Morgunblaðið - 27.02.1965, Blaðsíða 6

6
MORGUNBUkÐIÐ
Laugardagur 27. febrúar 1965
Rauði kross íslands efnir til út-
breiðsluviku á 40 ára afmæli sínu
liefur nýlega fest kaup á blóðbíl
MERKASTA líknarstofnun lands
ins, Rauði Kross íslands, á um
þessar mundir 40 ára afmæli.
Stofnfundurinn var haldinn í
Kaupþingssalnum í Eimskipafé-
lagshúsinu í Reykjavík 10. des.
1924 og frummælendur að félags
stofnuninni voru þeir Sveinn
Björnsson, síðar forseti Islands,
Guðmundur Thoroddsen prófess-
or og dr. med. Gunnlaugur Claes-
sen læknir. Unnu þeir mikið og
gott starf í þágu R.K.Í. fram eftir
árum cng þó til muna lengst, Guð-
mundur Thoroddsen, en hann er
hinn eini þeirra er skipuðu
fyrstu stjórnina, sem enn lifir.
Fyrsti formaður R.K.f. var
Sveinn Björnsson, en varafor-
maður Gunnlaugur Claessen og
ritari Guðmundur Thoroddsen.
Það eru einkum læknar er hafa
haft forystuna í R.K.Í. enda eðli-
legt, þegar þess er gætt, að meg-
inverkefni félagsins er heilsu-
vernd og líknarhjálp um hjúkrun
og læknahjálp.
Þegar Sveinn Björnsson gerðist
sendiherra íslands í Kaupmanna-
höfn, tók við formennsku af hon
um Gunnlaugur Claessen. Síðan
annaðist Bjöngúlfur Ólafsson
læknir formennskuna um stutt
skeið, en Gunnlaugur Claessen
tók litlu síðar aftur við for-
mennsku og annaðist hana, unz
Gunnlaugur Einarsson læknir tók
við, af honum 1938. Árið 1942 tók
svo Sigurður Sigurðsson, síðar
landlæknir, við formennskunni
en fimm árum síðar varð Þor-
steinn Scheving Thorsteinsson,
lyfsali formaður, en hann hefur
setið lengur í stjórn R.K.Í. en
nokkur annar maður .Árið 1961
tók dr. med. Jón Sigurðsson borg
arlæknir við formennsku af hon-
um, og hefur hann geignt henni
síðan.
Það yrði of langt mál að nefna
allt það er R.K.f. hefur komið
í framkvæmd á 40 ára starfs-
Enn saxast á limi
kommúnista-
flokksins
ENN saxast á limi kommúnista-
flokksins. Biaðið hefur fregnað
eftir áreiðanlegum heimildum, að
Sigfinnur Karlsson á Neskaup-
stað hafi sagt sig úr Sósíalista-
flokknum í nóvember í haust.
Sigurfinnur er forseti Alþýðu-
sambands Austurlands og á sæti
í sambandsstjórn ASÍ. Brottför
hans úr flokknum er verulegt
í'jfall fyrir kommúnista á Aust-
í'jörðum. Ástæðan til þess að Sig-
Finnur Karlsson sagði sig úr
kommúnistaflokknum er sú, að
hann getur ekki sætt sig við
stefnu flokksins. Vill hann, að
fylgt sé “hreinni Alþýðubanda-
lagsstefnu".
Jón Sigurðsson, borgarlæknir, formaður R.K.f. og Ólafur Stephen-
sen framkvæmdastjóri.
ferli sínum en þó skal drepið á
það helzta.
f nærfellt 40 ár hefur Rauði
Krossinn rekíð sjúkrabifreiðar
þær er hér þjóta um göturnar til
að flytja sjúkt fólk og slasað.
Einnig hafa R.K.-deildir úti á
landi átt aðild að rekstri sjúkra-
bifreiða þar.
Til hjálpar í slysatilfellum
má nefna hin fjölmörgu nám-
skeið í „hjálp í viðlögum", sem
R.K.Í. og Reykjavíkurdeild hans
hafa haldið hér í höfuðborginni
og víðar. Til heilsuverndarstarfs
má einnig nefna það, að um skeið
rak R.K.Í. forskóla fyrir hjúkrun
arnema að beiðni heilbrigiðs-
stjómarinnar.
Þá má einnig minnast á hinar
fjölmörgu fjársafnanir er R.K.f.
hefur gengist fyrir, til hjálpar
bágstöddum bæði innanlands sem
utan, eins og t.d. Finnlandshjálp-
ina og Alsírsöfnunina sem er
mesta fjársöfnun sem efnt hefur
verið til hér á landi og þá sendu
íslendingar mjólkurgjafir til Al-
sír.
f tilefni þessa afmælis héldu
þeir Jón Sigurðsson, borgarlækn-
ir, núverandi formaður R.K.Í. og
Ólafur Stephensen, framkvæmda
stjóri, fund með bláðamönnum og
gerðu grein fyrir starfsemi R.K.Í.
og helztu framtíðaráætlanir hans.
