Morgunblaðið - 26.06.1965, Blaðsíða 6

6
MORGU N BLAÐIÐ
i
Laugardagur 26. júní 1965
SÉRA Bjarni SigurSsson á
Mosfelíi, rnun í sumar skrifa
í Morgunblaðið nokkrar grein
ar úr sveitmni og fer fyrsta
grein hans hér á eftir.
VINITR mirm græðir mibla
peninga. Oft þeigar ég hitti hann
á fömum vegi, heldur hann á
litlum pinikli í hendinni. Þá veit
ég, hvað klukkan slær. Hann
er á leið til einhvers, sem kem-
vel, að lítilræði sé bugað a’ð hon-
um. Vinur minn er ægilega
þreyttur. Hann hefir reynt að
fara til útianda, en þar verður
hann enn þá þreyttari, því að
það er svo margt að sýsla og
skoða í útlöndum. Nú er hann
Jíkast til búinn að finna nógu
afskekktan stað til að hægt sé
að hvíla sig og þangað ætlar
harnn í sumar. f»að er næsitum
heil dagleið með flugvél og
skipL
í»sð er mýraTfcríli héma við
túnfótinn. Altt í kring eru bæ-
ir og fólfc, og í jaðiri hennar líð-
ur þung umferð Jónsmessudags-
ins eins og stuna frá risavöxnu
brjósti út í bláiim. Gott er að
koma út í mýrina, bezt þó í gró-
andinni. Austanhalt við hana
miðja er botnlaus leirkelda og
réttast að fara úr skokkunum.
Gruggugt vatnið spýtist ylvolgt
up>p úr blautum sverðinum við
hvert fótmál. Um að gera að
fara sem næst keldunni og eiga
kannski kost á að lenda ofan i
hana með annan fótinn.
Hér er það sem klófífan grær.
Hingað sendu foreldrar krakka-
greyin brýnna erinda. Gaman
hefur verið að safna saman
skjannahvítum fífuhnoðrum og
gjöra sér í hugarlund dularfulla
og flöktandi birtu lýsislampans
í skammdegismyrkrinu. Lítill
skúfur í hendinni gælir ferskur
og silkimjúkur við vangann.
Og við öslum áfram þar, sem
bláberjalyngið vex og leyfum
því að strjúkast við il og ökla;
stundum skilur það líka eftir
grunna rispu, rétt að sést ofurlít-
ill, blóðrisa garður stinga þægi-
lega í stúf við leirugt hörundið.
Með naumindum, að við getum
lengur stillt okkur um að hlaupa
við fót, og mýrisnípan sprettur
upp með andfælum af næstu
þúfu. Þrjú egg í hreiðri og uppi
yfir gneggjar hrossagaukur; uppi
— unaðsgaukur. Þeir eru annars
margir hljóðnaðir, þegar svona
er orðið áliðið. Nú nálgumst við
rimann, þar sem jaðrakaninn
verpir. Þau hafa ekki orpið þar
fyrr, svo að okkur sé kunnugt
um. Skrýtið, að þau skyldu
velja sér þennah stað. Og þó.
Rammur þefur leirmýrarinnar
dvínar smátt og smátt og hverf-
ur út í buskann. Það bregzt ekki,
að einhvers staðar er mjaðar-
jurt á næstu grösum, og angan
hennar fellur þægilega við hrossa
lykt og suð randaflugu í fjarska.
Andi mýrarinnar leysist úr læð
ingi á heiðum sumardögum og
björtum sumarnóttum, þegar
dalalæðan tifar dúnléttum skref-
um um keldur og rima. Hún hef-
ur aldrei verið svona ástleitin
frá í fyrravor. Sumir segja, að
hún sé kóngsdóttir í álögum. Bng
in ótignari brúður er heldur full-
kosta anda mýrarinnar um þetta
leyti árs.
Það er heilnæmt að leggjast
hérna milli þúfna og draga að
sér næringu úr dögg liðinnar
nætur. Um að gera að teygja vel
úr sér og horfa hálfluktum aug-
um upp í sindur morgunsins. Og
svo eftir drukklanga stund höll-
um við okkur á eyrað, og þá
lýkst það upp — þetta, sem við
kunnum ekki að nefna. Fjar-
lægar eru raddir mýrarinnar, má
vera, að það sé fremur hjartslátt-
ur hennar, eitthvað í ómælis-
fjarska, svo að það heyrist mjög
óljóst og hverfur inn í þögnina.
