Morgunblaðið - 07.12.1963, Qupperneq 6
6
MORGUNBLAÐID
i
Laugardagur 7. des. 1963
Mynd Jtessi var tekin í gær. Á henni eru, talið frá vinstri: Dr. Jakob Benediktsson; Pétur Sig-
urðson, prófessor; dr. Alexander Jóhannesson; Einar Ólafur Sveinsson, prófessor; Halldór
Halldórsson, prófessor; Kristinn Ármannsson, rektor og Árni Böðvarsson, cand. mag.
Viðbót við orðabók Sig-
fúsar Blöndals komin út
i
STJÓRN íslenzk-danska orða-
bókarsjóðsins boðaði frétta-
menn á sinn fund í gær, og
kynnti þeim nýja bók, sem
komin er út á hennar vegum.
Er það viðbætir við orðabók
Sigfúsar Blöndals, og hefur
að geyma 40000 ný orð, þar af
um 6000 nýyrði, til viðbótar
þeim um það bil 120000 orð-
um, sem eru í Blöndalsorða-
bók. Hefur skráðum íslenzk-
um orðum þar með fjölgað
um þriðjung.
Prófessor Alexander Jó-
hannesson, fyrrverandi Há-
skólarektor, formaður útgáfu-
stjórnar, rakti nokkuð aðdrag-
anda að útgáfu þesisari. Var
það haustið 1954, sem stjórn-
in ákvað að- hefja undirhún-
inð að viðbæti þessum, og
skyldi hún einkum taka til
nýrra rita, sem gefin hefðu
verið út, eftir að orðabók
Blöndals var lokið. Árni Böðv
arsson, cand. mag. var ráðinn
ti'l orðtöku ýmissa rita í þess-
um tilgangi. Var þar bæði um
að ræða fræðirit, úrval bók-
mennta í bundnu og óbundnu
máli, svo og nok'kra ritlinga
stjórnmálalegs eðlis, og grein-
ar úr blöðum og tímaritum.
Var orðtakan gerð í samvinnu
við ritstjórn Orðabókar Há-
skólans, og lagði hún henni
til ýmsan efnivið. Ritstjórar
hinnar nýju bókar eru pró-
fessor Halldór Halldórsson og
Dr. Jakob Benediktsson.
Prófessor Halldór Halldórs-
son sagði, að þeir skáldsagna-
lagt drýgstan orðaforða til
höfundar, sem mundu hafa
þessarar nýju bókar, væru
þeir Hálldór Laxnes, Guð-^a
mundur Hagalín og Þórberg-
ur Þórðarson.
Prófessor Alexander sagði,
að tilgangur viðbætisins væri
framar öllu sá, að birta raeki-
legt úrval algengiustu orða
nútímamáls, svo og verulegt
sýnishorn af nýyrðasmið síð-
ustu ára. Með upptöku nýyrða
í bókina væri þó vitanlega
ekki úr því skorið, hvort þeim
yrði lengra lifs auðið í mál-
inu eða önnur betri eigi eftir
að þoka þeim úr sessi.
Hin nýja orðabók er 200
blaðsíður í stóru broti
(fcvarto), og er í fyrstu gefin
út í 3000 eintökum. Verð
hennar er 7000 krónur.
Stjórn íslenzk-danska orða-
bókansjóðsins er nú skipuð
eftirtöldum mönnum:
Próf. Alexander Jóhannes-
son, sem er formaður.
Próf. Einar Ólafur Sveins-
son.
Kristinn Ármannsson rektor
Menntaskólans.
Próf. Jón Helgason, og Dan-
inn; Dr. phil. Ole Widding.
Sextugur í dag:
Guðmundur Halldórsson
forseti Landssambands ísL iðnaðarmanna
GUÐMUNDUR Halldórsson, for-
seti Landssambands iðnaðar-
manna, verður sextugur hinn 7.
des. Hann er fæddur að Gröf í
Miklajholtshreppi í Hnappadals-
sýslu, sonur Halldórs Bjarnason-
ar, hreppstjóra, og Þuríðar Jóns-
dóttur, fyrri konu hans.
Hann flutti til Reykjavíkur ár-
•ið 1929 og 'hóf nám í húsasmíði
hjá Sigmundi Halldórssyni, bróð
ur sínum, núverandi byggingar-
fulltrúa í Reykjavík. Sveinsprófi
í húsasmíði lauk hann 1934. Síð-
an vann hann að iðn sinni hjá
Kornelíusi Sigmundssyni, múr-
arameistara til 1943, en þá réðst
hann til Byggingarfélagsins Brú-
ar h.f. sem, yfirsmiður og varð
siðar framkvæmdarstjóri þess.
Árið 1956 réðst Guðmundur til
Reykjavíkurborgar og hefur haft
þar eftirlit með viðhaldi hús-
eigna borgarinnar.
Guðmundur hefur haft veru-
leg afskipti af félagsmálum iðn-
aðarmanna. Að loknu iðnnámi
gekk hann í Trésmiðafélag
Reykjavíkur, var í stjórn þess
félags og formaður í nokkur ár.
Hann var einn af stofnendum
Meistarafélags húsasmiða 1954
og fyrsti for-maðUr þass. Hann
var ennfremur einn af hvata-
mönnum að stofnun Meistara-
sambands byggingamanna í
Reykjavóik.
Guðmundu-r hefur verið full-
trúi M-eistaraféiags húsasimið-a_í_
Iðnráði Reykjavikur irm árabi-1,
og formaður Iðnráðsins hefur
hann verið frá 1950. í stjórn
Landssamibands iðnaða-rmanna
var Guðmundur kosinn 1952 og
forseti Landssambandsins hefur
hann verið frá 1960.
