Morgunblaðið - 28.03.1965, Page 3

^ Sunnudagur 28. man 1S69
MORGUNBLAÐID

/\' A S <■* J / f r * *>« m
VrA,/s*-~ 7
/ < s
,.í .V .

Sr. Eirikur J. Eiríksson
„Eirss og móðir
hiaggarson
Dýrmætt umslag
Á FRÍMERKJAUPPBOÐI því,
sem halda á í London í næsta
mánuði, er m.a. umslag sem á
eru límd 4 skildinga og eitt 8
skildinga frímerki og eins og
utanáskriftin ber með sér
er móttakandi bréfsins herra
stúdent Páll Pálsson í Reykja-
vík og neðst í vinstra horni
umslagsins er þess getið, að
böggull fyltgi, með fullri
utanáskrift.
Umslag þetta má telja eitt
af verðmætustu umslögum
' fyrri tíma, af felenzkum að
vera, einkum vegna póst-
stimpilsins sem það ber, en
bréfið er póststimplað 15.1. að
Velli í Hvolshrepp í Rangár-
vallasýslu en á þeim stað var
póstafgreiðsla og viðkomu-
staður pósta en þó aðeins um
nokkurra mánaða skeið, því
hún var flutt að Breiðabóls-
stað í Fljótshlíð seinni hluta
ársins 1873 og síðar að Odda á
Rangárvöllum.
Fyrir þá, sem safna gömlum
íslenzkum umslögum með
álímdum frímerkjum og þó
sérstaklega fyrir safnara- sem
safna íslenzkum póststimplum
á frímerkjum oig bréfum, er
umslag þetta hreinasta fágæti,
vegna þess hve stuttan tíma
póstafgreiðsla þessi var starf-
rækt og má því telja að póst-
sendingar er þaðan fóru og
báru póststimpilinn VÖLLUR
hafi ekki verið legio og flestir
þeirra glataðir nú.
Ennfremur má geta þess að
líkur benda til að móttakandi
bréfsins Páll Pálsson stúdent
hafi verið Páll sá er var skrif-
arinn á Stapa, en hann hafði
bréfaskipti við fólk víðsvegar
á landinu að sögn dr. Finns
Sigmundssonar fv. landsbóka-
varðar. Páll skrifari á Stapa
var sonur Páls Guðmundsson-
ar, sem var sýslumaður í
Múlasýslu en hann andaðist
árið 1877.
Áætlað söluverð umslaigsins
er skráð hjá uppboðshaldaran-
um í London á 850 sterlings-
pund, eða um 102 þúsund ísl.
krónur, en ekki er þar með
sagt, að þetta fágæta umslag
seljist fyrir þetta verð, þótt
margir frímerkjasafnarar
vildu gjarnan bæta því við
safn sitt.
— Skógræktun
Framh. af bls. 2
urs vfð fræsöfnun hahda Suð
urlandi, þvi að þau tré fóru
verst, sem komu nyrst að-
Af þessari reynslu og
fleiru, sem otf langt væri að
telja, vitiim við nú, að megin-
landstré þrífast betur á Norð-
eusturlandi en annarsstaðar,
enda mun veðurfarið þar
verða að teljast til megin-
landsvéöráttu, þótt öli landa-
tfræði kenni okkur að á fs-
landi sé eyjaloftslag. Á Suð-
urlandi er misvindasamt
strandaloftslag líkt og við
6trendur Noregs í Nordlandi
og Troms og í Alaska frá
Cordova og suður og austur
tfyrir Yakutat. Á þeim stöð-
ura er þó nokkru hlýrra en
Ihér strax og frá sjó dregur.
★ ★ -
Þegar við vitum, hvaða stað
ir henta okkur til fræsötfn-
unar, verður auðvelt áð fara
nærri um gróðunskilyrðin hér.
Þá verður að rannsaka hvaða
nytjaplöntur vaxi á fræsöfnun
erstöðunum auk trjánna, og
evo miá rækta þær hér heima
eða nota þær til uppgræðsi-
unnar, eins og bent var á í
síðuis'tu grein.
