Morgunblaðið - 19.10.1962, Blaðsíða 12
12
MORCVNBLAMB
Föstudagur 19. október 1962.
Otgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur KonráS Jónsson
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 4.00 eintakið.
MARKMIÐ EFNA-
HAGSBANDA-
LAGSINS
t'kkert er eðlilegra en að
einstaklinga og þjóðir
greini nokkuð á um jafn víð-
tæka breytingu í efnahags-
og viðskiptamálum og hinn
sameiginlegi markaður eða
hið svokallaða Efnahags-
bandalag Evrópu mun hafa
í för með sér. Um hitt verð-
ur naumast deilt að markmið
þessa bandalags er fyrst og
fremst það, að fara nýjar
leiðir til þess að tryggja þró-
un og umbætur á lífskjörum
þjóðanna.
í 2. grein Rómarsamnings-
ins segir um þetta markmið
á þessa leið:
„Það skal vera markmið
bandalagsins, með stofnun
sameiginlegs markaðs og
stöðugri viðleitni til samrým-
ingar á stefnu aðildarríkj-
anna á sviði efnahagsmála,
að vinna að jafnari efnahags-
legri framþróun hvarvetna í
bandalaginu, samfelldum hag
vexti samfara jafnvægi,
auknum stöðugleika efnahags
lífsins, örari bata lífskjara og
nánari sambúð aðildarríkj-
anna“.
Þessu markmiði hyggst
bandalagið m.a. ná með brott-
námi tolla og beinna við-
skiptahafta á innflutningi og
útflutningi vara milli aðild-
arríkjanna, setningu sameig-
inlegs tolls og viðskipta-
stefnu gagnvart löndum ut-
an bandalagsins, niðurfelling
á tálmunum á frjálsum hreyf
ingum vinnuafls, þjónustu
og fjármagns milli aðildar-
ríkjanna, mörkun sameigin-
legrar stefnu á fjölmörgum
SViðum atvinnulífsins, stofn-
im Félagsmálasjóðs Evrópu í
því skyni að bæta atvinnu-
möguleika verkamanna og
lífskjör þeirra, stofnun Fjár-
festingarbanka Evrópu í því
skyni að auðvelda efnahags-
legar framfarir bandalags-
þjóðanna með sköpun nýrra
auðlinda, tenging bandalags-
ins við lönd þess og land-
svæði í öðrum heimsálfum í
því skyni að^auka viðskipti
við þau og keppa í samein-
ingu að auknum efnahags-
og félagslegum framförum
þeirra.
Þannig hyggst hið nýja
Efnahagsbandalag Evrópu m.
a. ná því markmiði sínu að
skapa blómlegt efnahagslíf
og örari framfarir og kjara-
bætur en áður hafa þekkzt í
Evrópu. Þet.ta nýja skipulag
á efnahagsmálum álfunnar
felur í sér stórfellda breyt-
ingu. Þjóðimar ákveða að
fella niður tollmúrana og
gera kjarna Evrópu að efna-
hagslegri heild, sem vinnur
markvisst að sameiginlegri
velferð þjóða hennar.
STÖRSTÍGARI
FRAMFARIR
CJú staðreynd verður ekki
^ sniðgengin að þær sex
þjóðir, sem stóðu að Rómar-
samningnum fyrir nokkrum
árum hafa þegar náð veru-
legum árangri af hinni nánu
efnahagssamvinnu sinni. —
Lífskjör fólksins hafa í þess-
um löndum batnað hröðum
skrefum. Uppbygging land-
anna hefur orðið stórstígari
en annarsstaðar og margt
bendir til þess að framundan
séu miklir uppgangstímar í
efnahagslífi þeirra.
í júlí 1961 var undirritað-
ur samningur um aukaaðild
Grikklands að Efnahags-
bandalaginu. Nokkru síðar
sóttu Austurríki, Sviss og
Svíþjóð um aukáaðild. Enn-
fremur hefur Tyrkland átt í
viðræðum við bandalagið
um aukaaðild. Þá hafa Bret-
land, Danmörk, Noregur og
írland sótt um aðild að Efna-
hagsbandalaginu. Má þannig
gera ráð fyrir að meginhluti
Evrópu muni innan nokkurs
tíma hafa sameinazt í þessu
nýja viðskipta- og efnahags-
bandalagi.
Við íslendingar höfum lagt
áherzlu á að fylgjast sem
bezt með því sem gerzt hefur
í þessum efnum. En engin á-
kvörðun hefur verið tekin
um endanlega afstöðu okkar.
Híns vegar gera flestir sér
Ijóst að örðugt muni vera
fyrir okkur að komast hjá
einhverjum tengslum við
bandalagið eftir að flestar
viðskiptaþjóðir okkar eru
orðnar aðilar þess.
