Morgunblaðið - 19.11.1963, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
þriðjudagur 19. nóv. 1963
Kristján Sólmundsson
f D A G kveður Morgunblaðið
einn af starfsmönnum sjnum,
Kristján Sólmundsson, sem starf-
að hafði við blaðið sl. 7 ár. —
Hann andaðist 9. nóvember sl.
og er í dag borinn til grafar.
Kristján Sólmundsson var
fæddur í Reykjavík hinn 17.
desember 1903 og var því nær
sextugur að aldri. Foreldrar
hans voru Guðrún Teitsdóttir og
Sólmundur Kristjánsson, tré-
smiður. Hann gerðist ungur loft-
skeytamaður en stundaði fjöl-
mörg önnur störf. Fyrir sjö ár-
um réðst hann til Morgunblaðs-
ins og sá þar m.a. um spjaldskrár
blaðsins yfir myndir, myndamót
o. fl. Gekk hann að því starfi
með áhuga og dugnaðL
Kristján Sólmundsson var
kvæntur Svövu Jónsdóttur og
áttu þau einn son, Sólmund, sem
nú er 7 ára gamall. Er sár harm-
ur kveðinn að eiginkonu og ung-
um synþ sem misst hafa föður
og fyrirvinnu.
Kristján Sólmundsson var á-
gætlega greindur maður, athug-
ull og góður og skemmtilegur
félagi. Yeiðiskapur og útivist
voru líf hans og yndi. Hann var
laxveiðimaður ágætur og allra
manna kunnugastur öllu, er að
slíkum veiðiskap laut. Hann var
einnig góð skytta og kunni glögg
skil á lífi og háttum fugla og
dýra.
Kristján Sólmundsson var ein-
lægt náttúrubarn. Má segja að
hann hafi lifað og hrærzt úti í
náttúrunni allt frá unglingsár-
um. Hann undi sér hvergi betur
en upp við ár og inn til dala og
fjalla.
f>að var vissulega engin tilvilj-
un að þessi góði drengur og
fjallafari skyldi að lokum falla
að hrímköldu brjósti fósturjarð-
arinnar á fögrum haustdegi.
Megineinkenni skapgerðar
Kristjáns Sólmundssonar voru
hógværð og háttprýði. Hann
vildi aldrei á nokkurs manns strá
stíga. Enda þótt hann væri í eðli
sínu nokkuð örlyndur í skapi, var
hann samt einkar tillitssamur og
háttvís í allri framkomu við
samstarfsmenn sína og samverka
menn. Frá honum stafaði jafnan
hlýrri góðvild, sem gerði sam-
vistir við hann ljúfar og þægi-
legar. Kristján Sólmundsson var
sannur „sjentilmaður." Hann
hafði um alllangt skeið kennt
hjartaveilu. Yarð sá sjúkdómur
honum síðast að aldurtila.
Vinir og samverkamenn Kristj-
áns Sólmundssonar votta eigin-
konu hans og litla drengnum
syni hans, einlæga samúð í sorg
þeirra. Morgunblaðið þakkar hon
um trúlega og vel unnin störf.
S. Bj.
HIÐ sterkasta í fari míns góða
gamla vinar Kristjáns Sólmunds
sonar, voru mannkostir hans.
Hann hafði til að bera góða
greind, yfirlætisleysi og mi'kla
kímnigáfu. Það var meðal annars
af þeim sökum sem mér þótti
alltaf skemmtilegt ag vera í ná-
vist hans, hvort heldur var í
vinnu eða utan hennar. Náið var
samband hans við náttúru lands-
ins, eftir áratuga ferðalög um
byggðir þess og óbyggðir.
Ég kynntist í fyrsta skipti á
ævinni miklum náttúruskoðara
er vinátta tókst með ókkur
Kristjáni fyrir mörgum árum.
Hann var náttúruskoðari sem
vart átti sinn líka meðal leik-
manna.
