Morgunblaðið - 09.06.1965, Page 10

10
MORGUNBLADID
Miðvlloidagur 9. júní 1969
að hann vonaði, að hinir
■’ísSS
3 1. af vatni. Á sama tíma
hafði White neytt 5 máltíða,
sem geymdu 3055 hitaeiningar
og drukkið um ZVz 1. af vatni.
í eitt sinn er Gemini IV.
fór yfir Houston í Bandaríkj-
unum höfðu eiginkonur
beggja geimfaranna tækifæri
til þess að heyra í þeim.
Sovézki geimfarinn A.
Leonov, sem var fyrsti mað-
urinn, er hreyfði sig um út í
geimnum fyrir utan geimfar
sitt, flutti bandarísku geim-
förunum heillaóskir sínar, á
meðan þeir voru í geimflugi
sínu. Sagði hann fyrir sína
hönd og félaga síns, P. Belaev,
Það er eitthvað annað en við
hérna uppi, það segi ég satt.
Pat White: Mér líður
aldeilis prýðilega.
White: Gott.
Pat White: Þetta er stór-
kostlegt.
White: Rafhlaðan er búin
Og súrefnið í góðu ....
Pat White: Það amar víst
ekkert að þér. Við skildum
eldflaugina frá geimfarinu á
Gemini-kökunni í gær. Heyr-
irðu til mín?
White: Endurtaktu þetta.
Pat White: Við skildum eld
flaugina frá geimfarinu á
Gemini-kökunni í gær.
GEIMFERÐ Bandaríkja-
mannanna tveggja í geim-
farinu „Gemini IV“, þeirra
James McDivitts og Ed-
ward Whites, gekk ekki
síður að óskum, er þeir
höfðu lokið hinu mikla af-
reki, er hinn síðarnefndi
yfirgaf geimfarið í um 20
mínútur og fór síðan inn í
það aftur.
Þeir framkvæmdu marg-
víslegar athuganir og rann
sóknir, sem vafalaust munu
vekja mikinn áhuga vís-
indamanna og eiga eftir að
koma að miklu gagni við
rannsóknir út í geimnum í
framtíðinni.
Það vakti í senn furðu geim
faranna tveggja sem þeirra,
sem störfuðu í sambandi við
geimferðina á jörðu niðri, að
geimfararnir komu sl. föstu-
dag auga á dularfullan hlut á
sveimi út í geimnum og hafði
hann stóra arma. Að síðustu
var komizt að þeirri niður-
stöðu, enda þótt erfitt væri að
gera sér grein fyrir fjarlægð-1
inni, að hér myndi vera um
að ræða gervihnöttinn „Pegas
us“, sem er stærsti gervihnött-
urinn, sem Bandaríkin hafa
skotið á loft. „Pegasus" hefur
arma og loftnet, sem eiga að
mæla ferðir loftsteina í geimn
um. Ef til vill var það einnig
„Pegasus“, sem sovézku geim-
fararnir A. Leonov og P.
'Beljajev sáu út í egimnum í
geimferð þeirra í marz sl.
Tiltölulega lítið samtal átti
sér stað á milli geimfaranna á
hringferðum þeirra í kringum
jörðina, utan þess sem þeir
ræddust við almennt í sam-
bandi við stjórn geimfarsin.spannig hugsaði listamaðurinn sér að Edward White liti ut i
og við tilraunir sínar. úr Gemini 4 að eldflauginni, sem geimskipið átti að hitta í
McDivitt, sem fann til óþæg„stefnumóti.“
inda vegna hreyfingarleysis-
bandarísku geimfarar lentu
heilir á húfi að geimferðinni
lokinni.
Eiginkonur geimfaranna,
James McDivitts og Edward
Whites, töluðu við þá á laug-
ardag er geimfarið fór 34.
hringferð sína umhverfis
jörðu. Þær höfðu af því mest-
ar áhyggjur, eins og eigin-
kvenna var von og vísa, hvort
þeim líði nú þokkalega, hvort
þeir fengju nóg að drekka og
nægan svefn og þar fram eftir
götunum. Hér á eftir fara
glefsur úr samtölunum, sem
þær nöfnur Pat White og Pat
McDivitt, staddar í umsjónar-
stöð Gemini í Houston í Tex-
as áttu við eiginmenn sína á
hringsóli úti í geimnum. Þeir
Virgil Grissom og Chris Kraft
leggja líka nokkur orð í belg.
Pat White: Gemini 4, þetta
er Houston Cap-Com. Heyrið
þið til mín?
