Morgunblaðið - 27.02.1965, Blaðsíða 3

Laugardagur 27. febrúar 1965
MORGUNBLAÐIÐ
3

☆
Menntaskólanemarnir
sænsku, sem hér hafa dval-
izt í viku í vetrarleyfi sínu,
halda heim á leið í dag. í ■
gærkvöldi efndu þeir til
skemmtunar fyrir borgar-
búa í Tjarnarbæ og var
framúrskarandi vel tekið,
enda efnisskrá fjölbreytt:
Hljómsveit þeirra lék,
skólakórinn söng, m.a. ís-
lenzkt lag, þá var þjóðlaga-
söngur og jazzballettinn
„Dansinn kringum gull-
kálfinn.
Síðdegis í gser hafði
Savanna tríóið boð inni fyrir
þá meðlimi hópsins, sem
syngja þjóðlög og voru mynd-
irnar á síðunni teknar við það
tækifæri. Savanna tríóið á
Savanna tríóið og gestir þeirra í Ananaustunu
Söngurinn - hann er vort mál

skemmtilegan æfingasal í út-
jaðri borgarinnar og heitir þar
Ánanaust'. Vistarveran er inn-
réttuð í gömlum, íslenzkum
stíl, enda telja piltarnir það
mikils um vert, að vera í hinu
rétta andrúmsloftin, þegar
þeir æfa islenzku þjóðlögin.
G e s t i r Savanna-tríósins
voru Mats Lundálv og Brita
Josefsson — þau kalla sig
Mats og Brita — og „Trio
MAK les soeurs", en það skipa
þrjár stúlkur, Margreta, Agn-
eta og Karin. Öll komu þau
fram í útvarpsþætti fyrir ungt
fólk nýlaga, og þótti þjóðlaga-
söngur frábær, enda álitu
margir, að hér færu öllu held-
ur þrautþjálfaðir skemmti-
kraftar en áhugasamir skóla-
nemendur.
Hin rammíslenzka vistar-
vera Savannatríósins vakti ó-
skipta hrifningu þeirra, og
það var ekki laust við að þeim
fyndist þau vera komin aftur
í fortíðina, þegar þau allt í
emu voru komin í rammís-
lenzka baðstofu. Hið eina, sem
greinir baðstofuna í Ánanausti
frá baðstofum, eins og þær
hafa tíðkazt á íslandi, er
„vínstúkan" svokallaða, en
þar er raunar ekkert vin að
fá —• aðeins gosdrykki.
Menntaskólanemarnir
sænsku þekktu Savanna tríó-
ið af afspum. Þau vissu, að
þar fóru frábærir listamenn
á sínu sviði. En hrifningarsvip
þeirra, þegar piltarnir tóku
fram hljóðfærin sin og sungu
við raust „Suðurnesjamenn“
Og önnur álíka hressileg ís-
lenzk þjóðlög, er vart hægt
að lýsa. Þau þökkuðu líka fyr-
ir sig með því að syngja
sænsk þjóðlög og Mats og
Brita sungu gamalkunn banda
rísk þjóðlög. Og þá tók allur
skarinn undir. Það var sungið
við raust, og okkur flaug í
hug, það sem einu sinni var
sagt: Söngurinn, hann er vort
mál.
Mats Lundálv hafði mikinn
áhuga á langspilinu islenzka,
en slíkt furðuhljóðfæri hafði
hann ( ekki augum litið fyrr.
Það tók hann ekki langan
tíma að komast upp á lag með
að ná lagi á það, og þá ljóm-
aði hann af ánægju. Tróels
flutti stuttan fyrirlestur um
þetta þjóðarhljóðfæri íslend-
inga, og var gerður góður róm
ur að máli hans. íslendingar
eru sem kunnugt er snillingar
í að halda uppi samræðum á
Að skilnaði færðu piltarnir
í Savannatríóinu þeim að gjöf
nýju hljómplötuna sína, og
hýrnaði þá heldur yfir fólk-
inu'. Þau sögðust æfla að leika
hana þúsund sinnum fyrir
skólafélaga sína þegar þau
kæmu heim og segja öllum,
að hvergi væri eins dásamlegt
að véra eins og á íslandi.
Við skenkinn — Karin Hamrefors, Björn Björnsson,
Josefson og Gunnar Sigurðsson.
svokallaðri „skandinavisku“,
Og það tungumál gefur jafnan
góða raun, hvort sem Danir,
Norðmenn eða Svíar eiga í
hlut.
Meðan menntaskólanemarn-
ir sænsku hafa dvalizt hér
hafa þeir komið víða við. Þau
sem áttu þess kost, að heim-
sækja Ánanaust í gær, sögðu
okkur að dvöl þeirra þar yrði
minnisstæðasti atburðurinn í
heimsókn þeirra til Islands.
Skömmu áður en þau kvöddu
og héldu af stað til þess að
skemmta í Tjarnarbæ, voru