Þeir skýrðu frá því, að stjórn
R.K.f. hefði ákveðið að gangast
fyrir útbreiðsluviku er hæfist nú
fimmtudaginn 25. feb. og stæði
fram á öskudag en það er fjár
öflunardagur Rauða Krossins hér
á landi. Yrði starfs^mi Rauða
Krossins hér og erlendis kynnt
með fræðsluerindum er munu birt
ast bæði í blöðum og útvarpi og
einnig munu allar deildir Rauða
Krossins fá afhent dreifibréf til
að kynna almenningi starfsemi
sína. Rauði Kross íslands hefur á
40 ára starfsferli sínum verið
virkur þátttakandi í starfsemi
alþjóða Rauða Krossins og styrkt
og safnað fé til hjálpar bágstödd-
um bæði erlendis og innanlands.
Hann hefur að öðru leyti tekið
þátt í alþjóða líknarstarfsemi eft
ir því sem getan hefur leyft,
hverju sinni.
Fyrir tveim árum stofnaði
R.K.I. sérstakan hjálparsjóð og
er ætlunin að efla hann svo, að
hann verði þess umkominn að
hjálpa skjótt og vel, þegar ekki
hefur unnizt tími til sérstakrar
fjársöfnunar í því skyni. Sjóður-
inn nemur nú eitthvað á annað
hundrað þúsund krónum og er
þeim sem styðja vilja líknarmál
bent á að efla þennan sjóð. Stór
þáttur í starfsemi R.K.Í. er rekst-
ur sumarheimila fyrir börn.
Hann rekur t.d. sumarheimilið að
Laugarási og að nokkru leyti
barnaheimilið á Silungapolli. Þá
hefur hann einnig að undanförnu
rekið sumarheimili við Sog á svo-
kallaðri Efri-Brú. Á síðastliðnu
sumri sá Rauði Krossinn 170 börn
um fyrir dvalarvist á þessum
sumarheimilum.
Þá getur farið svo að Rauði
Krossinn eignist eins konar
systrastofnun, því á Alþingi hef-
ur komið fram frumvarp um
breytingu á sjúkralögunum og
er þar lagt til að þjálfaðar verði
stúlkur til að aðstoða við hjúkr-
un og í frumvarpinu er gert ráð
fyrir að Rauði Krossinn annist
þjálfun þessara stúlkna.
Rauði Krossinn í Reykjavík sér
um allan rekstur sjúkrabifreiða
hér í höfuðbonginni en Reykja-
víkurborg leggur til bifreiðastjóra
og aðstoðamenn. Þá hefur R.K.Í.
einnig um alllangt skeið gengizt
fyrir almennri kennslu í „hjálp
í viðlögum."
Rauði Kross íslands, Finnlands,
Svíþjóðar og Noregs hafa í sam-
einingu tekið að sér að hjálpa
einu af hinum svokölluðu þróun-
arlöndum, Nígeríu, en þar er
heilsuvernd og líknarhjálp mjög
ábótavant. Rauða Kross félögin
fjögur hafa ráðið norskan mann
til að hafa umsjón með þessari
aðstoð og hefur hann þegar dval-
ið eitt ár í Nígeríu og mun verða
annað í viðbót. Alþjóða Rauða
Krossinn hefur farið viðurkenn-
ingarorðum um þetta framlag
Norðurlanda til aðstoðar við van-
þróuð lönd. R.K.f. hefur lenest
af verið íil húsa í gamla Reykja-
víkuapótekinu við Thorvaldsens-
stræti, en nú fyrir skömmu keypti
hann hálfa húseignina við Öldu-
götu 4.
Af öllu þessu sem hér er upp
talið má sjá að starfsemi R.K.L
er ærið kostnaðarsöm og fjár-
kostur er því töluverður. Þeir er
vilja styrkja starfsemina geta
gert það á ýmsan máta, t.d. með
því að gerast styrktarmeðlimur og
í fyrra gaf R.K.Í. út frímerki, er
menn geta keypt félaginu til
styrktar. Þá er hægt að kaupa
minningarspjöld eða gerast á-
skrifendur að tímariti Rauða
Krossins, Heilbrigt líf, og einnig
með áheitum og gjöfum. Helztu
framtíðarverkefni R.K.Í. eru að
auka kennsluna í „hjálp í viðlög-
um“, og helzt að gera það að náms
grein í skólum. Þá hefur R.K.L
fest kaup á blóðbíl en það er mjög
mikilvægt, því blóðbankann
skortir nú sem áður mjög blóð.
Það var Seðlabankinn ásamt
nokkrum öðrum peningastofnun-
um er veittu fé til þessara kaupa.
