allt stórhækkað.
Berlegast auglýstu komm-
únistar tilgang baráttu sinn-
ar í launþegasamtökunum,
þegar þeir höfnuðu boði
Viðreisnarstjórnarinnar í vor
að tryggja verkamönnum
raunhæfar kjarabætur. Þeir
sögðu þá, að á slíkt vildu
þeir ekki einu sinni hlusta og
slitu þegar í stað viðræðum
við ríkisstjórnina, þegar hún
hafði gefið yfirlýsingu sína í
þessu efni.
Afstaða kommúnista kom
líka greinilega í ljós, þegar
þeir studdu af alefli mun
meiri kauphækkanir til ann-
arra stétta en til verkamanna.
Þá sáu þeir hilla undir það,
að þeir myndu á ný geta feng
ið verkamenn út í pólitísk
átök, þar sem eðlilegt væri,
að þeir vildu fá hlut sinn rétt
ann, þegar aðrir höfðu fengið
meiri hækkanir.
En verkamenn hafa gert
sér grein fyrir hinu pólitíska
eðli þessarar baráttu, og þess
vegna snúast þeir í vaxandi
mæli á sveif með kjarabóta-
mönnum, þeim mönnum, sem
vilja vinna að hagsmunum
þeirra og rétta hlut þeirra
með heilbrigðri verkalýðs-
baráttu. Nú um helgina hafa
verkamenn tækifæri til þess
að sýna kommúnistum, að
þeir afþakka pólitíska for-
ustu og þeir vilja afla sér
þeirra kjarabóta, sem rétt-
mætar eru.
Á sama hátt munu sjó-
menn sýna, að þeir vilja ekki
á ný svikamyllu uppbóta-
kerfisins, heldur krefjast þeir
þess, að þeir fái áfram greitt
fullt verð fyrir þann afla,
sem þeir færa á land, en ekki
einhvers konar Lúðvíksverð.
KJÖR
OPINBERRA
STARFSMANNA
i uðvitað hlýtur alltaf að
verða togstreita um
skiptingu hins sameiginlega
fengs þjóðarheildarinnar. —
Þannig er það í öllum lýð-
ræðisþjóðfélögum, og þannig
hlýtur það að verða.
Óhætt er að fullyrða, að
opinberir starfsmenn eru
meðal þeirra, sem einna rýr-
ust fastalaun hafa. Hins veg-
ar er það opinbert leyndar-
mál, að fjöldi þeirra hefur
fengið tekjur sínar drýgðar
með ýmiss konar bitlingum
og aukagreiðslum, þannig að
þeir hafa getað komizt sæmi-
lega af.
'Slíkur háttur á kaup-
greiðslum er þó vægast sagt
óskemmtilegur, og það er
heldur ekki í hag þjóðar-
heildarinnar, að æðstu emb-
ættismenn verði að drýgja
tekjur sínar með aukastörf-
um, þannig að þeir geti ekki
helgað sig hinum mikilvægu
embættum að fullu.
Með hliðsjón af þessu er
það eðlilegt, að þegar kjör
opinberra starfsmanna verða
endanlega ákveðin, væntan-
lega af kjaradómi, þá verði
allmiklar breytingar gerðar.
Þær munu beinast að því að
fastalaun ýmissa embættis-
manna hækki verulega. En
samhliða á að ganga strangt
eftir því, að bitlingapólitík
hverfi úr sögunni og menn
sinni störfum sínum af fyllstu
samvizkusemi og stundi ekki
aðra atvinnu en þá, sem þeir
eru skipaðir til að gegna.
Á sínum tíma vék Mbl. að
því, að stórlega ætti að
hækka fastakaup ráðherra
og hæstaréttardómara. —
Kommúnistamálgagnið reis
þá upp á afturfætuma. En
þegar Mbl. spurði að því,
hve miklu laun, ásamt bitl-
ingum og bílagróða t.d. Hanni
bals Valdemarssonar hefðu
numið, þegar hann var ráð-
herra, þá fékkst ekkert svar.
