Morgunblaðið - 09.06.1965, Blaðsíða 1

32 siðui: '
Samkomulag á Norður- og Austurlandi
Staöfest einroma i Einingu
á Akureyri í gærkvöldi
S í Ð A R I hluta mánudags tókust samningar í kjaradeiiu
vinnuveitenda og verkalýðsfélaga á Norður- og AusturlandL
Fulltrúar frá Vinnuveitendasambandi Islands og 19 verka-
lýðsfélaga á Norður- og Austurlandi undirrituðu samkomu-
lagið.
Jafnframt gaf ríkisstjórnin út yfirlýsingu um fyrirhugað-
ar ráðstafanir til úrbóta í atvinnumálum Norðlendinga sem
famkomulag er um við verkalýðsfélögin á Norðurlandi.
A fjölmennum fundi Verkalýðsfélagsins Einingar í gær-
kvöldi var samkomulagið staðfest einróma. Stjórnarfundur
Vinnuveitendasambands Islands staðfesti samkomulagið
cinnig í gær.
Samkomulagið verður lagt fyrir fundi í öðrum félögum
til staðfestingar í dag og á morgun.
Helztu atriði samkomulagsins eru þessi:
£ Vinnuvikan styttist um 3 tírna úr 48 klukkustundum í
45 klukkustundir, en heildarlaun fýrir dagvinnu verða
óbreytt þrátt fyrir þessa styttingu.
0 Almenn grunnkaupshækkun verður 4%.
0 Ríkisstjórnin beitir sér fyrir sérstökum úrbótum í at-
vinnumálum Norðlendinga.
■Jc Breytingar á samningunum
Samkomulagið gerir sam-
kvæmt ofangreindu ráð fyrir 4%
grunnkaupshækkun og nær hún
til allra taxta verkalýðsfélaganna.
Jafnframt styttist vinnuvikan um
3 stundir úr 48 klukkustundum í
45 klukkustundir. Jafngildir
þessi stytting vinnuvikunnar
6,6% hækkun launa, sem nær til
alls timakaups, nema nætur- og
helgidagavinnu.
Aðrar nýjungar í þessum samn
íngum eru þær, að verkafólk, sem
•unnið hefur samfleytt einn mán-
uð hjá sama vinnuveitanda skal
fá greiddan einn virkan dag í
veikindaforföllum, eftir tveggja
mánaða samfleytt starf hjá sama
vinnuveitanda skal það fá
greidda tvo virka daga, og eftir
þriggja mánaða samfleytt starf
Framhald á þls. 31
Edward White svífur í geimn
um, fyrir utan „Gemini 4“.
Myndin er ein af mörgum,
sem sjálfvirk myndavél tók,
er þessi þáttur síðustu geim-
siglingatilraunar Bandaríkj-
anna var gerð. — í hægri
hendi sinni mun White halda
á þrýstiloftsbyssu, sem hann
notaði t i I að stjórna ferð sinni
utan farsins. — í baksýn er
jörðin. — Símamynd (Sjá
frásagnir og myndir annars
staðar í hlaðinu).
Lentu heilu og höldnu
Glæsilegur árangur af geimferð þeirra HfcDivifts eg Whifes
Dr. Alexander Jó-
hannesson lótinn
EINN merkasti samtíðarmaður
fslenzkur, dr. Alexander Jóhann
esson prófessor, fyrruir. Háskóla-
rektor, lézt í Landakotsspitalan-
ttm um hádegisbil á annan hvíta-
nunnudag. Hann var á 77. aldurs-
ári. Dr. Alexander setti um ára-
bil mikinn svip á samtið sína,
enda var hann í senn ötull at-
hafnamaður og viðkunnur fræði-
maður. Hann gekk að hverju
verki með óvenjulegum dugnaði
Houston, Texas, 8. júni — (AP-NTB) —
BANDARÍSKU geimfararnir tveir, James McDivitt og Ed-
ward White, lentu geimskipi sínu „Gemini 4“ klukkan 17,13
í gær, mánudag, einni mínútu á undan áætlun. Höfðu
þeir þá verið í 97 klukkustundir og 57 mínútur á ferð um
geiminn, og áttu að baki sér 2.590.000 kílómetra flug.
