Morgunblaðið - 25.06.1965, Blaðsíða 18

, í ií * ii 4 íM iJ V.t * rt * : . ,
MORGUNBLADIÐ Fostudagur 25. júní 1965
MOTTÓ:
„Sannlrjkurinn er sá, að í
starfsemi Búnaöarfélags ÍS-
lands heíur ávallt ríkt við-
uyni «g raunsæi".
YíirJýsmg frá stjórn B. í. í
Mbi. 10. júni 1965.
BÖNAÐARFÉLAG islands er
ojúnher stofnun, sem bændum er
trúað fyrir að stjórna innan fé-
lagsfeerfis sins. Þetta er rekstrar-
ferm á opinberri stofnun, sem
tíðkaðist á Norðurlöndum í upp-
hafi aldarinnar. Nú er það víðast
hvar afnumið, og oftast voru
ástæðurnar stéttarhagsmuna-
freistingar. Einnig hér á landi
skyldu menn varast þessar freist-
ingar, ef menn óska ianglifis fyr-
ir þetta rekstrarform, og það má
minna á, að Stéttarsamband
bænda er hagsmunasamtök stétt-
arinnar, en Bfl. ísl. á að vera
óhlutdræg leiðbeiningamiðstöð,
enda öli stanfsemin kostuð af
almannafé.
Mbl. bendir á það i leiðara 11.
júní, og fagnar því, að stjóm B. í.
skuli hampa gildi víðsýnis og vis-
Ibnilegustu þakk-ir til allra, sem glöddu mig með
fcveðjum, heimsóknum og gjöfum á áttræðisafmæli
mínu 1-4. júní s.l.
Jóhannes Jénsson, Hömrum.
Innilegar þakkir færi ég ykkur öllum sem minntust
mín á einn eða annan hátt á sextugsafmæli mínu með
hlýhug og vinsemd. — Guð blessi ykkur öll.
Guðmundnr Jónasson, Asi.

Eiginmaður minn og faðir okkar
ÖSSUR SIGURVINSSON
byggi^gamcistari,
andaðíst í Landaketsspítala 23. júní.
Guðfinna Snæbjörnsdóitir og böm.
GUÐBORG ARADÓTTIR
Suðurlandsbraut 95 E,
lézt í Landakotsspítala að morgni 23. júní.
Fýrir hönd vandamanna.
Rannveig Einarsdóttir.
Maðurinn minn
BJARNI GUÐMUNDSSON
Grettisgötu 9,
lézt að Landsspítalanum að morgni 24. júni. Jarðar-
förin verður auglýst sigar.
Fýrir mina hönd, barna minna og tengdabama.
Sigríður Einarsdóttir.
Hjartfeær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma
GUÐBJÖRG BREIÐFJÖRÐ GUDMUNDSDÓTTIR
sem andaðist 18. júni sl. verður jarðsungin mánudaginn
28. júní kl. 2 e.h. frá þjóðkirkjunni í Hafnarfirði.
Magnús Einarsson,
Ragnar Magnússon,
Einar Karl Magnússon,
Ragnheiður Magnúsdóttir.
Innilegar þafefeir fyrir auðsýnda hluttekningu, kveðjux
og vináttu við andlát og jarðariör konu minnar, móður
ofekar og tengdamóður
VIGDÍSAR ELÍASDÓTTUR
Laugateig 39.
Þórarhin Hallgrímsson,
Hrafnhildur Þórarinsdóttir,
Sigfús Sveinsson,
Sigríður EJíasdóttir,
Sólmundur Jóhannesson.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og útför
eiginkonu minnar, móður okkar, tengdamóður, ömmu
og systur
JÓNÍNU EGGERTSDÓTTUR
frá Nesjum.
Stefán Friðbjömsson,
Sigurbjörn Stefánsson,
Magnús Stefánsson,
Guðjón Stefánsson,
Ásta Margeirsdóttir,
Jónína Guðjónsdóttir,
Sigríður Eggertsdóttir,
Margrét Eggertsdóttir.
inda í „yfirlýsingu Bónaðarfé-
lagsins." Var ástæða til að und-
anskllja gerðir stofnunarinnar?
