Morgunblaðið - 26.06.1965, Blaðsíða 15

LaugaréfaSur 26. júní 1965
M0RGUNBL4ÐIÐ
15
Dr. Richard

Utan úr heimt
Reck heiðraður
DR. RI'GHARD Beck, prófessor
í Norðurlandamálum við ríkis-
háskólann í Norður-Dakota, er
einn af þrem kennurum háskól-
ans, sdm stjórnarnefnd æðri skóla
þar í ríkinu hefur sæmt heiðurs-
tiltlinum „University Professor“,
fyrir langa og frábæra starfsemi
í þágu háskólans, bæði með
kennslu sinni og með öðrum
hætti.
freista gæfunnar í öðrum grein-
um.
Eins og nærri má geta, tala
um þetta leiðindamál fleiri en
vit hafa á, svo sem orð Velvak-
anda bera með sér. Til dæmis
skal á það bent, að fainn ungi
prófsveinn, sem hér um ræð-
ir, hefur aldrei landspróf tekið
og aldrei seíið í menntaskóla.
Hann fékk undanþágu mennta-
málaráðuneytisins — með sam-
þykki kennarafundar Mennta-
skólans í Roykjavik — til þess
að ganga undir stúdentspróf ut-
an skóla án landsprófs.
Þess má vænta, að nú hafi síð-
asta' „fórnardýrið" (Sbr. Þjóð-
viljann 15. þ.m ) fallið meðal
þeirra, sem taka stúdentspróf
utan skólá. Astæðan er sú, að
nú hefur verið staðfest reglu-
gerð þess efnis, að hver sá, sem
hyggst þreyta stúdentspróf ut-
an skóla, skuii fyrst taka svo-
kallað forpróf og sanna með því,
að hann sé undir það búinn í
öllum greinum að ganga til
stúdentsprófs. Tilefni þessarar
reglugerðar er auðvitað slæm
reynsla af ýmsum utanskóla-
mönnum, sem gera sér ekki
grein fyrir, að hverju þeir
ganga. Sannarlega hafa bæði
innanskólamenn og utanskóla-
menn fallið á stúdentsprófi sem
öðrum prófum fyrr og síðar og
tekið því með þögn og þolin-
mæði. Það er tiltöhilega nýtt
íyrirbæri, að atvik eins og þetta
sé auglýst, rangfært og ge.'t að
æsingamáli.
25. júní 1965
Ólafur M. ólafsson
Skruðganga presta 1 kirkju.
Prestvígsla á Hólam í Hjaltadal
Dagblaðið „Grand Forks Her-
ald“ birti þ. 6. júní eftirfarandi
tilkynningu frá forseta háskól-
ans um ofannefnda heiðursviður
kenningu:
— Dr. Geörge W. Starcher, for
seti háskólans í Norður-Dakota,
lét þess getið, að ákvörðun um
þetta hefði verið tekin af „Stjórn
arnefnd æðri skóla“ að fengnum
meðmælum háskólans. Dr. Starc
her sagði að þessi heiðursnafnbót
væri veitt „til þess að viður-
kenna sérstaklega framúrskar-
andi gott og langt starf við há-
skólann í Norður-Dakota þeirra
prófessora, sem hefði eigi aðeins
sýnt það að þeir væru góðir kenn
erar, heldur hefði á margvísleg-
an hátt aflað háskólanum og sér
sjálfum virðingar og orðstírs.
Hann sagði ennfremur, að ætl-
unin væri sú að veita aðeins fá-
um framúrskarandi mönnum
þessa viðurkenningu, því að hún
eetti að vera hinn mesti heiður
eem hægt væri að veita fyrir
Btörf í þágu háskólans“.
Blaðið lét þess einnig getið, að
dr. Beck hefði kennt norræn
fræði við háskólann síðan 1929.
Honum hefði margvíslegur ann-
er sómi verið sýndur fyrir fræði
6törf og ritstörf sín og félags-
lega starfsemi, meðal annars
sæmdi háskóli íslands hann
heiðursdoktorsnafnbót í heim-
speki á 50 ára afmæli háskólans
1961.
(Lögberg-Heimskringla).
Lítill humarafli
Akranesi, 25. júní.
FJÓRIR humarbátar lönduðu hér
í dag; Sæfari, Svanur, Ver og
Sæfaxi. Afli var tregur.
BÆ, 21. júní.
SUNNUDAGINN • 20. júní fór
fram prestvígsla í Hóladóm-
kirkju og eru nú liðin 32 ár
síðan síðast var vígður prestur
þar. Vígður var til Möðruvalla-
prestakalls í Eyjafirði sem aðstoð
arprestur föður síns cand. theol
Ágúst Matthías Sigurðsson vígslu
biskups.
Athöfnin hófst með skrúðgöngu
14 presta í kirkju; sr. Þorsteinn
Gíslason í Steinnési lýsti vígslu
en vígsluvottar með honum voru
prófastarnir tveir sr. Björn
Björnsson, Jlólum og sr. Benja-
mín Kristjánsson, Laugalandi og
Fjalar Lárusson Siglufirði. Sr.
