Morgunblaðið - 30.06.1964, Blaðsíða 8

MORCUNBLADIÐ
*
Þriðjudagur 30. júní 1964 j
lllllllimiMilllllKIMIIIIIIIIIIItllllllllllllliillllllillilllllllllHlllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllUiillllllillllllll
Nokkrir J>átttakenda hlýða á ræðu menntamálaráðherra við setningarathöfnina í hátið'a-
salnum. Lengst til vinstri eru færeysku hjónin, Edith og Jákup í Jákupsstóvu.
Norræni lýðháskólinn á íslandi
tekur til starfa
NORRÆNI lýðháskólinn á Is-
tandi var settur með viðhöfn
í hátiðasai Háskólans á sunnu
dagskvöid. Viðstaddir voru
allir þátttakendur, 64 talsins,
frá flestum Norðurlöndunum,
og fyrirlesarar þeir sem erindi
flytja á vegum skólans.
Athöfnin hófst með því að
lesið var ávarp forseta fslands,
herra Ásgeirs Ásgeirssonar, en
í þvi segir forsetinn m.a.:
„Mér virðist námsskrá skól-
ans, fyrirlesarar og skólatim-
inn allt miða að þvi að þátt-
takendum verði dvölin sem
árangursríkust.
Fjögurra vikna dvöl á ís-
landi og kynnisferðir um land
ið munu vissulega verða þeim
er þessa njóta dýrmætt vega-
nesti um ókomna framtið".
Menntamálaráðherra, Gylfi
>. Gíslason, bauð þátttakend-
ur velkomna og lýsti norræna
lýðháskólann settan. Ennfrem
ur töluðu Chr. Bönding, sem
var aðalhvatamaðurinn að
því að skóli þessi kæmist á
laggirnar og skipulagði starf
hans, og Arne Hyldkrog, sem
er skólastjóri norræna lýð-
háskólans. Á eftir skemmtu
menn sér við söng og tónlist.
Bjarni Benediktsson, for-
sætisráðherra, sendi skólan-
um kveðju sína, og var hún
lesin upp við setningarathöfn-
ina á sunnudagskvöld. Forsæt
isráðherra sagði:
„Ég býð forráðamöenn og
þátttakendur í norræna lýðhá
skólanum hjartanlega vel-
komna til íslands. íslending-
um er það jafnan mikið gleði-
efni er norrænir frændur
sækja landið heim og þeir
fagna sérhverri viðleitni er
miðar að því að auka kynni
og samvinnu bræðraþjóðanna.
Mér er það sérstök ánægja,
að sjá hversu margir kennarar
eru meðal þátttakenda, vegná
þess hve starf þeirra veitir
þeim mikil áhrif.
Það er einlæg ósk mín, að
dvöl ykkar hér verði ykkur
til gagns og gleði og að hún
megi efla norræn menningar-
tengsl“.
Á mánudasimorgun voru
menn uppi fyrir allar aidir
þrátt fyrir gleðskap á sunnu-
dagskvöldið og klukkan 8,30
var haldið niður tröppurnar
í Sjómannaskólanum ofan af
efstu hæð, sem hýsir Lýð-
háskólanema meðan skólinn
stendur, niður í kennslustof-
una á fyrstu hæð. Þá flutti
próf. Einar ól. Sveinsson
fyrsta erindið á vegum skól-
ans og talaði um íslendinga-
sögurnar. Þá talaði Vilhjálm-
ur Þ. Gíslason, útvarpsstjóri,
um íslenzka menningu og
menningarviðhorf og loks
sýndi Gunnar Bjarnason þátt-
takendum Vélskólann.
Eftir hádegi fóru þátttakend
ur í heimsókn í frystihúsið ís-
björninn og dvaldist flestum
í bænum þrátt fyrir hellirign
ingu, enda ekkert sérstakt á-
kveðið fyrir kvöldið. „Menn
eru þreyttir svona eftir
fyrsta daginn“, sagði Bönding.
„Ég finn þetta alltaf þegar
ég kem hingað frá Danmörku,
hvort sem það nú er loftinu
eða birtunni um að kenna“.
í dag, þriðjudag, verður aft
ur tekið til óspilltra málanni
og þá tala Bjarni Benedikts-
son, forsætisráðherra og Krist
ján Eldjárn, fortjóri þjóð-
minjasafnsins, sem heimsótt
verður síðdegis.
