Morgunblaðið - 24.11.1964, Blaðsíða 25

Þriðjudagur 24. nóv. 1964
MORCUHBLAÐIÐ
25
Fiugf élagið býöur fjöl-
skykiufargj. til útlanda
Sigurður Kristjánsson og frú hans standa fyrir framan borð ið, en á bakvið standa Kristján
Guðmundsson og frú.
M álverkásýning
Málverkauppboð á mibvskudagskvöld
FLIIGFÉLAG fslands hefur nú
fengið leyfi til þess að bjóða
fjölsH.v idum afslátt á flugleið-
um milli fslands og hinna Norð-
urlandanna. Er hér um mikla
lækkun á fargjöldum, sem á eftir
að mælast vel fyrir hjá fjölskyld
um, sem fara þessa leið fljúg-
andi.
* Þeir Birgir Þorgilsson, sölu-
etjóri og Ingvi M. Árnason eru
nýkomnir heim af þingi I.A.T.A.,
sem haldið var í Aþenu og stað-
ið hefur undanfarnar sex vikur.
Á þingi þessu voru rædd .og tekn
ar ákvarðanir um fargjöld á
millilandaflugleiðum á tímabil-
inu 1. apríl 1965 til 31. marz
1967. Á þessari ráðstefnu fékk
Flugfélagið samþykki fyrir fjöl-
skyldufargjöldum frá íslandi til
Norðurlanda, sem verða með
s puðu sniði og fjölskyldufar-
gjöld þau, sem nú gilda á flug-
leiðum félagsins innanlands.
Fyrirkomulag er í stórum drátt-
um þannig, að fjölskyldufaðir-
inn greiöir fullt gjald, en síðan
greiðir hver fjölskyldumeðlimur
maki og börn að 26 ára aldri
aðeins hálft fargjald.
1 Almenn fargjöld milli landa
haldast óbreytt að öðru leyti en
því, að flugvallarskattur sá, er
farþegar hafa þurft að greiða
— ASÍ þing
Framh. af bls. 2.
ysu verkalýðshreyfingarinnar,
sem taka vægast sagt mjög óraun
hæfa afstöðu til þessara mála.
Sem dæmi um þá miklu breyt-
ingu, sem orðið hefur á afstöðu
ráðamanna ASÍ til hinna ýmsu
hagsmunamála launþeiga, má
benda á, að fyrir tæpu ári taldi
Hannibal Valdimarsson eina
bjargræði verkalýðshreyfingar-
innar vera 2 kr. hækkun á kaupi
verkamanna. Nú hefur hann
hins vegar lýst því yfir bæði á
Alþingi og í útvarpsviðtali, að
slík hækkun mundi stórlama
efnahagskerfi sérhverrar ríkis-
stjórnar, sem við völd væri, og
væri nánast óframkvæmanleg.
— Hvað telur þú, að valdið
hafi svo stórbreyttari afstöðu
þessara manna?
— Ég tel, að hér hafi miklu
um valdið rökstuddur málflutn-
ingur hins svokallaða minni
hluta innan Alþýðusambandsins.
Mörg þeirra atriða, sem forystu-
menn ASÍ vilja nú beita sér fyrir,
svo sem vinnuhagræðing og hlut
fallskosningar, eru gömul bar-
áttumál mikils hluta lýðræðis-
sinna í launþegasamökunum.
Einnig hefur samkomulagið við
ríkisstjornina fyrr á þessu ári
haft mi'kil áhrif til að breyta
skoðunum stjórnar Alþýðusam-
bandsins á þessum málum. Þeig-
ar forvígism-enn launþega fara
að athuga þann möguleika,
hvort ekki muni unnt að ná sam-
ikomulagi við ríkisstjórnina um
framgang ýmissa hagsmunamála
verkalýðshreyfingarinnar, þá
komast þeir að raun um, að yfir-
lýsingar um ofsóknir ríkisvalds-
ins á hendur sömu aðilum eiiga
ekki við nein rök að styðjast og
að stríðsyfirlýsingar og stríð
þeirra, sem ráðið hafa Alþýðu-
sambandinu á undanförnum ár-
um, gegn löglega kjörinni ríkis-
stjórn, hafa ekki átt sér nokkra
Stoð.
■ Enda þótt skoðanaágreining
nr hafi verið mun minni á þessu
þingi, tókst þó ekki að ná ein-
ingu um kjör stjórnarinnar og
innri mál Alþýðusambandsins.
Hverjar telur þú helztu orsakir
þess?
— Þær yfirlýsingar, sem fram
komu frá okkur lýðræðissinnum
i þinginu, um að við værum fús-
við brottför frá Bretlandi verður
eftirleiðis innifalinn í fargjöld-
um. Mun mörgum finnast þessi
háttur þægilegri.