Þórir Stefenssen, Sauðárkróki
las bæn í kórdyrum.
Alltaf hefur mér fundizt, að
allar athafnir, sem gerðar eru í
Hóladómkirkju, séu virðulegar
og hátíðlegar, ég fann það líka
vel að kirkjugestir sem voru
fjölmennir, hrifust af helgri at-
höfn dagsins, að sjá og heyra
hinn virðulega kirkjuhöfðingja
vígja son sinn til þeirrar köllun
ar, er hann sjálfur hefur helgað
líf sitt.
Hinn nývígði prestur flutti
stólræðu sem mér líkaði ágæt-
lega. Það er gott að heyra ungan
nývxgðan kennimann hafa að
uppistöðu í fyrstu stólræðu sinni:
Kærleikur; bróðurelska. Ég er
viss um að allir viðstaddir hafa
óskað að þessi orð yrðu hans
leiðarljós.
Við prestvígsluna annaðist
söng kirkjukór Akureyrar og
kirkjukór Lögmannshlíðar undir
stjórn Róberts A. Ottóssonar,
söngmálastjóra, undirleik annað-
ist Gígja Kjartansdóttir. Má tví-
mælalaust fullyrða að sú þjón-
usta við vígsluna tókst með ágæt
um.
Áður en farið var frá Hólum
bauð vígslubiskup . mörgum
kirkjugesta til veglegrar kaffi-
drykkju þar sem ræður voru
fluttar og sungið undir stjórn
söngmálastjóra.
Hinn nývígði prestur er gift-
ur Guðrúnu Valgerði Ásgeirs-
dóttur dýralæknis og Láru Sigur
björnsdóttur. Er hún því dóttur-
dóttir sr. Sigurbjörns Ástvaldar
Gíslasonar prests á Elliheimilinu
Grund.
Ekki get ég neitað mér um að
minnast þess að í kaffihófi
biskups upplýstist það að þenn-
an dag, 20. júní, átti prófastur
Skagfirðinga, sr. Björn Björns-
son og frú Emma Hanssen 25 ára
hjúskaparafmæli. Prófastshjónin
okkar Skagfirðinga eru það vel
virt Og hugþekk öllum, er til
þeirra þekkja að áreiðanlega
hefði þeim borizt fjöldi af hlýj-
um kveðjum, ef vitað hefði verið
um afmæli þetta, enda voru þau
ásamt vígslubiskupí nývígðum
presti og fjölskyldum þeirra
óspart hyllt.
Björn í Bæ.
— SUS siðan
ar nam eða störf í Evrópu; að
sjá evrópskum ungmennum, sem
áhuga hafa á að gerast sjálfboða-
liðar, fyrir nægilegri menn'.un og
upplýsingum.
— í öðrum liðum ályktunar-
innar kom m.a. þetta fram: Leitt
var talið, að ekki skyldu hafa
tekið þátt í ráðstefnunni menn,
sem reynslu hefðu af sjálfboða-
liðsstarfi æskunnar á þessu sviði
— og vonast til að svo yrði síðar.
Sömuleiðis, að ekki skyldu vera
þarna mættir fulltrúar þeirra
æskulýðssamtaka, sem á undan-
förnum árum hafa lagt sig eftir
að sinna aðstoðinni við vanþró-
uðu ríkin.
Fagnað var þeim kynnum
æskufólks, sem róðstefna þessi
hefði leitt af sér, enda væru gagn
kvæm kynni grundvöllur þess,-
að lýðum yrði ljóst — að vernd-
un heimsfriðarins sé háð betra
efnahagslegu jafnvægi og auknu
félagslegu réttlæti.
Að síðustu var í ályktuninni
lögð áherzla á, að reynt yrði að
koma á sambandi milli allra
æskulýðssamtaka, sem fást við að
hjálpa þróunarlöndunum, þannig
að samstilla megi innan Evrópu,
upplýsinga og samvinnustarf í
þessu þýðingarmikla skyni.
EINKUNN, sem féll í hlut eins
af stúdentsefnum Menntaskólans
í Reykjavík nú í vor, hefur
valdið undrun og hneykslun
margra. Er að þessu vikið í „Vel
vakanda" í dag, en með þeim
hætti, að ekki verður við unað
af hálfu þeirra, sem til þekkja.
Ástæðan til undrunar manna yf-
ir einkunninm 0,0 í íslenzku er
vafalaust sú , að ruglað er sam-
an íslenzku máli og íslenzkum
fræðum. Á stúdentsprófi er „ís-
lenzka“ fimmbætt: 1) vísa úr
fornum kveðskap, 2) vísa úr síð-
ari alda kveðskap, 3) hljóðfræði
forn og ný, 4) bókmenntasaga
og 5) goðafræði. Maður, sem er
altalandi á íslenzku, þarf ekki
fyrir því að kunna neitt í þess-
um fræðum. Vissulega ér eink-
unn matsatriði hverju sinni að
rneira eða minna leyti nema í
tveim tilvikum: þegar menn
kunna allt eða ekki neitt.
