Morgunblaðið - 27.06.1964, Blaðsíða 12

12
MOkGU M BLAQiO
Laugardagur 27. júni 1964

Útgefandi:
Kramk væmdas t j óri:
Ritstjórar:
Auglýsingar:
Útbreiðslus tj óri:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Askriftargjald kr. 90.00
1 lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Sverrir Þórðarson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
ISLENDINGAR
FREMSTIR
1 fiskimálaráðstefnunni
flutti Jakob Jakobsson
fróðlegt og skemmtilegt er-
indi um sögu tæknibyltingar-
inhar í síldveiðum íslendinga
og birti Morgunblaðið erindi
hans í gær. Jakob Jakobsson
segir m.a.:
„Enda þótt ekki hafi verið
framleidd nein asdic-tæki á
íslandi, er engum blöðum um
það að fletta, að íslenzkir fiski
menn nota þetta innflutta
tæki meira en nokkur önnur
þjóð í heiminum. Þess er
einnig rétt að geta, að þéir
hafa sl. tvö ár veitt hverjum
þeim námfúsa áhugamanni,
hvaðan sem hann kom að úr
heiminum, kennslu í stakri
verksnilli sinni og þannig
lagt sinn skerf til velmegun-
ar fjölmargra stéttarbræðra
sinna í öðrum löndum“.
Síðar segir:
„íslenzkir nótaframleiðend-
ur eiga hrós skilið fyrir það,
hversu fljótt þeir hafa aðlag-
að næturnar hinni nýju asdic-
kraftablakkartækni með því
að gera þær dýpri, sterkari og
síðast en ekki sízt með því að
búa þær út á nýjan hátt, sem
er betur til þessara veiða fall-
in, en nokkur önnur tegund
nóta, Hin íslenzka gerð snurpu
nóta er notuð víða í Noregi
og í ár hefur þegar verið flutt
út ein heil snurpunót til
Bandaríkjanna, heimkynna
nútíma snurpunótarinnar.
Teikningum og lýsingum á
gerð snurpunótanna íslenzku
er nú dreift um allan heim á
vegum fiskveiðatækjadeildar
FAO“.
íslenzkir fiskimenn eru
hinir afkastamestu í heimi,
og byggist það ekki einungis
á aflasæld hér við land, held-
ur jafnframt og öllu fremur
á dugnaði þeirra og útsjónar-
semi. í notkun erlendra tækja,
eins og kraftblakkar og asdic-
tækjanna, eru íslendingar nú
komnir lengst allra fiskiveiði-
þjóða og sjálfir hafa þeir þró-
að heppilegustu nætur til að
stunda þessar veiðar.
Vissulega er það mikilsvert,
að með hagnýtingu hinnar
nýju tækni hefur tekizt að
stórauka aflann hér við land
og bæta þar með kjör sjó-
manna, útgerðar og þjóðar-
heildarinnar. En hitt er einn-
ig gleðilegt, að íslendingar
skuli hafa getað miðlað öðr-
um af þekkingu sinni og
reynslu við stórvirkar fisk-
veiðar.
Hinu er ekki að leyna, að
nokkurn ugg setur að ýmsum
um það, að hin stórvirku
veiðitæki kunni að leiða til
þess að gengið verði á fiski-
stofnana. Ef hundruð eða þús
undir erlendra síldveiðiskipa
sækja á djúpmiðin undan
Norður- og Austurlandi á
næstu árum með fullkomn-
ustu tæki, virðist slíkur ótti
ekki ástæðulaus.
í niðurlagi erindis síns seg-
ir Jakob Jakobsson: .
„Sú tækniþróun, sem vís-
indamenn og veiðimenn hafa
að nokkru leyti skapað sjálfir
og að nokkru leyti tileinkað
sér að erlendum fyrirmynd-
um, hefur þannig gert íslend-
ingum kleift að stunda síld-
veiðar allt árið, og það er
kannski hin Jiána samvinna
og gagnkvæmi skilningur
þessara tveggja aðila, sem
mestan þátt hefur átt í hinni
öru þróun íslenzks síldariðn-
aðar á síðari árum. En því má
ekki gleyma, að íslenzku síld-
veiðarnar eru enn sem fyrr
undir ýmsu komnar, svo sem
breytilegu veðurfari, stærð
stofnanna, breytilegu háttar-
lagi síldartorfanna og síðast
en ekki sízt átuskilyrðum.
Ennþá höfum við engin tök
að ráða við neitt af þessu, sem
þó sker oft úr um, hvort við
höfum erindi sem erfiði, en
það er samt sem áður rétt að
undirstrika það, að við erum
betur undir það búnir nú en
nokkru sinni fyrr að horfast í
augu við erfiðleika á borð við
þessa og snúast gegn þeim“.
