Morgunblaðið - 01.06.1965, Blaðsíða 27

Þriðjudagur 1. júní 1965
MORGUNBLAÐIÐ
27
— Mao
Framihald af bls. 1
ár eru liðin frá því Mongólar
og Kínverjar gerðu með sér
vináttusamning. Um miðjan
apríl sl. gekk Hussein Zulfic-
ar Sabry, ráðgjafi Nassers, for
seta Egyptalánds, í utanríkis-
málum á fund Maos — en síð-
an kannast enginn við að hafa
séð hann á opinberum vett-
vangi. Myndir hafa ekki birzt
af honum í blöðum frá því í
marz sl. og sérstök athygli er
vakin.á því, að hann kom ekki
fram við hátíðahöldin 1. maí.
; Mao hefur undanfarin ár
dvalizt mikinn hluta sumars-
ins utan Peking. Hann er nú
71 árs að aldri og má því bú-
ast við að senn fari að halla
• undan fæti fyrir honum. Hins-
vegar eru kínvérski'r ráða-
menh liklpgir til að leyna því
sem þeir mega,.enda hafa þeir
síðustu mánuði farið mörgum
fögrum orðum um hestaheilsu
Maos í áróðri fyrir sundiþrótt-
inni. Hafa blöðin rakið ýtar-
lega sundiðkanir leiðtogans á
síðustu árum, m.a. sögðu þau
| frá því hann og Liu Shao-
chi, forseti, hefðu brugðið sér
til sunds í tjörn einni stórri í
nágrenni Peking í fyrra, á-
Samt nokkrum ungum mönn-
um. Hefðu þeir synt út í eyju
í tj.örninni og tekið sér sólbað
en síðan orðið að hraða sér í
land, þar sem hvessti skyndi-
lega. Hafði Mao verið alls ó-
þreyttur þegar hann kom í
land, þrátt fyrir háan aldur
og það að vegalengdin hafði
verið allmikil.
Einhverjar upplýsingar
hljóta að fást áðui en langt
um líður af heilsufari Maos —
því að Chou En-lai, forsætis-
ráðherra, á að því er frétta-
maður AP segir — að leggja
upp í ferð til Afríku eftir
nokkra daga og er líklegt, að
hann muni fresta ferðinni, ef
leiðtoginn er þungt haldinn.
Eitt af því, sem ýtt hefur
undir orðróminn um heilsufar
Maos, er viðtal, er snemma í
maí-mánuði birtist í blöðum
við yfirmann kínverska flug-
hersins, Liu Ya-Lou, hershöfð
ingja. Lá hann þá á banabeði
— dó nokkrum dögum seinna.
Að sögn fréttamannsins, sem
við hershöfðingjann ræddi,
hafði hann ekki haft miklar á-
hyggjur af sinni eigin heilsu,
heldur haft allan hugann við
heilsufar „annarra leiðtoga
kommúnistaflokksins". — Var
ekki nánar getið hverra heilsu
far var um að ræða.
— Frakkar
Framhald af bls. 1
Sanguinetti, „en fyrir okkur
Evrópubúa getur slíkt hik orðið
til þess að framtíð okkar sem
skipulögð ríki sé að engu gerð.
Okkur er það nauðsyn, að Sovét-
ríkin séu sannfærð um að Banda
ríkin myndu þegar í stað grípa
til kjarnorkuvopna sinna okkur
til varnar ef á okkur væri ráðist.
En fyrir því höfum við enga
tryggingu,“ sagði Sanguinetti, og
bætti við að auðvitað væri hér
átt við meiriháttar árás en ekki
smáskærur.
Dagsbrúnarfundur veitir
heimild til að boða verkfall
— Fær 800 jbús.
Framh. af bls. 28
svcðju. Hann synti við bátinn
og tókst að skera nótina frá og þá
rétti báturinn sig. Vél bátsins
hafði verið í gangi allan tímann
og áhöfnin kom nú um borð.
Kom Hafsteinn að um kl. 8.50
og var farinn frá borði aftur um
kl. 9.40.
