Morgunblaðið - 10.06.1965, Side 32

Lang stærsta og
íjölbreyttasta
blað landsins
128. tbl. — Fimmtudagur 10. júní 1965
Helmingi utbreiddara
en nokkurt annað
íslenzkt blað
Mokoilí of síld
FulKt fyrir austan, siglt
til IMorðurhafna
I»essa mynd tók Sigrurgeir Jónasson af þeim fjórmenningum
um borð í farkosti þeirra, JÓNI KRÓK, í gær. Frá vinstri:
Gísli Steingrímsson, Fáll Helgason, Bragi Steingrímsson og
Ragnar Jóhannesson.
aldrei gleymist"
GEYSIMIi»IL síldveiði var í
fyrTÍnótt og fram eftir degi í gær.
í fyrrinótt tilkynntu 48 skip um
57.400 mála afla, og í gær til-
kynntu 24 skip 32 þús. mála afl?
til Raufarhafnar og 9 skip 7400
ncala afla til Dalatanga. Voru
skipin í gærkvöldi að kasta um
140 miiur A af N frá Raufarhöfn
í góðu veðri, en ekki var vitað
um afla þar.
Þessi mikli síldarafli gerir
það að verkum að löndunarbið er
strax orðin á öllum Austfjarða-
höfnum og hætt að taka á móti
bæði á Raufarhöfn og Seyðisfirði
vegna þess að þrær eru að fyll-
ast og síldarverksmiðjurnar
ekki teknar til starfa. Þó brætt
sé á nokkrum stöðum í litlu verk
smiðjunum segir það lítið. Skipin
voru því í gærkvöldi farin að
sigla áleiðis til Eyjafjarðarhafna
og Siglufjarðar, en það tekur á
annan sólahring.
Fréttaritari blaðsins á Raufar-
böfn sagði að allar þrær væru
orðnar fullar, komin á land yfir
60 þús. mál síldar. Verið væri að
Irnda úr síðustu skipunum og
þar með væri hætt að taka á móti
því ekki yrði hægt að byrja að
bræða næstu daga a.m.k.
Fyrsta síldin barst á land á
Seyðisfirði kl. 2:30 í fyrrinótt.
Fftir tæpar 20 klst. var búið að
teka þar á móti 10.500 málum af
32 skipum og 11 biðu með 14 þús.
mál. Og þar með væru allar þrær
fullar og óvíst hvenær hægt yrði
að hefja bræðslu.
í gær tók Eskifjörður við 5
skipum: Mími með 600 mál,
Helgu Guðmundsdóttur með
VerkfalíT
skipunum?
Frestað
1700 mál, Viðir II með 160 mál,
Hafrúnu með 600 og Auðunn með
1350.
Hér fer á eftir listi yfir afla
skipanna.
Afli sildarbátanna
í fyrrinótt voru skipin að veið
um 130 — 135 sjómílur út A-NA
frá Langanesi. Tilkynntu sam-
tals 48 skip 57.400 mála afla eft-
ii sólarhringinn. Þessi skip voru
með yfir 1000 mála afla: Barði
NS 1000, Víðir II GK 1000, Jón
Kiartansson SU 1800, Dagfari
ÞH 1700, Auðunn GK 1300, Berg
ur VE 1500, Elliði GK 1200, Þórð
ur Jónasson EA 1800, Ólafur
Friðbertsson IS 1100, Loftur
Baldvinsson EA 1200, Lómur KE
1800, Jörundur III RE 2000, Héð
inn ÞH 1200, Guðbjartur Kristján
IS 1200, Sigurður Bjarnason EA
600, Sæþór ÓF 1100, Krossanes
SU 1100, Sigurður Jónsson SU
Mbl. átti í gær tal við Pál
Helgason, sem fyrstur manna
varð til þess að stíga fæti á
land í nýju goseyjuna austan
Surtseyjar. Honum sagðist
þannig frá ferð þeirra félaga:
„I gær ákváðum við fjórir
a<ð nota góða veðrið og skreppa
út í Surtsey í trássi við öll
böran. Auk mín voru í förinni
bræðu.rnir Gísli og Bragi
Steingrímssynir og Raignar
Jóhannesson, sem allir enu
Vestmannaeyingair, og búa
hér. Við fórum á bátnum mím-
um, Jó.rai krók, sem er 20 feta
langur alúmínlbátur. Gúmmí-
bátinin höfðiuim við meðferðis, **
1100, Ársæll Sigurðsson GK 800,
Gullbeng NS 1200, Heimir SU
1600, Ingiber Ólafsson GK 1600,
Helga Guðmundsdóttir BA 1700,
Jörundur H RE 1800, Guðbjörg
IS ' 1000, Gulifaxi NK 1300,
Gunnar SU 1100, Höfrungur III
AK 1950, Sólrún IS 1300, Margrét
SI 1600, Sigurvon RE 1200, Kefl-
víkingur KE 1300, Hugrún IS
1400, Reykjaborg RE 2300 mál.