Víst er það því miður rétt,
að fiskveiðar eru aldrei öru'gg
ar, og einmitt af þeim sökum
hljótum við íslendingar nú að
leggja ríka áherzlu á aðrar
framleiðslugreinar, þrátt fyr-
ir hinar miklu tækniframfar-
ir í fiskveiðum.
ÁNÆGJULEG
LAUSN
jPins og menn vita var
fundin heilbrigð lausn
á lánamálum húsbyggjenda í
sambandi við samninga um
kjaramálin. Er þar fyrst og
fremst um að ræða nýjan og
verulegan tekjustofn, þar sem
launaskatturinn er.
Hér er í rauninni farið inn
á svipaðar leiðir varðandi út-
vegun lánsfjár til húsbygg-
inga eins og gert hefur verið
til að styrkja lánasjóði aí-
vinnuveganna, sjávarútvegs,
landbúnaðar og iðnaðar.
Allir ættu að geta glaðzt
yfir þessari lausn, þótt það sé

UTAN ÚR HEIMI
Krúsjeff og landbúnaður
BLÖÐI'N herma, að Krúsjeff
hafi látið svo um mælt við
sænska blaðamenn á fimmtu-
daginn var: „Ég hef bæði séð
danskan og sænskan landbún-
að, og báðar þjóðir eru komn-
ar langt á þessu sviði, en
landbúnaðurinn í minu landi
og í Eystrasaltslöndunum er
kominn enn lengra, en þar
eru stærri bú og meiri véla-
notkun“.
Því miður mun þetta vara
óskhyggja hins mikla manns.
Hann gaf að vísu út skipun
um það í desember sl., að nú
skyldi landbúnaður í Eystra-
saltsríkjunum vera efldur
svo, að þau lönd færi fram úr
Norðurlöndum á því sviði, og
sérstaklega að þau færu fram
úr land’búnaði í Svíþjóð. Það
er eins og honum finnist að
hann þurfi ekki annað en
tala „og þá verði það“. En
efir því sem segir í eistneska
blaðinu „Rahva Háál“ um
miðjan febrúar sl., þá urðu
þarna nokkur ljón á veginum.
Blaðið segir að í janúarmán
uði hafi verið haldin ráðstefna
í Moskvu til þess að ræða um
hvernig hægt væri að hrinda
þessum fyrirmælum Krúsjeffs
í framkvæmd. Þar var fram-
leiðslumálaráðherra Eistlands.
Hann heifir Tönurist og hann
komst þá m. a. svo að orði:
„Vér getum ekki náð Norður-
löndum í jarðrækt, vegna
þess ag okkur er fenginn
helmingi minni áburður en
sænskir og finnskir bændur
nota. Áburðarskorturinn er
svo mikill, að við höfum eng-
an áburð á kornakrana. Og
vegna þess að stöðugt fækkar-
þeim, sem vilja vinna að land
búnaði, þurfum við framar
öllu meiri vélakost við land-
búnaðarstörf“. Hann skoraði
á forráðamennina í Movkvu
að senda miklu fleiri land-
búnaðarvélar til Eistlands og
varahluti í þær, en þó fyrst
og fremst að senda betri vélar
en áður. .
Ritari eistneska kommún.
istaflokksins Kábin, tók undir
þetta. Og hann sagði að þeir
þyrftu ag fá sérstakar vélar
til þess að brjóta að nýju þau
lönd sem nú væru komin í
órækt, gamla akra sem nú
væru orðnir kjarri vaxnir.
Hann gat þess að sanskur
bóndi hefði verið fenginn til
þess að skoða samyrkjubúin
í Eistlandi, og hann hefði /
sagt. að þeir yrðu að nota
miklu meiri á’burð, því
að öðrum kosti væri ómögu-
legt að auka framleiðsluna.
Ráðamenn búanna tóku vel
undir þetta, enda þótt þeir
vissu vel, að enginn áburður
var til.
Þá gat Kábih þess, að á ár-
unum 1940—1963 hefði fólki
í Eistlandi fjölgað um 18%,
en á sama tíma hefði fækkað
um helming þeim, sem vinna
að landbúnaði. Fólkið flykkt-
ist í borgirnar Oig árið 1963
'hefði íbúum Tallins fjölgað
um allt ag 25 þúsundir. Þessi
er ástæðan til verkafólkseklu
í sveitum.
Á miðstjórnarfundi eistn-
eska kommúnistaflokksins var
um það rætt hvernig ætti að
verða við kröfum Krúsjeffs.
Þar kom það fram að þriðj-
ungur samyrkjubúa í landinu,
hefðu hvergi nærri getað skil-
að þeim afrakstri sem heimt-
aður var árið sem leið, og
ríkið hefði orðið að greiða
tjónið af rekstri þeirra. Úr
þessu þyrfti fyrst og fremst
að bæta. Svo þyrfti fleiri jarð-
yrkjuvélar, meiri áiburð, mörg
um sinnum fleiri viðgerða-
stöðvar fyrir landbúnaðarvél-
ar, og mörgum sinnum fleiri
menn, sem kynnu að fara með
vélar.
