Morgunblaðið - 30.11.1963, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAZnÐ
1 Laugardagur, 30. nóv. 1963
Emil Jónsson sjávarútvegsmálaráðherra ílytur ræðu sína á aðalfundi L.Í.Ú. Brezkir sjónvarps-
menn kvikmynda atburðinn. — Ljósm. Sv. Þ.
Skipabyggingar stórvaxa
Emil Jónsson dvarpar aðalfund L. í. Ú.
EINS og skýrt var frá í frétt-
um í fyrradag hófst þá hér í
Reykjavík aðalfundur Lands-
sambands ísl. útvegsmanna.
í fyrrakvöld lýstu fulltrú-
ar frá hinum ýmsu samhands-
félögum tillögum félaga sinna
og reifuðu þær. Var þeim
vísað til nefnda. Fundurinn
stóð til kl. tæplega 1 í fyrri-
nótt.
í gærmorgun störfuðu
nefndir og hófst fundurinn
síðan á ný kl. 14 og skiluðu
nefndir þá álitum og voru
nokkrar tillögur samþykktar.
Kl. 17.00 ávarpaði sjávar-
útvegsmálaráðherra fundinn.
Þegar sjávarútvegsmálaráð-
herra, Emil Jónsson, hóf ræðu
sína tóku kvikmyndavélar
brezkra sjónvarpsmanna að
suða. Þeir voru þar til að taka
kvifcmyndir af forystumönnum
íslenzkra útvagsmanna og sýna
hana nú eftir helgina í Bret-
landi, en þar hefst þá fiskimála-
ráðstefna er Bretar hafa boðið
tiL
Ráðherrann hóf mál sitt með
því að segja að sjávarútvegur
okkar Islendinga færi stöðugt
vaxandi með aukinni tækni og
vaxandi skipastóli. Hann sagði
að frá 1. janúar þessa árs til 25.
nóv. hefðu verið flutt inn 26 stór
fiskiskip og hér á landi smíðuð
17, en flest þeirra minni. Þá
hefðu á sama tíma verið flutt
inn 4 flutningas'kip og 1 farþega-
skip. Um síðustu áramót hefðu
verið 34 skip í smíðum erlendis,
en hinsvegar væru nú 49 skip
þar í smíðum. Nú eru 15 skip í
smíðurn innanlands og stálskipa-
smíði færi hér ört í vöxt.
Næst drap ráðherrann á Fiski-
málasjóð og hina miklu starf-
semi hans. Sjóðurinn yrði að
lána 75% af kostnaðarverði
skips, er það væri fullbyggt, en
erlend lán, sem jaínan fylgja ný-
smíði skipa þar, létta undir með
sjóðnum. Hann væri nú orðinn
langstærsti fjárfestingarlánasjóð
urinn á landi hér og næmi eigið
fé hans 400 milljonum króna.
Næst rakti ráðherrann dæmi,
sem reiknað hefði verið út í sum
ar varðandi kaup á austur-þýzk-
um skipum. í því hefði kaup-
verð 6 skipa 220—250 tonna
numið 63 milljónum, þar af um
helmingur austur-þýzkur gjald-
eyrir, en vélar og tæki skyldu
annars staðar keypt. Athugað
hefði verið um sölu á frosinni
og saltaðri síld til greiðslu skip-
anna. Ef hægt hetfði verið að
selja 5000 smálestir atf freðsíld
og sama magn af saltsíld hefði
það gefið að fob-verðmæti 66
milljónir króna, eða rúmlega
heildarverð skipanna. Bf sarna
fersksíldarmagn hefði farið til
bræðslu hefði fob-verð mjöls og
lýsis gefið 20 millj. kr. Mismun-
urinn hefði verið 46 milljónir í
gjaldeyri reiknað, eða allmiklu
meiri en austur-þýzkur kostnað-
ur við skipin. Á þetta vildi ráð-
herrann laggja áherzlu til að
sýna fram á nauðsyn þess að við
íslendingar ynnum sjálfir sem
mest okkar vöru.
Næst drap ráðherrann á hafn-
arbyggingar og hina miklu þýð-
ingu þeirra. í ár hefði kostnaður
við framkvæmdir við hafnargerð
ir komizt yfir 100 milljónir og
hefði aldrei fyrr kömizit svo hábt
í sögu þjóðarinnar. Hefði verið
lögð höfuðáherzla á að stækka
hafnirnar við fengsælustu miðin,
enda væru þær marg yfirsetnar.