Var Hafsteini síðar boðin
250 þús. kr. greiðsla fyrir þá að-
stoð, sem hann hafði veitt, en
hann gerði kröfu til að fá björg
unarlaun,- 50% af verðmæti þvi
sem þarna hefðu verið í húfi og
var það metið á 7 millj. kr.
Guðmundur Pétursson hrl.
flutti málið fyrir Hafstein Jó-
hannsson og Ólafur Egilsson fyr
ir tryggjendur og eigendur vb.
Árna Þorkelssonar.
SL. sunnudag var haldinn fjöl-
mennur fundur í Verkamanna-
félaginu Dagsbrún, þar sem rætt
var um væntanlega samninga.
Á fundinium var samþykkt heim-
ild til handa trúnaðarmannaráði
félagsins til að boða vinnustöðv-
un, þegar það yrði talið nauð-
synlegt í þeirri kjaradeilu, sem
nú stendur yfir.
Eðvarð Sigurðsson formaður
félagsins hafði framsÖgu. Skýrði
hann kröfur verkamanna, sem en
í þeim er aðaláherzlu lögð á 44
stunda vinnuvikú, aukið veik-
indafrí, lengingu orlofs, kaup-
hækkun eftir starfsaldri svo og
ýmsar hækkanir um flokka, auk
beinnar kauphækkunar en þó
hafa ekki verið settar fram á-
kveðnar prósentutölur í því sam-
bandi. Eðvarð skýrði frá því, að
nefnd sú sem kosin var á sínum
tíma af kjararáðstefnu ASÍ,
hefði fengið til umsagnár skatta-
frumvörp ríkisstjórnarinnar. —
Kvað hann nefndina ekki hafa
haft nægan tíma til þess að gera
við þau ítárlegar breytingartil-
lögur, að þó hefði hún fengið
nokkrum breytingum framgengt.
Framhald á bls. 19
Þéttur ís út af Blönduósi
— S-Vietnam
Framhald af bls. 1
gær fyrri yfirlýsingar Bandaríkja
manna um að þeir væru fúsir til
samningaviðræðna til lausnar
V-Nam-málsins en sagði jafn-
framt, að Bandaríkjamemr væru
staðrá'ðnir í að verja S-Vietnam
og S-Asíu alla ef því væri að
skipta, og auknar árasir kommún
ista á S-Vietnam myndu sízt fá
þá ofan af því. í Washington var
frá því sagt að lagt hefði verið
að Johnson forseta að láta gera
árásir á eldflaugarstöðvar þær
sem nú er verið að gera í N-
Vietnam með áðstoð Sovétríkj-
anna og eyðileggja þær áður en
þær yrðu fullbúnar en forsetinn
hefði ekki verið fáanlegur til
þess.
Patrick Gordon-Walker, fyrr-
um utanríkisráðherra Breta, sem
fyrir skömmu var á ferðalagi um
Suðaustur-Asíu, eins og sagt var
frá í fréttum, skrifaði í dag í
Edinborgarblaðíð „The Scots-
man“, að ef Bandaríkjamenn
færðu út kvíarnar norðan 17.
breiddarbaugsins og gerðu loft-
árásir á Hanoi sjálfa eða mikil
veegar i’ðnaðarborgir í landinu
myndi almenningsálitið í heim-
inum snúast gegn þeim og þá
væri mikil hætta á styrjöld við
Kína e'ða Sovétríkin. Taldi
Walker m.eiri hættu á styrjöld
austur þar nú en fyrir nokkrum
mánuðum og sagði, að Vietnam-
málið yrði aldrei leyst með vopna
valdi heldur yrði að fara samn-
ingaleiðina.
Frá Tókio berast þær.fregnir,
að Japansstjórn sé nú a'ð ráðfæra
sig við Frakkland og Sovétríkin
um möguleikana á að fá N-Viet-
nam til þess að hefja samninga-
viðræður við Bandaríkin.