★ ★
í sambandi við uppskeru-
brest á kartöflum og byggi
undanfarin tvö haust hafa
ýmsir farið að efast um fram
tíðarmöguleika slikrar rækt-
unar, og misbrestur í gras-
ræktinni hefur valdið mönn-
um bæði áhyggjum og miklu
tjóni. Menn hafa skellt allri
ekuldinni á veðurfarið. Það á
Bamt ekki sök á nema sum-
um af skellunum. Ræktunar-
•ðferðir okkar og öll jarð-
vinnsla er enn ófullkomin.
Hér eru enn engin skjólbelti
til að hlífa kartöflugörðun-
um, en hinsvegar hafa menn
fullkomna tætara til að eyði-
leggja jarðvegsástandið og fín
ustu upptökuvélar.
Byggið hefur ávalt sprottið
vel á litlum ökrum á Sáms-
stöðum, þar sem unnt var að
sinna hverjum teig. Þegar
vélar eiga að fara að hugsa
fyrir manninn, eins og þegar
menn steyptu sér út í ræktun
byggs á 50 — 100 hektörum í
einu, var varla von að vel
færi í slæmu árferði. Og gras-
rækt, sem byggist á erlendu
fræi, oft annars og þriðja
flokks, er ekki vænleg til
frambúðar.
En af hverju gera menn
þetta? Eingöngu sakir þess,
að þeir vita ekki hver gróð-
urskilyrði landsins eru, og
svo skortir okkur enn tilfinn-
anlega ræktunarmenningu.
Menn virðast halda að þeir
geti stjórnað náttúrunni með
bjartsýni og góðum vilja, en
gá ekki að því, að auk þess
þarf líka reynslu og þekk-
ingu.
★ ★
í tveim undanfarandi grein-
um hef ég sagt lítilsháttar frá
þeim aukastÖrfum, sem skóg-
ræktin vinnur í þágu þjóð-
félagsins utan aðalverksviðs-
ins. Hin fyrri var um verndun
stórra landsvæða, sem fólk
gistir á sama hátt og aðrar
þjóðir fara um þjóðgarða
sína. Sú síðari var um ýmis-
konar uppgræðslu eyddra og
örfoka landa, sem girt hafa
verið ásamt skóglendunum.
Þessi grein segir frá því, sem
sennilega mun skipta mestu
máli fyrir framtíðina.
Án 60 ára reynslu í skóg-
rækt mundum við vita harla
lítið um gróðurskilyrði lands-
ins í dag. Enn skortir mikið
á þekkingu okkar á þessu
sviði. Fyrir starf skógræktar-
innar skýrast þessi mál með
hverju ári sem líður- Þó munu
enn líða allmörg ár áður en
við þekkjum nákvæmlega
gróðurskilyrði hvers héraðs,
en að því mun samt koma að
lokum.
★ ★
Með þessari grein læt ég
staðar numið í bili, minnugur
hins fornkveðna, að ljúfur
verður leiður, ef lengi situr,
annars fletjum á.
★ ★
Eftirmáli. Slæm villa varð
í síðustu grein þar sem talað
var um stærð skóglenda inn-
an girðinganna. Stærð þeirra
er 4000 — 5000 hektarar en
ekki 400 til þúsund. Skylt er
að geta þess, að prentarinn á
eikki sök á þessu. Handrit
hafði brenglast.
IV. sunnudagur í föstu.
Guðspjallið. Jóh. 6, 1—15.
EINATT var þröngt í búi hjá
fólki^ við sjávarsíðuna, áður en
fór að fiskast. Lifað var á úr-
gangssaltfiski, „margaríni", TÚg-
brauði og svörtu kaffi.
Ekki man ég eftir suíti í upp-
vextinum, en ef til vill ótóeint þó,
er ég minnist'gleðinnar yfir góð-
gæti, er nú þykir sjálfsagt.
Harðindaár voru síðustu ára-
tugi 19. aldarinnar 0(g muna
elztu menn þá tíma.
Kunnur maður, er síðar varð,
segir frá bernsku sinni á árunum
kringum 1880 i óprentuðum
endurminningum sínum.
„Ég man tár móður minnar
oft, þegar hún fór með litla mat
björg handa mörgum börnum.
