Morgunblaðið - 09.10.1963, Síða 20
20
MORCUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 9. október 1963
BRJÁLAÐA HÚSiD
ELIZABETH FERRARS ------
PIB
COPENHAQlN
302-T COSPER
— Hann er mjög dýr i rekstri. Hann eyðir svo miklu vatni.
í>eir þögðu um stund og Vann-
er var hálf vandræðalegur á
svipinn. Hann barði með blýant-
lnum í borðið, og þegar Toby
sagði ekki neitt, fór hann að
teikna stór V á þerripappírinn.
Loks sagði Toby: Svo að það var
þá brúsin?
— Rétt, sagði Vanner.
— Haltu áfram, sagði Toby. —
Hvað erut að feia fyrir mér?
Ég hef verið að fela nokkra
biaðasnápa og svo yfirmann
minn hálfan morguninn.
I>að heyrir nú undir daglegt
starf.
Vanner glotti. — I>ú skilur,
Toby, að málið er allt ósköp ein-
falt, nú er við vitum tilganginn.
En það á kannski ekki við þig.
— Svo að þú veizt tilganginn9
— Rétt segir þú. Og allt málið
er svo einfalt, að þú mundir
víst alls ekki leggja þig niður við
það.
— Þakka þér fyrir orðið. En
segðu mér þá, hver þú hefur
orðið vísari.
Vanner andvarpaði. —- Jæja,
fyrst og fremst er nú það, að
margar manneskjur sáu hana
nota þetta kvefmeðal klukkan
fjögur. Síðan fór hún inn til að
sækja einhverja drykki, og síð-
an hvarf hún og sennilega til
þess að hitta Clare í kofanum. Og
öllu þessu fólki ber saman um, að
hún hafi haldið á þessu veski
sínu, eins og hún geymdi aleig-
una í því — það vill sverja, að
hún hafi aldrei lagt það frá sér
eitt andartak.
— Haltu áfram.
— Og svo er annað. Á glasinu
eru engin fingraför nema henn-
ar eigin.
— Haltu áfram.
— Og í þriðja lagi var hún
ólétt.
Hann beið.
Toby leit út um gluggann.
Vanner hélt áfram sem frá var
horfið. — Hún var komin um
það bil tíu vikur á leið. Og mér
finnst ég sjá alveg gegn um allt
þetta mál, eins og það leggur sig,
Dyke. Mér finnst það alveg
liggja ljóst fyrir.
— Það hefurðu nú haldið fyrr,
og allt farið fjandans til. En
segðu mér nánar, hvað þetta
brúsín kemur við söguna.
Það var eins og Vanner væri
að stilla sig um að hlægja, er
hann svaraði: — Já, það var
brúsínið, sem varð henni að
bana. Þú hefur heyrt, hverskon-
ar efni það er, og ég hef engu
þar við að bæta.
—Nei, engu. Hér er hvort sem
er í nágrenninu vísindastofnun,
þar sem allt er yfirfullt af vís-
indamönnum og meira að segja
er bókaútgefandinn í sögunni
í vísindaskáldskap, og gæti vel
vitað einnhvað um það — og
þarna er yfirleitt fjöldi fólks,
sem getur þekkt eithvað um það
— og þarna er yfirleitt fjöldi
fólks, sem getur þekkt eitthvað
inn á brúsín og notkun þess, svo
að það er víst engin ástæða, að
ég fari að leita mér fróðleiks um
það hjá þér. En samt langar mig
að spyrja, hvernig á því standi,
að aðstoðarmaðurinn þinn virð-
ist eitthvað fróður um það?
— Hvað áttu við?
— Þessi náungi, Widdison,
sagði Toby, — heyrði Gurr, sem
var með þér, stinga upp á því
við þig og lækninn, að eitrið
kynni að vera brúsín. Hvernig
stóð á því? Hvað var það, sem
kom þessu efni upp í hugsana-
feril mannsins?
Vanner hristi höfuðið. — Ég sé
ekkert því til fyrirstöðu, að
hann hefði einhverntíma heyrt
um það getið. Gurr er greindur
náungi. Hann er bráðsiyngur í
útvarpsvirkjun og hefur búið tii
tæki fyrir fjölda manns hér í
Laikjng.
— Vanner, sagði Toby, þreytu
lega, — maður fræðist nú ekki
neitt um eiturtegundir við út-
varpsvirkjun. Hvernig stóð á
því, að Gurr þekkti brúsínið?
