Morgunblaðið - 19.02.1963, Blaðsíða 14

14
M OR.t' fmot Á Ð I Ð
Þriðjudagur 19é Jebrúar 1963
SESSEÍ.JA ÁRNADÓTTIR
frá Kálfatjörn,
andaðist að sjúkrahúsinu Sólvangi sunnudaginn 17. þ.m.
Börn og tengdabörn.
Systir mín
GUÐBJÖRG GÍSLADÓTTIR
Njálsgötu 30,
andaðist í Landakotsspítala, sunnudaginn 17. febrúar.
Valgerður Gísladóttir.
Okkar ástkæra móðir, tengdamóðir og amrna
SIGRÍÐUR ÁRNADÓTTIR
lézt að heimili sínu, Skipasundi 61, mánudaginn 18. þ.m.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
Konan mín og móðir okkar
JÓNÍNA Þ. EGGERTSDÓTTIR
lézt í Bæjarspítalanum, 17. þessa mánaðar.
Haraldur Björnsson,
Rafn Haraldsson,
Björn E. Haraldsson.
Eiginmaður minn og fósturfaðir
SIGURÐUR BENJAMÍNSSON
máimsteypumaður,
andaðist þann 13. þ.m. Útför hans fer fram frá Foss-
vogskirkju fimmtudaginn 21. febrúar kl. iy2 e.h.
Súsanna Pálsdóttir, Lórus Guðgeirsson.
Eiginmaður minn, faðir okkar og tengdafaðir
ÞORSTEINN BRYNJÓLFSSON
andaðist að Elli og hjúkrunarheimilinu Grund, aðfara-
nótt 17. þ.m. — Jarðarförin ákveðin síðar.
Anna Þórðardóttir,
Hans Þorsteinsson, Elín Sigurbergsdóttir, . .
Guðrún Þorsteinsdóttir, Ólafur Þorkelsson.'
KARL HALLDÓRSSON
tollvörður,
andaðist 13. þessa mánaðar. Jarðsett verður frá Foss-
vogskirkju miðvikudaginn 20. febrúar kl. 1,30.
Fyrir hönd aðstandenda.
Reynir Karlsson.
Móðir okkar, systir, tengdamóðir, amma og langamma
ÍNGIBJÖRG GUÐMUNDSDÓTTIR
frá Keflavík,
verður jarðsett að Innri Njarðvík miðvikudaginn 20. þ.m.
Blóm vinsamlegast afbeðin eftir ósk hinnar látnu.
Björgvin Magnússon, Annemaría Andrésdóttir,
Steinunn Magnúsdóttir, Guðlaug Guðmundsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Bílferð verður sama dag. — Upplýsingar í síma 16424.
---------------------------------------------:-------
Maðurinn minn
MAGNÚS JÓNSSON
frá Sjónarhóli,
sem andaðist að Sólvangi aðfararnótt sunnudagsins 17.
þ. m. verður jarðsettur frá Kálfatjarnarkirkju laugar-
daginn 23. þ.m. Athöfnin hefst frá heimili hans kl. 1,30
eftir hádegi.
Fyrir mína hönd, bamanna og annarra vandamanna.
Erlendsína Helgadóttir.
Minningarathöfn um
KRISTÍNU GRÓU GUÐMUNDSDÓTTUR
fer fram í Fossvogskirkju miðvikudaginn 20. þ.m., og
hefst kl. 10,30. — Athöfninni verður útvarpað.
Jarðarförin fer fram fimmtudaginn 21. þ.m. og hefst
með húskveðju að heimili hennar Stóru-Hvalsá í Hrúta-
firði kl. 11 f.h.
Aðstandendur.
Við þökkum innilega alla samúð við jarðarför
GUÐBJARGAR ÞÓRÐARDÓTTUR
Anna og Jafet Magnússon,
Skarphéðinn Benediktsson.
Þökkum innilega öllum sem auðsýndu okkur samúð
og hluttekningu við fráfall og jarðarför föður okkar
GUÐLAUGS BJARNASONAR
Fyrir hönd systkina.
Snorri Guðlaugsson.
JJ
Rationaliseriii!
ndbúnaðarins
Kæru ritstjórar.
Ég ætla að skrifa fyrir ykkur
greinaflokk um „rationaliseri/igu
landbúnaðarins.“ Ef vel tekst til
og ok.kur kemur saman, endist
efnið æfidaga mína, og mun þá
annar við taka.
Þetta er tízkuorð hér úti í
Evrópu í dag og flytur það boð-
skap um hið nýja, sem er að
koma, það sem brjóta mun alla
fjötra gamalla boðorða og þröng
sýnna venja í búskap, — ennþá
furðanlega ókunnugt heima.
Við íslendjngar megum stórlega
vara okkur á einangruninni. Ef
við fylgjumst ekki vel með því,
sem gerist í löndum hins mennt
aða heims og þorum ekki að
taka þátt í framþróuninni, þá
lýkur sögu okkar fljótt.