í gær'dag tilkynntu þessi skip
afla til síldarleitarinnar á Dala
Framhald á bls. 2.
Fuiidur verka-
lýðsfélaga á
Egilsstöðum
KL. 17 í gær hófst á Egilsstöðum
fundur nokkurra verkalýðsfélaga
á Austurlandi, sem ekki hafa
enn undirritað samkomulagið
fyrir Norður- og Austurland,
sem gert var sl. mánudag. Á
fundi þessum var fjallað um ,
samningana, en honum var ó-
lokið er blaðið fór í prentun.
vegnia þesis a(ð erfibt gcetd ver-
ið að lend-a í Surtsey.
Þegar ég var að taka til
þairfasipotta, datt mér í hug
að hiaía fáraa meðferðis, ef
vera mætti, að uinrat yrði að
garaga á larad í nýju eyjunrai.
Lét ég era.gan viita um fánaran,
sitakk honum inn á mig, því,
að ef ekki yrði úr land-
göiragu, ætlaiði ég ekki að láta
gera góðilegt grín að mér hér
í Vesitmaninaeyjum fyrir til-
tækið. Þegar við vorum komn
ir lan.gt áleiðis sagði éig fé-
lögum minum frá fáraanuim
og hu.gmyndinn.i að ganga á
land í nýju eyjuina. Er við
vorum komnir um hálfa leið
til gosstöðvanna gátu við bet-
ur fylgzt með þeim. Töldum
vfð, hversu langur tími liði
milli sprengigossarana. Var
það mjög misjaínit, allt frá 20
sekúndum upp í 3 mínútur.
Hléira virtust vera hvað lengst
eftir stærstu hrin'urnar.
Þegar við komum á móts
við nýju eyjuraa aiig.ldum við
fyrst krirag um hana og skoð-
uðum haraa, Síðan fórum við
upp að hennd og ég fór í
gúmm.í,bátinm. Líraia var bumd-
in í haran frá Jóni krók. Þeir
gáfu góðam slaika á líraurani og
ég reri bátraum í larad svo
(hriatt sem ég mátti. Um leið
og ég kerandi gruraras stökk ég
í lanid me'ð fáraanra á störag-
inrai.
Það var alveg stórkostlegt
að stiga þanna á larad. Það
var augnatolik, sem maður
gleymir aldrei. Jörðdn nötraði
án afláts eins og maður stæði
á risastórri, aflmikilli vél.
Fyrst reyradi ég að setja fán-
aran raiður á stað, þar sem
brotið hafðd af eynrai og ba'kki
mynidast. Það tókst ekki, af
því að kamiburinn brotraaði
jafnóðium og fárairan féll alltaf
niður. Mér fararast það ailveg
ófært, svo að ég farara annan
stað rétt hjá, og þair trakst
mér að láta fánastöragiina
starada.
Meðan ég var að þessu var
ég auðvitað hiræddur um, að
spremgjuigos kæmi,- Ef það
hefði orðið, hefði gúmmíbát-
Framhald á bls. 14
„Augnablik sem
Páll Helgason segir frá för
sinni í goseyjuna
Sjóvei&ar á laxi við
Grænland 26-faldast
— vísindamenn 13 þjóða, á fundi í Halifax, télja, að vetiar-
dvalarstaður laxins sé fundinn, og stofni allra ríkja við
N-Atlantshaf sé mikil hætta búin — sérálit fulltrúa Dana
í veitingahúsum
HALDIÐ er áfram samningavið-
ræðum þeirra aðila, sem enn hafa
ekki samið í yfirstandandi kjara-
deilum. Kl. 21,00 í gærkvöldi
hófst samningafundur Dagsbrún-
ar og vinnuveitenda með milli-
göngu sáttasemjara. Stóð sá fund
ur enn er blaðið fór í prentun.
