Morgunblaðið - 06.02.1964, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐW
Fimmtudagur 6. febr. 1964
Frá Féiagi stóreigna-
skattsgjaldenda
1 27. TBL. Tímans er frásögn
af nýju stóreignaskattsmáli, setn
blaðið skýrir frá að komi fyrir
Hæstarétt þan.n 7. febrúar nk. Er
frásögn þessari að ýmsu leyti
ábótavant, að því er virðist
vegna ókunnugleika á málavöxt-
um, og vill félag okkar þvi bæta
úr þessu með því að rifja upp
gang þessara mála, sem nú hafa
verið á döfinni í tæp sjö «r.
I.
Frumvarp til laga um skatt á
stóreignir var samið af þeim
fjórmenningunum Halldóri Sig-
fússyni skattstjóra, Haraldi Jó-
hannssyni hagfræðing, Kristni
Gunnarssyni viðskiptafræðing og
Skúla Guðmundssyni fyrrv.
kaupfélagsstjóra.
Var fyrir þessa menn lagt að
leggja skatt á þá, sem mest höfðu
grætt á verðbólgu áranna 1950—
1956.
f*ar sem tveir menn með hag-
fræðimenntun voru í nefndinni
treysti Alþingi því, að þar væri
unnið eftir grundvallarkenning-
um hagvísindanna, en því miður
virðast sjónarmið hafa orðið of-
an á við nefndarstörfin, því
rannsókn, sem félag okkar lét
gera á verðbólgugróðanum,
leiddi í ljós fullkomið handabóf
við lagasetninguna. Var rann-
sókn okkar byggð á gögnum,
serm Ólafur Tómásson, viðskipta-
fræðingur hjá Hagfræðideild
Landsbanka íslands útvegaði, en
nefndin hafði eigi hirt um að
afla neinna gagna frá deildinini
við störf sín.
fermetra, en það dugir ekki einu
sinni fyrir viðhaldi og fasteigna-
gjöldum.
Sum hlutabréfin gefa 10% arð
af nafnverði, önnur engan arð.
Gjalddagi skattsins var 15.
ágúst 1958. Ætti að vera búið að
greiða röskan helming skattfjár-
hæðarinnar í dag.
Spurningin.sem allt veltur á í
fyrnefndu máli er því þessi:
„Er samtimis hægt að meina
mönnum að hafa tekjur af eign-
um sínum og skattleggja þær
jafnframt urn allt að 50% á sjö
ára tímabili?
III.
Eðlilegt er, að erfiðlega gangi
að innheimta stóreignaskattinn,
enda m.un aðeins hafa verið
greiddur af honum örlítill hluti.
Fyrir utan málið, sem tekið
verður fyrir í Hæstarétti þann 7.
febrúar nk. er annað mál fyrir
réttinum, sem mikil vinna hefur
verið lögð í og reynir þar á mörg
atriði, sem eigi verða rædd í
fyrra málinu. Fyrir bæjarþingi
Reykjavíkur eru svo um 40 mál,
sem áfram verður haldið með,
ef þörf krefur.
Lögtök hafa verið gerð hér í
Reykjavík fyrir sköttum þeirra,
sem eigi vildu undirrita skulda-
bréf fyrir skattinum.
Víðast utan Reykjavíkur voru
hins vegar engin lögtök gefð,
m. a. í Vestmannaeyjum og er
þar talið, að nokkrar milljónir
af stóreignaskatti Eyjaskegigja
séu endanlega fyrndar.
Fer þá að verða erfitt um inn-
heimtu skattsins í öðrum byggð-
arlögum.
Lofsverður er áhugi Tímans á
verndun stjórnarskrárinnar, og
væri ágætt, að blaðið skýrði lés-
endum sínum einnig frá mála-
ferlum þeim, sem nú eru hafin
út af stjórnskipulegu gildi skatts
bænda til Stofnlánadeildar Land
búnaðarins og væntanlegra mála
ferla út af Bændahallarskattin-
um svo nefnda.
í>að ríkti mikil gleði í hugum
landsmanna, er ný stjórnarskrá
var þeim afhent á Þingvelli 1874.
Enn meiri gleði ríkti, er algert
sjálfstæði fékkst með stofnun
lýðveldis á Þingvelli 1944.
En datt þá nokkrum manni í
hug, að þegnarnir þyrftu að
standa í áratuga málaferlum við
innlent ríkisvald, til þess að hin
langþráða stjórnarskrá, sem bar-
izt var fyrir í tæpar sjö aldir,
yrði haldin.
í næstu viku mun Hæstiréttur
skera úr um það, hvers virði
hún er Þingvallasknain frá 17.
júní 1944.
— Á því mun framtíð landsins
velta.
Reykjavík, 4. febrúar 1964.
