Morgunblaðið - 25.05.1965, Síða 17

þessi sé uppræt\£>g þeir, sem
að hem*i stanlSa dregnir til
ábyrgðar.
Ég vil benda á annað dæmi,
sem er hneyksli og til vansa
fyrir landbúnaðinn og rit'höf-
und þann, sem fyrir þeim
skrifum stóð, en það var árás-
in á einn háskóla práfessora
okkar, þar sem áð honuim var
dróttað mútuþægni.
Mál það hafði lengri að-
draganda, en mönnum er al-
mennt kunnugt. Einn af ráðu
nautum B.í. skrifaði starfs-
skýrslu í vetur, en var með
valdlboði skipað að breyta
henni, vegna þess að Búnað-
arfélagfð var þá að leggja til
orrustu við læknastéttina.
Rétt á eftir, að þessari starfs-
skýrslu er hafnað, skrifaði rit
stjóri Freys svo um mútu-
þægni Sigurðar Samúelssonar
prófessors.
Nú væri fróðlegt að fá að
vita hvað það var í starfs-
skýrslu ráðunautarins, sem
ekki mátti koima í hinu virðu
lega Búna'ðarriti, en það er
kostað af almannafé.
Það hljóðar svo:
„Nú er féitmeti á dagskrá,
og er varað við dýrafeiti ö'ðru
feitmeti fremur. íslenzka
svínakjötið er til s'kaða feitt.
Að einhverju leyti er þetta
afleiðing af rangfóðrun, sem
reynt verður að koima í lag,
eftir því sem aðstæður ley.fa,
en mest er hér urn arfgengan
og framræktaðan eiginleika
áð ræða. Um tíma voru not-
uð til undaneldis í landinu
ensk svín af Berkshirekyni.
Þetta er feitisvínakyn og má
glöggt sjá afleiðingar blönd-
unarinnar í hinu þykka spik-
lagi, sem þekur svína'kjötið
hér. Svínafeiti er óseljanleg
vara, nema til fóðurs eða iðn-
aðar, og þessi fita þarf að
skerast burtu, áður er kjötið
er matreitt. Helztu viðfangs-
efni nágrannaþjóða okkar j
svínarækt, er áð kymbæta og
rækta þetta spiklag til að
verða sem minnst, en vöðv-
ana í baki, lend og lærum
sem þykkasta. Þetta kynlbóta-
starf er umfangsmikið og
dýrt. Svínarækt á fslandi hef-
ir ekki efni á að leggja í þann
kostnað. Hinsvegar má ger-
breyta fleskgæðunum með
innflutningi á svínasæði frá
Svíþjóð eða frá Noregi. I>á
mun svínakjötsneyzla hér á
landi vafalaust aukast veru-
lega.
Innflutningur kynibættra út
ungunareggja og svínasæðis
me'ð vissra ára millibili og eft-
ir þörfum framleiðslunnar
mun verða mikilvægur þáttur
í starfsemi þessa félagsskap-
ar. Einnig er ætlunin að taka
á dagskrá félagsins skipulag
á sölu, dreifingu og flokkun
eggja og flesks.
Bændastétt landsins þarf að
gefa gaum hinum nýju og
breyttu viðhorfum til kjöt*
tegunda. Neytendur, undir for
ystu laalkna og manneldis-

tra myug ttur bústedpuv.
fritt bWtím vtí Mtutu if^t. V*S ttúUjm f**tíurt Á
vtmkt-fífí íuuuí* MyAJu sífíctt. t-u }>«.$ ft>v iVtwiU
.:hiiUi'tH'.mii!i fyc.ji; Km «>jtíisi t’hr J»' i, hyaíj.;vV*-íS»ir ;»Íýý;iÍtþiýltiS
Úí í»<I «!>;»» KU-m'irwir. v„' .if okl. i irutiit'-.'mnL
ðr líítwtii mt»otinKtim> íjuí ,"«» urt». m' elttm I t nu'ktvOít lioM » ’w'ttiUi'tt'? :
*>,•.„ iik-ti t*m*' Ji.H i::. t tittn.n i.'H-.-'ii, .,(!!!, i- ..... N. : *»'. , c-r l'„ ■"■' . Vi.íV líiVíttU' orMÍS
tiúSiMii y.i«i yso,t;„)H:ii„. >■„ ’-'-iti, víó iiJ niursir yíeJtiVyi ritii';ijt ýoitii)
tiot-ti ficiii »« ftvtj" t,l ti'í.'ki i'itHi: • >« tn'ti :>■' t-iöAum "<-il.injs»r. K«. tt>i 'ti.’ll
„'r J-:,f ni.'ui 1 íii:itt:fr:i 0« íru'i l'ií.i' vllt.v ókkof v;iv Inni lT.i; :I:■ * tiltiíi t'ii J'rs.s a?.