Á fargjaldaráðstefnunni í
Aþenu fékk Flugfélagið því
framgengt, að tekin yrðu í gildi
sérfargjöld frá Norðurlöndum og
Þýzkalandi til íslands vissan
tíma ársins til þess að örva fólk
til íslandsferða. Áður hafa slík
sérfargjöld gilt frá Bretlandi til
íslands.
Reynslan hefur sýnt, að hinar
svonefndu IT-ferðir njóta sívax-
andi vinsælda. Nú hefur nýjum
stöðum verið bætt við nokkr-
um stöðum, sem hægt er að
heimsækja á IT-fargjöldum. Má
t. d. nefna Kanaríeyjar, Madeira,
Júgóslavíu og Norður-Afríku.
Eru þá alls 53 staðir, sem hægt
er að velja um.
íslendingum, sem dveljast er-
lendis mun sem áður gefinn
kostur á ódýru ferðalagi heim
um jólin. Nú mun íslendingum
á Norðurlöndum einnig gefinn
kostur á þessum jólafargjöldum,
en svo hefur ekki verið áður.
Vor- og haustfargjöld munu
gilda áfram með smávægilegum
breytingum á gildistíma. Auk
þeirra borga, sem vor- og haust-
fargjöldin giltu til, bætast nú
Berlín og Frankfurt við.
ir til að koma til móts við þá
skoðun Hannibals við setningu
þingsins, og raunar fyrr á opin-
berum vettvangi, að nauðsynlegt
væri að mynda sterka ASÍ-stjórn
á faglegum grundvelli, voru
bylggðar á þeirri von, að póli-
tísk barátta innan Alþýðusam-
bandsins yrði látin víkja fyrir
hagsmunamálum samtakanna
sjálfra og verkalýðshreyfingar-
innar í heild. Þetta máttu þeir
ekki heyra, sem auðsjáanlega
höfðu öll tögl og hagldir á þessu
þingi, utan ASÍ-þings og innan
Framsóknarflokksins. Má telja
líkleigast, að með þessu hafi þeir
verið að þakka kommúnistum þá
lítilsvirðingu, sem þeim var sýnd
sl. sumar, þegar samningar tók-
ust við ríkisstjórnina, en þá
þurfti ekkert við Framsóknar-
menn um þau mál að ræða.
— Var mikill munur á liðs-
styrk lýðræðissinna á þinginu
annars vegar og Framsóknar-
manna og kommúnista hins veg-
ar?
— Við atkvæðagreiðslur mun-
aði oftast rúmlega 40 atkvæðum.
Þagar viðhöfð var allsherjarat-
kvæðagreiðsla, þ.e. hver fulltrúi
greiddi jafnmörg akvæði og
hann var fulltrúi fyrir marga
félagsmenn, var munurinn um
það bil 4000 atkvæði. Þó var það
vitað á þinginu, að þessar tölur
gefa ekki rétta mynd af hlut-
fallinu milli hinna tveggja and-
stæðu hópa innan ASÍ, þar sem
lýðræðissinnar tóku þann kost í
mörgum félögum og landssam-
böndum, sem þeir ráða, að hafa
sína pólitísku andstæðinga með
á þingið, þótt vitaskuíd hefði ver
ið í lófa lagið að láta þá sitja
heima, eins og kommúnistar og
Framsókn gerðu í þeim félögum,
sem þeir ráða.
— Hvaða horfur eru á lausn
skipulagsmála Alþýðusambands-
ins, fyrst ekkert samkomulag
varð um þau á þinginu?
— Þótt svo iila hafi til tekizt
á þessu þinigi, að meiri hlutinn
hafi hafnað öllu samkomulagi um
þessi mál, þá hlýtur það að verða
eitt af höfuðviðfangsefnum nú-
verandi stjórnar ASÍ að leita
lausnar þessa máls á breiðum
grundvelli, lausnar, sem ekki
verði byggð á draumsýn þeirra
manna og pólitísku skoðunum,
sem gengið hafa sér til húðar
innan Alþýðusambandsins.
„JÚ, ég hef lengi fengizt við að
mála, en ég hef líka orðið að
stunda iðn mína, jafnframt, en
ég lærði húsgagnasmíði í Kaup-
mannahöfn. Vann nm sjö ára
skeið að iðn minni í Danmörku
og Svíþjóð. Eftir það lagði ég
fyrir mig siglingar.
1 fjögur ár flæktist ég um
heimshöfin. Var um skeið í Suð-
ur-Ameríku og Ítalíu. Svo setti
ég stofn smíðaverkstæði, en ann-
aðist jafnframt listmunavið-
gerðir. Ég hef haldið nokkrar
sýningar bæði hér í Beykjavík
og úti á landi.