Framsókn Viet Cong manna til
S-Vietnam hófst um leið og regn
tíminn kom yfir landið og alla
helgina hefur verið úrhellisrign
ing og erfitt áð koma við flug-
vélum. Réðust skæruliðarnir á
brýr og vegi og varðstöðvar
stjórnarhersins og varð víða vel
ágengt. í Ba Ghia áttu stjórnar-
liðar í vök að verjast og herdeild
sem send var þeim til hjálpar
var stráfelld, af 150 mönnum
komust ekki nema 29 á áfanga-
stað. Á laugardag gerðu Viet
Cong.menn a.m.k. 12 árásir svo
vita’á sé, víða í norðurhéruðum
landsins og á föstudag sjö. Segj-
ast stjórnarliðar nú ekki eiga
kost á meira varaliði, það sé ailt
uppurið og eru uggandi um
hversu fara myndi ef skæruliðar
Viet Cong gerðu nú einhvers
staðar árás öllum að óvörum.
Mannfall stjórnarliða í orrust-
unum um helgina er sagt 400 —
700 m.anns, en fregnir ónákvæm
ar enn sem komið er. Af skæru-
Ifðum er talið að fallnir séu 4—
500 manns, en það er einnig laus-
lega áætlað.
Sendiherra Bandaríkjanna í
saigon, Maxwell Taylor, hers-
höfðingi, hefur enn frestað for
sinni til Washington um óákveð-
inn tíma vegna hins ótrygga
áistands í landinu.
BLÖNDUÓSI, 31. maí —- Laust
fyrir mi'ðjan maí rak hafishroða
úr austanverðum Húnaflóa allt
upp að Þingeyrarsandi. Náði ís-
breiðan, sem var mjög þétt, um
300 — 500 m frá landi og lá ó-
högguð i hálfan- mánuð, enda
stöðug norðanátt. Að öðru leyti
var Húnaflói islaus eins langt og
sást frá Blönduósi. Síðustu dag-
ana hefur ísinn aukizt mjög mik-
ið, því áð nýjar ísbreiður hafa
komið vestan úr flóanum.
í gær og dag hefur þéttur ís
verið út af Blönduósi og víða
landfastur. Af brekkubrúninni
inni sunnan við kauptúnið, en
hún er um 40 m yfir sjó er sam
fellda ísbreiðu að sjá um alian
flóann.
Stór borgarísjaki, sem festist
á grunni skammt fyrir utan
Skagaströnd á 80 metra dýpi
fyrir hálfum öðrum mánuði, hef
ur færzt mikið innar og er nú
að molna nfður. —- Bj. B.
99
Sir Winston
Churshili44

London, 31. maí. NTB:
_ í dag var hleypt af stokk-
I unum í Englandi nýju 80.000
I lesta norsku skipi, sem gefið
, var nafnið „Sir Winston
Churchill“. Skipið skírði eig-
Sinkona Reginalds Maudling,
fyrrverandi fjármálaráðherra
Bretlands. í
Skipið. sem er 259 metrar 1
að lengd og 38 metra breitt, er
smíðað í Swan Hunter skipa
smíðastöðinni við ána Tyne
—- í norðausturhluta Eng-
lands og er stærsta skip, sem
þar hefur nokkru sinni hlaup-
ið af stckkum. Eigandi skips-
ins er útgerðarfyrirtæki Hil-
mars Rekstens í Bergen.
Nýtt skip með síld
d sjómannadaginn
Húsavik, 31. maí: —
f GÆR, á sjómannadaginn kom
ms. Dagfari til Húsavíkur með
um 800 mál síldar af Austurmið
um. Þetta er fyrsta koma skips-
SJómannadagur
á Húsavik
Húsavík, 31. maí: —
S J ÓM ANN AD AGURINN var
haldinn hátíðlegur hér á Húsa
vík í gær og hófust hátíðahöldin
með messu kl. 10.30. Sóknarprest
urinn, sr. Björn H. Jónsson préd
ikaði. Bftir hádegi fór fram kapp
róður og kappsigling á minni
bátunum. Stóru bátarnir fóru
með börn og fullorðna í skemmti
siglingu um flóann. Síðan fór
fram íþróttakeppni á íþróttaleik
veílinum og um kvöldið dans-
leikir í báðum samkomuhúsun-
um. — Fréttaritari.
ins til heimahafnar. — Dagfari
kom til landsins í vor, en gat
þá ekki siglt til Húsavíkur
vegna isa.
Þetta er nýtt, glæsilegt 250
lesta skip, eign bræðranna Stef
áns og Þófs Péturssona, sem jafn
framt eru eigendur Náttfara.