Þó er ef til yill réttara að segja,
að það sé héma, alveg fast hjá.
í þeirri veru mætti helzt líkja
því við nið mikilla vatna. Að
hinu leytinu er það svo undur
veikt og þaggandi. í svip er engu
líkara en það sé komið til okkar
að hugga okkur eftir sáran harm
og vilji bæla niður þungan ekka
í tærðu brjósti. I sömu andrá virð
ist það flytjandi ríkrar gleði,
einna á/þekkast sendiboða mikilla
fagnaðartíðinda. Það smýgur inn
í vitund okkar og verður hluti
af okkur sjálfum Það fer um
okkur eldi frá hvirfli til ilja og
hríslast út í yztu æsar líkama og
sálar, og við finnum ekki betur
en angandi grasbreiðan taki að
hefjast og hníga eins og dúnmjúk
ur móðurbarmur.
Hver er til frásagnar um það,
hvernig sé að fæðast eða deyja?
Engin frásaga verður heldur
skráð um, hvemig er að vakna
inn í þá tilveru, sem er fólgin í
skauti mýrarinnar. — Og allt í
einu er það komið folaldið fríða
nokkurra daga gamalt og fer
silkimjúkum flipanum um vit
þín, sem í mýrinni liggur og hvíl
ist.
Velkóminn vertu, trítill minn.
Ekki hefur þú víst séð vafurlog-
ann, sem héma fóru sögur af í
fymdinni? Um hann eru traust-
ar heimildir og sumar meira að
segja greindar í bókum. Þegar
skuggsýnt var á súgmiklum
vetrarkvöldum, sást honum
bregða fyrir einhvers staðar á
þessum slóðum. Og fullhugar á
bæjunum settu á sig staðinn og
reyndu að finna hann, en það
var segin saga, að vafurloginn
hvarf löngu áður en að honum
var komið. En til mikils var að
vinna — silfur og gull fólgið í
jörðu. Og þegar dagur rann, fóru
þeir til og grófu í þýfi mýrar-
innar. En annað hvort hittu þeir
aldrei á staðinn eða gullið fyrir
fannst ekki í þessari mýri, hvað
einu gilti, því að kappamir gengu
jafnan slyppir frá þessum leik.
Heldurðu ekki, trítill minn, að
Iþú sért gulls í gildi? Finndu nú,
hvað grösin eru mjúk og ilmandi
og safamikil. Þessari litlu tuggu
skulum við skipta milli okkar,
þú og ég, og seinna meir, þegar
þú ert kominn á gjöf og verður
að sætta þig við moðið frá kún-
um, skaltu láta þig dreyma um
blámýrina héma og rimann, þar
sem jaðrakan verpir.
Varaðu þig á eftirlíkingunni,
kallinn minn. Hneggið þitt kemst
ekki einu sinni í hálfkvisti við
hrossagauksins. — Ekki skal mig
kynja, þó að það ætti að vera
allra meina bót að velta sér upp
úr dögg þessarar nætur. Hér verð
ur gleði okkar nakin eins og ný-
fætt barn. Og gallar okkar, sem
venjulega skyggja á kostina og
draga úr gildi þeirra, víkja frá
andartaksstund eins og ský af
Iþreyttu enni. Finnst þér ekki,
trítill minn, rétt, að við bjóðum
vini okkar snöggvast hingað til
okkar. Hann mundi vísast koma
með brauðmylsnu handa þér.
Kannski getum við höndlað hann
áður en hann fer næst til útlanda
eða á eina staðinn, sem hann hef-
ur fundið nógu afskekktan til að
hvílast á. Og ef við stingum
hérna niður skóflu, getum við
sýnt honum gilda fauska þeirra
trjáa, sem klæddu mýrina endur
fyrir löngu. Og andardráttur
hennar varð til af þeim grösum,
sem undu kjur á sínum stað.
Bjarni Sigurðsson.
ÞAÐ slys varð um kl. 7 í fyrra-
kveldi að Volkswagen-bifreið
frá bílaleigu í Reykjavík var
ekið á brúarstólpa á Brynjudalsá
í Hvalfirði. ökumaður bifreiðar-
innar, Halldór Gunnarsson Kárs-
nesbraut 19 í Kópavogi, hlaut
höfuðhögg við áreksturinn og
missti meðvitund um tíma.