Á næsta ári er fyrirbugað að
verja 150 milljónum til hafnar-
framkvæmda. Hann kvað ríkis-
• Eyjan nefnist Barrey
Velvakandi hefir fengið
bréf frá „Kópavogsbúa" og er
hann með tillögu um nafngift
á hina nýju eyju við Vest-
mannaeyjar. Bréf hans hljóðar
svo:
„Herra Velvakandi.
Ég legg til að nýja eyjan fái
nafnið Barrey. Það er staður
sá er Gerður Gymisdóttir og
Freyr áttu stefnumót og stað-
festu þar að bindst hvort öðru.
Um þetta segir svo í Gylfa-
ginningu:
„Gymir hét maðr, en kona
hans Aurboða. Hon var bergrisa
ættar. Dóttir þeira var Gerðr,
er allra kvinna var fegrst. Þat
stjómina líta svo á að hafnar-
framkvæmdir væru einhverjar
hinar nauðsynlegustu með þjóð
vorri. Hann taldi lausn þessara
mála eitt hið merkasta. sem unn-
ið væri að nú fyrir íslenzkan
sjávarútveg.
Þá ræddi ráðherrann talsvert
um tryggintgarmál útvegsins,
Ráðherrann kvaðst ekki myndi
ræða afkomu útvegsins. Hins
vegair kvað hann hina geysi-
miklu eftirspurn eftir nýjum
skipum benda til þess að mönn-
um þætti fýsilegt að eignast skip
og gera þau út.
Undantekning væri þó þar
sem togaraflotinn væri. Enginn
vildi kaupa togara og ómögulegt
væri að selja þá. Væri með ein-
dæmum hve útgerð þeirra gengi
illa. Komið væri fram nefndar-
álit er unnið hefði verið að til-
hlutan ríkisstjórnarinnar og fjall
aði um afkomu togaraútgerðar-
innar. Þetta nefndarálit yrði von
bráðar tekið til athugunar hjá
ríkisistjórninni og til ákvörðunar
hennar.
Þá drap ráðherrann á verðlag
sjávarafurða, sem farið hefði
hækkaði á erlendum markaði.
Einkum saltifiskur, sem hetfði
hækkað allt að 15—20% og síld-
arlýsi, sem hækkað hetfði um
20%.
Næst ræddi Emil Jónsson um
væntanlega fiskimálaráðstefnu,
var einn dag at, Freyr hafði
gengit í Hliðskjálf ok sá of
heima alla. En er hann leit
norðrætt, þá sá hanm á einum
bæ mikit hús ok fagrt, ok til
þess húss gekk kona, ok er
hon tók upp höndum ok lauk
hurð fyrir sér, þá lýsti af
höndum hennar bæði í loft ok
á lög, ok allir heimar birtust
af henni. Ok svá hefnði honum
þat mikillæti, er hann hafði
setzt í þat it helga sæti, at hann
gekk í braut fullr af harmi.
Ok er hann kom heim, mælti
hann ekki. Ekki svaf hann,
ekki drakk hann. Engi þorði
ok at krefja hann orða.
Þá lét Njörðr kalla til sín
sem hæfist í London nú í næstu
viku. Hann kvað Breta hafa boð-
að til ráðstefnu þessarar og efni
dagskrár hefði verið:
1. Um aðgang að fiskimiðum,
2. Um verzlun með fisk, 3. Um
önnur atriði, er snertu fiskveið-
ar og 4. Um stefnur í fiskveiði-
málum.
íslendingar hefðu sent bráða-
byrgðasvar svohljóðandi.
1. ísland getur fallizt á að
taka þátt í fyrirhuigaðfT ráð-
stefnu, en þábttaka þess er háð
fyrirvara um dagskrá og þátt-
töku annarra.
2. íslendingar geta ekki geng
ið til neinna samninga eða við-
ræðna um breytingar á ísl. fisk-
veiðilögsögu, eða ívilnanir um
aðstöðu á Islandi í fiskveiðimál-
um til handa erlendum aðilum.
Að dómi íslendinga er rangt að
tengja saman viðskiptamál og
íramleiðslumál í sjávarútvegi
eða fiskveiðitakmörfc. Slíkt
væri að fara inn á nýjar brautir,
sem ekki eiru fyrirhugaðar í
neinni annarri atvinnugrein og
geta íslendingar efcki tekið þábt
í slíku.