síu:i ft»vn,«l>i iíurt vn> svritinoi. i n " 'n .i'vn'lihn--.. \'V i'tcngitl
iul bvuS «m iíivijS.? tf'tf'fvi VI,n :tjnS': "j"t}t:,'r-: Ht ni
jíjlý; ;h«it:i)i';.;ýii -éitt:-,- .ýsió'li'i?1 huvrtmi f-nvit- ::fk:.' iinrnvi hótcí (im:i, .sri.« i'k.ki t'-i;
l' V" nn kunn- „)>)) i vv v-itíonl, viiilnu'fskoimc ; tcimt í .st'niummr i fi

spiklagið en auka vöðvafyll-
ingu. Hann fór síðan með
kjöt sitt í kjötverzlun í Reykja
vík. Þar fékk hann ámæli
fyrir framkvæmd sína og
ekki nóg með það. Honum
var hótað að kjöt hans færi
í lægri verðflokk, ef hann
yki ekki á því fitulagið.
Hér hefir fátt eitt verið
tínt til og skal látið staðar
numið að sinni. Af mörgu er
að taka. Islenzkri bændastétt
verður það aldrei til gróða að
starfað sé fyrir hana á röng-
um forsendum og staðreynd-
um stungið undir stól. Hentt-
ar velfarnaður er fólginn 1
sannleikanum og engu nema
sannleikanum.
pt. Akureyri 18. maí 1965.
— vig.
VIÐ

imiinmiu>5
TUNGARÐINN
Ný eldsumbrot
við Surtsey
fræðinga hafa í flestum lönd-
um tekið afstöðu til kjötmet-
is eftir innihaldi þess af feiti.
Er í öðrum flokkam s.k. feiti
ríkt kjöt eða „kjöt til að var-
ast“, áð minnsta kosti fyrir
meirihluta fólksins og þann
hluta þess, sem fer vaxandi.
í þessum flokki kjöts eru
eftirtaldar tegundir: Svína-
kjöt, dilkakjöt, hrossakjöt og
nautakjöt.
I hinum flokknum eru svo-
kallaðar feitisnauðar kjötteg-
eldi. Fuglakjöt má framleiða
að talsverðu leyti úr innlendu
fóðri svo sem grasmjöli, fiski
mjöli og dýrafeiti. Tólg er nú
ódýrasta kjarnfóðrið á mark-
aðnum miðað við næringar-
gildi. Við flytjum úr landi
hundruð tonna af þessu fóðri
og kaupum útlent kjarnfóður
inn í staðinn.“
Þetta mátti ekki koma i
Búnaðarritinu fyrir lesendur
þess.
•Ji! t
Felugreinin á 20. blaðsiðu Búnaðarblaðsins.
undir, eða „hollustu'kjöt“,
eins og þar er stundum nefnt.
f þessum flokki er fuglakjöt
og kanínukjöt, það síðar-
nefnda er í vaxandi áliti, og
þykir kjötið af ræktuðum
kjöt-kanínukynjum vera hi'ð
mesta hnossgæti. Engin bú-
grein ber sig jafnvel í Dan-
mörku á síðasta áratug og
kanínueldið. Er kjötið mest-
allt flutt til Frakklands, en
Frakkar hafa að jafna'ði for-
ystu í Evrópu í ýmsum nýj-
ungum í kiæðaburði og mat-
argerð.