Það var skemmtilegt að fylgj-
ast með einkennilegum óróa sem
jafnan kom á þennan hægláta
og dagfarsprúða mann, er nátt-
úran tók aftur að vakna af löng-
um vetrarsvefni. Mér fannst ég
þá geta lesið hugsanir Kristjáns,
er hann t.d. stóð niðri á Skúla-
götu með Sólmund litla son sinn,
tróð varlega í pípu sína og horfði
á fannirnar efst í Esjunni, sem
smátt og smátt höfðu verig að
hverfa með hækkandi sól. Ég
gat þá lesið úr svip hans, að fram
undan væri hinn unaðslegi tími
sumarferðalaga um hverja helgi,
ógleymanlegir dagar við lax-
veiðar í fögru umbverfi á kyrr-
látuim árbaikka. Útilíf og sport-
mennska var honum allt. Krist-
ján var mikill laxveiðimaður,
slí'kur meistari í meðferð lax-
veiðistangar að góður vinur hans
og veiðifélagi úr Elliðaánum um
áratuga skeið, sagði eitt sinn
við mig: Það hefur engin fall-
egri stangarmeðferð en Krist-
ján og það kann enginn betur
en hann að standa með stöng.
Stundum þótti mér er sagt var
frá laxveiðum hans, að hann
myndi jafnvel ganga of langþ í
þeirri íþrótt að draga lax. Ég
segi íþrótt. — Nokkuð mun það
almennt að beitt sé á krókinn
maðki. Þag mun líklega einnig
hafa hent Kristján, en ef menn
nefndu maðkalaxveiðar, þá kom
það frá hjartanu og kenndi jafn-
vel nokkurs sársauka er hann
sagði: Maðkadorg, því það var
ekki laxveiði' heldur dorg. Krist-
ján gat staðið tímum saman með
sína flugustöng og kastaði undir
erfiðum kringumstæðum fyrir
fluguna, en góðum fyrir maðk-
inn, — án þess að hann léti nokk
urn billbug á sér finna og hafa
sömu ánægju af og hinir. Hann
stundaði laxveiðiíþróttina með
þeim sanna laxveiðimannaanda
sem vart þekkist nú hér á landi,
nema meðal hinna elztu í þessari
grein, sem það gera vegna íþrótt
vegginn. Kristján ferðaðist með
augun opin, stöðugt leitandi að
nýju og nýju viðfangsefni í stór-
brotinni náttúrufegurð landsins,
safnandi þeim auði sem hvorki
mölur né ryð fá unnið á. Þeir
sem áttu þess kost að ferðast
með honum munu ætíð minnast
slíkra ferðalaga. Enginn skyldi
þó halda að Kristján hafi verið
við sina ferðaféla'ga eins og ein-
hver herforingi yrir fótgöngu-
liði sem með járnaga sínum
teymir sína striðsmenn yfir stór-
fljót og jökla ef því er að skipta.
Virðing Kristjáns fyrir um-
hverfinu og gleðin yfir þvi að
fá að korna að háu fjalli, eða
ganga í rólegheitum eftir falleg-
um árbakka, orkaði á hann líkt
og það orkar á kristna menn að
koma til kirkju á sunnudögum.
Kristján hafði mikla ánægju
af bókum, og las mikið, enda
talaði hann fallegt mál. — Hann
varði vetrarkvöldunum mjög til
bókadesturs,, öðrum hnöppum
hafði hann að hneppa á björt-
um sumarkvöldum.
Ég minnist nú þegar vinur
minn Kristján er allur, kyrr-
Kátra kvölda á hinu vistlega
'heimili hans og hans góðu konu,
Svövu og Sólmundar litla, sem
var þeirra stærsta gleði og stolt.