Kennarar, prófdómarar og
jafnvel verstu iilmenni hafa sín-
ar tilfinningar, og ég fullyrði, að
hinum ógæfusama unga manni
hefði verið gefin einkunnin 1.0,
ef það hefði mátt forða honum
frá skipbroti. En reglur skól-
ans mæla svo fyrir, að 1.0 tvisv-
ar jafngildi núlli, þ.e. falli. Og
nú verður ekki hjá því komizt
að segja sannleikann. Þessi sami
maður skilaði í upphafi prófs
íslenzkri ritgerð, sem að beztu
manna yfirsýn er einskis virði.
Ritgerðina faafa lesið margir
kunnáttumenn, og eru allir á
einu máli. Þó var höfundi henn-
ar dæmd einkunnin 1.0 og hon-
um bannie veitt tækifæri til að
Undanfarið hefur Heidi
Guðmundsson, sem er félagi
í hestamannafélaginu And-
vara í Garðahreppi, verið að
þjálfa ásamt fleirum nokkra
faesta í grindarfalauni, og ætl
ar að sýna þessa íþrótt á
Skógarhólamótinu á Þing-
völlum á sunnudag. Grindar-
hlaup er iðkað víða erlendis,
en hér hafa hestar lítið ver-
ið þjálfaðir í að stökkva —
aðeins verið látnir stökkva
yfir skurði í smaiamennsk-
um. En grindarhlaup er
skemmtileg viðbót við hesta-
sportið, sem nú er orðið svo
vinsælt.
LEIDRÉTTING
Framh. af bls. lí
Þeir höfðu vonað, að Rússar
væru frjálslyndari í afstöð*
sinni en áður, m.a. vegna þes*
að sósíaldemókratar hafa n4
losað sig við nokkra hinna
eldri frammámanna flokksins,
sem Rússar hötuðu. Höfðu
sósíaldemókratar jafnvel gert
sér vonir um, að Rússar
myndu ekki lengur berjast
gegn því að þeir fengju sæti
í stjórninni, og stjórnmálalegt
jafnvægi kæmist á í landinu.
Núverandi stjórn í Finn-
landi er mynduð af íhalds- -
flokknum, frjálslyndum og
bændaflokknum, en hún hef-
ur nauman meirihluta og það
eina, sem stjórnarflokkarnir
eru sammála um, er að stjþrn-
in verði að halda velli fram
að kosningum. _
Bændaflokkurinn er stærsti
þingflokkurinn og hefur rúm-
lega fjórðung þingsæta. En nú
óttast flokkurinn að missa
fylgi annað hvort til sósíal-
demókrata eða kommúnista,
vegna .þess hve margir bænd-
ur hafa flutt til borganna að
undanförnu. Það er almennt
talið^ að bændaflokkurinn
þurfi nú að berjast harðri bar-
áttu fyrir tilveru sinni, og
leiðtogar hans voni, að þeir
geti bjargað flokknum með
því að halda friðinn við Rússa.
Auk öngþveitisins í stjórn-
málum eiga Finnar við efna--
hagsörðugleika að etja. Vöru-
verð hækkar, verðbólgan
eykst og viðskiptajöfnuðurinn
er líkastur martröð. Gripið
hefur verið til hárra innflutn-
ingsgjalda til að reyna að
draga úr innflutningi vélknú-
inna tækja frá V-Evrópu og
Bandaríkjunum, ráðgert er að
draga til muna úr veitingum
gjaldeyrisleyfa, og herferð er
hafin til að hvetja Finna til
að kaupa finnskar vörur.
Kommúnistar vona að efna-
hagsörðugleikarnir komi þeim
í hag, og eftir birtingu grein-
arinnar í Pravda, bendir allt
til þess að sósíaldemókratar
geti ekki tekið þátt í stjórnar-
myndun, jafnvel þótt þeir
auki fylgi sitt til muna. Þeir
hafa nú 38 þingmenn af 200.
Flokkur þeirra er þriðji
stærsti flokkur landsins, og
talið er mögulegt, að hann
verði stærstur eftir kosning-
arnar í haust. Þetta vilja Rúss-
ar koma í veg fyrir, en margir
stjórnmálafréttaritarar eru
sammála um að þeim muni
ekki takast það. Segja þeir, að
ungmennin, sem nú gangi til
kosninga í fyrsta sinn, komi
því til leiðar, að kommúnistar
tapi fylgi til sósíaldemókrata.
En eins og nú standa sakir,
verða sósíaldemókratar að
sætta sig við að vera í stjórn-
arandstöðu, og „Pravda heldur
áfram að tilkynna Finnum
hvað Rússar ætlist til að þeir
geri
(OBSERVER — öll réttincd
áskilin).

★ Flogið heiman og heim
ic Siglt milli Osló og Kaup-
mannahafnar
★ Noregur land fj.alla og
fegurðar
Jr Kaupmannahöfn drauma-
borg flestra tslendinga
Kaupmannahöfn - Osló -
Grindaheim - Molde - Röros -
Þrándheimur - Malmö
15 daga ferð - Verð kr.
14.670,-. Brottför 19. ágúst
LÖND LEIÐIR
Adalstrœti 8 simar — |«*;g