Morgunblaðið - 10.06.1965, Blaðsíða 1

32 síður
82. árgatigur.
128. tbl. — Fimmtudagur 10. júní 1965
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Bandarísku herliði beitt
við vissar aðstæður
— gegn Viet Cong kommún-
istum — Verkfræðingasveitir
Bandaríkjahers ganga á Band
í S-Vietnam
l»orkell Grímsson t.v. og Þorleif ur Einarsson með sýnishom fora
lcyfa, sem þeir grófu upp hér í Reykjavík. — Myndin er tekin
í júní 1962. Ljósm.: Ól. K. M.
Washington og Saigon,
9. júní — (NTB-AP) —
TILKYNNT var í Hvíta hús-
inu í dag að hægt væri að
beita bandarísku herliði
beint gegn Viet Cong komm-
únistum við vissar aðstæður,
en hins vegar var í yfirlýs-
ingunni áherzla á það lögð,
að hér sé ekki um neina
breytingu á því að ræða, að
bandaríska herliðið sé fyrst
og fremst til varnar en ekki
sóknar í S-Vietnam. I tilkynn
ingunni sagði að Bandaríkja-
hermenn myndu berjast fyr-
ir S-Vietnam aðeins ef landið
óskaði þess, og vandræði
steðjuðu að. Jafnframt var
sagt að 'William C. Westmore-
Er byggð Reykjavíkur
eldri en sögur herma?
Aldursákvörðun gerð á forn-
leifum í Reykjavík
í FYRRADAG var lagt fram í
Borgarráði bréf frá Þjóð-
minjasafni íslands, þar sem
gerð er grein fyrir fornleifa-
greftri þeirra Þorkels Gríms-
eonar fornleifafræðings og
Þorleifs Einarssonar jarð-
fræðings, er þeir fram-
kvæmdu í júní og júlí 1962
á svæðinu frá Vonarstræti
vestan Tjarnargötu og norð-
ur að lóðunum við Bröttugötu
í Reykjavík. Gerð hefir verið
aldursákvörðun með Carbon
14 aðferð á viðarkolum úr
neðsta laginu undir stéttinni
á lóð Aðalstrætis 14 og sýnir
hún að viðarleifarnar, sem
eru eingöngu birki, eru 1340+
-f- 100 ára gamlar eða, miðað
við 1950, frá árinu 610-|—
100 ár e. Kr. Að vísu er drep-
ið á í bréfi frá Þjóðminjasafni
Dana, sem aldursákvörðunina
gerði, að scnnilega sé sýnis-
horn mannvistarlagsins bland
að efni úr lagi undir því og
hafi því hærri aldur mælzt en
við var búizt.
Sex dæmdir
til douða
Moskvu 9. júní - NB . AP.
SEX Sovétborgarar voru í
gær dæmdir til dauða af dóm
stóli í Krasnodar ÍN-Kákasus.
I»eim var gefið að sök að hafa
tekið þátt í stríðsglæpum í
síðustu heimsstyrjöld. Segir
Tass að menn þessir hafi átt
hlutdeild í morðum meira en
milljón Pólverja og Sovét-
borgara í dauðabúðum í
Sobibor og Belzec i Póliandi.
— Á þessu stigi málsins
verður ekki frekar um þetta
sagt, sagði Þorkell Grimsson,
er blaðið átti tal við hann í
gær, — en þó gefur þetta til-
efni til spurningar um það
hvort byggð Reykjavíkur
kunni að vera eldri en sögur
herma.
Hér fer á eftir bréf fræðimann-
anna til Borgarráðs Reykjavík-
ur:
Frá 14. júni til 6. júlí 1962 unn-
um við undirritaðir ásamt tveim-
ur verkamönnum frá Jarðborun-
ardeild Raforkumálaskrifstofunn
ar að frumkönnun á fornleifum
í jörðu á svæðinu frá Vonar-
stræti vestan Tjarnargötu og
Stefna Árnasafns
nefndar lögð fram
Afhendingarlögin skýlausf brot á
73. grein stjórnarskrárinnar,
segir Christrup lögmaður
Einkaskeyti til Mbl.
Kaupmannahöfn 9. júní.
í DAG komu út Lögtíð'indi með
auglýsingu um lögin um skipt-
ingu Árnasafns. Jafnframt gerð-
ist það í dag að Gunnar Chris-
trup, lögfræðingur Árnasafns-
nefndar, stefndi kennslumála-
ráðuneytinu, og staðhæfir, að
afhendingarlögin séu ógild. —
Stefnan er mjög löng og er m.a.
í henni að finna lýsingu á til-
komu skipulagsskrár dánargjaf-
ar Árna Magnússonar og þær
hreytingar, sem átt hafa sér stað
í gegnum árin, og síðast með
konunglegri tilskipan 1936.
I stefnunni segir hæstaréttar-
lögmaðurinn síðan: „Með þess-
ari tilskipan var lagður grund-
völlur að þvi, að um annan
grundvöll var ekiki að ræða, að
Árnasafn væri sjálfseignarstofn
un undir umsjón Kaupmanna-
hafnarháskóla o.g undir beinni
stjórn nefndarinnar. Slík sjálfs-
eignarstofnun er sjálfsteeð rétt-
arleg sjálfsvera sem nýtur veru-
legrar réttarverndar“.