— Að mæðginunum er nú miik-
iil harmur kveðinn. Mér kemur
í hug, er ég skrifa þessar línur
og hugsa til Sólmundar litla,
setning sem móðir mín eitt sinn
sagði við mig lítinn dreng á
erfiðri stundu: Mundu það vinur
minn, að bak við skýin er him-
ininn ætóð blá#. —
Og nú hafa leiðir skilizt. Er
við vinir Kristjáns reynum að
hugsa rökrétt um það hvernig
og hvar dauða hans bar að hönd-
um, verðum við að viðurkenna,
að Kristján gat ekki fallið í val-
inn annarsstaðar en einmitt úti
í náttúrunni, undir berum hirnni,
að vísu ekki á sólbjörtum deai,
heldur frostköldum. — Með
öllu var óhugsandi, finnst manni
nú eftir á, að Kristján myndi
'kveðja þennan heim á sóttar-
sæng.
Ég þakka honuim samfylgdina,
sem reyndar var allt of stutt.
Sverrir Þórðarson.
arinnar en ekki vegna kíló-
grammsins í fiskinum. Kristján
var ekki dómharður maður, en
var ómyrkur í máli er „stefn-
una í laxveiðimálum“ bar á
góma.
Aldrei hef ég dregið lax úr á,
en miikilli teoríu miðlaði Krist-
ján mér í þeim efnum. Skemmti-
legur frásagnarmáti hans naut
sín þá ekki síður, en þegar hann
sagði frá skemmtilegri ferð með
fjölskyldu sinni og vinum um
byggðir eða óbyggðir, eða jafn-
vel þó ekki væri farið lengra en
með Páli Kristinssyni austur á
Iðubakka, eða sunnudegi eytt í
hinum skarsúðaða bæ Obba
Knudsen austur við Sog eða
slark ferðalagi á gæsaskyttirí
með skotfélaga sínum Pétri frá
Vatnskoti, — eða frá ferðalög-
um í gamla daga er hann var
upp á sitt bezta.
Kristján opnaði augu mín
fyrir því að sumir menn geta
verið að ferðast og ferðast, án
þess þó að sjá nokkurn tíma
lengra frá sér en þeir sem ald-
rei hafa komig út fyrir bæjar-
Sinfóníutónleikar
TÓNLEIKAR Sinfóníuhljóm-
sveitar íslands, sem haldnir voru
í samkomuhúsi Háskólans
fimmtudaginn 7. nóv. undir
stjórn Proinnsías O’Duinn, voru
dauflegri en mátti hefði búast
við eftir fyrri kynnum af stjórn-
andanum. Verkefnavalið átti
nokkurn þátt í því. Forleikur
að óperunni „Semiramis“ eftir
Rossini er ekki annað en leið-
ir.legt „pot-pourri“, yfirfullt af
innantómri og marklausri mælgi,
og naumast boðlegt viðfangs-
efni á sinfóníutónleikum fyrir
fullorðið fólk nú á tímum. Ég
mundi ekki vilja hafa alveg eins
ljót orð um annan píanókonsert
Rachmaninoffs, og er þó öllum
ljóst, að það verk mundi ekki
„skreyta" efnisskrár tónleika,
nema af því að það hefir að
geyma einn eða tvo lagstúfa,
sem kitla eyrun, og býður upp
á þakklátt hlutverk fyrir snjall-
an píanóleikara. Einleikshlut-
verkið, sem hér var leikið af
Joseph Plon, fór því miður að
Rauða kross frímerki
Safnari skrifar Velvakanda
svofellt bréf:
„Þann 15. nóv. sl. voru gefin
út Rauða kross frímerki í til-
efni 100 ára afmælis Alþjóða
Rauða krossins.
Að sjálfsögðu ber Rauða
krossinum öðrum fremur að
vinna að því að þessi merki
seljist, en þau eru með yfirverði
í þágu Rauða kross íslands.
Rauði krossinn gerði myndar-
legt átak til að örfa sölu flótta-
mannafrímerkjanna þegar þau
voru gefin út, með útgáfu
„fyrsta dags umslaga“, sama
gerði flóttamannastofnunin sjálf
og bar þetta tilætlaðan árang-
ur. Mun Rauði krossinn hafa
aukið sölu flóttamannafrímerkj
anna drjúgum á þennan hátt.