í stjórn
Félags Stóreignaskattsgjaldenda
Leifur Sveinsson.
Stefán Aðalsteinsson
Gunnar Bjarnason
Stúdentafundur um
landhúnaðarmál
EINS og kunnugt er, hafa verið
miklar umræður á opinberum
vettvangi um framfaramál land-
búnaðarins. Af því tilefni hefur
Stúdentafélag Reykjavíkur ákveð
ið að efna til umræðufundar um
efnið: „Ástandið í íslenzkum land
búnaði". Frummælendur á fundi
þessum, sem haldinn verður n.k.
laugardag í Lídó, verða Gunnar
Bjarnason, kennari á Hvanneyrt
og Stefán Aðalsteinsson, ráðu-
nautur.
Öllum er heimill aðgangur að
fundi þessum, sem hefst kl. 2 e.h.
BLIIMDHRÍÐ
Amarillo Texas, 4. febr. AP.
BLINDHRÍÐ gekk yfir stór
svæði í Texas og Nýja Mexi-
kó í Bandaríkjunum á þriðju-
dag, og varð a.m.k. þremur
mönnum að bana. Víða sóp-
aðist snjórinn i tveggja metra
skafla og stöðvaði alla um-
ferð. Bændur í nágrenni
Amarillo eru hinir ánægð- 7
ustu, og kalla úrkomuna
„milljón dollara snjóinn". —
Segja þeir snjóinn til mikilla
hagsbóta fyrir hveitiuppsker-
una i vor.
Má telja eins dæmi í sögu
Alþingis, að fyrir það hafi verið
lagt frumvarp, er samið væri á
svo vafasömu/m forsendum og
lög nr. 44/1957.
Þó illa tækist til með hag-
fræðiihlið málsins, fór þó hálfu
verr með lagahliðina, enda eng-
inn löglærður maður í nefnd-
inni.
Frumálagning skattsins varð
136 milljónir, en eftir að Hæsti-
réttur ógilti reglur þær í 1. mgr.
4. gr. laganna, uim skattmat á
hlutabréfum, þar sem þær sam-
rýmdust eigi 67. gr. stjórnar-
skrárinnar, lækkaði skatturinn
niður í 66 milljónir.
Síðian hefur Eimsikipafélag ís-
lands hf. unnið mál fyrir Hæsta-
rétti, þar sem skattur félagsins
er lækkaður um 95 % frá upphaf-
legri álagningu.
Við þann dóm raskaðist allt
hl'Utabréfamat skattyfirvalda, því
fyrri matsreglum var þar öllum
hrundið. Er því engin stóreigna-
skattsskrá til eins og stendur,
sem telja megi lögmætan inn-
heimtugrundvöll, og frekari inn-
heimta hefur því stöðvast.
n.
1 máli því, sem kemur fyrir
Hæstarétt 7. febr. nk.: Tollstjór-
inn í Reykjavík gegn Dánarbúi
Soffíu E. Haraldsdóttur, verður
þeirri spurningu m. a. beint til
Hæstaréttar, með hvaða tekjum
dánarbúið ætti að greiða stór-
eignaskatt þann, sem því er gert
að greiða.
Eignir búsins eru að mestu í
íbúðarhúsnæði og hlutabréifum.
Skv. lögum nr. 30/1952 er bú-
inu óheimilt að leigja húseignir ,
sínar nema á kr. 7—11,00 kr. pr. I
Beðið eftir kjósendum!
Á síðasta ári var komið upp
beinu símasambandi milli
Hvíta hússins og Kreml til þess
að reyna að koma í veg fyrir
óþarfa árekstra. Þetta ættu
flugfélagsmenn og flugmála-
stjórnin líka að athuga. Beint
samband yfir flugvöllinn gæti
e. t. v. komið í veg fyrir hávær
ar blaðadeilur um það, hvort
einhver hefði farið í þorrablót
eða ekki.
Þessi skrif um þorrablót og
sandburð eru hálf kalda-stríðs-
leg, því menn fara ekki í þorra
blót nema einu sinni á ári og
ástæðulaust væri að gera veð-
ur út af því. Hver veit nema
að flugvöllum út um heim sé
lokað á meðan farið er í þorra-
blót? Ekki erum við eftirbátar
útlendra.
Hins vegar fullyrðir flug-
málastjóri, að menn hans
hefðu ekki blótað umræddan
dag og því virðist ástæðulaust
að tengja saman þorrablót og
sandburð. Þetta er hvort sem
er ekki í fyrsta sinn, að fólk
bíður í hrönnum eftir Flugfé-
lagsvélum úti á landi. Það
gera menn allan ársins hring
án tillits til matmálstíma.