Hann var fluttur á Slysavarð-
stofuna og þaðan í Landakots-
spítala. Blaðinu er ekki kunnugt
um skemmdir á bílnum.
Um tæki til sjðnvarpsins
Hr. ritstjóri!
í BLAÐI yðar í dag eru um-
mæli um íslenzkt sjónvarp, höfð
eftir danskri blaðafregn, og skil-
in á þá leið, að Ríkisútvarpið
ætli að fá frá Dönum ófúllkom-
inn eða úreltan tækniútbúnað
fyrir væntanlegt sjónvarp hér.
Fyrir þessu er enginn fótur.
Það hlýtur að vera misskilning-
ur í dönsku fregninni, sem ég
hef ekki séð, eða í íslenzkum
búningi hennar. Útboð í ný og
fullkomin tæki fyrir sjónvarpið
eru send út fyrir alllöngu og
fyrirtæki í mörgum löndum
hafa sent tilboð. Úr þeim er
unnið í samvinnu íslenzkra og
norskra verkfræðinga. Á ýmsum
þessum tækjum er langur af-
greiðslufrestur. Til þess að
nýta sem bezt þann tíma til
óslitins undirbúnings undir ís-
lenzkt sjónvarp, bæði um þjálf-
un starfsfólks í orði og á borði
og um prófanir og tilraunasend-
ingar, hefur tekizt vinsamleg
samvinna milli Ríkisútvarpsins
og norrænna sjónvarpsstöðva,
samskonar samvinna og áður
hefur verið milli þeirra sjálfra,
þegar eins hefur staðið á. M.a.
lána þeir okkur bráðabirgðatæki
til prófana og tilraunasendinga,
þangað til okkar eigin nýkeyptu
tæki koma. Þetta eru allt góð
tæki, ný eða nýleg og í fullu
notagildi og hægt að skila þeim
aftur endungjaldslaust eða
kaupa eitthvað af þeim fyrir
landskerfið, ef íslenzkir sér-
fræðingar telja það æskilegt.
Þetta samstarf við norrænu
stöðvarnar er íslenzka sjónvarp-
inu verklega og fjárhagslega
mjög hagkvæmt. Við höfum
fengið ágæta og þaulreynda
verkfræðinga til þess að prófa
og undirbúa hvaðeina eftir áð
traustur grundvöllur hafði ver-
ið lagður af íslenzkum verkfræð
ingum og af yfirverkfræðingi
Evrópusambands útvarpsstöðv-
anna og síðan með ítarlegu
starfi sjónvarpsnefndarinnar.
Islenzkt sjónvarp hefur verið
skoðað og rannsakað hér í út-
varpinu árum saman og ég hafðl
fyrir löngu gert sundurliðaðar
tillögur um það, ásamt G. Bri-
em. Nú er málið komið til fram-
kvæmda, sem væntanlega verð-
ur lokið eftir áætlim sjónvarps-
nefndarinnar, ef ekki fyrr.
Þó að það norræna samstarf,
sem tekizt hefur, sé gott, og beri
að fagna því, eins og í blaði
yðar stendur,' fer því fjarri að
það sé eða - verði eina erlenda
sambandið, sem sjónvarpið hér
fær. Nýju tækin hafa verið boð
in út í mörgum löndum. Tilboða
um dagskrár og dagskrársam-
vinnu hefur verið og verður enn
leitað víða um lönd og þegar er
vissa fyrir því að slík sambönd
eru opin í mörgum löndum. En
fyrst og fremst á sjónvarpið að
verða íslenzkt sjónvarp, eftir
íslenzkum kröfum og ís-
lenzkum rnögu’eikum á
sviði menningar og fjárhags, en
með víðri aíþjóðlegri útsýn og
bygg-t á nýjustu og beztu tækni.
25. 6. 1965
Vilhj. Þ. Gislason
• SKORTUR Á ÖÐRU EN
KJÖTI
Enn er kvartað yfir kjöt-
skorti og virðist ekki ástæðu-
laust. Reyndar hefur oft verið
ástæða til að kvarta, því að við
ættum að geta haft á boðstól-
um fleira en lambakjöt, eins og
ég minntist á fyrir nokkrum
dögum. Ekki er undarlegt þótt
hljóð heyrist úr homi, þegar
skortur á lambakjöti bætist við
venjulegan kjötskort.