★
, Athyglisvert er hverjir eru
hörðustu andstæðingar hinn-
ar nýju efnahagssamvinnu
Evrópu. Það eru kommúnist-
ar og ýmis öfl, sem standa
lengst til hægri í stjórnmál-
um landanna. Þannig er það
t. d. í Bretlandi. Þar hafa
blöð Beaverbrooks lávarðar
yfirleitt lagzt hart gegn Efna
hagsbandalaginu og róttæk-
ari armur Verkamanna-
flokksins hefur tekið í sama
streng. Innan Verkamanna-
■ ■■■ ■»■ 1 >— I —■ »' ■ .."
IITAN ÚR HEIMI j
ÞAí) HEFUR veri® mjö; at-
hyglisvert að fylgjast með at-
burðunum í Róm bæði fyrir
og eftir setningu þings ka-
þólsku kirkjunnar í Vatíkan-
inu. Kardínálar, erkibiskupar
og biskupar frá öllum fimm
beimsálfunum eru komnir til
borgarinnar eilífu, og íbúam
ir, er annars láta sér fátt um
finnast þó þeir búi í alþjóða-
miðstöð kaþólsku kirkjunnar,
bafa opnað augun fyrir þeim
óvenjulega viðburði, sem nú
er að gerast.
Vatíkanið, sem landfræði-
lega séð er aðeins hverfi í
höfuðborg Ítalíu, birtist þessa
dagana í sínu rétta hlutverki
sem miðpunktur andlegs ríkis
með rúmlega 500 milljónir
þegna. Hinn mikli fjöldi
klaustra og kirkjustofnana
borgarinnar er þéttsetinn af
hvítum, brúnum, svörtum og
gulum andans fulltrúum, og
það varð skyndilega ljóst þeg
ar tveggja kílómetra löng
skrúðfylkingin gekk inn í Pét
urskirkjuna við opnun kirkju
þingsins hve fjölbreytilegur
hópur er hér saman kominn í
einingu trúarinnar.
ALLS STAÐAR AÐ.
Kirkjuleiðtogar gömlu Ev-
Jóhannes páfi XXIII í öndvegi
Kirkjuþingið í Róm
rópu, frá löndum beggja
vegna járntjaldsins gengu við
hlið negrabiskupa frá nýju
ríkjunum í Afríku, preláta
fjarlægra'Austurlanda og bisk
upa frá Norður- og Suður-
Ameríku.
flokksins eru þó sterk öfl,
sem telja Bretlandi lífsnauð-
synlegt að ganga í bandalag-
ið. Svo virðist þó sem Gait-
skell, formaður flokksins,
hafi nú snúizt á sveif með
róttækari öflunum í andstöð-
unni gegn aðild að banda-
laginu. Þó er auðsætt að
flokkurinn reynir að halda
dyrum opnum til inngöngu í
það ef svo kynni að fara að
hann fengi meiri hluta í
næstu kosningum.
SÍLDARLEITIN
MIKILVÆG
Cjómönnunum sem stund-
^ uðu síldveiðar fyrir Norð-
urlandi í sumar ber saman
um það að þakka megi síld-
arleitinni mjög verulegan
hluta síldaraflans á þessari
vertíð. Það er þess vegna
mjög þýðingarmikið að hún
sé sem skipulögðust og víð-
tækust.
Síðustu ár hefur síldarleit-
in stöðugt verið að eflast.
Hefur ríkið haft forustu um
hana og ágætir vísindamenn
verið fengnir til að stjórna
henni. Mun menn áreiðan-
lega ekki greina á um það að
sjálfsagt sé og nauðsynlegt
að halda áfram að efla síld-
arleitina og fylgjast sem bezt
með síldargöngunum um-
hverfis landið, hvort sem
síldveiðar standa yfir hjá
bátaflotanum eða ekki. En
vitanlega ber að leggja mesta
áherzlu á hana þegar flotinn
er á veiðum eða býr sig und-
Eftir því sem leið nær opn
un þingsins jókst sú tilfinning
að árangur þess væri bundinn
því hve vel páfa tekst að ráða
þar málum. Að vísu hefur hug
ir að hefja veiðar.
í þessu sambandi má einn-
ig minna á það að undanfar-
ið hefur verið unnið að und-
irbúningi þess að íslending-
ar eignist fullkomið hafrann-
sóknarskip. Er það mikið
framtíðarmál, sem nauðsyn
ber til að framkvæmd verði
hraðað á eftir föngum. Fiski-
þing hefur hvað eftir annað
mynd hans um kirkjuþingið
verð mjög vel tekið af þaþól
ikkum um heim allan, og
hann hefur notið góðrar að-
stoðar við undirbúning þings
ins. En ekkert annað en kraft
ur og bjartsýni páfans sjálfs
hefði getað skapað það and-
Framhald á bls. 15.
beint áskorunum til Alþingis
og ríkisstjórnar um bygg-
ingu hafrannsóknarskips og
útgerðarmenn og sjómenn
hafa mikinn áhuga á málinu.
Er það nú komið á góðan rek-
spöl og sennilega líður ekki
á löngu áður en hafizt verður
handa um byggingu fullkom-
ins hafrannsóltnarskips fyrir
íslendinga.