Ég hef verið starfsmaður Bfl.
ísl. í 25 ár. Ég hef greinilega
fundið breytingu á loftslagi þar
innan veggja síðustu árin, eða
nánar til greint, eftir að dreng-
lundarandi og rnanndómur Stein
gríms Steinþórssonar vék þaðan
úr sessi; en það eru fínni vegg-
ir, mýkri gólf ©g betri stólar í
Bændahöllinni en var i gamla
húsinu við Tjömina.
Óhætt er að segja, að stjóm
B. í. gefi mér „grænt Ijós'* fyrir
grein þessa með eftirfarandi yf-
irlýsingu í grein sinni í Mbl. um
daginn: „— að þegar um fagmál
er að ræða, þótt eitthvað beri á
milli um skoðanir, þá er innan
þeirrar starfsemi, sem valdsvið
Búnaðarfélags íslands tekur til,
engu slíku til að dreifa. Þar eru
öll mál rökstudd fyrir opnum
tjoJdum, og ráðunautar íélagsins
og annað starfslið þar kostar í
hvívetna kapps nm það, að hvert
mál sé sem bezt gaumgæft og
sem farsællegast til lykta leitt
(með) sátt og samlyndi."
Látum svo staðreyndirnar tala
aðeins um þau málefni, sem að
mér snúa, en lesendur skyldu
ekki láta sér detta i hug, að
rangsJeitnisandinn bitni á mér
einum af sérfræðingum þessarar
opinberu stofnunar. Mér heíur
aldrei verið frýjað hugrekkis í
málefnabaráttu, enda afkomandi
Kristjáns í Stóradal í Húnavatns
sýslu, og vita þá Norðlendingar
að minnsta kosti betri skil á þess
um látum nú i Búnaðarfélaginu,
minnugir einnig örlaga Sigurðar
búnaðarmálastjóra á sínum tíma,
er hann ebitti sér fyrir innflutn-
ingi og kaupum á stórvirkum vél
um (þúfnabana) og verksmiðju-
áburði (áburöarmáiið). Það er
ekki ástæðulaust, þegar Mbl.
nefnir hið fræga, rússneska Lys-
enko-mál í sambandi við ýmsar
aðfarir í stjórn búnaðarmála, og
viðbrögð sérfræðinga í rússnesk-
um landbúnaði voru svipuð og
viðbrögð sérfræðinga B. í. gagn-
vart Sigurði og húsbændum sín-
um eftir 1920 og núna.
tæki, bitt mundi ég birta í Morg-
unblaðinu. Kveðjur urðu með
styttra móti og lá kyrrt í nokkra
daga. Þá var ég boðaður á fund
landbúnaðarráðherra. Var mér
boðið til sætis með virðuleih og
kurteisi, og brátt kom í Ijós, að
ráðherrann hafði tekið að sér
verk fyrir ritstjóra Búnaðarrits-
ins (þ.e. búnaðarmálastjóra) og
lá starfsskýrsla mín á borði hans.
Þegár mér varð Ijóst eðli þessa
máls, ákvað ég „að hörfa undan
með skipuiegum hætti" í bili, og
gerði eins og farið var fram á,
felldi úr starfsskýrslu minni það.
sem óskað var eftir. Ég tek það
fram, að ráðberra var bæði kur-
teis og elskulegur, og virtist mér
hann eiginlega helzt vera að
hjálpa nánum vini í vanda frem-
ur en verja eigið kappsmál.
Nú hefur birzt í Mbl. sá hluti
starfsskýrslu minnar, sem fjall-
aði um feitmeti og framleiðslu-
mál, og hefur stjóm Búnaðarfé-
lagsins þegar viðurkennt i Mbl.,
að hafa neitað birtingu þess (sbr.
reglan: „Þar eru öll mál rök-
studd fyrir opnum tjöldum" o.
s. frv) Um það þarf ekki fleiri
orð.
3. Þriðja málið, sem ég ætla að
segja frá að þessu sinni, er um
síðara atriðið, sem ráðherrann
fékk tekið brott úr starfsskýrsl*
unni að beiðni búnaðarmála-
stjórans.