Norræni lýðháskólinn á Is-
landi stendur til 24. júlí og
upptalning á öllu því sem
fram fer á vegum skóians fyll
ir 5 Ví vélritaða blaðsíðu. Þátt
takendur hlýða á fyrirlestra
fjölda mætra manna, heim-
sækja ýmsar stofnanir og fé-
lagssamtök, taka þátt í um-
ræðufundum um allt milli him
ins og jarðar og fara í margar
kynnisferðir út um land. Sé
gluggað í dagskrá skólans virð
ist nokkuð jafnt skipt milii
vísinda og lista, nútíma efnis
og sögulegs. Þátttakendur
fræðast um menntamál, jarð-
fræði og togaraútgerð, um iðn
aðarmál, íslendingasögur,
skáldskap ög jökla, stjórnmál,
ferðamál, listir, orkumál og
leiklist, landbúnað og bók-
menntir, verzlun, ljóðlist, spíri
tisma og Keflavíkurflugvöll og
er hér þó hvergi nærri upp-
talið. Farið verður í kynnis-
ferðir til Akureyrar, Egils-
staða, til Gullfoss og Geysis,
til Skálholts og sumir fara
til Grænlands líka.
Lýðháskólanemarnir sem
nú eru staddir hér eru lang-
flestir frá Danmörku, enda
skólinn mest kynntur þar í
ræðu og riti, en þó eru 6 þátt-
takendur frá Svíþjóð, 4 frá
Noregi, færeysk hjón, einn
Grænlands-Dani og einn
Ameríku-Dani.
Við náðum tali af nokkrum
þátttakendanna yfir kvöld-
kaffnu í gær og spurðum und
an og ofan af því hvernig
stæði á komu þeirra hingað
og hvað þeim fyndist um
landið, fólkið, skólann og
svona yfirleitt hvað þau hefðu
að segja.
Þrjár sænskar stúlkur urðu
fyrstar fyrir okkar, Ingrid
Hansson og Barbro Abrahams
son frá Váxjö og Anita Már-
tensson frá Karlsstad. Þær
eru allar kennslukonur við
barnaskóla, kenna í 10—
13 ára bekkjum, „allt nema
smíði“ sögðu þær og hlógu.
Stöllurnar sögðust hafa kom-
ið hingað meðfram af því hve
ísland vær þrátt fyri allt
óvenjulegt land að 'fara til.
Auk þess væri það alltaf gott
og gagnlegt fyrir kennara að
ferðast og sjá sig um í heim-
inum. „Bækurnar sem við
lásum okkur til í um ísland
í eru ekki ýkja gamlar, svona
frá 1960“ sögðu þær, „en það
er samt ótal margt sem ber
í milli. í einni bókinni stóð
t. d. að þeir sem færu flug-
leiðis til Reykjavíkur lentu á
Keflavíkurflugvelli — og svo
lentum við bara hér í miðj-
um bænum!“
Norska stúlkan á þjóðbún-
ingnum á annarri hópmynd-
inni er skólastjóri frá Eiger-
sund í Rogalandsfylki,
skammt frá Stavanger og heit
ir Vera Lilienstam. Þar veitir
hún forstöðu barnaskóla sem
í ganga um 4000 börn auk
barna úr öðrum skólum sem
þar njóta kennslu í ýmsum
sérgreinum. Við skólann
starfa 15—16 kennarar. „ís-
land var eitt af því sem mig
langaði mest til að sjá — en
lengi vel var eins og ekki yrði
af því. Mér leizt ekki á lofts-
lagið, einhvernveginn langar
mann ekki þangað í sumar-
leyfinu sem sagt er að sé
alltaf þoka og rigning. En svo
upp úr því komst skriður á %
íslandsferðina hjá mér Ég =
hef lesið allt mögulegt um =
ísland, svo það er fátt sem ||
kemur mér á óvart svona við =
fyrstu sýn. Annars datt mér =
nú í hug þegar ég skrúfaði frá =
heitavatnskrananum að það =
væri hægt að gera hér allra =
þokkalegasta hitabeltislofts- =
loftslag, með allri þessari s
vætu og svo jarðhitanum!“
Við eitt borðið sátu fimm =
ungar stúlkur með svuntur, §§
sem stukku á fætur alltaf =
öðru hvoru til að bæta kök- =
um á diska eða hella uppá §§
mera kaffi. Þetta erú „eldhús- =
stúlkurnar“ á skólanum, 17, M
18 og 19 ára stúlkur frá Dan- =
mörku, sem hingað eru komn =
ar með 100 krónur danskar í =
vasapeninga og ókeypis ferð- =
ir til þess að þvo upp og taka =
til í herbergjunum. „Og það M
er nú meira verkið“ sagði j§
Karen Margrethe frá Tarm á §§
Vestur-Jótlandi en vinkona 1
henn Randi dró heldur úr og =
sagði að þær hefðu bara alls j§