Þetta er í fjórða skipti, sem
ég geri tilraun til að koma þess
um nýju viðhorfum inn í hugs-
un búaðliðs á íslandi. Fyrst fluttu
ég útvarpserindi, sem ég kallaði
„Óttuþanka æskumanns“. Stjórn
Bs. Austurlands bað mig að birta
það erindi í Frey, e» svo und-
arlega brá við, að ritstjórn Freys
taldi erindið flytja hættulegar
s'koðanir og neitaði að birta það.
Næst ritaði ég í Morgunblaðið
langan greinaflokk, sem ég kall-
aði „Landbúnaður í deiglu."
Tveir búfróðir flokksbræður
okkar réðust að mér og ávítuðu
mig fyrir skrifin. Svo síðast rit-
aði ég vini minum Gísla á Hofi
í Vatnsdal bréf í Frey vorið 1961,
þar sem ég dreg upp mynd af
„nationaliseringu sauðfjárbúskap
ar.“ Menn tóku þetta sem létt-
úðugt grín, en mér var þetta
bláköld alvara. Viðbrögð manna
við bréfinu til Gísla á Hofi sýndi
mér, hversu islenzkir bændur eru
almennt óvitandi um það, sem
er að gerast í þróun búskapar
ríku landanna. Ég tel blöðin og
forráðamenn fræðslustarfsemi
landbúnaðarins eiga hér veru-
lega sök.
Ef til vil-1 er það þetta óhæfa
orð „rationalisering“, sem stend-
ur sjálfu málefninu fyrir þrif-
um heima. Það er ónothæft í
I málinu. Ég hef leitað ráða hjá
borgfirzkum og þingeyskum vit-
mönnum á Árnasafni. Margar ti'l
lögur komu fram í- þeim við-
ræðum, sem við gátum hlegið að,
en það er örðugt að finna orð,
sem maður grípur og notar fegin
samlega.
„Að rationalisera“ þýðir að
gera hluti skynsamlega, eða að
nota skynsemi og þekkingu 1
framkvæmd atvinnumála.
Þar sem ég er eðlisfari heldur
kjörkugur, ætla ég að leyfa mér
að koma hér með nýyrði, sem ég
hef fundið inni í hugarfylgsnum
mínum. Ef til vil mundi það
orð venjast, því að það er not-
hæft og getur lagað sig eftir
öllum þörfum hugtaksins, en ein
hver mun brosa, og vafalaust
fæ ég nokkrar vísur í hausinn.
Leið mín að orðinu var þessi.
Menn „hervæddust“ til forna,
þ.e. klædust hertygjum. Á síð-
ustu árum hafa svo orðhagir
menn notað „væðinguna“, á
geðfelldan hátt stundum við ný
yrðasköpun, s.s. rafvæðing, vél-
væðing, siðvæðing o.s.frv. Orð
mitt er því „skynvæðing atvinnu
lífsins.“ Skynvæddur búrekstur
er þá sá, þar sem fjárfesting,
tækni, vinnuskipulag og hvers
konar þekking er samræmt til
ýtrustu nýtingar, - hámarks-fram
leiðni. Búskapur getur verið bæði
vélvædidur og rafvædur með
ærnum kostnaði, en samtímis
getur hann verið víðs fjarri
nokkurri skynvæðingu (ration-
aliseringu).
Þróunin í skynvæðingu atvinnu
| lífsins í Evrópu er ákaflega ör,
og hugsi ég heim til margra
vina minna í bændastétt, sem
llfúkrunar og rannsóknarstör?
Krabbameinsfélag íslands óskar að ráða til sín tvær
stúlkur til vinnu við rannsóknarstarfsemi, sem fyrst.
Hjúkrunarkonur og stúlkur, sem fengizt hafa við
smásjárrannsóknir munu ganga fyrir. Einnig þarf
félagið á duglegri vélritunarstúlku að- halda eftir
3—4 mánuði. Skriflegar umsóknir sendist í póst-
box 150, Reykjavik.
eru að leggja út í margis konar
framkvæmdir og fjárfestingar,
binda sig áratugi fram í timann
á skuldaklafa, fæ ég sárindi fyrir
brjóstið. Hvers vegna leyfir
þjóðfélagið þessum ágætu mönn-
um að hefja framkvæmdir og
reisa byiggingar, sem verið er í
dag að dæma algerlega úrelt og
ónothæft hér í nágrannalöndun-
um. Hér er enginn maður sekur,
allir viija vel gera. Það er skipu-
lagið, sem er sekt, — hópurinn,
sem ræðir vandamál atvinnu-
stéttarinnar, er sekur, hvort sem
í hlut á, ráðunautafundur, bún-
aðarþing, fundur stéttarsam-
bandsins eða hver önnur stofn-
un Landibúnaðarins. Ég skal segja
þér, hvernig okkur líður oft á
þessum samkomum. Við vitum
svona óljóslega, að við erum
svolítið villtir á vegi. Við kom-
um með hálf-vonda samviziku
inn á fundi og þing. Sumir
vilja ekiki, aðrir þora ekiki og
enn aðrir geta ekki sagt neitt.