— FréttaritarL
— Gagnfræðingar
Framh. af bls. 2.
einnig um 100 norskir gagnfræð-
ingar, sem einmitt höfðu lokið
prófum sínum þann dag. Tókust
mjög ánægjuleg kynni með unga
fólkinu.
Allir þátttakendur í förinni
láta hið bezta af henni og róma
sérstaklega vinsemdina og gest-
risnina, sem þeir áttu að fagna
með frændþjóð vorri í Noregi.
— Sv. P.
Lítil síld í gær
1 FYRRINÓTT og gærmdrgun
fóru síldarbátarnir að tínast út.
í gær var eitthvað kastað á síld,
en ekki hafði blaðið fregnir af
verulegri veiði. Eftirfarandi síld-
arfréttir bárust í feær:
REYÐARFIRÐI — Fyrsta sfld-
in barst til okkar á laugardags-
morgun. Þá kom Halkion með
1600 mál. Við erum búnir að fá
rúm 5000 mál, sem fer í bræðslu,
og mun verksmiðjan taka til
starfa annað kvöld.
Hér eru menn að undirbúa
söltunarplönin, en 4 söltunar-
stöðvar verða hér í sumar
— Arnór.
★
NORÐFIRÐI — 1 fyrrinótt og
í gær komu þessir bátar með
síld: Guðbjartur Kristjánsson
með 950 mál, Þorbjörn II 1000,
Tjarnan 200, Bjartur 1200,
Reykjaborg 1300, Heimir 1500,
Barði 1000, Gullberg 200, Sæ-
hrímir 200, Siglfirðingur 800,
Halíon 200, Grótta 800, Gullver
600.
Verksmiðjan mun geta byrjað
að bræða seinni hluta vikunnar
en þar er nú unnið dag og nótL
Margir aðkomubátar voru hér
inni á sjómannadaginn, en þeir
fóru flestir út í morgun.
— Ásgeir.
★
RAUFARHÖFN — Síldin nálg-
ast alltaf Langanesið, svo við er-
um vongóðir hér. Líklega verður
hægt að byrja að bræða eftir
vikutíma, en þangað til er hægt
að taka síld í geymslu.
Andmælendur og doktorsefni. Talið frá vinstri: Per Lundahl, Peter Hallberg og Hans
Bekker-Nielsen, andmælendur og doktorsefnið Lars Lönnroth.
— Kenningar
Framhald af bls. 1
Aðeins í litlum mæli mætti
álíta, að íslenzku fornbók-
menntirnar hefðu orðið til í
einangraðri bændamenningu.
Þessar bókmenntir væru færð
ar í letur samkvæmt beiðni
manna á meðal yfirstéttanna
á íslandi og í Noregi og þeir,
sem hefðu fært þær í letur,
voru fyrst og fremst munk-
ar og prestar á þrettándu öld
og hefðu þeir haft góða þekk
ingu á evrópskum. miðalda-
bókmenntum, einkum latn-
eskri sagnritun. Allt of mikið
hefði verið gert til þessa úr
því hve þjóðleg, munnleg
varðveizla íslendingasagn-
anna ætti mikinn þátt í því,
að fornbókmenntir íslendinga
hefðu orðið til.
Á meðal andmælenda við
doktorsvörnina var Peter Hall
berg. Gagnrýndi hann doktors
efnið harðlega og bar Lönn-
roth á brýn kæruleysi, skort
á fræðimennsku og að hattn
færi rangt með héimildir í
því skyni að hleypa frekari
stoðum undir kenningar- sín-
ar. Er Morgunblaðið sneri sér
í gær til Peter Hallbergs,
komst hann svo að orði, að
hann teldi kenningar dr. Lönn
roths engan veginn á röikum
reistar. Þau dæmi, sem Lönn-
roth hefði talið upp tit stuðn-
ings kenningum sínum, mætti
yfirleitt skýra á annan og nær
tækari hátt en Lönnroth hafði
gert.
Peter Hallberg hefur samið
ýtarlegan ritdóm um doktors-
ritgerð Lönnroths og mun
hann birtast innan tíðar hér
í blaðinu.