White: Halló, Gemini 4
hérna.
Pat White: Eldflaugarþrepið
ykkar kom aftur inn yfir höfð
ann um klukkan tvö (óskýrt
í fréttinni). Það sást í ratsjám
þegar það splundraðist.
White: Roger, ég skil. Ég
sá . . . . það splundraðist.
Pat White: Fáðu þér nú
vatnssopa.
White: Roger. Ég skal gera
það alveg rétt strax. Það er
svei mér gott í þér hljóðið.
Pat McDivitt: Og vertu nú
góður strákur.
McDivitt: Hvernig líður ykk
ur krökkunum?
Pat McDivitt: Alveg prýði-
lega — og ykkur?
McDivitt: Okkur líður ágæt
lega líka.
Virgil Grissom (grípur inn
í): Gemini 4, Cap-Com.
McDivitt: Allt í lagi, Cap-
Com, komið þið með það.
Grissom: Það ætti að vera
kveikt á es-stillinum nú.
McDivitt: Kveikt á hvaða
stilli?
Grissom: Es-stillinum.
McDivitt: Roger. Allt í lagi,
geimnum þegar nann atti aö tara
geimnum. Ekki varð úr þessu
ins og þrengsla fékk leyfi til
þess að toga í sérstakan streng
í geimfarinu til þess að liðka
sig. Skömmu áður hafði hann
sagt eftirlitsmönnum niðri á
jörðu, að hann væri svolítið
þreyttur, en þá höfðu þeir fé-
lagar verið um tvo sólarhringa
út í geimnum. „Hálsinn í mér
er dálítið þurr og okkur
kenndi þó nokkuð til í augun-
um í lok fyrsta dags ferðar-
innar, en það er úr sögunni
nú“, sagði McDivitt.
Samkvæmt skoðunum lækna
var hér einungis um að ræða
fyrirbæri, sem búast hefði
mátt við og enginn ástæða
væri til þess að vera kvíðinn
út af. Þetta orsakaðist af því
að anda að sér 100% súrefni
í langan tíma og væri þekkt
áður meðal geimfara.
Geimfararnir sváfu, drukku,
borðuðu og störfuðu á meðan
á ferðalagi þeirra stóð, full-
komulega samkvæmt áætlun.
Eins og getið var að framan
gerðu þeir ýmsar athuganir.
Þeir gerðu margvíslegar at-
huganir með því að skoða
stjörnumerki og með því að
gera mælingar á þeim með
sextant. Þá tóku þeir einnig
fjölda mynda, sem ætlunin er
að hota í framtíðinni. Þá
gerðu þeir og ýmsar athugan-
ir á sérstæðum skýjafyrirbær-
um, og á ýmsum stöðum á
jörðu niðri.
Þegar liðnir voru 48 tímar
af geimferðartímanum, var
frá því skýrt, að McDivitt
hefði þá verið búinn að borða
fjórar máltíðir út í geimnum,
sem innihaldið hefðu alls 2126
hitaeiningar og drukkið rúml.
skilaboðin móttekin.
Pat White: Sé þig
helgina.
eftir
Pat McDivitt: Gemini 4.
McDivitt:: .... Houston.
Pat McDivitt ákveðin: Nei,
heyrið mig nú, fáið ykkur að
drekka báðir tveir og það
strax.
DcDivitt: Já, það er dálítið
þurrt hérna uppi.
Pat McDivitt: .... Jim,
héðan í frá áttu að taka úr
sambandi heyrnartækin . . .
þessi sem eru áföst hálshringn
um, þegar þú ferð *að sofa.
McDivitt: Ha?
Hér slitnaði sambandið, en
svo heldur samband þeirra
hjóna áfram:
Pat McDivitt: Fékkstu skila
boðin um að taka úr sam-
bandi heyrnartólin.
McDivitt: Ég held nú það.
Pat McDivitt: Ætlarðu að
koma þér að því að fá þér
þennan vatnssopa?
McDivitt: Já, elskan.
Pat McDivitt: Og vinstra
augað lítur vel út.
McDivitt: Ha, hvað segirðu?
Pat McDivitt: Vinstra aug-
að lítur vel út.
McDivitt: Hvernig vissurðu
að það var bólgið?
Pat McDivitt: Ég sagði að
vinstra augað liti vel út.
McDivitt: ó, já, það var
rétt. Allt í lagi með það.
Grissom: Gott.
McDiviM:: Alit í lagi.
