Morgunblaðið - 26.10.1962, Page 1

1
40 síður (l og ll)
49. árgangur
239.
Föstudagur 26. október 1962
Prentsmiðja Morgunblaðslns

Hér á siðunnl sjáum við mynð-
ir af tveim þjóðaleiðtogum, sem
augu allra þjóða beims hafa
beinzt að síðustu daga. Báðir eiga
þeir í höggi við þann ógnvald,
er teygir loppu sína vitt um heim
— kommúnlsmann og hoðbera
hans, sem hvorki víla fyrir sér
að beita hræsni eða ofbeldi til
þess að hneppa þjóðir hcims í
fjötra skipulags þeirra.
Annars vegar er Kenncdy,
Bandaríkjaforseti, er hann til-
kynnti þjóð sinni ákvörðunina
um að hefta frekari vopnaflutn
inga Rússa til Kúbu og láta f jar
lægja þær eldflaugastöðvar, er
þar hafa verið reistar ....
Þessi vopn eru
ekki til varnar
— sagði Thor Thors sendiherra í sím-
tali við Morgunblaðið í gær
MORGUNBLAÐIÐ átti í mælum Thor Thors, a8
gær samtal við Thor Thors, mikil eftirvænting rikir
ambassador, fulltrúa ís- nú meðal fulltrúa hjá SÞ,
lands á Allsherjarþingi og enginn getur sagt fyrir
Sameinuðu þjóðanna í með nei'nni vissu, hvað
New York, vegna þeirrar framundan er. Þó binda
ófriðarbliku, sem nú hef- menn vonir við, að hægt
ur dregið á loft í alþjóða- verði að finna einhverja
málum. þá lausn, sem bægt getur
Mbl. innti ambassador- frá hættunni um alvarleg
inn fregna frá aðalstöðv- átök stórveldanna. Er það
um SÞ, viðbrögðum full- ríkjandi skoðun, að næstu
trúa þar við atburðum síð- dagar munu skera úr um
ustu daga, og því, hvers endanlega afstöðu stór-
talið væri að vænta mætti. veldanna.
Það kom fram af um- Framhald á bls. 2.
Viðræður um Kúbu byrja í dag
IJ Thant heldur fund með fulltrúum
Bandarlkjanna, Kúbu og Rússlands
New York, 25. okt. — AP-NTB-Reuter.
• Ki!.Nínjc,jl>Y, Bandaríkjaforseti, og Krúsjeff, forsætisráð-
berra Sovétríkjanna, hafa báðir gefið jákvæð svör við til-
mælum U Thants, framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna,
er hann lagði fram á fundi Öryggisráðsins í gærkvöldi.
• Hefur verið tilkynnt í aðalstöðvum Sameinuðu þjóðanna,
að U Thant muni á morgun hefja viðræður með fulltrúum
Bandaríkjanna, Sovétríkjanna og Kúbu um lausn á þessari
hættulegu deilu.
• Tilmæli U Thant frkvstj.
voru á þá leið að Sovétstjórnin
fresti öllum vopnasendingrum til
Kúbu og Bandaríkjastjórn fresti
framkvæmd hafnbannsins í tvær
til þrjár vikur, meðan reynt sé
að finna friðsamlega lausn þessa
deilumáls.
í svari Krúsjeffs, sem birt var
i dag, kvaðst hann fús að verða
við tilmælum U Thant, svo fram-
arlega sem Kennedy forseti
geröi það einnig. í svari Kenne-
Siðustu forvöð!