Guðmundur hefur gegnt mörg-
um öðrum trúnaðarstörfum fyrir
iðnaðarmenn. Hann á sæti í Iðn-
fræðsluráði, stjórn Norræna
byggingadagsins, Sýningasam-
ta-ka atvinnuyeganna h.f. og er
að auki endurskoðandi Iðnaðar-
■bankans.
Guðmundur er kvæntur Jó-
hönnu Jónsdóttur og eiga þau
3 uppkomnar dætur.____________
Bókafregn
Ernest Wood: Skapgerðarlist.
Jakob Kristinsson, íslenzkaði.
Bókaútgafan Hliðskjáif.
Reykjavík 1963.
ÞAÐ hefur jafnan þótt mikils-
vert, að geta stjórnað skapi sínu,
iþegar eitthvað bjátar á, en fáir
munu þeir vera, sem reyna á
skynsamlegan hátt að vinna að
alhliða þroskun skapgerðar. sinn-
ar eða leitast við, með öðnxm
orðum, að gera lif sitt og hugs-
unarhátt að fögru listaverki.
Mönnum er þv-í mikil þörf á
leiðbeiningum í þessu efni, og
hagnýta fræðslu í þessarri grein
geta menn fengið í bók þeirri,
sem hér um ræðir. Hún er að
vísu ekki stór, aðeins 96 blaðisíð-
ur, en innihald hennar er gull-
vægt og gefur góðar bendingar
um leiðir til að þroska og göfga
skapgerð sina. Hún er eftir ensk-
an rithöfund og guðspeking, en
kom fyrst út á íslenzku árið 1924
í vandaðri þýðingu eða endur-
sögn séra Jakobs Kristinssonar,
en er nú gefin út aftur með for-
mála fyrir annarri útgáfu eftir
Grétar Fells. Vil ég gefa bók
þessarri mín beztu meðmæli og
hvetja men-n til að eignast hana
og les-a sér til gagns og gleði, því
að það er satt, sem mælt er, að
„sál allrar þroskunar er þroskun
sálarinnar.“
Jakob Jóh. Smári
ir
■
í þessi blaðahverfi vantar Morgunblaðiff nú þegar
unglinga, röska krakka eða eldra fólk til að bera
blaðið til kaupenda þess.
Laugaveg 1-32 - Þingholtstræti
Kvisthagi - Blésugróf
Gjörið svo vel að tala við afgreiðslu blaðsins eða
skrifstofu.
Sími 2 2 4 8 0
Góður útvarpsþáttur
Ég vil ekki láta hjá líða að
færa fram þakkir mínar fyrir
hinn ágæta dagskrárlið útvarps-
ins þegar blaðamenn áttu fund
með dr. med. Friðriki Einars-
syni, hinum nýskipaða yfir-
lækni Borgarspítalans. Ég veit
að ég mæli fyrir munn margra,
bæði sjúklinga dr. Friðriks og
annarra, þegar ég lýsi ánægju
minni yfir að honum hafi verið
fengnir stjórnartaumar þessa
glæsilega sjúkrahúss. Það hef-
ur áreiðanlega verið vel ráðið.
Mér þótti skemmtilegt að
heyra að meðalaldur íslend-
inga sé kominn upp í 75 ár. Það
er veikleiki okkar að guma
gagnvart útlendingum um frá-
bærleik okkar, hversu við höf-
um mörg símatól og útvörp.
Hér er hlutur sem við getum
sannarlega gumað af, því hér
höfum við sannarlega skákað
öðrum.
Mér þótti hugmynd dr. Frið-
riks um að fá karlmönnum
fleiri störf í hendur í sjúkrahús-
um til að leysa hjúkrunarkon-
ur af svo þær geti sinnt sjúkling
um betur, vera mjög athyglis-
verð hugmynd og er vonandi að
hún komist í verk, að öðrum
kosti mun illa fara vegna hjúkr-
unarkvennaskorts. Þetta mun
hafa verið reynt annarsstaðar
og leyst mikinn vanda.
Ég þakka aftur fyrir skemmti
legan dagskrárlið, góða fræðslu.
Ég vona að fleira svo gott fylgi.
Guðm. Sigurðsson.
Umferðarverðir
Þegar ekið er um þjóðvegi
Bretlands má víða sjá gamla
menn við veginn, klædda hvít-
um sloppum og með stórt skilti
á stöng í hönd sér, en á skiltinu
stendur stórum stöfum orðið:
„STOP“. Þessir menn sjást
helzt í úthverfum borganna,
þar sem umferð er hraðari, og
aðstoða skólabörn við það að
komast yfir veginn. Þegar nokk
ur hópur hefur safnazt að gang-
braut, gengur öldungurinn hvít-
klæddi með stop-skilti sitt út á
miðja akbrautina, en barnahóp-
urinn kemst þá yfir í fullu ör-
yggi, því að sjálfsögðu stöðvast
öll umferð farartækja á meðan,
báðum megin frá, svo sem til
er ætlazt.
Væri ekki snjallræði að prófa
þetta á Kópavogshálsi og á Suð-
urlandsbraut hjá Múlakampi
fram að jólum að minnsta kosti.
Litlu væri til kostað og hver
veit nema eitthvert barnið héldi
þá jólahátíð sína heima hjá
pabba og mömmu, sem annars
ef til vill lægi lemstrað í spítala
eða komið undir græna torfu?
J. H.
III. **■' N\
I
ÞURRHLODUR
ERL ENDINGARBEZTAR
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Vesturgötu 3.
Sími 11467.