Bifreiðin mun vera af Mercedea
Benz gerð og er útbúin með kæli-
skáp og margskonar tækjum er
nauðsynleg eru í þessu skyni. Þá
er fyrirhuguð mikil blóðsöfnun
og verður farið á vinnustaði og 1
skóla og mun R.K.f. sjá um blóð-
söfnunina en Blóðbankinn leggur
til sérmenntað fólk.
• LEIGUBÍLSTJÓRAR
FÁ ORÐ í EYRA
Bréfritari einn hefur vakið
athygli á nauðsyn þess að leigu-
bílstjórar sýni meiri þrifnað og
snyrtilegri umgengni á bíla-
stæðum þeim, sem stöðvarnar
hafa í hinum ýmsu hverfum
borgarinnar og eru þaðan í
beinu sambandi við afgreiðslur
stöðva sinna frá símum.
Bréfritarinn segizt hafa veitt
því athygli, að leigubílstjórar
geri sér lítið fyrir og tæmi ösku-
bakka úr bílum sínum einfald-
lega á þann hátt að hrista úr
þeim, en síðan taki vindurinn
við öllu saman og feyki hálf-
reyktum sígarettum allt í kring.
Oft megi sjá hrannir af sígar-
ettu-stubbum í húsagörðum í
námunda við þessi bílastæði
Segir bréfritarinn það vera
nauðsynlegt að á þessum stöð-
um séu sorptunnur. Það hafi
áreiðanlega ekki verið til þess
ætlazt af borgaryfirvöldunum
að þessar bílstöðvar yrðu nokk-
urskonar öskuhaugar fyrir leigu
aðilana.
• ILLA MERKTAR
GANGBRAUTIR
Það hefur oft vakið furðu
mína hve gangbrautir fyrir fót-
gangandi yfir götur hér í borg-
inni eru illa og ógreinilega
merktar. Við skulum taka sem
dæmi gangbrautina á homi
Fríkirkjuvegar og Skothúsveg-
ar. Þetta er sem kunnugt er
mikil umferðargata og þar er
oft ekið allhratt, einkum þó á
kvöldin þegar hinir ungu öku-
menn þurfa að sýna stúlkunum
sínum töffa-tilburði við akstur-
inn. Það er ekkert sem gefur
þeim til kynna sem kemur ak-
andi, að framundan sé gang-
braut, því sjálf er hún ekki mál-
uð og ekkert viðvörunarspjald til
ökumanna um að framundan sé
gangbraut fótgangandi þvert
yfir akbrautina. — En ég hef
einmitt séð slík spjöld við Hring
brautina fyrir vestan Miklatorg.
Þau eru upplýst á kvöldin. Slík-
um viðvörunarspjöldum ætti að
koma upp við Skothúsveginn og
víðar.
• Á SKÚLAGÖTU
í leiðinni mætti jafnvel af-
marka nokkrar gangbrautir fyr*
ir fótgangandi yfir Skúlagöt-
una, því nú fara menn að fá sér
kvöldgöngu meðfram Skúlagöt-
unni áður en langt um líður.
Eins og er verður maður að
sæta miklu lagi við að fara í
loftköstum yfir götuna. Þar þyk
ir sjálfsagt að aka mjög greið-
lega því Skúlagatan er aðal-
braut og engin þarf að hafa
neinar áhyggjur af gangandi
fólki. Gangandi fólkið verður
bara að treysta á lappirnar og
lukkuna við að komast yfir
slysalaust. Hér hefur umferðar-
nefnd borgarinnar vissulega
verk að vinna til aukins öryggis
hinum fótgangandi.
• HVAÐ UM HETSTA-
MYNDINA?
Velvakandi hefur í fáeinum
línum frá gömlum hestamanni
í Reykjavík, verið beðinn að fá
það upplýst hjá viðkomandi
yfirvöldum, hvenær þess sé nú
að vænta að hestamynd Sigur-
jóns Ólafssonar verði sett upp
inni hjá hinni gömlu Vatnsþró,
sem nú heitir Hlemmur.
Segist hestamaðurinn enn
hafa óbilað minni, en hann telji
víst að verk þess sé búið að
vera á döfinni í hartnær einn
áratug, jafnvel hálfan annan.
Þó Velvakandi sé ekki hesta-
maður, þá man hann þá tíð að
kláramir stóðu við vatnsþróna
gömlu. Hann hlakkar til að sjá
þetta minnismerki Sigurjóns
um þarfasta þjóninn sett upp
á þessum sögufræga stað. Vel-
vakandi væntir þess fastlega að
þeir sem málið heyrir undir láti
frá sér fara nokkrar línur til
birtingar hér, hið allra fyrsta.
BO S C H
bakljós, ökuljós, stefnuljós
og bremsuljós.
BRÆÐURNIR ORMSSON h.f.
Vesturgötu 3. — Sími 11467