Fuglaeldi gefur margvíslega
möguleika, svo sem kjú'klinga
eldi, kjötframleiðsla af 16—17
mánaða gömlum varphænum,
andaeldi kalkúnaeldi og gæsa
Hér hefir verið drepið á
nokkur atriði, sem eru til um-
hugsunar fyrir ráðamenn
landsins og snerta allan al-
menning. Það hlýtur að vera
ábyrgðahluti að leggja til
orrustu við prófessora og
menntaða sérfræ'ðinga í fram
leiðsiumálum og ætla að setja
skoðanir þeirra og rannsóknir
svo ekki sé talað um lærdóm
út í yztu myrkur. Hér er
þekkingu, og heilsufari al-
mennings, kastað fyrir róða.
Það er til marks um flá-
nýti íslenzkrar kjötmenningar
og kjötmats að framleiðandi
einn á Kjalarnesi hafi unnið
að ræktun svína sinna a’ð
dans'kri fyrirmynd og reynt
eftir föngum að losna við
NÝ eldsumbrot eru byrjuð á hafs
botninum nálægt Surtsey eða
nánar tiltekið ca. 900 m. í austur
frá eynni í stefnu á Geirfugla-
sker. Á sunnudagskvöld sást úr
flugvél dökkur blettur þarna
og í gærmorgun sáu skipverjar á
Vestmannaeyjabátnum Þórunni
hvar heitt grjót kóm upp úr
þarna, flaut fyrst og sökk svo
á þessum dökka bletti. Að þeim
upplýsingum fengnum, telur dr.
Sigurður Þórarinsson að þarna
sé um gos úr sprungu að ræða
í sömu stefnu oig Surtla var, er
hún næstum stakk kollinum upp
úr hafinu, en bara nær eynni.
Geti þar verið um svipað gos
að ræða og þá, en við það hlóðst
hryggur upp undir yfirborðið
og hækkaði botninn um 70—80
m. Þó gæti verið þarna upphaf
að meira gosi, þó þetta hafi ekki
byrjað af nærri eins miklum
krafti og Surtseyjargosið á sín-
um tíma. í gær var sjór óslétt-
ui og erfitt að greina hreyfingu
á staðnum en stór gulgrænn
blettur var þar er síðast fréttist.
Kl. 2.33 á sunnudag heyrðu
Vestmannaeyingar háan hvell,
sem heyrðist um allan bæ, svo
fólk þusti sums staðar út, en
ekkert frekara sást eða heyrðist.
Telur Sigurður vel líklegt, að þá
hafi sprenging orðið á nýja staðn
um í upphafi umbrotanna, þó gos
ið hafi ekkert hert og sést á
yfirborðinu fyrr en um kvöldið.
Síðan um hádegi á sunnudag hef
ur öðru hverju fundizt titringur
á jarðskjálftamælunum í Reykja
vík, en enginn á þeirri stundu
sem hvellurinn fannst í Vest-
mannaeyjum. Og ekkert fannst
á mælunum í Vík. Slíkar sprenig
ingar verða oft við upphaf eld-
goss á hafsbotni, og kom jafn-
vel fyrir í Japan að slík spreng-
ing gleypti heilt rannsóknarskip.
Uppstreymi af heitum sjó
Fyrst varð þess vart að eitt-
hvað var um að vera austur af
Surtsey á sunnudagskvöld um 9
leytið, er dr. Þorleifur Einars-
son, jarðfræðingur, flaug þar
yfir með Sigurjóni Einarssyni
flugmanni Flugmálastjórnarinn-
ar. Er Þorleifur að fara í dag í 4
mánaða rannsóknarför til Alaska
og ætlaði rétt að líta á Surtsey
áður en hann færi, en Sigurjón
var að fljúga yfir eyjuna í 55.
skiptið. Sáu þeir þá dökkan
hlett á sjónum, 50-100 m. í þyer-
mál, þar sem var uppstreymi af
heitum sjó, að því er Þorleifur
tjáði blaðinu. Telur hann að
þarna séu umbrot í sprungu og
þó hún hafi ekki hina sígildu
Framhald á bls. 3tl.
Geirfugla
Surtsey
Sujtla
sker
n
NNýtt 30$