Morgunblaðið - 19.03.1963, Blaðsíða 6
6
MORCVHBL4ÐIÐ
Þriðjudagur 19. marz 1963
Frú Margrét G. Aubuns
IVflinningarorð
I DAG er til moldar borin frá
Dómkirkjunni frú Margrét G.
Jónsdóttir Auðuns, ekkja Jóns
Auðuns Jónssonar, alþingismanns
og bankastjóra á ísafirði. Hún
andaðist hér í Heykjavík 12. marz
s.l., nær 91 árs að aldri. Með
henni er til moldar hnigin merk
og mikilhæf kona, sem vann
mikið lífsstarf og er minnzt af
þakklæti og virðingu meðal þess
fólks, sem hún lifði mest með og
starfaði lengst fyrir..
Frú Margrét Jónsdóttir AuSuns
var fædd 27. apríl 1872 að Gerð-
hömrum í Dýrafirði, þar sem
faðir hennar, sr. Jón Jónsson var
þá sóknarprestur. Kona sr. Jóns
var Sigríður Snorradóttir frá
Klömbrum.
Margrét Jónsdóttir ólst upp að
Gerðhömrum og að Söndum í
Dýrafirði. Þaðan flytur hún 11
ára að Stað á Reykjanesi, en
faðir hennar tók þá við því presta
kalli. Var heimili presthjónanna
að Stað fjölmennt menningar-
heimili. Sr. Jón var mikill tungu-
málagarpur og menntaði börn sín
mjög vel. Var Staðarheimilið á
þessum tíma ungmennum hinn
ágætasti skóli og lærdómssetur.
Frú Margrét réðist um tvítugt
til heimiliskennslu vestur í Ögur
við Isafjarðardjúp. Var þá búið
af rausn og höfðingsskap á hinu
forna höfuðbóli eins og oftast
áður. En í Ögri réðust örlög hinn-
ar ungu og glæsilegu prestsdóttur
frá Stað á Reykjanesi. Þar kynnt
ist hún Jóni Auðunni Jónssyni
frá Garðsstöðum. Giftust þau
aldamótaárið og hófu búskap sinn
á Gerðsstöðum í ögursveit. Rak
Jón Auðunn þar bú og stundaði
sjó að þeirra tíða hætti. Tók frú
Margrét þegar við stóru heimili
á Garðsstöðum og stýrði því með
sæmd og skörungsskap.
★
Árið 1904 flytja Jón Auðunn
og frú Margrét til ísafjarðar.
Keyptu þau þar hús Hannesar
Hafstein, fyrrv. sýslumanns og
ráðh. og stóð heimili þeirra þar
í 42 ár. Frá ísafirði fluttu þau
hjón til Reykjavíkur árið 1947
og áttu þar heimili síðan. En Jón
Auðunn andaðist eins og kunnugt
er árið 1953. Eftir það hefur frú
Margrét lengstum búið hjá Auði
Auðuns, dóttur sinni. Var hún
tæplega 91 árs gömul er hún lézt.
Hélt hún heilsu sinni vel til efstu
ára og andegum kröftum fram
í andlátið. Hún hafði ferlivist
fram undir ævilok og fylgdist af
áhuga með öllu sem gerðist.
— Ég hefi lifað 90 yndisleg ár,
sagði frú Margrét við sr. Jón
Auðuns, son sinn, einn seinasta
daginn sem hún lifði. Hún and-
aðist á Borgarsjúkrahúsinu 12.
marz s.l., og hafði þá aðeins dval-
ið þar hálfan sólarhring. Það var
ölil hennar sjúkrahúsvist á
ævinni.
Þau frú Margrét og Jón Auðuns
áttu fjögur börn, sem komust
upp. Frú Sigríði, sem gift er
Torfa Bjarnasyni, lækni, sr. Jón
Auðuns, dómprófast, sem kvænt-
ur er Dagnýju Einarsdóttur,
Árna, skattstjóra á ísafirði, sem
lézt árið 1952 og frú Auði Auð-
uns, alþingismann og forseta
bæjarstjórnar Reykjavíkur. Frú
Margrét og Jón Auðunn misstu
tvö börn kornung.