GrissOm: Heyrðu Jim, við
höfum ekki ætlað ykkur nein
ósköp að gera næstu 18
klukkustundirnar, við viljum
að þið fáið ykkur báðir ærleg
an blund og sá ykkar sem
sefur, á að taka úr sambandi
heyrnartólin, svo hann geti
sofið í næði. Við höldum að
háfið þið annars ákveðið hvor
ykkar eigi að fara fyrstur að
sofa?
(Löng þögn og Grissom
reynir aftur að ná sambandi
við geimfarið).
McDivitt: Gemini 4 hérna.
Grissim: Roger, fehguð þið
skilaboðin um svefntímann,
hvíldartímann meina ég,
næstu 18 klukkustundirnar?
McDivitt: Nei, ekki allt. En
nú ætlum við að ljúka T-9
tilrauninni og svo ætlar Ed
að sofa í svona fimm-sex
klukkutíma, og svo ætla
ég ... .
Grissom: Ágætt.
McDivitt: Allt í lagi.
Grissom: Roger.
(Pat McDivitt grípur fram
í með þrumuraust: Og fáðu
þér að drekka.
McDivitt: Er ég svona hás?
Pat McDivitt: Ha?
McDivitt: Heyrist þér ég
vera hás?
Pat McDivitt: Ég heyri ekki
til þín enn. Jú, mér heyrist
þú vera hás. Fáðu þér að
drekka.
Kraft: Læknunum finnst
þið ekki hafa drukkið nóg,
Jim, hvorugur ykkar.
McDivitt: Allt í lagi, við
skulum drekka meira. Ég var
reyndar svolítið þurr í munn
inum fyrsta daginn, Chris, en
nú líður mér ágætlega. Við
skulum drekka meira.
Kraft: Roger.
En geimförunum varð ekki
svefnsamt, því sólin skein inn
um gluggana á Gemini 4 og í
augun á Ed White þar sem
hann lá út af og hafði lyft
hjálmskyggninu. McDivitt tai
aði við Grissom og kvartaði
sáran.
McDivitt: Ég veit svei mér
ekki, Gus, sólin skín beint
í augun á manni, Ed hefur
reynt að sofa með skyggnið
niður og með það upp og það
er hvorugt gott.
Grissom: En geturðu ekki
bara breitt yfir það?
McDivitt: Hann ætlar að
reyna að sofa með skyggnið
miðja vegu, hvernig lízt ykk-
ur á það?
Tillagan var samþykkt, og
síðan fengu geimfararnir að
vera í friði fram eftir degi.
Annar svaf en hinn vann að
ýmsum tilraunum á meðan.
Þegar Gemini fór yfir
Ástralíu var myrkt af nóttu.
Geimfararnir áttu þá orðastað
við eftirlitsstöðina í Carnar-
von um ljósin í Melbourne og
ýmislegt annað.
McDivitt: Ég sé einhver ljós
skína á skýin þarna fyrir neð
an.
Canarvon: Það hlýtur að
vera Melbourne.
McDivitt: Gott, skilaðu
kveðju til þeirra frá mér og
segðu að ég þakki þeim kær-
lega fyrir að lýsa mér svona
í myrkrinu.
Canarvon: Já, sjálfsagt, það
skal ég gera, þeim þykir gam
an að heyra það.
McDivitt: En spurðu þá í
leiðinni hvort þeir geti ekki
sópað burtu þessum skýjum
næsta skipti, svo ég geti séð
borgina almennilega.
Nokkru áðUr hafði McDivitt
komið Canarvon á óvart er
rædd voru tæknileg vandamál
af mestu álvöru. Þá segir Mc
Divitt allt í einu upp úr
þurru: Svei mér þá, mig er
farið að klæja ....
Canarvon: Ha?
McDivitt: Mig er farið að
klæja.
Canarvon: O, ég skil!
Og þriggja daga skeggrótin
á White varð líka umræðu-
efni við umsjónarstöðina í
Houston.
Houston: Er ykkur nokkuð
farið að langa heim?
McDivitt: Ja, ekki neita ég
því að ég er orðinn hund-
leiður á að horfa á þetta
hörmungarsmetti hérna hjá
mér. Mikið þarf maðurinn að
raka sig.
White: Og það verð ég að
segja, DcDivitt, að leiður er
ég orðinn á þessu þvaðri í
þér sí og æ.
Þá spurðist McDivitt fyrir
um það hversu allt gengi
neðra, og létu menn þar vel
yfir þvL
Það vakti nokkra furðu
manna í Houston er McDivitt
Framhald á bls. 25
Samtöl við Gemini IV.
Hvernig gengur þnð neðra —