Morgunblaðið - 26.06.1964, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 26. júní 1964
I JOSEPHINE EDGAR~
Eg fór að velta því fyrir mér,
hvað orðið væri af öllum systur-
kærleikanum, sem verið hafði
með okkur. Hver dagurinn, sem
leið virtist tæra hann æ meira.
Með hverjum deginum fannst
mér hún verða harðari og fjar-
lægjast meir þessi góða systir,
sem hafði borið svo mikla um-
hyggju fyrir mér. Eg lagði hönd
ina á hné hennar og sagði. — Við
skulum ekki vera að rífast, Fía.
Hún andvarpaði eins og gremju
lega og snerti við kinninni á mér.
Við ókum inn í innganginn að
stöðinni, og ég sá Hugh, sem
beið okkar þar, ásamt Wood-
bourne lávarði. Soffía leit á mig
spy rjandi.
— Eg sagði honum, að þetta
þyrfti ekki neinu að breyta, sagði
ég. — Að hann gæti hitt mig,
hvenær sem hann vildi.
Þá varð hún öll eitt bros. —
Kannske hefurðu verið miklu
klókari en þér sjálfri datt í hug,
Rósa litla.
Þennan dag sá ég Brendan aft
ur. Meðan á stóð hlaupinu, sem
hestur lávarðsins tók þátt í, og
meðan allra augu hvíldu á því,
tókst mér að læðast burt, svo að
lítið bar á og komast til girðing
arinnar. Eg vissi, að Brendan
mundi vera að horfa á hlaupið,
en níundi hinsvegar koma þarna
aftur, jafnskjótt sem því væri
lokið.
Eg stóð þarna á nálum, því að
ég var svo áberandi í ljósa kjóln
um mínum og fann óþægilega á
mér augnagotur hestasveinanna.
Fínar dömur komu aldrei inn í
þetta allrahelgasta nema í fylgd
með karlmönnum. Allt í einu
komu Brendan og Vestry og
teymdu-hestinn, sem hafði orðið
þriðji í röðinni. Þeir komu strax
auga á mig.
Blessunin hann Vestry varð að
einu brosi um allt rauða andiitið
og sagði: — Jæja, Rósa litla, þú
hefur ætlað að hitta hana
mömmu? Hann kallaði konuna
sína alltaf mömmu. — Hún kom
ekki með okkur í dag. Sagðisí
vera búin að fá nóg af öllu þessu
umstangi fyrir vikuna. En hú.n
verður fyrir vonbrigðum að haía
misst af þér.
— Brendan sagði aðeins: —
Halló, Rósa!
Eg leit á hann. Með dökka hár
ið og djúpu, bláu augun var hann
alveg eins fallegur og ég mundi
eftir honum. Eg roðnaði og föln
aði á víxl undir augnatilliti hans.
Vestry sagði: — Ef þú vilt
ganga spölkorn með henm Rósu,
Brendan, þá er það allt í lagi,
drengur minn. Við sjáum um klár
ana á meðan, strákurinn og ég.
Hann hikaði sem snöggvast, en
mikið létti mér, þegar hann svar
aði: — Þakka yður fyrir.
Brendan tók mrg undir arminn
og við gengum í áttina frá dóm-
arapöllunum. Við vorum þögul, al
veg eins og við Hugh höfðum
verið, kvöldinu áður, en nú var
það bara ég, sem var með hverja
taug spennta.
— Mér þykir leiðinlegt þetta
með Dan, sagði ég.
— Já, svaraði Brendan hörku-
lega. Þetta var áhætta, sem var
alltaf yfirvofandi . . . en þetta
var vel rekið hús og lögreglan
lét sem hún sæi það ekki. En
einhver hefur viljað losna við
hann úr umferð.
— Þú vinnur enn hjá Vestry?
— Já.
— Eg er fegin því. Soffía sagð
ist skyldu leggja inn gott orð
fyrir þig.
Hann stanzaði og starði á mig
og fallega andlitið .varð ofsareitt
og tortryggið í senn. — Hvaff?
— Hún sagðist skyldu leggja
gott orð inn fyrir þig.
— Jæja, svo að við Dan get-
um þá báðir þakkað henni nú-
verandi stöðu okkar? Það var
svei mér betra en ekki! Komstu
til að fræða mig á þessu, eða
hvað?
— Eg kom af því að ég hélt ég
mundi s>á þig . . . svaraði ég
hikandi. .
— Til hvers það?
— Ja . . . ég . . . Eg stóð
þarna eins og illa gerður hlut-
ur, en svo æpti ég upp eins og
heimskur krakki: — Ja, þú kysst
ir mig. Þarna forðum ú.ti á sand
hólunum. Eg hélt, að þú meintir
eitthvað með því.
Eg beið og roðnaði óskaplega,
en þorði ekki að líta upp, og
nú var öll veraldamennskan mín
að engu orðin.