Heimili frú Margrétar og Jóns
Auðuns á ísafirði var héraðsmið-
stöð. Jón Auðunn var eins og
kunnugt er þingmaður um langt
árabil og frábærlega vinsæll í
héruðum sínum. Á þeim árum
var hin pólitíska barátta mjög
hörð við Djúp og stóð því oft
styrr um Jón Auðunn. Frú Mar-
grét stóð við hlið manns síns af
miklum drengskap og skörungs-
skap. Sjálf naut hún mikilla og
almennra vinsælda fyrir mann-
kosti sína, hljápfýsi og góðvild.
Til heimilis hennar og Jóns Auð-
uns lá stöðugur straumur af fólki,
vina, samherja og nágranna. Frú
Margrét reyndi að leysa hvers
manns vanda.
Fólkið við ísafjarðardjúp og í
Isafjarðarkaupstað þekkti heimili
frú Margrétar og Jóns Auðuns.
Þangað lágu margra leiðir og það
an fóru engir bónleiðir.
Ég hygg að það sé ekki of-
mælt, að frú Margrét hafi tekið
ástfóstri við byggðirnar við ísa-
fjarðardjúp og fólk þeirra. Löngu
eftir að hún var flutt hingað
suður og var orðin háöldruð kona,
leitaði hugur hennar ávallt vest-
ur að Ðjúpi. Þar hafði þessi gáf-
aða og svipmikla kona lifað
mestu manndóms- og þroskaár
sín. Þar hafði hún kynnzt mörgu
góðu fólki, sem hún treysti- og
treysti henni.
Þessi merka kona er nú horf-
in. Ég veit að ég mæli fyrir munn
allra Djúpamanna og ísfirðinga,
í sveit og við sjó, þegar ég kveð
hana með þökk og djúpri virð-
ingu. Ástvinum hennar öllum
sendi ég innilegar samúðarkveðj-
ur við fráfall hennar. — S. Bj.
Frú Margrét G. Jónsdóttir níræð
16. sinfónía Cowells
frumflutt í Reykjavík
Verkið er tileinkað Vilhjálmi Stefánssyni
Á TÓNLEIKUM Sinfóniuhljóm-
sveitar íslands nk. fimmtudag
verður frumflutt 16. sinfónía
Bandaríkjamannsins Henry Co-
well, Íslandssinfónían, sem hann
hefur tileinkað hinum láma vini
sinum, Vilhjálmi Stefánssyni,
landkönnuði.
Á tónleikunum verða einnig
flutt verk eftir Edward Elgar,
F. Delius og Jón Leifs. Það er
tónlist við Galdra Loft, fram-
sögn flytur Gunnar Eyjólfsson.
Blaðamenn ræddu í gær við
Henry Dixon Cowell, sem er kom
inn hingað ásamt konu sinni
til að vera viðstaddur frumflutn-
ing á 16. sinfóníu sinni.
Cowell sagðist hafa fyrst
kynnzt íslenzkri tónlist í Berlín
á árunum 1932 og 1933. Þar hlust
aði hann á íslenzka þjóðsöngva,
sem Jón Leifs hafði hljóðritað á
sívalninga.
„Ég hef alla tíð síðan haft
mikinn áhuga fyrir íslenzkri
tónlist og átt marga íslendinga
fyrir vini“, sagði Cowell.
Tónskóldið samdi 16. sinfóníu
sína í anda íslenzkra þjóðlaga
og einu sinni í verkinu notaði
hann íslenzkt þjóðlagastef. Sin-
fónían var samin árið 1962, en
þegar verkið var um það bil
hálfnað lézt Vilhjálmur Stefáns-
son. Tileinkaði Cowell verkið
vini sínum.
Frumflutning sinfóníunnar
stjórnar William Strickland og
sagði Cowell, að hann væri sér-
lega ánægður með það, því
Strickland þekkti verk sín vel,
enda væru þeir góðir vinir og
verið það árum saman. Einnig
hefði Strickland frumflutt 7.
sinfóníu sína í Vínarborg árið
1954..
Cowell hefur verið á æfingum
hlj óms veitarinnar að undan-
förnu og fylgzt með æfingum á
verkinu.
Henry Dixon Cowell
Kona tónskáldsins er hér meS
honum og hafa þau bæði hrifizt
mjög af landinu og hafa þegar
í hyggju að koma aftur sena
fyrst. Þau hjónin fara nk. mánu-
dag til Hanover, Hamborgar og
loks til Berlínar, en þar mun
RIAS-hljómsveitin flytja verk
eftir hann undir stjórn Strick-
lands.