— Stúdentafundur
Framhald af bls. 17
ríkisins, er taki við hlut-
verki skóla beggja leikhús-
anna, sé þeim fjárhagslega
óháður, heyri beint undir
menntamálaráðuneytið, en
njóti aðstoðar beggja leik-
húsanna í Reykjavík.
3) Nauðsyn ber til að gefa
nokkrum þeirra manna sem
fengizt hafa við leikstjórn,
kost á verulegri sérmennt-
un á því sviði og rétta þeim
fjárhagslega hjálparhönd til
þess.
4) Vinda þarf bráðan bug að
því, að Leikfélag Reykja-
víkur eignist sem fyrst nýtt
leikhús, er standist kröfur
tímans, því að það er rangt,
sem formaður Þjóðleikhús-
ráðs sagði í ræðu fyrir
skömmu, að Þjóðleikhúsið
fullnægði kröfum Reykvík-
inga til leiklistar.
5) Síðast en ekki sízt þarf að
vinna að stofnun farandleik
húss atvinnumanna til að
færa leiklistina þjóðinni
allri.
Haraldur Björnsson, leikari,
fagnaði ýmsum aðgerðum fyrir
atbeina menntamálaráðherra svo
sem að afnema skatt af leiksýn-
ingum. Þá vék hnn máli sínu að
ráðningartíma Þjóðleikhússtjóra,
bókmenntaráðunauts og Þjóðleik
húsráðs. Kvað hann fáheyrt að
slík embætti væru veitt til lengri
tíma en 2 til 5 ára. Sagði Har-
aldur, að frumvarp til laga um
starfsemi Þjóðleikhússins, sem
lagt hefði verið fyrir Álþingi
1947, og fellt, hefði verið gert
ráð fyrir því, að menn skipuðu
þessar stöður í 5 ár. Kvað hann
síðan vera hægt að framlengja
ráðningartímann, ef menn hefðu
staðið í stöðu sinnL
Þá minntist hann á heiðurs-
sýningar (jubileum) Þjóðleik-
hússins. Kvað hann gert ráð fyr
ir því í reglugerðinni, að leik-
arar, sem slíkan heiður hlytu,
fengju allan ágóða viðkomandi
sýninga. Kvaðst Haraldur hins
vegar ekki hafa fengið neitt fé
fyrir sína heiðurssýningu, enda
væri það óviðurkvæmilegt að
hinn heiðraði færi að skrifa
rukkunarbréf.
Lárus Sigurbjörnsson kvað það
mikla lyftistöng íslenzkri leiklist,
að Leikfélag Reykjavíkur skyldi
Jú, það er rétt, að ég bý oft
til liti mína sjálfur. Er svolítið
brot af efnafræðingi.“
Það er Sigurður Kristjánsson,
listmálari, sem talar. Hann
opnaði málverkasýningu í Lidó
í gær kl. 5.
Á sýningunni eru 40 málverk,
aðallega olíumyndir á karton.
Sýningin verður aðeins opin í
dag og á morgun, en henni lýkiur
á miðvikudagskvöldið, með því
að haldið verður uppboð á mál-
verkunum, og heldur það Krist-
ján Fr. Guðmundsson, listaverka
salþ Laugavegi 30, en þar hafa
halda áfram starfi sínu eftir
1950. Þá sagði hann að leiklist
stæði með miklum blóma víða
um land og væri ekki réttlátt að
álasa leikfélögunum fyrir það að
þau taki ekki eingöngu til sýning
ar allra merkilegustu leikhús-
verk.
Ævar Kvaran talaði um mennt
un leikara og reynslu sina í ís-
lenzkri leiklist og afskipti sín af
Bandalagi íslenzkra leikfélaga.
Hann minntist einnig á það,
að algengt væri að gagnrýnend
ur rugluðu í dómum sínum sam
an verkum leikstjóra, leiltara og
höfundar.
Ólafur Gunnarsson frá Vík í
Lóni svaraði ummælum Sveins
Einarssonar um mismun á gagn
rýni erlendra leikrita og inn-
lengra. Kvaðst Ólafur aldrei hafa
stuðzt við erlend blaðaskrif í leik
dómum, sem hann hefði skrifað.
Tók hann svo undir tillögur
Njarðar P. Njarðvík um breyting
ar á reglugerð Þjóðleikhússins.
Valur Gíslason fjallaði eink-
um um verkaskiptingu leikara
og leikstjóra um túlkun hlut-
verka með tilliti til ummæla Þor
leifs Haukssonar um agaleysi
leikara. Kvað Valur sjaldgæft
nú orðið að nokkur leikstjóri,
erlendur eða innlendur, væri svo
ráðríkur, að hann leggði alger-
lega fasta línu um túlkun hlut-
verks. Venjan væri sú, að leik-
stjórinn mæltist meira að segja
til þess, að leikarinn túlkaði
fyrst hlutverkið eftir eigin skiln
ingi, en breytti túlkuninni síðan
ef honum þætti svo og hefði vita
skuld síðasta orðið. Sagði Valur,
að allt of lítið hefði verið gert
úr íslenzkum leikstjórum á fundi
þessum.