Sannleikurinn er sá, að þjóð-
arheildin mun hagnast beint
og óbeint á því að greiða emb
ættismönnum sínum vel, en
krefjast líka mikils af þeim.
ÞRENGSLAVEGUR
t’ins og skýrt var frá hér í
' J blaðinu í gær hefur veg-

■
UTAN UR HEIMI
Handtekinn fyrir njósnir
Krafizt að tveir Ítussar verði sendir heim
var Ihann í bifreið ásamt Prok
horov. í sætinu milli þeirra
lágu nokkur leyniskjöl banda
ríska sjóhersins. Vyrodov,
sem ekið hafði landa sínum
til fundar við Drummond,
beið 'hans í kaffihúsinu.
Rússarnir neituðu að segja
til nafns og voru fluttir á
skrifstofur ríkislögreglunnar
þar sem þeim var haldið unz
þeir sögðu til sín. Var þeim
þá samstundis sagt, að þeir
Prokhorov.
EINS og skýrt hefur verið
frá í fréttum var bandarísk-
ur sjóliði, Oornelius Drumm-
ond, handtekinn s.l. föstudag,
sakaður um njósnir í þágu
Sovétrí'kjanna. Á Drummond
að ’-afa látið tveimur fulltrú
um Sovétríkjanna hjá Sam-
einuðu þjóðunum í té skjöl,
sem snerta bandaríska sjófher
inn.
Þess hefur verið krafizt að
Rússunum tveimur Evgeny
Prökhorov og Ivan Y. Vyro-
dov, sem sagðir eru hafa tek
ið við skjölunum verði vísað
úr landi. Drummond bíður
nú yfirtheyrslu og ef sannað
verður, að hann hafi afhent
sovésku fulltrúunum skjöl
þau er um ræðir, á hann
yfir höfði sér líflátsdóm eða
ævilangt fangelsi.
Randaríska ríkislögreglan
handtók Drummond í New
York fyrir utan kaffihús eitt.
Þegar hann var har ’tekinn,
þjóðunum, að fulltrúar lands
ins hjá samtökunum hefðu
stundað njósnir og var þess
krafizt, að þeir yrðu sendir
heim. Rússeu: mótmæltu þvi
hinsvegar, að útlendisréttur
mannanna tveggja hefði efcki
verið virtur, er þeix voru
fluttir til skrifstofu lögregl-
unnar. Eins og áður er sagt
var það aðeins gert þar sem
þeir neituðu að segja til sín.
Ríkislögreglan komst á
snoðir um njósnirnar m. a.
vegna þess, að Drummond,
sem gegnir herþjónustu á
Rlhode Island, var í fjárhags-
örðugleikum. Hafði hann að
undanförnu farið nokkrum
sinnum til New York og kom
ið til baka með fullar hendur
fjár. Einnig höfðu fundizt
í fórum hans 11 leyniskjöl
og Mtil Ijósmyndavél, sem
síðar sannaðist að hann hafði
keypt af sovétskum stjórnar
erindreka í febrúar s.l.

i
Drummond.
mættu fara, því að ekki mátti
hafa þá í haldi vegna útlend-
isréttar þess, sem erlendir
sendimenn njóta.
Tvímenningarnir neituðu
þó að yfirgefa Skrifstofur lög
reglunnar fyrr en Rússneskur
embættismaður sendinefndar
iandsins hjá Sameinuðu þjóð
unum kom og sótti þá.
Bandaríkin mótmæltu því
harðlega við sendinefnd So-
vétriikjanna hjá Sameinuðu

Minningarguðsþjónusta um dr,
Vilhjólm Stefónsson
urinn um Þrengslin nú verið
opnaður, þótt hann sé ekki
fullgerður. Er hér um að
ræða geysimikla samgöngu-
bót, sem fagna ber.