Mál eru svo afgreidd yfirborðs-
lega, eins og þjóðin þekkir og
talað er um, -— þingheimur tek-
ur upp „léttara tal,“ skál og
veizluglaumur, — húrra, allt í
lagi hjá okkur. Svo förum við
heim með samvizkuna í sömu
tötrunum og við komum með
hana. Ef ég sýndi ykkur nafna-
lista, að ég nú ekki ræði um
myndaseríu, af akkur þessum
„herforingj um “ svei'te'búskai:*r
á Islandi, nýgreiddum, og í
sparifötum, þá myndi vafalaust
koma fram í hugann þetta: „Vor
menn íslands, — fögu-r fylkinig,
hugsjónamanna og umibóta-
manna, vinir og bjargvættir
sveitanna!!!“
Nú veit ég þið viljið ekki I
einu nema 2—3 vélritaðar síður,
svo að ég þarf að fara að stytta
mál mitt, en til að sýna, hvað
það er, sem ég er að fara, vil
ég segja sögu af heimsókn minni
til bónda, sem ég heimsótti um
daginn í nágrenni Kalundiborgar.
Þessi bóndi hafði nýlega kevpt
jö-rð nábúa síns og á því núna
62 ha af akurlendi. Áður þótti
þetta stórbýli hér í landi, nú á
mörkum smábýlis og of lítið ti'l
að þjóna skynvæddum búskap.
Aðalframleiðsla búsins er egg
og kjúklingar. „Hvað ætlarðu að
gera við nýja fjósið hans Pet-
ersens?“, spyr Harboe ráðunaut-
ur bóndann. Þannig er mál með
vexti að fyrverandi eigandi hafði
fyrir 4 árum reist vandað íj ’ts
fyrir 25 mjólkandi kýr, en h-afði
geldneyti í gömlu húsi. „Þetta
er vandamál mitt,“ sa.gði bóndi,
„en ég ætla að setja það í kjúikl-
inga og selja allar kýrnar".
„Hvað er að“ spyr ég, „er ekki
gott að hafa 25 kúa fjós?“ „Ne:,“
segir Harboe, ráðunautur, „það
er dauðadómur". Skýringin þessi:
Með núverandi tækni getur einn
maður auðveldlega hirt 60 mjólk
andi kýr ásamt geldneyti, en 25
mjólkandi kýr gefa tap með nú-
verandi verðlagi á mjól'kurvör-
um. Bóndinn hefur í engan sjóð
að sækja fyrix tapi sínu, svo
að hann ætlar að breyta þessu
fjósi í kjúklingastöð, sem er ó-
dýrasta ráðstöfun í bili.
Hjartans þakkir til allra þeirra sem glöddu okkur á
gullbrúðkaupsdegi okkar með blómum, skeytum og
öðrum gjöfum.
María Guðmundsdóttir, Bjarni Pétursson,
Njéilsgötu 34.
Vlð þökkum öllum vinum hjartanlega áuðsýnda samúð
við andlát og útför eiginmanns míns, föður okkar, tengda
föður og afa
EIRÍKS ÞORSTEINSSONAR
. Sérstaklega þökkum við læknum og starfsfólki sjúkra-
húss Hvítabandsins frábæra hjúkrun í veikindum hans.
Ingigerður Þorsteinsdóttir, Þorsteinn Eiríksson,
Sigríður Eiríksdóttir, Þórður Vigfússon,
Fiðgeir Eiríksson, ísabella Theódórsdóttir,
og barnabörn.
Víða um lönd vinna bank*
arnir mikilvæg leiðbeininga- ag
þjónustustörf í þessum efnum.
Þeir hafa og verða að hafa sér-
fræðinga og ráðunauta í skyn-
væðingu atvinnutækja (rational-
seringu) beinlínis fjármunum
sínum til öryggis og trygginigar.
Hér mundi enginn baniki lána
bónda fé til að byggja 25 kúa
fjós. Það er úrelt, dauðadæmt.
En hvernig er ástandið heima 1
þessu m efnum?
Ég vil nú ljúka máli mínu með
að gera tillögu um, að Búnaðar.
félag íslandis eða Búnaðarbank-
inn hafi í þjónustu sinni ráðu-
naut í skynvæðingu búskapar
(rationalseringu). Hann þarf
enga „pólitík“ að reka, en mál-
frelsi hans væri gagnlegt. Hann
þarf að fylgjast vel með er-
lendis og geta frætt og upp-
lýst stofnanir og einstaklinga
um framvindu þessa hins nýja,
sem ísland á ekki enniþá orð
yfir, aðeins tillögu um orð, sem
líklega er ónothæft.
Með beztu kveðjum.
Gunnar Bjamason.