Við erum engin kjötfram-
leiðsluþjóð, síður en svo. Þess
vegna er kjötskortur ekkert
óeðlilegur, þegar tillit er tekið
til þess, að í verzlunum þessarar
miklu fiskiþjóðar, fæst stundum
ekki ætur fiskur svo dögum
skiptir.
• .... ENGAN ANNAN FISK
Bent er á, að við þurfum
að gefa erlendum ferðamönn-
um að bragða kjötið okkar —
og það er alveg rétt. En við
þurfum miklu fremur að leyfa
þeim að bragða íslenzkan fisk.
Við státum af mifcilli fiskfram-
leiðslu og teljum sjálfsagt og
eðlilegt, að íslenzkur fiskur sé
a.m.k. jafngóður og annar fisk-
ur, enda ættum við að hafa
betri aðstöðu en flestar aðrar
þjóðir til að bjóða góðan fisk.
Þegar erlendir ferðamenn
kom hingað spyrja þeir yfir-
leit ekki um íslenzka lamba-
kjötið — heldur íslenzka fisk-
inn. Og þeir telja óeðlilegt að
fá hér annað en góðan fisk. Hér
eiga menn að fá heimsins bezta
fisk — og engatn annan fisk.
• NÝ ÚTGERÐ
Ég hef margoft gert það
að umræðuefni, að Reykjavík
þyrfti að eignast veitingastað,
sem byði þennan margumtalaða
heimsins bezta fisk. Fyrsta al-
varlega tilrauniij í þessa átt
hefur verið gerð í Nausti und-
anfarin ár, en ég veit, að helzta
vandamálið þar er að fá dag-
lega nýjan góðan fisk. Úr því
að íslenzkur sjávarútvegur get-
ur ekki útvegað fjölbreytt úrval
af nýjum fiski svo að segja dag-
lega, þá verða hótelin að fara
að gera út. Ég er viss um að
fjölmargir almennir neytendur
vildu eignast hlut í slikri út-
gerð — og tryggja sér jafn-
framt betri og meira úrval af
fiski til neyzlu í heimahúsum.
• EKKI ALLS VARNAÐ
Hið virðulega dagblað
NEW YORK HERALD TRIB-
UNE getur þess í forystugrein,
að orðuveitingin til Bítlanna
hafi vakið gremjif margra í
Englandi — jafnvel svo, að
sumir orðuhafar hafi skilað sín-
um orðum aftur til þess að sitja
ekki á sama bekk og hinir
margnefndu hárlubbar.
En HERALD TRIBUNE spyr,
hvort þessir hneyksluðu Bretar
hafi gert sér grein fyrir hinu
mikla hugrekki og dirfsku, sem
Bítlarnir séu gæddir: „Hve
margir af hinum hnarreistu
hermönnum drottningarinnar
mundu þora að standa augliti til
auglitis við fimm þúsund
skrækjandi táninga — óvopn-
aðir?“
Já, hefur nokkur hugleitt
þetta? Bítlunum er ekkl alls
varnað. — Það er líka ljóst, að
þeir hjá HERALD TRIBUNE
telja sig ekki endilega þurfa að
vera leiðinlega, þótt þeir skrifl
leiðara.
• UMFERÐIN UM HELGAR
Nú fer í hönd helgi — og
sennilega mikil bílaumferð út
úr bænum. Ég hvet vegagerðar-
menn til þess að nota fríið og
skoða vegina — svona rétt til
tilbreytingar — og fara þá upp
á Sandskeið, ef þeir eru ekki
búnir að fylla holuna frægu.
Ennfremur er vert að hefja
máls á því, að vegurinn upp
Ártúnsbrekku, innan við Elliða
árnar, verði breikkaður hið
skjótasta. Hann er eins og
flöskuháls á umferðinni út úr
bænum fyrir helgar — og til
bæjarins síðari hluta sunnu-
dags. Ef bætt væri einni akrein
við, hún notuð fyrir afcstur út
úr bænum þegar straumurinn
liggur þangað — og til bæjar-
ins, þegar umferðin beinist
í þá áttina, batnaði ástandið til
muna. Ef þetta hefúr ekki verið
tekið til athugunar af viðkom-
andi yfirvöldum, þá er kominn
tími til að það verði gert nú
þegar.
Alltaf eykst urvalið. Nú bjóð-
um vér einnig rafhlöður fyrir
leifturljós, segulbönd, smá-
mótora o. fl.
BRÆDURNIR ORMSSON h.f.
/esturgötu 3.