Að þessu loknu, svöruðu frum
mælendur því, sem þeim þótti
til sín beint í umræðunum og var
síðan fundi slitið.
— Ísland-Spánn
Framh. af bls. 30.
Samkvæmt þessu virðast Spán
verjar miklu betri á heimavelli
en er þeir halda utan.
Uppistaða ísl. Ifðsins nú og í
Bilbao í fyrra er afar lík. Það
má því búast við jöfnum leik,
þó sigurvonir okkar manna ættu
að vera öllu meiri.
Aðgöngumiðar að lei'knum í
dag og leiknum á morgun eru
seldir hjá Lárusi Blöndal, Hjól-
inu í Hafnarfirði og Fons í Kefla
vík en mjö'g lítið er eftir af sæt-
um.
í Lídó
málverk Sigurðar jafnan verið
til sölu.
Kristján sagði okkur, að þetta
væri fyrsta málverkasýningin,
sem haldin væri í Lidó, og jafn-
framt fyrsta málverkasýningin,
þar sem málverkin væru ekki
verðlögð, heldur gæti fólk boðið
í þau að vild sinni. Vonaðist
hann til, að fólk fjölmennti á
sýninguna bg uppboðið, en það
hefst eins og áður segir kl. 8.30
á miðvikudagskvöld.
— Körfubolti
Framh. af bls. 30.
leikinn, einkum í fyrri hálfleik,
og skiptust liðin á um 2—3 stiga
forystu mestan tímann. Náðu
KR ingar spretti rétt fyrir hlé
og stóðu leikar 23:17 þeim í vil.
í byrjun seinni hálfleiks ná þeir
nokkrum vel heppnuðum hrað
upphlaupum og komust í 14 stiga
forskot sem Ármenningar síðan
smásöxuðu niður í fimm stig í
lokin, einkum gekk þeim vel
eftir liðsbreytingar sem KR ing-
ar gerðu hjá sér seint í leiknum.
57:52 var innsiglið á botnsætinu
fyrir Ármann, og er langt síðan
þeir hafa þurft að gista neðsta
sæti í meistarafloldki karla. Ein-
ar Bollason, Guttormur Ólafsson
og Kristinn Stefánsson, sýndu
beztan leik KR inga, en annars
átti liðið í heild góðan dag. Eins
og oft áður var Birgir burðar-
stoð Ármenninga. Dómarar voru
Þorsteinn Hallgrímsson og Guð-
mundur Þorsteinsson.
Einnig fór fram leikur milli
ÍR og Ármanns b í 3. flokki
karla og var það léttur sigur
fyrir ÍR. Og í II. flokki karla
voru KFR ingar engin hindrun
fyrir landsliðsmenn IR inga.
— Norskur
Framh. af bls. 23
um. Höfum við haft hönd
í bagga með víðtækum rannsófcn
um varðandi skipulag á birgða-
geymslum, og hafa nið'urstöður
þeirra rannsókna komið að mikl
um rþ'tum. Einnig höfum við
staðið fyrir smíði á birgða-
geymalum viða um Noreg, og er
sú stærsta þeirra með 17 þúsund
fermeitra góifflöt
Simon Marcussein telur mjög
brýna nauðsyn á grundvallar-
sfcipulagninigu allra þjónustu-
starfsemi fyrir framtíðina, því
þetta sé atvinnugrein, sem alls
staðar fari vaxandi. Bendir hann
á að í Noregi hafi um 29% vinn
andi manna starfað við þjónustu
fé.ög árið 1900. Árið 1950 var
þessi hundraðsíhluti kominn upp
í 38% og árið 2000 er áætlað að
um 55-60% vinnuaflsins starfi
við þjónustufélög, ekki sizt
verzlun. Á þessum sömu 100
árum er áætlað að hundraðshluti
vinnuafls við landbúnað, skógar
högg og fiskveiðar og fiskiðnað
lækki úr 43% í 5-10%.
Mbl. sneri sér til Sigfúsiar
,3jarnasonar, forstjóra Heklu,
og spurði um árangur heimsófcn
ar Maroussems. Kvaðst Sigfús
mjög ánæigður með niðurstöðum
ar. „Glöggt er gests augað“ sagði
hann. „Það er ekki gott að vera
eigin dómari. Svo þótti okkur
rétt að hressa upp á skipulagið
íyrir framtíðina“-