Vann hvætsi út úr sér geð-
vonzkulega: — Því í skrattan-
um skyldi hann ekki þekkja
það? Við erum nú ekki algjör-
iegá ómenntaðir í stéttinni,
hvaða hugmyndir, sem hinn hái
herra Dyke kann að hafa um
okkur.
Toby stökk upp úr sætinu.
— Gott og vel og allt í lagi,
Vanner. Þú ert hreinræktaður
hreggvigólpur og ert í þann veg-
inn að gera þig eiin vitlausari
en þú þyrftir nokkumtíma að
vera. Ég veit alveg hvernig þú
lítur á þetta mál og það álit er
vitlaust. Ég ætlaði að segja þér
sitt af hverju, en . . . . Hann
stikaði áleiðis til dyranna.
Vanner stökk líka upp. — Hæ,
bíddu ofurlítið, Dyke. Þú ert að
leyna upplýsingum. . .
Þú hefur allar þær upplýsing-
ar, sem ég hef . . . eða svo til . . .
en þú bara hugsar ekkert um
þær.
— Ef þú hefur fundið eitt-
hvað, þá er það skylda þín að
segja mér frá því.
— Já, en þó mér hafi dottið
eitthvað í hug, þá get ég þagað
yfir því, þangað til þú situr á
kafi í vitleysunni. Bless, Vanner!
IV Bréfið til Wilsons þingmanns
Hinn 7. nóvember hélt Ward
áfram strafsemi sinni meðan á
Kúbuuppreisninni stóð, með því
að gefa hr. Harold Wilson, þing-
manni, formanni stjórnarand-
stöðunnar, skýrslu um hana.
Hann skrifaði, að föstudaginn
26. október, hefðu Rússar sent
utanríkisráðuneytinu tilboð um
að halda fund æðstu manna.
„Ég get tekið ábyrgð á sann-
fræði þessa“, sagði hann, „þar
eð ég var sjálfur milligöngumað
ur. Hr. Wilson fannst ekki þá,
að þetta bréf gæti haft neina
þýðingu og sendi óákveðið svar.
Hinn 26. október 1962 héldu
Edman lávarður og frú hans,
kvöldverðarboð, þar sem hátt-
settur embættismaður í utan-
ríkisráðuneytinu og frú hans
voru gestir. Stephen Ward og
Ivanov voru þarna líka í boð-
inu. Þeir vöktu máls .á Nassau-
ráðstefnunni og möguleikanum
á, að Þýzkaland fengi kjarna-
vopn. Eii embættismaðurinn lét
ekkert uppskátt.
Þannig var lokið uppvlsri
starfsemi Wards fyrir Rússa. Án
alls vafa var hann hlynntur
kommúnistum, og svo mjög und-
ir áhrifum Ivanov, að hann gat
verið hættulegur. En öryggis-
þjónustunni var þetta Ijóst, og
hún hafði haft samband við þá
menn, sem máli skiptu, einkurn
þó í utanríkisráðuneytinu, svo
og alla ráðherra, sem hugsanlegt
væri, að kynntust honum. Þegar
hér var komið, gat ég ekki séð,
að starfsemi öryggisþjónustunn-
ar hafi á nokkurn hátt verið
áfátt. En ég kem síðar að starf-
semi hennar í smáatriðum.
IV. Kafli.
Hnífar og skotvopn.
Meðan Stephen Ward var
þannig önnum kafinn að hjálpa
Ivanov og Rússum, 1962, hélt
hann samt áfram hinni svívirði-
Þegar Toby kom út úr lög-
reglustöðinni stóð hann stundar-
korn kyrr á stéttarbrúninni.
Næstum næsta hús við Stöðina
var Rauga Ljónið, en beint and-
spænis því var Höfrungurinn, og
skammt frá því var Blómarósin
í Larking, Toby var í nokkrum
vafa og leit á krárnar á víxl.
En þar sem Höfrungurinn virt
ist vera af ódýra taginu og tals-
verður spölur var að Blómarós-
inni, var hann ekki lengi í vafa.
Hann gekk inn um dyrnar á
Rauða Ljóninu. En hrukkurnar
minnkuðu ekki á andlitinu á hon
um.