Viðræðunefnd aðila í kjaradeilu
þjóna, þerna og matsveina á kaup
skipaflotanum starfaði í gær
milli kl. 14,00 og 18,00; samning-
ar tókust ekki, en fundur hefur
verið boðaður kl. 14,30 í dag. —
Þiónar, þernur og matsveinar á
kaupskipum hafa boðað verkfall
frá miðnætti í nótt, hafi samn-
ingar ekki tekizt fyrir þann tíma.
Gullfoss átti að koma í morgun
til Reykjavíkúr, og verður brott
för hans flýtt, ef verkfall verð-
ur og fer skipið fyrir miðnætti.
Starfsfólk á veitingaíiúsum hef
ur frestað áður boðuðu verkfalli
til 1. júlí n.k. Var um þetta sam
komulag, og jafnframt að væntan
legir samningar verkuðu aftur
íyrir sig til 5. júní. Stjórn og
trúnaðarmannaráð samiþykkti
þetta á fundí í gær.
Fundur var í gærkvöldi með
fulltrúum Iðju og Félags isl. iðn-
rekenda og stóð hanra er blaðið
fór í prentun.
Halifax, Nova Scotia,
9. júní. — AP.
Á FUNDI svæffisnefndar NV-
Atlantshafsríkja um fiskveiðar,
sem nú stendur yfir í Halifax,
hafa vísindamenn 13 ríkja lýst
því yfir, aff laxastofn þéirra
landa, sem liggja aff N-Atlants-
hafi, kunni að vera mikil hætta
húin, vegna sjóveiffa á laxi við
Grænland. Telja vísindamennirn-
ir fulivíst, að veiffarnar fari fram
á þeim slóðum, þar sem laxinn
hefur vetrardvöl, milli þess, sem
hann leitar í heimaár, m.a. á
Islandi.
Er blaðið ræddi við Þór
Guðjónsson, veiðimálastjóra, um
þetta mál í gær, sagði hann, að
Jóra Jónsson, fiskifræðingur sæti
ráðstefnuna í Halifax fyrir Is-
lands hönd, og myndi hann
fylgjast náið með öllum umræð-
um um þetta mál, vegna hags-
muna íslands.
Veiðarnar við Grænland hafa
rúmlega 26-faldast á 4 árum, og
nema nú sem svarar 85% af öll-
um þeim laxi, sem leitar í norsk-
ar ár, ár hvert.
Fulltrúi Dana á fundinum, Dr.
P.M. Hansen, hefur hins vegar
lýst því yfir, þrátt fyrir and-
stæðar skoðanir fulltrúa ríkj-
anna 13, að laxi þeim, er á sumr-
um gengur í ár landanna beggja
vegna Atlantshafsins, sé engin
hætta búin af veiðunum. „Það
eru engar sannanir fyrir því, að
laxinn breyti ekki um vetrar-
dvalarstað", sagði hann. „Næsta
vetur getur hann flutt sig, og þá
getur eitthvað annað land hagn-
azt. Hér er hins vegar um að
ræða drjúga tekjulind fyrir
Grænland nú“. „Grænlandslax“,
svonefndur, á ekkert skylt við
þann lax, er hér er nefndur. Atl-
antshafslax gengur aðeins í tvær
ár á Grænlandi, og „lax“ þar í
landi er bleikja eða bleikjuaf-
brigði.
Vísindamennirnir telja engan
vafa á því leika, að fundinn sé
sá staður, þar sem Atlantshafs-
laxinn dvelst á vetrum, milli
þess, ,sem hann leitar í .heimaár,
m.a. á íslandi, til að hrygna. Það
magn, sem veiddist við Græn-
land á s.l. ári, og sú aukning,
sem orðið hefur á veiðinni á und
anförnum árum við Grænland
(55 tonn 1960, 1450 tonn 1964),
bendir ótvírætt til þess, að sam-
eiginlegar átustöðvar laxins, sem
gengur á sumrum í árnar beggja
Framhald á bls. 31
Ijames Bond í|
Morgunblnðinu
í BLAÐINU í dag byrjar ný I
myndasaga um hin víðfræga j
leynilögreglumann brezku |
leynilþjónustunnar, James
Bond, en hann þarf vart að I
kynna frekar fyrir íslenzkum |
lesendum, því hér nýtur hann i
sömu vinsældanna sem annars
staðar í 'hinum vestræna
heimi. — Saga sú sem hér,
hefst, er að öllu leyti byggð
á fyrstu bók Ian Flemings,
Casino Royale, en hún hefur )
löngum verið talin ein hans
bezta bók. Annars skal les-
endum bent á, að á bls. 12
er grein um Fleming og þar I
ræðir haran m.a. um Bond frá
éigin sjónarhóli. j