Hann rétti út hönd og lyfti und
ir hökuna á mér, svo að ég horfði
beint framan í hann. — Og hafði
það nokkra þýðingu fyrir þig,
Rósa mín?
— Já, æpti ég. Eg varð að
vera vond til þess að fara ekki að
gráta. Þú veizt, að það hafði
það . . . þú þekkir konur og ást
og lífið, en ég veit ekki neitt.
Ekki enn. Eg hélt, að þú gætir
verið farinn til Ástralíu, án þess
að láta mig vita . . . og það gat
ég ekki þolað . . .
— Nú, en hvað þá um þennan
fína hr. Travers? sagði hann. —
Eg heyri, að það sé afgert mál,
að Woodbourne ætli að fá fjöl-
skylduna til að viðurkenna þig
— Soffíu vegna — og að þú eigir
að verða eins og 4r°ttning yfir
okkur öllum þegar þar að kem-
ur. Og mér fannst ekki ég vera
maðurinn til að standa í vegi fyr
ir ráðagerðunum hennar Soffíu,
Og þær virtust ætla að hafa sinn
gang, svo að um munaði.
— Hann bað mín og ég hrygg-
braut hann, sagði ég. — Og Soff
ía sagði, að mikill asni gæti ég
verið.
Hönd hans féll niður á öxljna
á mér og hertist um kjólinn
minn, er hann dró mig að sér.
Snöggvast hélt ég, að hann aetl
aði að fara að kyssa mig þarna,
framan í öllu fólkinu, og stóð
kyrr, eins og elckert væri um að
vera og langaði meira að segja
til, að hann gerði það. -
— Já víst ertu bjáni, sagði
hann hóglega. — Indælasti og sæt
asti litli bjáninn, sem til er í
heiminum. Eg skal bölva mér
upp á, að það er eitthvert írskt
blóð einhversstaðar í þér, Rósa
— þú ert svoddan þverhaus!
Hönd hans rann niður af öxl-
inni á mér og greip mína hönd,
og ég var altekin sælu.
Allt í einu var eins og hann
stirðnaði allur upp og ég sá, að
hann var að horfa yfir öxlina á
mér á einhvern lengra burtu.
Eg leit upp og sá stífbeinan, her
mannlegan mann, í dökkum föt
um og með harðan hatt, sem líkt
ist alls ekki neinum veðhlaupa-
gesti, en horfði á okkur. Hann
gaf Brendan bendingu og hann
sleppti höndinni á mér og gekk
til hans. Þeir töluðu saman and
artak, en þá kom Brendan aftur
til mín og ég sá strax á honum
að eitthvað var að.
Hann sagði: — Farðu til henn
ar Soffíu, Rósa. Segðu henni, að
Dan hafi brotizt út új fangelsinu
og að hun og Woodbourne ættu
að gæta sín. Þetta er leynilög-
reglumaður — og þeir hafa misst
af slóð Dans hérna í mannþröng
inni. Eg ætla að fara og finna
hann. Hver veit nema hann vilji
hlusta á mig. En segðu henni, í
guðs bænum, að fara varlega.
Hann virtist alveg hafa gleymt
mér fyrir hættunni, sem Soffía
var í. Svo fór hann frá mér og
hvarf strax í mannþröngina. Eg
reyndi að stöðva reiðitárin, ea
svo flýtti ég mér yfir völlinn til
Woodbournes og fylgdarliða
hans.
Allir voru í þann veginn a8
fara og ég komst aldrei nógu
nærri Soffíu til þess aff færa
henni skilaboðin. Lávarðurina
var utan í henni, alla leiðina
heim. Hún var kát og þarna var
mikið hlegið. Hún hafði unniff
talsverða fjárupphæð og þaff
vakti mikJa kæti, vegna þess aff
hún hafði unnið það með því aff
fara ekki að kunnáttumannsráff
um Woodbournes — aðeins til aff
stríða honum — og svo veðjað á
vonlausa hesta, sem síðan höfðu
allir unnið.
Enginn tók verulega eftir mér.
Soffía reyndi til að gera mig þátt
takandi í þessari almennu kæti,
105
BYLTINGIN í RÚSSLANDI 1917
ALAN MOOREHEAD
Skrítið atvik — en þó eitt af
mörgum — gerðist á vígstöðvum
fimmta hersins rússneska, undir
miðjan maímánuð. Fjórir þýzkir
borgarar komu undir friðarfána,
og Dragomirov hershöfðingi
spurði þá á rússnesku. Þjóðverj-
arnir sögðust koma frá yfirher-
stjórninni og vildu ræða friðar-
samninga. Að öðru leyti voru
þeir eitthvað reikandi, hvað er-
indi þeirra snerti — virtust hafa
meiri áhuga á að fá upplýsingar
en gefa — og það var ekki
fyrr en 4. júlí, að komið var fcæt
ur að efninu. Þann dag var loft-
skeyti, sem sagt var koma frá
þýzka yfirhershöfðingjanum á
austurvígstöðvunum, tekið upp
í Rússlandi. Þar bauð hann taf
arlaust vopnahlé.