Þarna inni voru nokkrir menn
að skjóta gaflokum og tveir eða
þrír í alvarlegum samræðum við
roskna afgreiðslustúlku, Toby
pantaði sér glas af öli og keypti
vindlinga og settist síðan einn
út í horn. Hann hlustaði á hvin-
inn í kaflokunum. Allt í • einu
skellti hann í sig tveim þriðju
hlutum úr glasinu, þreifaði í
vasa sína, fann þar blýant og
ræfilslegt umslag og tók að
skrifa:
„Hversvegna er Eva í slæmu
skapi? Hversvegna vildi Eva, að
ég yrði kyrr? Hversvegna gaf
hún engan gaum að þessari vít-
isvél í svefnherberginu? Með
hverjum ætlaði hún að fara að
ferðast. Hversvegna var hún
svona óstyrk á taugum? Hvers
legu ólifnaðarstarfsemi sinni.
Hann vildi ná í svertingjastúlku
og Christine Keeler útvegaði hon
um hana, samkvæmt beiðni hans.
í október 1961 fór hann með
hana í Rio Café í Westbourne
Park Road. Það var litað fólk.
Sumt var að reykja „reefers“,
7
þ. e. eitraða vindlinga, og var
að verzla með hashish. Þarna
hitti hún „Lucky" Cordon í
fyrsta sinn. Hún spurði hann:
„Get ég fengið sígarettu hjá
þér“, og hann lét hana hafa fyrir
10 shillinga. Hann langaði að
hitta hana aftur. Hún sagði: „Ég
get ekki hitt þig, nema þú komir
með systur þína handa bróður
mínum“ (og átti þar við svert-
ingjastúlku handa Stephen
Ward). Hún gaf honum símanúm
erið sitt. Þannig hófst samband
hennar við svertingja. Skömmu
síðar yfirgaf hún Ward og fór
að búa með þessum manni,
„Lucky“ Gordon. Síðar tók hún
upp svipað samband við annan,
sem hét John Edgecombe. Hvor
þessara virðist hafa skoðað hana
sem sína eign. Þetta olli gífur-
legri afbrýðisemi og endaði á of-
beldisverkum.
(I) Hnífurinn.
Hinn 27.—28. október 1962 var
Christine Keeler með Edge-
combe í „heilnæturklúbb“ í
Wardour Street, W. 1., síðla næt-
ur. Þá kom þar „Lucky“ Gordon
og þeir fóru að rífast um hana.
Þetta lenti í áflogum og „Lucky“
Gordon fékk skurð í andlitið, svo
að hann varð að sauma saman
með 17 nálsporum. Lögreglan
reyndi að taka Edgecombe fast-
an og kæra fyrir árás, en hann
hvarf. Hann fór til Brentford og
Christine Keeler fór og bjó með
honum þar. En á meðan fann
vegna er Colin Gillett hræddur?
Hversvegna var Lou svona lengí
að komast til kofans. Hversvegna
var ávísunin mín tekin úr vesk-
inu hennar? Hversvegna. . . .“
Blýanturinn stanzaði sem
snöggvast við síðasta orðið og
hann starði ekki jafn hvasst og
einbeitt og áður. En svo lauk
hann við spurninguna: „Hvers-
vegna getur nokkur kona orðið
ástfangin af Max Potter?“
Hann glápti á þetta síðasta,
sem hann hafði skrifað og svo
teiknaði hann utan um síðasta
spurningarmerkið hjarta, sem
var gegnstungið af ör.
En svo allt í einu dró hann
strik gegn um setninguna, stakk
umslaginu í vasa sinn, lauk úr
Ward sér aðra stúlku til að búa
með, í staðinn fyrir Christine
Keeler. Hann náði í Marilyn
Rice-Davies og hún fór að búa
með honum í Wimpole Mews 17.
(II) Skotríðin.
Snemma í desember 1962 yfir-
gaf Christine Keeler John Edge-
combe. Hann ásetti sér að ná í
hana aftur, ef hægt væri. Hinn
14. desember 1962 fór hann til
Wimpole Mews 17, þar sem hún
var í heimsókn hjá Marilyn Rice-
Davies. Um klukkan 1 e. h. kom
John Edgecombe í leigubíl. Hann
skipaði ökumanninum að bíða.
Marilyn Rice-Davies leit út um
gluggann John Edgecombe spurði
um Christine Keeler. Marilyn
sagði að hún væri ekki heima.