Auk þess aflað fjár til Flótta-
mannastofnunarinnar. Nú brást
Rauði kross íslands skyldu
sinni og lét auk þess óátalið að
fjöldi einstaklinga gáfu út
fyrsta dags umslög með merki
Rauða krossins á.
Þess ber þó að geta að nokkr-
ar Rauða kross deildir gáfu út
fyrsta dags umslög og var það
vel og ber að þakka.
Útgáfa fyrsta dags umslaga
hefði tvímælalaust getað aukið
sölu frímerkjanna um 30—40
þús. sett, ef útgáfa umslaganna
hefði verið skipulögð betur, t.d.
hver deild gefið út a.m.k. 1000
umslög, en þær eru samkvæmt
því, sem formaður Rauða kross-
ins upplýsti í útvarpi 30 talsins.
Flestir safnarar hefðu viljað
eignast eitt umslag frá hverri
deild og þar með eignast verð-
mæta seríu.
Vonandi tekst betur til næst.
Safnari".
Jólasveinninn
á íslandi
Og svo er hérna ágæt uppá
stunga frá ÆK.:
„Kæri Velvakandi!
Það er nú orðin tízka erlendis
að segja bömum, að jólasveinn-
inn eigi heima á íslandi. Er gott
til þess að vita, að við skulum
njóta þess heiðurs. En eigum
við þá ekki að gera eitthvað
smávegis til þess að verðskulda
ilp
SO'/Z
mestu fyrir ofan garð og neð-
an hjá áheyrendum í salnum,
m.a. vegna staðsetningar hljóð-
færisins inni í miðri hljómsveit-
inni, og verður því ekki dæmt
um hinn nýja flygil Tónlistar-
félagsins, sem fenginn hafði ver-
ið að láni, af þessum tónleikurru
Upptaka á verkinu, sem útvarp-
að var síðar mun hins vegar
hafa tekizt vel.
Hafandi í huga hressileg til-
þrif hljómsveitarstjórans í sin-
fóníu Dvoráks á fyrstu tónleik-
unum í haust og spretthörku
hans í sinfóníu Brahms á öðrum
tónleikunum, hafði ég hlakkað
til að heyra hann taka Pastoral-
sinfóníu Beethovens sömu fersku
tökunum. Hér hefðu þau getað
átt við ekki síður en í fyrr-
nefndu verkunum. En nú brá
svo við, að engu var líkara en
að farlama gamalmenni væri
við stjórn: Fyrsti þátturinn var
fluttur svo hægt og þreytulega,
að allt svipmót hans þurrkaðist
Framh. á bls. 17
það? Hvernig væri það t.d., að
við reyndum að verða sannir
jólasveinar barna nágranna
okkar Grænlendinga, og sköp-
uðum þá hefð, að safna jóla-
gjöfum hér í Reykjavík handa
grænlenzkum börnum? Flugfé-
lögin, sem annast Grænlands-
flug ættu að geta lagt það af
mörkum, að flytja bögglana.
Hvað snertir söfnun leikfanga,
þá hygg ég, að á svo að segja
hverju heimili séu til leikföng
í ágætu standi, sem krakkarnir
eru orðnir leiðir á og þyrfti
kannske aðeins að mála eða
dytta eitthvað smávegis að, en
gætu orðið öðrum börnum, sem
minna hafa úr að spila, til mik-
illar gleði.
Ef eitthvert líknarfélag tæki
sig til við að safna leikföngum
á íslenzkum heimilum, þá spái
ég því, að því mundi áskotnast
nægilega mörg góð leikföngu til
þess að við íslendingar gætum
sent hverju grænlenzku barni
svolitla jólagjöf.
Við megum ekki gleyma öðr-
um í eigin alls nægtum.
ÆK“.
-------nrs
ÞDRRHLÖÐUR
ERU ENDINGARBEZXAR
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Vesturgötu 3.
Simi 11467.