þau farin að bollaleggja, hvort
ekki væri hægt að fresta brott
för þeirra heim, en skólinn hjá
þeim hefst nk. mánudag. Brita
Josefsson var jafnvel farin að
íhuga þann möguleika .að
„missa af flugvélinni" og fékk
sú hugmynd góðar undirtekt-
ir.
Troels sagði sænsku menntaskolanemunum frá langspilinu.
STAKSTIINAR
Minnkaelci veiði
leyft á nýjan leik
Mikla athygli hefur vakið
sú tillaga þriggja þingmanna
Sjálfstæðisflokksins, að minkn-
eldi verði leyft í landinu á nýj-
an leik. Nýlega skriiaði Ásberg
Sigurðsson sýslumaður grein í
Mprgunblaðið, þar sem hann sýn
ir fram á, hversu traustur at-
vinnuvegur minkaeldi getur orð-
ið á íslandi. í grein sinni sagði
Ásberg m.a.:
„Það vekur furðu á Norður-
löndum, að við skulum ekki fram
leiða minkaskinn til útflutnings.
Það ei bókstaflega hlegið að okk
ur fyrir þá óskiljanlegu sérvizku
okkar að banna minkaeldi hér á
landi með lögum, en selja til
Norðurlanda úrvals minkafóður
fyrir lítið verð.
Einn þekktasti vísindamaður
Dana á sviði fóðurtilnauna, sem
þekkti vel fiskúrganginn frá ís-
landi, sagði við mig sl. sumar:
„Það getur engin þjóð keppt við
íslendinga á sviði minkaeldis".
Hér á landi væri fiskúrgangur-
inn ekki aðeins margfalt ódýr-
ari en hjá þeim, heldur einnig
miklu betri.“
Síðan segir Ásberg:
„Það er augljóst mál, að minka-
eldi á íslandi í stórum stíl yrði
mikil lyftistöng fyrir fiskiðnað-
inn og þá alveg sérstaklega fyrir
flakaframleiðslu í hraðfrystihús-
unum. Frystihúsaeigendur í Dan
mörku sögðu mér, að þeir myndu
ekki geta flutt út eitt einasta
fiskflak, ef þeir hefðu ekki minka
framleiðendurna til að kaupa
fiskúrganginn fyrir hátt verð.
Þegar þess er gætt, að flakafram
leiðslan á tslandi til útflutnings
er margfalt meiri en í Danmörku
mun þetta ekki síður eiga við hér
á landi.“
„Vond hagfræði,
röng stefna“
Undir þessari fyrirsögn gerðl
Austri grein fyrir skoðunum sín
um á stóriðju á íslandi og er-
lendi f jármagni, í sunnudagsblaði
Þjóðviljans. Austri var greinilega
ekki á sama máli og Gomulka,
flokksbróðir hans í Póllandi, sem
nú e>r að láta einn af stærstu auð
hringum veraldar, Krupphring-
inn þýzka, reisa verksmiðjur í
Póllandi. Verksmiðjur þessar
eiga síðan að verða eign hins
þýzka auðhrings, og þætti íslenzk
um kommúnistum sjálfsagt land-
ráð, ef slíkt gerðist á íslandi.
Austri sagði m.a.:
„Samningar stjórnarvaldanna
við erlendan auðhring eru ekki
til marks um neinn stórhug, eins
og Morgunblaðið vill vera láta,
heldur eru þeir afleiðingar af
þeirri skoðun valdhafanna, að
tslendingar séu þess ekki megn-
ugir að bera uppi sjálfstætt þjóð
félag og halda til jafns við aðra
í stórum heimi á öld tækni og
vísinda.
Sama viðhorf birtist, þeg-
ar stjórnarherramir voru óð-
fúsir að innlima ísland í Efna-
hagsbandalag Evrópu; þá komst
Gylfi Þ. Gíslason svo að orði, að
Islendingar yrðu að stíga úr
kænu sinni upp í hafskip „bezta
ráðið til að efla sjálfstæði þjóðar
er að fórna sjálfstæði hennar“,
sagði hann. Þess vegna eru samn
ingar 'við aluminíumhringinn
ekki fyrst og fremst vond hag-
fræði, heldur stjórnmálaleg
ákvörðun; ætlunin er umfram
allt að tengja okkur þeirri stóru
heild, sem valdhafarnir hafa ein-
blínt á um skeið“.
Þannig er málflutningur Austra.
Það, sem í „alþýðulýðveldunum“
er gert til að reisa við efnahag-
inn, er afsal sjálfstæðis þjóðar-
innar, ef það er gert á íslandi.
Og ekki er hikað við að
snúa við ummælum annarra, þeg
ar hressa þarf upp á vonda hag-
fræði og ranga stefnu ísienzkra
■ kommúnista.