Einum vetrinum á Skriðufelli
gleymi ég aldrei. Þá var ég úti
hjá kindunum, klæðfár og svang
ur, margan dag svo svangur, að
nú þekkja fáir annað eins, eða
mundu með þökk borða svo lítil-
fjörlegar máltíðir sem ég og við
öll urðum að sætta okkur við um
langan tíma. En Guði sé lof fyrir
þessar minningar. Þær hafa orð-
ið mér að miklu gagni á einn
og annan hátt, þeim held ég
stöðuigt vakandi í huga.“
Oft hefur • guðspjall þessa
sunnudags: Jesús mettar 5 þús-
undir — verið lesið 1 landi okk-
ar, er hart hefur verið í ári og
báglega horft um þjóðarhag.
Við biðjum þess, að slíkir tímar
komi ekki aftur, en vita megum
við, að kraftaverk guðspjallsins
er ekki aðeins undur tengt stað
og íima, heldur einnig staðreynd-
um, er átt hefur sér stað í þjóðar-
sögunni oft og tíðum í breyttri
mynd að vísu, en. Guðs hand-
leiðsla að baki.
Jesús kenndi okkur að biðja:
„Gef oss í dag vort daiglegt
>brauð“. Sú bæn tekur ekki af
okkur vanda brauðstritsins. Er
Jesús gerist maður, gengst hann
undir mannleg kjör og baráttu.
Hann er í heimi raunveruleikans,
en lifir ekki neinni sýndar-
tilveru okkar á meðal. Allt hans
lif styðst við rök og á sér gildi
til fordæmis og eftirbreytni.
Athyglisverð eru orð guð-
spjallsins um brauðin: „Skipti
hann þeim milli þeirra." Öflun
veraldargæðanna er mikilvæg, en
mestu veldur um velfarnan ein-
staklings og samfélagsheildar,
hver það er, sem skiptir gæðun-
um, að það sé réttlátlega gert og
Húnavakan verður
30. marz til 4. apríl
Héraðsfþing Ungmennasam-
bands A-Hún. var haldið á
Blönduósi 21. marz s.l. og mættu
þar 30 tfulltrúar frá 9 sambands-
félögum.
Samtóandið hélt eins og venja
er héraðsmót á Blönduósi 17.
júná og hafði þá sérstaka hátíða-
diagsikrá í tiletfmi af 20 ára atfmæli
lýðveldisins. íþróttakennari starf
aði um tíma s.l. vor á veguim
sambandsins og íþróttamenn frá
því tóku þátt í nokkrum íþrótta-
mótum bæði heima í béraðiniu
og víðar.
Sambandið hetfur jatfnan hatft
með höndum framkvæmdastjórn
Húnavökunnar og er svo enn.
Verður hún að þessu sinni hald-
in dagana 30. marz — 4. apríl
(og fjölbreytt að vanda. Standa
að henni 8 félög og fédagasam-
bönd í sýslunni.
Leiktfélag Blöndiuióss sýnir
Tangarsókn tengdamömmu, leik-
stjóri Tómas R. Jónsson og Umf.
Fram í Höfðakaupstað sýnir
Sikipt um nafn, leikstjóri Bemó-
dus Ólatfsson. Verður hivort
þeirra sýnt þrisvar sinmuim.
USAH hetfur dagskré sem
netfnist Húsbændavaka. Þar flyt-
ur Ólatfur E. Stetfánsson, ráðu-
nautur, erindi og kvikmyndin Bú
er landistólpi verður sýnd. Auk
þess verða nokkrir skemmtiþætt
ir.
Kartakórinn Vökumenn syng-
ur og sýnir sjónleikinn Fölsk
frænka. Karlakór Bólstaðarhlið-
arhrepps syngur og fter með
fleiri skemmtiatriði. Umf. Hvöt
á Blönduósi hetfúr tvisvar sam-
fellda dagskrá. Unglingaskólinn
á Blönduósi syngur og sýnir
sjónleik o.fl. Blönduósbíó sýnir
kivikmyndir fliesta daga.
Dansleikir verða öll kvöld
Húnavökunnar. Þar verður
'barnadansleikur, unglingadans-
leikur og peysufatadansleikur,
þar sem allar konur, sem mæta
á íslenzkum búningi, tfá ófeeypis
aðgang. Eitt kvöld verða einung-
ie dansaðir gömlu dansamir.