En í umrætt sinn ætlaði allt
af göflunum að ganga vegna
þess, að nú voru það þingmenn,
sem biðu. Oft hafa kjósendur
mátt bíða lengi eftir þing-
mönnum, en á Egilsstöðum
biðu þingmenn aðeins nætur-
langt eftir kjósendutn.
Hafsteinn Þorsteinsson, rit-
stjóri símaskrárinn; r sendir
eftirfarandi bréf að gefnu til-
efni:
„í þætti Velvakanda í Morg-
uniblaðinu 31. jan. s.l. birtist
brétf frá Hr. Stefani O. Björns-
syn tollverði, þar sem hann
kvartar yfir þjónustu símans Og
fyrirspurn frá Velvakanda sjálf
um „Hver ber ábyrgð á nýju
símaskránni?“ í þvi sambandi
leyfi ég mér að biðja Velvak-
anda að birta eftirfarandi:
Skömmu eftir að símaskráin
fyrir árið 1964 kom út í októ-
ber s.l. hringdi Stefán O. Björns
son til mín og k\ artaði um, að
nafn hans hefði fallið niður úr
símaskránni og var mjög óá-
nægður, sem vonlegt er. —
Hokikru seinna kom hann að
máli við mig Og fór fram á að
afnotagjald af síma hans yrði
fellt niður, þar til að næsta
símaskrá yfir gefin út. Ég harm
aði þessi mistök en taldi engar
lfkur á að afnotagjald af síma
hans yrði fellt niður vegna for-
dæmis.
Þess skal getið að síðan síma
skráin 1964 var prentuð hafa
390 nýir símnotendur bætzt við,
þeir greiða fullt afnotagjald,
þótt þeir séu -kki í síma-
skránni. Að sjálfsögðu gefa 03
upplýsingar um símamúmer
notenda.
Bæjarsímanum barst bréf frá
lögfræðingi Stefans, dags. 15.
þ.m. mótt. 20. þ.m., bréfinu var
svarað 24. þ.m., svohljóðandi:
„Með tilvísun til bréfs yðar,
dags. 15. þ.m. varðandi mistök,
er orðið hafa við prentun síma-
skrárinnar fyrir árið 1964, að
nafn Stefáns O. Björnssomar,
Hringbraut 112, Reykjavík, hef
ur fallið niður, vill bæjarsím-
inn upplýsa eftirfarandi:
Ritstjórn símaskrárinnar
harmar þessi leiðu mistök, er
urðu við breytingar í þriðju
og seinustu próförk, að nafn
Stefáns G. Björnssoriar er sett
og prentað tvisvar, en nafn
Stefáns O. Björnssonar tekið út
í ógáti. Þessi mistök verða leið-
rétt í væntanlegum viðauka við
símaskrána 1964, sem verður
prentaður á næstunni.
Afslátt eða niðurfellingu á af
notagjaldi er ekki hægt að
veita, enda ber landssiminn
entga ábyrgð á villum, sem
kunna að vera x simaskranni,
samanber XI. kafli E í Gjald-
skrá og reglum fyrir landssím-
ann“.
Að síma Stefáns var lokað 29.
þ.m. stafar af því, að þann dag
var lokað yfir 1000 númeruim
vegna skulda, og mun númer
Stefáns hafa verið á lista inn-
heimtugjaldlkera yfir þau núm
er, sem loka skyldi í janúar.
Símnotendur ættu að athuga
vel að gjalddagi símareikninga
er 1. til 10. hvers mánaðar, þó
er aldrei lokað fyrr en eftir 20.
hvers mánaðar, eftir ítrekaðar
aðvörunarauglýsingar í útvarp
inu. Það er ekki gert með glöðu
geði að - loka símanúmerum,
gert af nauðsyn og aldrei lokað
fyrir lægri upphæð en kr.
100,00.
Varðandi fyrirspum Velvaik-
anda er rétt að benda á, að á
kápu og titilblaði símaskrárinn
ar er prentað, að póst- og síma
málastjómin sé útgefandi og
ber að sjálfsögðu ábyrgð á út-
gáfurvni. Að bera ábyrgð á prent
villum er allt annars eðlis, það
eru margir sem vinna verkið.
Það er mannlegt að skjátiast
en að sjálfsögðu er reynt til hitvs
ítrasta að gera allt rétt. Nýjar
villur koma stundum fram I
seinusu próförk. Þess skal að
lokum getið að í erlendum sima
skrám er tekið fram, að ekki sé
borin ábyrgð á villum, sem
kunna að vera í skránum.
Með þökk fyrir birtinguna.
Hafsteinn Þorsteinsson.*4
Þettasegir Hafsteinn. Það er
sem sagt ljóst, að síminn ber
ábyrgð á því, sem rétt er með
farið í símaskránni, en ekki á
villunum.
ÞURRHLÖÐUR
ERU ENDINGARBEZTAR
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Vesturgötu 3.
Simi 11467.