Hann hélt áfram að hringja bjöll
unni. Eftir nokkra stund stakk
Christine Keeler út höfðinu og
sagði honum að fara. Hann rann
á hurðina og reyndi að brjóta
hana upp, en hún stóðst áhlaup-
ið. Hann dró upp sjálfvirka
skammbyssu og skaut í lásinn á
framhurðinni, þremur eða fjór-
um skotum. Aftur var opnaður
gluggi uppi. Hann miðaði byss-
unni þangað og skaut, en að-
eins einu eða tveim skotum í það
sinnið, því að hann var orðinn
skotfæralaus. Hann fór svo aftur
í leigubílinn (sem enn beið), og
fékk ökumanninn til að aka sér
til Brentford aftur. Þar náði lög-
reglan í hann og hann var tek-
inn fastur. Hann var ákærður,
ekki aðeins fyrir skothríðina,
heldur og fyrir að hafa skorið
„Lucky“ Gordon, 27. okt. 1962.
En nú hafði skothríðin dregið
að sér athygli nágrannanna. Önn
ur hvor stúlkan hafði hringt til
Ward í lækningastofu hans í
Devonshire Street, þar rétt hjá,
og gefið honum skýrslu um það
sem var að gerast. Hann heyrði
skotin gegn um símann, og
hringdi í lögregluna. Talstöðva
glasinu og gekk út. Mennirnir
með gaflokin buðu honum góðan
dag. Toby tók kveðju þeirra en
var samstundis kominn út á göt-
una.
Eins og dóttir Jefta, sem flýtti
sér að verða fyrst út úr húsinu,
til að fagna föður sínum, kom
Georg þjótandi út úr húsinu
þegar Toby kom þangað. Bíll
hafði verið skilinn eftir þvert
fyrir hliðið; hann hafði verið
þarna þegar Toby fór og var
sennilega eign Max Potters. Bíll
inn var kominn af fótum fram.
— Tobbi, sagði Georg. — Eg
er búinn að finna fleira.
Toby krækti kring um fornald
arbílinn. — Hvað fleira?
— Aðra vítisvél, sem verkar
ekki. Komdu upp og sjáðu hana.
skeyti voru send út frá stöðinni,
en blaðamenn urðu fljótari á
vettvang en lögreglan. Ef til vill
hafa þeir hlustað á skeytin. Hús-
ið var umsetið af blaðamönnum
og lögreglu. Lögreglan fór með
stúlkurnar á stöðina, og tók
sem var að gerast. Hann heyrði
af þeim skýrslur um skothríðina.
Stöðin var nú umsetin af blaða-
mönnum, en loks komu stúlk-
urnar út og fóru til íbúðar, sem
Christine Keeler hafði leigt i
Great Cumbarland Place ’63.
Þegar þær voru komnar þang-
að, hringdi Christine til Michael
Eddowes. (Hann var fyrrverandi
málfærslumaður, sem var vinur
og sjúklingur Wards og hafði
hitt hann oft, þegar hér var kom-
ið. Hann hafði sýnt Christine
Keeler vinsemd og farið með
henni að heimsækja móður henn
ar einu sinni eða tvisvar). Hr.
Eddowes fór heim til hennar.
Hann vissi þegar frá Ward nokk-
uð um samband hennar við
Ivanov og Profumo, og spurði
hana um þá. Hann sýndi mikinn
áhuga á þessu og skrifaði það
hjá sér, og tilkynnti það svo lög-
reglunni í marzmánuði. Og 1
framhaldi af því fékk hann fyrr-
verandi lögreglumann, til þes*
málfærslumaður, sem var vinu*
safna upplýsingum.
(III) Búizt við réttarhöldum
í fyrstu viku febrúar.
Það var augljóst mál, að Christ
ine Keeler yrði mikilvægt vitni
í málinu gegn Edgecombe, bæði
um skurðinn og skothríðina.
Varðhaldið á Edgecombe var
framlengt hvað eftir annað og
vitnisburðurinn kom ekki frara
fyrir dómara, fyrr en 16. eða 17.
janúar 1963. Christine Keeler
mætti fúslega í réttarhöldunura
og vitnaði fyrir sækjandann.
John Edgecombe var úrskurðað-
ur fyrir sakadóm í Old Bailey.
Réttarhöldin var búizt við, aS
yrðu snemma í febrúar.
Sk 1 ýrsl a Dem ning^ um Profumo-málið