3. Islendingar telja óhjá-
kvæmilegt að öll aðildarríki
EFTA og Efnahagsbandalagsins
verði meðal þátttakenda.
í FYBBADAG var afhjúpað-
ur í Fossvogskirkjugarði leg-
steinn á leiði Ágseirs heitins
Sigurðssonar skipstjóra á
Heklu.
Farmanna- og fiskimanna-
samband íslands hefir gefiff
stein þennan. Auk þess gaf
það 3 lágmyndir af Ásgeiri
steyptar í brons. Ein mynd-
anna verður afhent ekkju Ás-
geirs, önnur afhent Stýri-
mannaskólanum og hin þriðja
Skírni, skósvein Freys, ok bað
hanin ganga til Freys ok beiða
hann orða ok spyrja, hverjum
hann væri svá reiðr, at hann
mælti ekki við menn. En Skírn
ir lézt ganga mundu ok eigi
fúss ok kvað illra svara vera
ván af honum. En er hann kom
til Freys, þá spurði hann, hví
Freyr var sá hnipinn ok mælti
ekki við menn.
Þá svarar Freyr ok sagði, at
hann hefði sét konu fagra ok
fyrir hennar sakar var hann
svá harmfullr, at eigi myndi
hann lengi lifa, ef hann skyldi
eigi ná henni, — „ok nú skaltu
fara ok biðja hennar mér til
handa, ofc hafa hana heim
4. Nauðsynlegt er að verzlun
með sjávarafurðir verði á dag-
skrá ráðstefnunnar.
5. ísland getur fallizt á fyrir-
hugaðan dag, 3. des. 1963.
6. Endanleg afstaða til þátt-
töku íslendinga í ráðstefnunni
verður tekin, þegar nánair er vit-
að uirn þátttöfcu annarra otg dag-
skrá.
Emil Jónsson kvað ekki lífc-
legt að mikils árangurs væri að
vænta af þessari ráðsbefnu, en
hann hefði viljað skýra frá þessu
hér til að fyrirbyggja allan mis-
skilning er gætt hefði í blöðum
um þebta mál.
Þá drap hann á launamál og
umræður þær, sem nú standa yf-
ir um þau mál. Vinnufriður væri
þó á bátaflotanum og væri það
veL
Að lokum óskaði Emil Jóns-
son, sjávarútvegsmálaráðherra,
fundarmönnum góðs gengis og
þess að vertíð mætti verða gjöfuil
svo sjómenn og útvegsmena
mættu una glaðir við sitt, þjóð-
inni til heilla oig farsældar.
Að ræðu ráðherrans lokinnl
var haldið áfram umræðum uim
nefndarálit.
í gærkvölði störfuðu nefndir
áfram og í dag verður umræð-
um haldið áfram.
verður í skrifstofu F.F.S.Í.
Legsteinninn var afhentur
við hátíðlega athöfn í Foss-
vogskirkjugarði. Steininn af-
henti Örn Steinsson vélstjórl
f.h. F.F.S.Í., en Þorkell Sig-
nrðsson bróðir hins látna
veitti steininum viðtöku f.h.
ættingja og afhjúpaði hann.
Viðstaddir athöfnina voru
nákomnir ættingjar Ásgeira
heitins Sigurðssonar, stjórn
F.F.S.Í. og nokkrir forystu-
menn sjómannasamtakanna.
hingat, hvárt er faðir hennar
vill eða eigi, ok skal ek þat vel
launa þér.“
Þá svarar Skírnir, sagði svá,
at hann skal fara sendiferð, ea
Freyr skal fá honum sverð sitt.
Þat var svá gott sverð, at'sjálft
vást. En Frey lét eigi þat til
skorta ok gaf honum sverðit.
Þá fór Skírnir ok bað honura
konunnar ok fekk heit hennar,
og níu nóttum síðar skyldi hon
þar koma, er Barrey heitir, ok
ganga þá at brullaupinu með
Frey.“
Nú er það með þessa nýju
eyju að hún hefir með tilkomu
sinni lokið upp hurð fyrir eld-
fjallafræðingum og öðrum
fræðimönnum og hún hefir
einnig lýst upp loft og lög
og land og má þainnig segja
að heimur okkar birtist í henni
er við sjáum nýtt land mynd-
ast.
Kópavogsibúi.**