Ráðberrann taldi ómöguletg
fyrir Búnaðarfélagið að neita al-
veg að minnast á alla í undina um
landbúnaðarmálin, sem haldnir
voru veturinn 1964, og var því
lauslega sagt frá þeim. Þar lýk
ég máli minu með þessum orð-
um:
Varla hafa í annáð skipti orð-
ið jafn viðtækar og fjörugar um-
ræSur um vandamál íslenzks
landbúnaðar og alls mættu 1700—
1800 manns á þessum fundum,
sem stóðu _yfir frá 1. febrúar til
21. marz. Ég tel það hafa verið
tvímælalausa skyidu mína sem
óháðs fræðimanns í landbúnað-
armálum og ©pinbers starfs-
manns að mæta á þessum fund-
um eftir beiðni fundarboðenda til
að túlka þar sfeoðanir mínar og
segja frá ýmsum búfræðilegum
nýjungum og breyttum viðhorf-
um, sem hafa verið á dagskrá í
mörg ár meðal nágrannaþjéða
okkar. Skoðun mín er sú, að
þessar umræðúr haíi of seint
byrjað hér á landi og til skaða
fyrir hagþróun þjóðarinnar."
Hér á eftir koma svo hin bann-
færðu ojrð:
„Uokaþáttur þessara funda-
balda er nppgjör ferðareikninga
minna. en frá þeim segi ég hér
í starfsskrvslu minni samkvæmt
eindregnum óskum margra
manna, sem um þau hafa heyrt
og telja þau mála lok forvitnileg.
Sagan er í stuttu máli þessi:
Ég fór með ferðaieikning minn
samkvæmt venju til búnaðar-
málastjóra, sem þá var Ólafur
E. Stefánsson (settur). Hann
neitaði að greiða ferðakostnað á
áðurnefnda fundi og sagöist haía
haft samráð við Haildór Pálsson,
skipaðtan búnaðarmálastjóra, um
þau mál, og nú ætti að hafa
strangara eftirlit með íerðum
ráðunauta en verið hefði. Skrif-
aði ég þá stjórn Bfl. ísl. eftirfar-
andi bréf:
„p.t. Reykjavifc 28/4 1964.
Eins og í tíð fyrrverandi bún-
aðarstjóra, Steingríms Steinþórs-
sonar, hef ég álitið það vera
ráðunautarskyldu mína að mæta
á íundum bænda og annara á-
hugamanna um búfræði og bú-
skap, þegar þeir hafa óskað þess
við mig. Að ferðum loknum lagði
ég ávallt fram reikninga mína,
þó hefur það verið venja min að
draga ferðakostnað saman á tvo
til þrjá reikning. í þau nærfellt
20 ár, sem ég starfaði áður hjá
félaginu, voru reikningar mínir
greiddir athugasemdalausb
Nú bregður svo við, að með-
fylgjandi reikningur fær neitun
hjá núverandi búnaðarmála-
stjóra. Ég sendi hann þvi með
bréfi þessu til stjórnar Búnaðar-
félagsins og bið um, að reikning-
ur minn verði samþykktur til
greiðslu, ella bréflegar skýring-
ar á málinu i heild og við ein-
stökum liðum, því að verði reikn
ingnum visað frá, má Ijóst vera,
að málið þarfnast gaumgæfilegr-
ar rannsóknar.
Vænti skriflegs svars heiðraðrw
ar stjórnar Búnaðarfélags ís-
lands.
Með virðingu,
Gunnar Bjarnason.
Ég nefni þrjú dæmi, sem líta
má á sem lóð á „gullvogina":
1. Eftir að ég kom heim írá
sémámi í alifugla- og svínarækt
veturinn 1963 og verið var að
ráða mig til ráðuneytisstarfa á
því sviði, bauð ég formanni B. í.
ög búnaðarmálastjóra að halda
erindi um nýjungar í fóðrun og
haldi þessara alidýra. Því var
haínað með loðnum svörum, en
viku seinna var kaupsýslumað-
ur í Reykjavik fenginn til að
halda fræðslnerindi um svína-
rækt á búnaðarþingi, en hann á
svínabú á Reykjanesi. Síðan var
þetta erindi birt í málgagni B. í.