Svona tilraunir mættu mikilJi
andstöðu í Petrograd, og yfirleitt
var það engin furða. Rússland
var enn ekki reiðubúið til að gef
ingur hjá Þjóðverjum að halda,
að ef Miljukob væri settur frá
völdum, rríundi mótstaða Rússa
þegar linast. Með stofnun nýju
samsteypustjórnarinnar, tóku
margir hinna ábyrgari sósíalista
foringja að sannfærast um, að nú
ættu þeir loksins einhvern veru-
legan þátt í stjórnmálastefnu
Rússlands. Nú væru þeir ekki
lengur að berjast fyrir auðmenn
ina og jarðeigendurna, heldur
ekki fyrir erlenda bandamenn,
heldur ekki fyrir neinu fjarlægu
markmiði sem Konstantínópel
var — þeir væru að berjast fyrir
sjálfa sig og byltinguna. Þeir
viidu gjarna frið, en ekki ef hann
kostaði hrun byltingarinnar.
Um miðjan júní var þessi mót-
stöðu andi orðinn qfiugur. Njósn
arinn Kolyshko var fangelsaður
fyrir njósnir. Starfsemi Grimms
var samþykkt að vera andbylt-
ingarkennd og hann var tekinn
ast upp. Það var alger misskiln fastur og endursendur til Sviss.
Foringjum á vígstöðvunum var
bannað að eiga viðræður við ó-
vinina, og Bandamenn brugðu
fæti fyrir þýzku fyrirætlunina
um sósíalista þing í Stokkhólmi.
En mest var breytingin áber-
andi innan sósíalistahreyfingar-
innar sjálfrar. Síðara hluta maí
mánaðar og allan júní var heil
runa funda haldin í Petrograd,
fundir mensjevíka óg sósíalbylt
ingarmanna, bænda og járnbraut
armann, iðnfélaga og samvinnu-
félaga, og umræðurnar á öllum
þessum fundum leiddu í ljós vax
andi hug á að taka óvægari af-
stöðu til Þýzkalands.
Hinn 13. maí skoraði Ex-Com
í Petrograd á hermennina að berj
ast áfram, úr því að ekki væri
lengur verið að „berjast fyrir
keisarann, Protopopov, Rasputin
eða auðkýfingana, heldur fyrir
frelsi Rússlands, fyrir bylting-
una“. Og 7. júní samþykkti
bændafundur í Petrograd yfir-
lýsingu um, að gera engan sér-
frið, en herinn skyldi berjast á-
fram og undir betri stjórn en
hingað til. Tveim dögum síðar
gaf Petrograd-sovétið út yfirlýs-
ingu þar sem hafnað var friðar-
tilboðinu, sem yfirhershöfðingi
Þjóðverja hafði sent með loft-
skeyti, og sjóliðarnir í Kronstadt
fengust loks til að viðurkenna
vald bráðabirgðastjórnarinnar,
Og 16. júní, þegar fyrsta Alrúss-
neska Sovétþingið kom saman í
Petrograd undir forsæti Chkeidza
samþykktu þingmenn (248 men
sjevíkar, 285 sósíalbyltingarmenn
og 105 bolsjevíkar) nýja sókn
gegn Þýzkalandi og Austurríki.
Vitanlega greiddu bolsjevíkarnir
atkvæði gegn tillögunni, en þeir
voru æptir niður og einkum varff
KALLI KÚREKI
-Æ-
*

Teiknari; FRED HARMAN
r — Svo miðið þér gegnum sigtið —
til dæmis á flöskuna þama við trjá-
rótina...
— Hvers vegna hleypir hann ekki
af, prófessorsbjáninn? Ef hann er
svona lengi að miða, skýt ég hann
niður eins og önd á tjörn þegar 'úð
útkljáum okkar máL
— Svo haldið þér niðri í yður and-
anura og taikið í gikkinn — ekki
kippa!
Raufarhöfn
UMBOBSMAÐUR Morgun-
blaffsins á Raufarhöfn er
Snæbjörn Einarsson og hef-
ur hann meff höndum þjón-
ustu viff fasta-kaupendur
Morgunblaðsins í kauptún-
inu. Aðkomumönnum skal á
þaff bent aff blaðið er selt
í lausasölu í tveim helztu
söluturnunum.
Vopnafjörður
Á Vopnafirði er Gunnar
Jónsson, umboðsmaður
Morgunblaðsins og í verzlun
hans er blaðið einnig selt í
lausasölu.