Svo var talað um hvað fyrst
þyrfti að gera, og ályktanirnar
hafa sinn sérstæða kommún-
istíska svjp: — Það þarf að
taka með valdi þá jarðyrkju-
menn, sem flúið hafa til borg
anna, og láta þá vinna á sam-
yrkjubúunum. Það þarf að fá
betri ráðsmenn og verkstjóra
fyrir samyrkjubúin og sjá
um að þeir svíkist ekki um.
Það þarf að innræta samyrkju
bændum áhuga á starfi
sínu og sameiginlegri heill.
Ferð Títós til Varsjár
talin mikilvæg
Versjá, 25. júní (NTB).
f DAG ræddust þeir við í Varsjá,
Josip Tító, for.nti Júgóslavíu,
og Wladyslav Gomulka, leiðtogi
pólskra kommúnista. Heimildir
herma, að þeir hafi fyrst og
fremst rætt ágreininginn innan
heimskommúnismans.
Tító kom til Varsjár í morgun
í viku opinbera heimsókn. Ferð
hans til Póllands hefur vakið
mikla athygli og talið er, að hún
auðvitað fyrst og fremst gleði
efni stjórnarflokkanna, sem
ábyrgð bera á stjórnarfarinu,
að lausn skyldi nú fást á
þessu mikla vandamáli, því
að verðbólguþróun undan-
farna áratugi hefur hvað eft-
ir annað kollvarpað grund-
velli, sem reynt hefur verið
að leggja að varanlegri lausn
húsnæðisvandamálsins.
Það er þess vegna fráleitt
að halda því fram, að ríkis-
stjórnin hafi verið knúin til
þessarar lausnar, ekkert gat
fremur verið henni í hag og
landslýð öllum en finna slíka
lausn. Hún er líka í samræmi
við stefnu stjórnarinnar varð-
andi útvegun lánsf jár til ann-
arra framkvæmda, og gjarn-
an mega menn minnast þess,
hvernig Framsóknarflokkur-
inn brást við, þegar svipuð
leið var farin til þess að
tryggja lánasjóðum landbún-
aðarins fjármagn.
TOGARAR VORU
í NESKAUPSTAÐ
17' ommúnistar eru öðru
. * hverju að fjargviðrast
yfir því, að bæjarútgerðir
skuli ekki halda áfram full-
um rekstri togaraflota síns,
þótt milljónatap sé á honum.
í því sambandi er ekki úr
vegi að rifja það upp, að tog-
arar voru á sínum tíma gerð-
ir út á ábyrgð kommúnista
frá Neskaupstað.
Nú eru sem kunnugt er eng
ir togarar gerðir út frá þeim
bæ, sem kommúnistar ráða,
og ekki hefur heyrzt, að komm
únistamálgagnið telji stjórn-
leysi ráðamanna í Neskaup-
stað um að kenna eða illgirni
þeirra, heldur halda þeir því
fram, að þar séu góðir stjórn-
endur og einmitt af þeim sök-
um hafi þeir selt togarana.
sé mjög mikilvæg, fyrst og
fremst með tilliti til þess hvort
efnt verði í haust tii ráðstefnu
allra kommúnistaflokka heims.
Sem kunnugt er, hefur Krú-
sjeff, forsætisráðherra Sovét-
ríkjanna, lagt til að slík ráð-
stefna verði haldin til þess að
ræða ágreininginn milli sovézkra
og kínverskra kommúnista. Bæði
Tító, Júgóslavíuforseti, og Fal-
miro Togliatti, leiðtogi ítalskra
kommúnista, hafa lýst sig and-
víga því að ráðstefnan verði
haldin. Fyrst eftir að tillaga Krú
sjeffs var lögð fram virtust Pól-
verjar fremur mótfallnir henni,
en á flokksþingi kommúnista-
flokks landsins fyrir skömmu,
var samþykkt lík tillaga, en lögð
áherzla á að ráðstefnuna yrði
að undirbúa mjög nákvæmlega
til þesá að tryggja að árangur
næðist. Áður höfðu pólskir
kommúnistaleiðtogar reynt að
hvetja sovézka og kínverska
flokksbræður sína til að ræða
ágreininginn sín á milli í kyrr-
þey.
Ferð Títós til Póllands þykir
ekki sízt athyglisverð vegna
þess, að fyrir nokkrum vikum
ræddi hann við Krúsjeff í Len-
ingrad og fáum dögum áður en
hann lagði af stað til Varsjár
sat hann fund með Gheorghe
Gherghiu Dej, forseta Rú.meníu.
• FJÁRVEITING TIL LAND
VARNA MINNKI UM
10—15%.
Genf, 25. júní (NTB).
Á fundi afvopnunarráðstefn
unnar í Genf í dag lögðu
Sovétríkin til, að öll ríki sam
þykktu að draga úr fjárveit-
ingu til landvarna um 10—
15%.