Síðar í stefnunni segir að það
sem gerist raunverulega samkv.
lögunum sé að hluti af eign dán
argjafar Árna Magnússonar af-
hendist íslandi, bæði hlutar af
handritasafninu og jafnframt
hluti af fjármagninu. ,,Það að
menn framkvæmi þessa afhend-
ingu í formi skiptingar hluta
Árnasafns hlýtur að skipta
minnstu máli. Það er aðeins
form, sem valið er til að reyna
að skapa réttarlegan grundvöll
fyrir afhendingunni. Ef ekki er
hægt með löggjöf að þvinga
Árnasafn til að afbenda íslandi
hluta af eignum sínum, getur
tilsvarandi árangur ekki náðst
með skiptingu safnsins. Það hlýt
ur að vera raunveruleikinn einn,
sem sker úr úm þetta mál. Árna
safn er sjálfseignarstofnun og
hlýtur að njóta verulegrar réttar
verndar gegn árósurn á sig“. . . .
Framhald á bls. 14
norður að lóðunum við Bröttu-
götu í Reykjavík. Gerðar voru
um það bil þrjátíu könnunarhol-
ur. Talsvert fannst fornra minja.
Vestast á þessu svæði, þegar
kemur upp í brekku vestan Suð-
urgötu og lóðar Túngötu 2, urð-
um við ekki varir við leifar, er
merkilegar mættu teljast. Svæð-
in þar sem könnun varð fróðleg
má afmarka þannig: ferhyrning-
urinn milli Tjarnargötu, Vonar-
strætis, Suðurgötu og móta Tún-
götu, Aðalstrætis og Kirkjustræt-
is og ferhyrningur, er markast
af Aðalstræti, Túngötu, línu, sem
dregin er eins og lóðamörk Tún-
götu 2 liggjá að vestan og í norð-
ur, og suðurjaðri á lóðunum
sunnan Bröttugötu.
Á syðra svæðinu kom upp
aska, viðarkol, viðarflísar, skelja-
brot og leirkerabrot, en mest
dýpi, sem slíkar leifar fundust á,
var rúmlega tveir metrar, einnig
rákumst við á steina í moldum
djúpt í jörðu.
Á nyrðra svæðinu komum við
niður á stétt úr hellum og hnull-
ungum á lóð Aðalstrætis 14, var
Framhald á bls. 31
Sænskur þing-
muður dæmdur
í funge’si
Stokkhólmi 9. júní — NTB.
SEXTUGUR sænskux þingmaö-
ur var í gær dæmdur í þriggja
mániaða óskilorðsbundið fangelsi
í rétti í Stiræn.ginæs fyirir að haía
ekið undir áhrifum áfengis og
gróft aðgæzluleysi í umferðinni.
Þingmaðurinin hefur sagit af sér
þingmennsku og ber fyrir sig lé-
legri heilsu.
Það var í október í fyrnra að
þingmaðuirinin ók frá sumairbú-
stað sinum til Stokkhólms. Hainin
játa’ði að hafa drukkið eina
fiösku af sterku öli og einn sniaips.
Tvö vitni báru að harnin hefðd
ekið með 90 km. hraða, og hanin
faefði valdið öðrum öikumöninum
stórhættu með fnamferði sinu.
land, hershöfðingi, yfirmaður
herafla Bandaríkjanna í Viet
nam, hefði haft heimild til
slíks alla tíð síðan landgöngu-
lið Bandaríkjahers gekk á
land í S-Vietnam.
Um 2,500 manna lið úr verk-
fræðingasveitum Bandaríkja-
hers gekk á land í S-Vietnam
í dag. Fór landgangan fram við
Cam Ranhfióa, um 240 km. NA
af Saigon. Verkfræðingssveit-
irnar eiga að byggja þarna nýj
an flugvöil, höfn og birgðastöð,
að því er talsmaður Bandaríkja-
hers sagði í dag. **
Búizt er við að þessi nýja her-
stöð gegni lykilhlutverki í styrj-
öldinni gegn Viet Cong komm-
únistum. — Talsmaður Banda-
ríkjahers gaf í skyn að vera
mætti að fleiri verkfræðingar
hersins væru á leiðinni til S-Viet
nam.
í Saigon gerðist það í dag að
Pan Huy Quat, forsætisráðherra
S-Vietnam, lýsti því yfir að
hann gæti ekki leyst yfirstand-
andi stjórnmálakreppu í land-
inu. Hann kvaðst hafa beðið
hershöfðingja sína að miðla mál
um milli ríkisstjórnarinnar og
andstæðinga hennar. Þetta
bendir greinilega til þéss, að
enda þótt borgarstjórn Quats
fari enn með völd, er herinn'
Framhald á bis. 31
20.000 sáu flugslys
Woensdrecht, Hollandi,
9. jún - NTB.
TVEIR flugmenn létu lífið í gær
er þotur þeirra rákust saman á
flugsýningu hér á þriðjudag.
20.000 áhorfendur voru vitni að
slysinu, þar á meðal konux
beggja flugmannanna.
Mbl. birti í gær tvær |
, myndir af bandaríska geim-
faranum White, svífandi í ’
. geimnum fyrir utan Gemini
IV. Hér er þriðja myndin,
sem gerð hefur verið opinber
af „geimgöngu“ Whites. Hún
sýnir White beita þrýstilofts-
! byssu sinni til þess að hreyfa
I sig í geimnum. Jörðin sézt
. greinilega að baki geimfar-
ans.