ekki gert sér grein fyrir þessu 1
og það vær ekkert að marka h
þetta svona fyrstu dagana. §§
Þær Randi og Karen Marg- =
rethe urðu stúdentar í vor og 3
vonast eftir að sjá sem allra §§
mest af íslandi áður en lýkur |§
— þrátt fyrir uppþvottinn 3
Frá Skjern koma stöllurnar =
Anne-Grethe sem ætlar að =
verða kennslukona og Kir- s
sten, sem lærir tl fóstru. Síð- =
ust fimmmenninganna er M
Inge, frá Holstebro, sem verð- =
ur stúdent næsta vor „ef allt §i
gengur vel“. Það fór ekki =
framhjá stúlkunum. En þetta |§
sumarið ætla þær stöllurnar 3
að reyna að ferðast eitthvað 3
um ísland og kynnast fólki. S
„Svo hlustum.við líka á fyrir 2
lestrana eftir því sem tími §§
gefst til“ sagði Inge. „Þetta 1
verður miklu skemmtilegra =
þegar við erum orðnar dug- -
legri við húsverkin". Mér varð §
allt í einu litið á bollana sem 2
við vorum að drekka úr. Það =
fór ekki fram hjá stöllunum 3
og þær skelltu upp úr. „Jú, §
víst eru þeir skörðóttir, sagði g
Anne-Grete, „en það ekki okk §
ur að kenna.Ég hef bara brot- 1
ið einn disk . , 1
for eg til Svalbarða í fyrra og
Séð yfir hluta af hátíðasal Háskólans við setningarathöfnina á sunnudagskvöld. Fremst á
myndinni er Próf. Ármann Snævarr, háskólarektor, fremst til hægri eru forráðamenn
norræn lýðháskólans, Ch. Bönding og Arne Hyldkrog.
........................................................................................................................................................................................................111111111111111....................................1111111111111......................................................................................111111111...........
Þingeyskur sæfari
andast af slysförum
HINN 26. júní s.l. andáðist í
San Francisco Baldur Benedikts-
son frá Grenjaðarstað í S-Þing-
eyjarsýslu, 73. ára að aldri. Bald-
ur hafði lent í bílslysi þar í borg
hinn 26. febrúar og legið meðvit-
undarlaus á sjúkrahúsi síðan.
Baldur var fæddur 7. júní 1891
og ólst upp í foreldrahúsum á
Grenjaðarstað til 1907, vann m.a.
með bræðrum sínum Þófði, Jóni,
Sveinbirni að vegalagningu í
Aðaldal 1904-7 undir verkstjórn
Páls J. Árdals skáldsí Baldur fór
1911 til Canada og kom aítur 1915
til Húsavíkur en fór utan á ný
1917. Hann sigldi víða um heim
sem sjómaður næstu 10 ár en var
sendur úr landi í Bandaríkjunum
1926 sem innflytjandi án pappíra.
Var hann settur um borð í franskt
skip í New York og var heilt ár
á leiðinni til Frakklands, því
skipið sigldi suður með Afríku-
Baldur Benediktssou
strönd og yfir til Afríku og það-
an norður til Frakklands. Hann
kom svo heim til íslands vorið
1927. Síðan fór hann utan á ný og
hefir stundað sjómennsku á
bandariskum skipum og komið
alltaf af og til heim til íslands.
Fyrir um 10 árum komst hann á
eftirlaun vestra. Baldur heitinn
bjó ýmist í Californíu, New-York
eða hér heima. Baldur var alla
æfi ókvæntur. Hann þótti maður
skemmtinn og hvers manns hug-
ljúfi og vildi allra götu greiða er
til hans leituðu vestra.
Bezt að auglýsa
í Morgunblaðmu
- íþróttir
Framhald af bls.2 6.
mai’kvörður Fram að yfirgefa
völlinn vegna meiðsla.
Framlegnt var um 15 mín á
mark og er 14 mín voru af þeim
tima skoraði Þorgeir af /löngu
færi 2:1 fyrir Fram. Þetta var
mjög óvænt og vörn KR hefir
vafalaust hindrað það að Gísli
sæi knöttinn. — í síðari hluta
framlengingarinnar börðust KR-
ingar við að skora, en knötturinn
vildi ekki inn þótt „dansað væri
á línu“ og skallað í hliðarstangir
og þverslá. Baráttan virtist vera
orðin vonlaus, en 10 sek. fyrir
leiklok tókst Gunnari Felix-
syni að skora jöfnunarmarkið,
2:2.