Sigurður Jóhannsson vega-
málastjóri bauð nokkrum
gestum að vera við opnun
vegarins, en á hans herðum
hefur framkvæmd þessa
mannvirkis hvílt, stöðu hans
samkvæmt.
Við gerð þessa vegar hefur
verið reynt að hagnýta betri
og fullkomnari tæki en áður,
enda fleygir vegagerð nú
hratt fram, þannig að menn
sjá fram á það, að ekki líði
enn margir áratugir þar til
gott vegasamband verður
komið um allt land og fjöl-
fömústu vegirnir gerðir úr
varanlegu efni.
Fátæk þjóð þarf í mörg
horn að líta, og vel má vera
að ekki hafi verið unnt að
verja meira fé til vegafram-
kvæmda hingað til en gert
hefur verið. En nú sjá menn’
fram á vaxandi tekjur, ekki
sízt vegna heilbrigðrar stjóm
arstefnu, og þess vegna er
tímabært að stórauka vega-
gerðarframkvæmdir. I
Minningarguðsþjónusta um dr.
Vilhjálm Stefánsson var baldin
í Víkurkirkju að Mountain, N.
Dakota, kl. 2. e.h. sunnudaginn 9.
september sl, en, eins og kunn-
ugt, er, ólst hinn víðfrægi land-
könnuður og rithöfundur upp
þar í byggð.
Séra Kolbeinn Sæmundsson,
sem þjónar Mountain prestakalli
um stundarsakir, stjórnaði minn
ingarathöfninni, las viðeigaridi
ritningarorð og flutti bæn. Kirkju
söngfólk úr kirkjukórum Moun-
tain — Og Garðarkirkju, en ein-
söng sungu Alfred Sigfússon,
Garðar, og Mxs. G. Goodman,
Milton, hinn fyrrnefndi á ensku
en hin síðarnefndi á íslenzku.
Dr. Richard Beck, prófessor í
norrænum fræðum við Ríkishá-
skólann í N. Dakota og ræðis-
maður íslands þar í ríkinu, hélt
minningarræðuna. Flutti hann í
málsbyrjun stutt ávarp á ís-
letnzku, en mælti síðan á ensku.
Rakti hann í megindráttum ævi-
feril dr. Vilhjálms og lagði
áherzlu á hinn merkilega og var
anlega skerf, sem hann hefði laigt
til aukinnar þekkingar og nýs
skilnings á Norðurheimskauts-
löndunum með víðtækum rann-
sóknarf erðum sínum á þeim
slóðum og ritum sínum um þau.
Hefir ræða dr. Becks verið birt
• í heild sinni í Lögberg-Heims-
krjmglu í Winnipeg, en áður kom
útdráttur úr henni í Grand
Forks Herald.
Fólki víðsvegar úr íslenzku
byggðinni sótti guðsþjónustuna
og voru í þeim hópi æskuvinir
og gamlir nágrannar dr. Vil-
hjálms. Nokkrir samkomu gesta
voru einnig lengra að komnir.
Þótti minningarathöfn þessi hin
virðulegasta.
Við fráfall hans fluttu dag-
blöðin í N. Dakóta ítarlegar ævi-
minningar dr. Vilhjálms og ýmis
þeirra, svo sem Bismarek Trib-
une og Minot Daily News hafa
einnig flutt mjög lofsamlegar
ritstjórnargreinar um hann, og
starf hans og rit.
Salisbury, S-Rhodesíu,
2. október — AP.
JOSHUA Nkomo, leiðtogi stærsta
flokks Afríkumanna í Suður-
Rhodesíu, Zimbabwe, kom í dag
til Salisbury, flugleiðis frá Tanga
nyika, þar sem hann setti á lagg-
irnar útlagastjórn fyrir S-Rhode-
síu.
Jafnskjótt og hann kom til
flugvallarins var hann tekinn
höndum. Verður hann fluttur til
heimkynna sinna í lögreglufylgd,
en þar verður hann hafður í stofu
fangelsL