Morgunblaðið - 01.02.1963, Blaðsíða 16
16
r MORCVWBLAÐIÐ
- ■ ' >i 1 .i \s, i t ; , i)i ..y.
Fostudagur 1. febrúar 1963
---—------------------
Billiardborð
Billiardborð óskast til kaups.
Upplýsingar gefur Árni Jónsson, sími 15863.
Verkstjórn
Húsgagnasmiður eða maður vanur verkstæðisvinnu
óskast til að annast verkstjórn á trésmíðaverkstæði.
Tilboð merkt: „Trésmíði — 3954“ sendist blaðinu
fyrir 4. þ. m.
Lönguhlíð milli Miklubrautar og Barmahlíðar.
Samkvæmiskjólar
INGIBJÖRG ÞORSTEINS.
Saumastofa — Sími 18996.
Rýmingarsalan
★ Nælonundirpils kr. 85.—
★ Nælonundirkjólar — 95.—
★ Telpnabuxur — 98.—
★ Vinnuskyrtur — 89.—
★ Sportskyrtur — 129.—
Margt annað á hálfvirði.
Miklatorgi.
V A N T A R
beifingamenn
Upplýsingar á herbergi nr. 6 Hótel Skjaldbreið
eftir klukkan 8.
A *
Utsala — Utsala
Seljum frá verksmiðjum og heildsölum
á stórlækkuðu verði ýmsar vörur.
Herra- og unglingaföt frá kr. 800.00
Herrafrakkar — 195.00
Telpnakápur — 95.00
Crepesokkabuxur — 98.00
Peysur — 25.00
Nærföt ýmiskonar og fleira.
Ullargarn — 12.00
VERKSMIÐJUSALAN
Laugavegi 25.
— Karlamagnús
Framhald af bls. 13
hafa lei'kið um varir Bismarcks,
er hann hafði komið þessu til
leiðar við Napóleon.
Styrjöld Prússa og ítala við
Austurríki stóð aðeins sjö vikur.
Austurríki gafst upp og fékk
frið með sæmd, en það varð að
hætta öllum afskiptum innan
Þýzikalands, afhenda ftölum Fen-
eyjar, en til kasta Napóleons kom
ekiki. Bismarck var að búa sig
undir kollhríðina. Honum var
ljóst að Frakkar myndu aldrei
átakalaust leyfa Prússum að
sameina Þýzkaland, styrjöld við
Frakka sem fylkti Þjóðverjum
saman var að hans dómi æskileg
og nauðsyn, ef það var styrjöld
við Frakka eina, og bezt var ef
hægt vœri að láta Frakika eiga
upptökin á yfirborðinu. Honum
tókst þetta. Kanslarinn, sem var
fastari í sessi en nokkru sinni
fyrr, vegna nýunninna sigra,
sneri sér að því að stofna Norð-
urþýzka sambandið úr tuttugu
og tveimur ríkjum; af þeim varð
Prússland auðvitað kjarninn.
Þett samband gekk síðan í tolla-
og he r naða Pba nda 1 ag við ríki
Suður-Þýzkalánds.
Meðan hagur Prússlands
blómstraði höfðu óveðursský
safnazt að höfði franska keisar-
ans. Hánn hafði reynzt meir en
duigandi stjórnari á innanlands
vettvangi, en jafn óheppinn í
utanríkispólitík sinni. Krímstríð
ið og Mexicoævintýrið höfðu
rýrt álit Frakklands út á við,
og þó hann hefði stuðlað að
sameiningu Ítalíu og vænzt þakk
lætis í staðinn, hafði hann bak-
að sér hatur þeirra með þeirri
smámunarsemi að krefjast fyrir
hjálpina ítalskra bæja og héraða
(Nizza) og vernda yfirráð páf-
ans í Róm, höfuðborg Ítalíu. Við
þetta bættist svo uggur Frakka
við hið nýja stórveldi austan
Rínar.
Að rekja hér tilefni fransk-
prússneska stríðsins yrði of langt
mál, aðeins skal þess getið að
Bismarck veifaði „rauðri dulu
þessa möguleika framan í franska
nautið," að frændi Vilhjálms
Prússakonungs þægi boð Spán-
verja að erfa spönsku kórónuna
1870. Hohenstaufar nú á tvo
vegu í stað Habsborgara áður,
ekki var sá kosturinn betri.
Franska stjórnin setti sig upp á
móti þessu og sendi Piússum
úrslitakosti. Vilhjálmur konung
ur Prússlands gaf þá eftir fyrir
sitt leyti, en er franska stjórnin
gekk enn lengra greip Bismarck
inn í með þeim árangri að Frakk
ar sendu Prússum stríðsyfirlýs-
ingu 19. júlí 1870.
- '-yi ' m . ' - •' av' ' '
Karlamagnús
LEIKSVIÐIÐ FÆRIST VESTUR
VFIR RÍN.
Franskir hernaðarsinnar höfðu
beðið þess með óþreyju að taka
í lurginn á prússneska uppskafn-
ingnum og töldu sig þess al-
búna og umkomna. Reyndar var
franski herinn illa undir styrjöld
ina búinn og fálmandi í öllum
átökum. Prússnesku herfpringj-
arnir luku hinsvegar undirbún-
ingi sínum á þrem vikum, ^óttu
með V2 milljón manna her inn
í Frakkland eftir þrem leiðum
og innan mánaðar hafði franski
herinn beðið úrsiitaósigur, keis-
arinn tekinn til fanga og í jan-
úar 1871 gafst París upp. Franska
þjóðin hafði að vísu gripið til
vopna hvarvetna og varizt hetju-
lega en allt kom fyrir ekki. Frið
ur var saminn um vorið 1871.