Þetta er Iengsta geimferð Bandaríkjamanna, og hefur
geimskip með fleiri en einum manni aldrei verið jafn lengi
á lofti
Á fyrsta degi ferðarinnar
fór White út úr geimskipinu
og var í tuttugu mínútur einn
úti í geimnum, eða helmingi
lengur en Rússinn Alexei
Leonov, sem fyrstur manna
fór út úr geimskipi á braut
í marz s.l.
og hefur hann víða markað
djúp spor, t.d. hefur enginn átt
jafnmikinn þátt í hinu fagra og
glæsilega háskólahverfi og hann.
Hefur hann stundum verið nefnd
ur „faðir háskólahverfisins“.
>á má einnig geta þess, að
telja má dr. Alexander í hó-pi
brautryðjenda á sviði málvís-
inda, að því leyti að hann setti
fraim og færði margvísleg rök að
Framh. á bls. 10
Bandarísku geimfararnir
voru báðir við beztzu heilsu
að lokinni ferðinni. Voru þeir
fluttir með þyrlu frá Gemini
4 og um borð í flugvélamóð-
urskipið Wasp, sem var statt
um 75 km. frá lendingar-
staðnum.
Þessi geimferð Bandaríkja-
manna hefur vakið gífurlega at-
hygli um allan heim, og hafa
blöð og útvarp austan tjalds
sem veistan lokið miklu lofsorði
á þá McDivitt og White. Geim-
fararnir munu fyrst urn sinn
dvelja um borð í Wasp og gang-
ast þar undir ítarlega læknarann
sókn. En um næstu helgi hefur
Jothnson Bandarikjaforseti móit-
töku fyrir þá á búgairði sínum í
Texas, Aður munu þeir koma
fram á fundi með fréttaimönn-
um. Verður sá fundur sennilega
á fimmtudag.
★ Tækið bilaði
Upphaflega var ráð fyrir því
gert að rafeindaheili í geim-
skipinu stjórnaði ræsingu hemla
eldflauga til að draiga úr ferð
Gemini 4 fyrir lendingu. En
tæki þetta bila’ði í 48. hringefrð-
inni, og var því ákveðið að
MoDivitt ræsti hemlaf 1 augarnar
sjálfur. Flaiugar þessar eru fjór-
ar. Voru þær ræstar einni sek-
úndu of snemma, sem varð til
þess að Gemini 4 lenti 64 kíló-
metrum írá áður ráðgerðum
lendin.gaa'stað. Kom geimskipið
niður um 630 kílómetrum fyrir
austan Kennedyhöfða, þar sem
fer’ðin hófst á fimmtudag, og 76
km. frá flugvélamóðuskipinu
Wa.sp.
Tveimur mínútum eftir lend-
ingu vair þyrla komin á vettvang
og stuttu síðar flugvél. Sendi
þyrlan þjrá f.roskmenn niður að
geimskipinu, og festu þeir flot-
holt á það. Á meðan gerðu geim-
fararnir tveir ýmsar mælingax
og athuganir, tóku m.a. blóöþrýst
ing sinn. Svo opnu'ðu þeir dyr
geimskipsins og stigu um bofð
í gúmbát, sem þyrlan hafði varp
að ni'ður til þeirra. Þaðan voru
þeir svo dregnir upp í þynluna,
er flu.tti þá um borð í Wasp.
★ Hylltir nm borð í Wasp.
Þegar þeir McDivittt og White
stigu út úr þyrlunni á fluglþilj-
um Wa.sp var skipið fánum
skreytt og álhöfnin hafði fylkt
liði á þilfarinu. Voru geimfar-
arnir ák.aft hyUtir við komuna.
Hljómsveit skipsins lék hergöngu
lög er William McCormack að-
miíráll, yfinmaður skipsins, bauð
MoDivxtt og Wlhite velkomna um
Framhaid á bls. 31