Dregið í kvuld
Skyndihappdrætti
] Sjálfstæðisflokksins
dys segir, að Bandarikjastjórn
sé reiðubúin til samningavið-
ræðna, en lögð er á það áherzla
að hin raunverulega ógnun við
heimsfriðinn séu eldflaugastöðv
arnar, sem komið hafi verið
upp með leynd á Kúbu, en ekki
aðgerðir Bandaríkjamanna til
þess að stöðva vopnaflutninga
þangað.
Eftir því, sem ráða má af
síðustu fréttum, eru bandarísku
herskipin eftir sem áður á verði
umhverfis Kúbu og sovézk skip
á leið þangað halda áfram ferð
sinni, utan 10-12 skip, sem snú-
ið hefur verið af leið. Hins veg-
ar þykir ólíklegt, að deiluaðilar
aðhafizt nokkuð það, er liindrað
geti hinar fyrirhuguðu samn-
ingaviðræður á morgun.
Adlai Stevenson aðalfulltrúi
Bandaríkjanna hjá Sameinuðu
þjóðunum flutti svar Kennedys
forseta á fundi Öryggisráðsins í
kvöld. U Thant framkvæmda-
stjóri sat fundinn, en Valerian
Zorin var í íorsæti. f svari Kenne
dys segir, að Bandaríkjastjórn
vilji ekkert fremur en friðsam
lega lausn á þessari deilu. Er
Stevenson veitt umboð til að
að gera nauðsynlegar ráðstafan-
ir til undirbúnings samningavið-
ræðum. En forsetinn leggur í
svarinu áherzlu á að lausn máls-
ins sé undir því komin, að eld-
flaugastöðvarnar á Kúbu verði
fjarlægðar.
Zorin neitaði að svara
Er Stevenson hafði flutt svar
Kennedys, sagði hann, að hið
hættulega ástand, sem skapazt
hefði vegna Kúbu, væri ekki til
komið sökum þess, að Vestur-
veldin væru staðráðin í að verj-
ast yfirgangi Rússa, heldur sök-
um þess, að Sovétstjórnin hefði
flutt ógnunina um kjarnorku-
styrjöld að ströndum landa hins
vestræna heims.
Stevenson sagði, að erfitt væri
að finna þann fulltrúa innan SÞ
sem ekki gerði sér ljóst nú í
hvaða tilgangi Sovétstjórnin hef-
ur reist eldflaugastöðvar á Kúbu
og hún hefði ekki vísað á bug
þeim staðreyndum — hvorki í
bréfi sínu til Bertrand Russel lá-
varðar né svarinu til U Thant.
Ekki hefði VSlerian Zorin held-
ur treyst sér til að afsanna full-
yrðingar Bandaríkjastjórnar. —
Stevenson bað Zorin svara því
nú á þessum fundi, í hvaða til-
gangi Rússar hefðu reist eld-
flaugastöðvar á Kúbu, í svo mikl
um flýti og með svo mikilli
leynd. Zorin neitaði að svara,
kvaðst ekki standa fyrir banda-
rískum dómstóli. — En þér skul-
uð fá svarið, þegar tími er til
tþess kominn, bætti hann við.
Siðar á fundinum lagði Stev-
enson fram stórar myndir er
teknar hafa verið úr lofti af eld-
flaugastöðvum og öðrum hernað-
armannvirkjum á Kúbu.
Tvær myndanna voru af litlu
þorpi skammt frá Havana og um-
hverfi þess. Hafði önnur verið
tekin í lok ágústmánaðar sl. og
sýndi friðsamlegan stað og strjál-
býlt umhverfi hans. Hin myndin
var aftur tekin fyrir viku og
sýndi þá, að nýir vegir höfðu
verið lagðir, aðalvegurinn til
Havana stækkaður og eldflauga-
stöð reist.
Fulltrúar skoðuðu myndina
með mikilli eftirvæntingu nema
Zorin, sem sat allan tímann
kyrr, leit upp við og við, en
virtist að öðru leyti önnum kaf-
inn við skriftir.
for-
. . . . Hinsvegar er Nehru,
sætisráöherra Inðlands, þar
hann skýrir þjóð sinni frá því, að
sem
vopnaðar árásir kínverskra
kommúnista ógni sjálfstæði lands
ins. Hann sagði indversku þjóð
ina eiga í höggi við máttugan og
frættulegan andstæðing, sem
einskis svifist. — Báðar myndirn
ar voru teknar mánudaginn 22.
október.
*