Frakkar létu af hendi Elsass,
Austur-Lóthringen, Metz og
Strassburg og skyldu greiða 5
milljarða gullfranka í stríðs-
skaðaibætur. En áður en það
yrði hafði þýzki herinn "haldið
sigurgönigu inn í París og í Ver-
sölum, höll Loðvíks XIV, háborg
hins franska ríkis frá glæsileg-
asta tímabili þess, komu saman
fulltiúar allra þýzku ríkjanna til
þess að ganga endanlega frá
sameininigu Þýzklands undir
keisaralegri stjórn Prússakon-
ungs. Staðurinn vár án efa val-
inn með það fyrir augum að
ger atburðinn ennþá eftirminni-
legri í augum Frakka og auð-
mýkja þá svo sern kostur var.
Hinn langíþráði sigur var þá loks
ins fenginn, Þýzkaland var orðið
eitt ríki. Nýtt stórveldi var kom
ið til sögunnar. Hvert yrði hlut-
verk þess sem leiðandi stór-
veldis í heimsmálefnum komandi
tíða?
Síðan eru liðin tæp hundrað
ár og geta menn nokkuð svanað
spurningu þessari sjálfir. Hið
unga keisaradæmi naut um
ÁVEXTIR
1
IMiðtBrsoðnír
PERUR FRUIT COCKTAIL
FERSKJUR í heilum og hálfum dósun..
JARÐARBER PLÓMUR GRÁFÍKJUR
ANANAS í hálfum dósum.
Þurrkaðir
SVESKJUR í pökkum og lausu.
RÚSÍNUR og PERUR í lausu.
BLANDAÐIR pakkað og laust.
EPLI pakkað og laust.
APRIKÓSUR pakkað.
GRÁFÍKJUR pakkaðar.
DÖÐLUR pakkaðar og lausar.
KÚRENUR í lausu.
BLÁBER í pökkum.
EGGERT KRISTJANSSON &CO HF
SÍM111400
skeið forystu þess' manns, sem
átti mestn þátt í sköpun þess.
Og meðan hans naut við var við
litlu hætt. Þó köld raunsæi þessa
stjórnvitrings kæmi honum til að
orða þann ömurlega sannleika í
þessari margvitnuðu setningu, að
úr deilum vorra tíma yrði að-
eins ráðið með blóði og járni en
ekki málalengingum á ráðstefn-
um, reyndist hann þó um tveggja
áratuiga skeið einmitt hinn slyngn
asti samningmaður og ríkjasætt-
ir í stórdeilum. Skylt er líka að
mun, að styrjaldir fram að hans
tímurn voru ennþá raunverulega
„kóngasi>ort“, miðað við hvað
síðar varð. Orðið „heimsstyrjöld“
var í rauninni óþekkf, hvað þá
heimseyðing“ eins og nú er meir
en hugsanlegur möguleiki.
HEFND OG AFTUR
HEFND.
Hinn særði þjóðarmetnaður
Frakka frá 1870 beið auðvitað
aðeins kærkominnar hefndar-
•stundar. Sú stund kom í Versöl-
um 1919, eftir heimstyrjöldina
fyrri, en var þá varla mjög kær-
komin, því að stór hluti Frakk-
lands lá þá eyddur eftir átökin.
Sá maður, sem las Þjóðverjum
fyrir hefndarskilmálana þar,
hafði verið unglingur fullur af
hatri til Þjóðverja 1871 og sáði
nú því fræi úlfúðar sem villi-
mennska nazismans spratt upp
úr og leiddi enn á ný ógæfu yfir
Frkkland og alla Evrópu árin
1939—1945.
Hinar aldagömlu deilur milll
Þjóðverja og Frakka hafa eins og
reynt hefur verið að sýna fram
á í þessu greinarkorni, risið af
tvennu: hvar séu landamærin
milli þessara ríkja og hvort
þeirra skuli hafa forræði á meg-
inlandinu. Hin gjörbreytta sam-
göngutækni vorrar ldar er nú
sem óðast að gera öll slík landa-
mæri hlægileg minnismerki lið-
ins tíma og Þjóðverjar og Frakk-
ar þurfa nú ekki lengur að deila
um, hvort ríkið sé stærst eða
voldugast á meginlndi Evrópu.
Hvorugt þeirra kemur þar til
greina. En í sameiningu og í
bandalagi við önnur ríki Vestur-
Evrópu viðskiptalegs og stjórn-
málalegs eðlis gætu þessar þjóð-
ir ef til vill orðið það. Og nú
velta menn því fyrir sér, hvort
hóvaxni, þrjóski hershöfðinginn
franski, sem sigurvegamir frá
1945 minnast svo fyrirlitlega í
endurminningum sínum, muni
koma því til leiðar nú þegar
fennir sem óðst í spor hinna
mikillátu samherja hans frá þeim
tíma.
EJS.
Athugid!
að borið saman við útbreiðslv
er langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu. en öðrum
blöðum.
Félagslíf
Víkingar
Knattspymumenn
M. I og II fl. munið úti-
æfinguna á sunnud. kl. 10 fh.
Verið með frá byrjun.
Þjálfarar.
Þróttur
Handknattleikur.
Meistara I og II fl. Æfing
kl. 10 að Hálogalandi í kvöld.
Þjálfari.
Valsmenn.
Fjölmennum í skálann um
helgina. Ferðir frá B.S.R á
laugardag kl. 2 og 6 og sunnu
dag kl. 10 og 1.
Skíðadeild Vals.
Valur skíðadeild.
Farið verður í skálann i
laugardag kl. 2 og 6.
Sunnudag kl. 10 og 1.
Ath. skíðakennsla á sunnu-
dag.
Stjórnin.