Þau hjónin hafa ferðast um 1
nágrenni Reykjavíkur, m. a. far-
ið til Þingvalla, Krýsuvíkur og
Hafnarf jarðar.
Henry Cowell er eitt af þekkt-
ustu tónskáldum Bandaríkjanna
og hefur honum verið sýndur
margs konar sómi og viðurkenn-
ing.
Hann fæddist 11. marz 1897 t
Menlo Park, Kaliforníu, en hann
býr nú í New York. Hann hefur
verið afkastamikill við tónsmíð-
ar sinar og samið nálægt 40
hljómsveitarverk.
• All í gamni
Velvakanda hefur borizt eftir
farandi bréf frá „Dansgesti**,
sem jafnframt er kunnur stúku-
maður hér í borg:
„f 47. tölublaði Morgunblaðs-
ins, I lok s.1. mánaðar, birtist
í dálkum Velvakanda bréf frá
bindindiskonu, þar sem spurt
er: „Er drukkið í Gúttó“?
Tekið var þó fram í bréfi þessu,
að þar sæjust aldrei drykkju-
læti.
>ó hafi brugðið svo við s.L
föstudagskvöld, að maður, er
sýnilega hafi verið undir áhrif-
um áfengis, hafi undið sér að
einni konunni, hrist hana og
slegið til hennar. Ekki hafi for-
ráðamenn hússins skipt sér
neitt af þessu, og sé þó vonandi,
að þeir reyni að halda vöku
sinni o. s. frv.
Hér hlýtur að vera átt við
það, er einn af dans-„herrun-
um“ tók, í glensi, í öxlina á
náinni kunningjakonu sinni,
er stóð ásamt fleiri hjá honum
utarlega á dansgólfinu, og sagði
á þá leið, að hún skyldi rétt
eiga sig á fæti, ef hún færi
oft að eyða svona „tú-köllum“
1 símtöl.
„Ætli ég sé þá ekki fær um
að borga þér það“, svaraði kon
an í sams konar giensi og fékk
manninum „tú-kallinn“, hlæj-
andi. Auðvitað hafði þetta fólk
ekki smakkað áfengi, — var að
eins að gera að gamni sínu.
Ég, sem skrifa þessar línur,
var í húsinu þetta kvöld og
get vel um þetta borið. Verð
ég að þakka stórlega það mikla
álit og viðurkenningu, er
skemmtanirnar í G.T.-húsinu
hljóta á þennan hátt hjá „bind-
indiskonunni", þegar svona
gamansemi kátra dansfélaga er
það alvarlegasta sem hægt er
að tína til í leit eftir aðfinnsl-
um, er hægt væri að hlaupa með
í biað.......
Vildi ég vinsamlegast mega
biðja hina ágætu bindindiskonu
að greina næst frá því versta
er hún verður vitni að í hin-
um húsunum, þegar hún er bú-
in að vera þar nokkrum sinn-
um, — og okkar nærgætna Vel-
vakanda að birta það.
Með fyrirfram þakklæti.
Dansgestur".
• Blaðalestur
í vinnutíma
Maður utan af landi, sem
stundum á erindum að sinna á
ýmsum skrifstofum í Reykja-
vík, hefur haft orð á því við
Velvakanda „hve magnaður sá
ósiður er víða, að starfsfólk, —
bæði hærri sem lægri — siíjl
og lesi blöðin í starfstíma sín-
um. Opinberir starfsmena
kveina og kvarta um lítil laun,
og eru raunar ekki einir um
þær harmatölur. Samt er það
svo, að þangað sækjast menn
eftir að komast. Er það kannska
fyrir það, að ekki sé svo mjög
fengizt um slæleg afköst?1*
Velvakandi getur borið um
það, að víða er pottur brotinn
í þessum efnum, og e. t. v.
fremur hjá opinberum stofn-
unum en einkafyrirtækjum.
Hitt mun aftur ótrúlegt, að
menn sækist eftir vinnu hjá
fyrrnefndu aðiljunum til þess
að geta haft það náðugt, slæpzt
og lesið blöð.
ÞURRHLOÐUR
eru endingarbeztar.
Heildsölubirgðir:
Dráttarvélar hf.
Hafnarstræti.
Heildverzlunin Óðinn hf.
Traðakotssundi 3.
Br. Ormsson hf.