Aftur bauð ég erindi 1964,
fannst það skylda mín, en fékk
við þvi engar undirtektir. Bjóst
þá jafnvel við, að hótelstjóri,
sem rak stórt alifuglabú við kaup
stað á Norðurlandi yrði fenginn
tii að flytja Búnaðarþingi næstu
fræðin.
2. Ég skrifaði starísskýrslu um
síðustu áramót, eins og vant er.
Þar í var hlutlaus ábending til
Búnaðarþings um, að bænda-
stéttin þurfi að taka nýja afstöðu
til feitmetis-framleiðslu landbún-
aðarins. Einnig var í henni gagn-
rýni á báða búnaðarmálastjóra
félagsins (settan og skipaðan) og
stjórnina í sambandi við afstöðu
þeirra til fundarhalda, sem nokk-
uð félagasamtök stoínuðu til ár-
ið 1964 um landbúnaðarmál; voru
það ýmist bændafélög eða stúd-
entafélög.
Skömmu eftir að skýrsla min
var send til búnaðarmálastjóra,
hringdi hann í mig og sagði, að
ég yrði að umrita hana, því að
nefnd atriði í henni yrðu ekki
birt. Ég bað hann þá að endur-
senda mér það efni, sem Búnað-
arritið (kostað af rikisfé) ekki
1.
2.
3
4.
5
6
7
„FERÐAREIKNINGUR
Gunnars Bjarnasonar til Búnaðarfélags íslands.
I. reikningur 1964, jan.-apríl.
Ferð til Reykjavíkur til viðræðna við landbúnaðar- kr.
ráðherra og búnaðannálastjóra o. fl. 2.—4. jan.
Dagpeningar kr. 325,— á dag ....................... 975,00
Ekið alls 280 km á 3,20 ........................... 896,00
Haldið annað framsöguerindi á bændafundi I Borgar-
nesi eftir ósk form. Búnaðarfélags Lundareykjadals-
hrepps um stöðu landbúnaðarins í þjóðfélaginu.
Ekið 50 km á 3/20 ................................. 160,00
Bagpeningar 1 dag (%) ............................. 325,00
Held annað framsöguerindi af tveimur að ósk stjórnar
Stúdentafélags Reykjavíkur í Lídó í Reykjavík um
sama efni og i Borgarnesi
Ekið 260 km á 3/20 ................................ 832,00
Dagpeningar 8. og 9. febrúar ...................... 650,00
Eftir ósk Stúdentafélaga Suðurlands held ég framsögu-
erindi um sama eíni og að framan greint á fundi á Sel-
fossi. — Ekið 380 km á 3/20 ....................... 1216,00
Ðagpeningar 19 —20. febrúar........................ 650,00
Leiðbeiningarferð á alifuglabúið í Arnarholti og held
dag að kvöldi ræðu fyrir Hestam.fél. Hörð í Kjós erindi
um hestatamningu og hestamennsku.
Ekið 170 km á 3/20 ................................ 544,00
Dagpeningar (14/3.) ............................... 325,00
Samkvæmt beiðni form. Búnaðarféi. Eyjafjarðar fiyt
ég framsöguerindi um stöðu iandbúnaðarins í þjóðfé-
lagmu og ný viðhorf í landbúnaðarmálum á bænda-
klúbbsfundi á Akureyri 16. marz, og daginn eftir flyt ég
erindi um þörf landbúnaðarins íyrir menntað fóik og
ný viðhorf í landbúnaðarmálum í samkomusal M. A. að
beiðni form. skóiafélagsins og skólameistara.
Dagpeningar 16.—18. marz .......................... 975,00
Ekið 730 km á 3/20 ................................ 2336,00
Samkv. beiðni stjómar Búnaðarkandídatafélags ís-
lands fer ég til Reykjavíkur tii að hafa annað framsögu-
erindi um stöðu landbúnaðarins í þjóðfélaginu.
Dagpeningar 21___22. marz ......................... 650,00
Ekið 260 km á 3/20 ................................ 832,00
Samtals kr. 11,366,00
Fraxnhald á bls. 21.