Hljómsveitin Gautar Xeifeur fyrir
dansinum.
44
með sjónarmið, sem æðra er geð-
þótta og einum eða öðrum mann-
legum greinarmun.
Vissulega skiptir Jesús Kristur
af kærleiksanda sínum, þar felst
í máttur kraftaverksins, en til-
gangur Krists og markmið skiptir
hér miklu máli.
Sjötti kapítuli Jóhannesarguð-
spjalls er í 'heild lykill að sann-
indum þessa efnis.
Eftir að Jesús hefur mettað
mannfjöldann og þannig séð
fyrir ytri þörfum hans, segir
„Þegar Jesús því varð þess var,
að þeir ætluðu að koma og taka
hann með valdi til þess að gera
hann að konungi, veik hann aftur
afsíðis upp á fjallið einn saman.“
(Jóh. 6, 15).
Hér kemur fram, að konung-
dómur Jesú Krists er tvíþættur.
Jésús boðar velmegun, að okkur
mönnunum vegni vel um ytri
kjör. Félagsleg þýðing fagnaðar-
erindis hans er mikil. En tilgang-
ur blómans þessa heims er ríkið
ofar oig innar hag okkar hverja
líðandi stund.
Tekur Jesús nú að útskýra
fyrir lærisveinum sínum, að •
sjálfur sé hann brauðið, það er
kenning hans og hið andlega líf,
er hann vill gefa mönnunum
þeim til blessunar og að allt ann-
að veitist þeim þá til sannarlegs
farnaðar og farsældar.
Menn tóku vel hinni líkam-
legu mettun, en andlegu ríki
vildu menn ekki sinna: „Upp frá
þessu fóru margir af lærisvein-
um hans burt frá honum og voru
ekki framar með honum. (Jóh.
6, 66).“
Þannig hrynur eiginlega til
fjrunna ríki Jesú í Galileu að
verulegu leyti og ýmsir telja, að
skv. upphafi 7. kapitula guð-
spjallsins hafi Jesús verið land-
flótta og í útlegð um hríð. Tákn-
leg merking er hér mikil, að svo
skuli ljúka frásögn af hinni
undursamlegu mettun og full-
næging ytri þarfa.
En vissulega firu orð Símonar
Péturs í fullu gildi: „Herra, til
hvers ættum vér að fara? Þú hef-
ur orð eilífs lífs.“ (Jóh. 6, 68).
Maðurinn, sem réði mestu um
skiptingu heimsbrauðanna og
fiskanna eftir fyrri heimstyrjöld-
ina kvað forseta Bandarikjanna,
sem þá var, í kútinn með þeim
ummælum, að tillögur hans væru
í anda Jesú Krists.
Menn skipa sér í flokka um
lausn þjóðfélagsvandamálanna
og hallast einum eða öðrum
ríkjasamsteypum. Þessu mun enn
fara fram, en brauðinu verður
aldrei skipt svo, að allir fái nægju
sína, nema kærleikurinn sé hvöt-
in og andleg velferð og eilíf ein-
staklingunum til handa tilgang-
urinn.
Lætase — gleðjist heitir dag-
urinn nú. Orðið er tekið úr nið-
urlagskapítula Jesajaritsins. Þar
segir: „Eins og móðir huggar son
sinn, eins mun ég hugga yður.“
(Jes. 66, 13). Ættjörðinni er líkt
við móður og þá um leið forsjón
Guðs.
Með hliðsjón af þessu hefur
deginum verið valið heitið,
mæðradagur á Englandi. Eiga
menn að minnast á þessum degi
mæðra sinna og vitja þeirra.
Fagurlega samræínist þetta til-
efni dagsins. Móðirin hefur ein-
att miðlað miklu af litlum efn-
um. Við líkjum ættjörð okkar oft
við móður, er veitir börnum sín-
um ríkulega, þótt stundum sé
hið blíða blandað stríðu.
Guð gefi, að úr rætist erfiðleik-
um fyrir kærleiksríkan tilgang
hans okkur mönnum til veraid-
legs gengis, að svo miklu leyti
sem það má samræmast og þjóna
andlegri velferð okkar árin og
um eilífð. Guð blessi allan okkar
hag.
Amen.