Morgunblaðið - 01.04.1966, Blaðsíða 21
ySstudagur 1. april 1966
MOHGU HBLAÐIÐ
21
Kristniboftsins minnzt
á páimasunnudag
1 PÁLMASUNNUDAGUR er í
nánd. Hann hefur um margra
ára skeið verið helgoður kristni-
hoðinu. Er kristniboðsins þá
minnzt í mörgum kirkjum og
tekið á móti gjöfum til kristni-
bðosins. Enn fremur gengst
Kristniboðssambandið fyrir sam
komum á nokkrum stöðum, þar
sem sérstaklega er sagt frá is-
lenzka kristniboðinu í Konsó og
einnig tekið á móti gjöfum til
starfsins þar syðra.
Kristniboðsstarfið í Konsó er
í sífelldum vexti. Gísli Arnkels-
son, kristniboði, segir í nýlegu
bréfi frá Konsó, að um áramótin
hafi 360 manns verið í söfnuði
kristinna manna í Konsó, karlar
konur og börn. Á síðast liðnu
ári voru 105 manns teknir inn í
söfnuðinn.
Vaxandi starf.
Innlendir starfsmenn safnað-
arins eru milli lö og 20 og hafa
aldrei verið jafnmargir og nú.
Flestir eru þeir staðsettir úti í
þorpunum, þar sem þeir halda
uppi guðsþjónustum og kristi-
legri fræðslustarfsemi, auk lesar-
arskóla á kvöldin. Hafa margar
strákirkjur risið í Konsó á und-
anförnum árum.
Á kristniboðsstöðinni er starf-
andi skóli með sex bekkjum, en
auk þess eru fcvær bekkjardeild-
ir úti í þorpum, í fyrsta sinn í
vetur. Kennarar eru allir inn-
lendir og hafa h'lotið menntun
sína hjá kristniboðum, íslenzk-
um og öðrum, sem starfa í land-
inu.
I>á sækja margir til sjúkra-
skýlisins á íslenzku kristniboðs-
stöðinni, enda er ekki sjúkra-
Shj'álp að fá annars staðar í Konsó
Rúmlega fimmtán þúsund sjúk-
— Eyða þarf
Framhald af bls. 14
fangsmikið starf sem hér er ver-
ið að ráðast í?
—Þetta er svo umfangsmik-
ið, að það er reiknað með að
slík rannsókn verði stöðug starf-
semi, og muni þurfa á æ fjöl-
mennara sérhæfðu starfsliða að
halda eftir því sem á líður .
—Hvenær má búast við að lín
urnar fari að skýrast?
— Fyrsta árið verður aðal-
lega ætlað til frumrannsóknar,
sem svo yrði undirstaða nákvæm
ari rannsókna á sérstökum þátt-
um fræðslukerfisins. T.d. kemur
til greina lenging skólaskyldun-
ar, endurskoðun námsefnis og
námsbóka, kennslufyrirkomulag
og skipun í bekki, menntun
kennara og fleira.
— Nu er mikið misræmi milii
dreifbýlis og þéttbýlis. Hafa ein-
hverjar áætlanir verið gerðar til
að leysa þanri vanda?
—Það er einmitt tilgangurinn
með þessari rannsókn, að veita
þessum málum sérstaka athygli.
Þetta misræmi er einn stærsti
veikleikinn í okkar námskerfi
eins og það er I framkvæmd og
hann verður að reyna að upp-
ræta eftir því sem unnt er.
— Vildirðu segja eitthvað að
lokum Andri?
— Ég treysti mér ekki til að
segja nákvæmlega fyrir um fram
kvæmd og árangur þessarar rann
óknar. enda er vinna að henni
ekki raunverulega hafin ennþá.
En ég lít á það sem megin til-
'ganginn með þess háttar rann-
sókn, að fræðslulöggjöf og
fræðlukerfi geti fyrir tilstuðlan
hennar orðið jafnfætis eða helzt
ó undan vexti þjóðlífs og breyt-
ingum. En til þess að rannsókn
sem þessi geti tekist vel, þarf
samstarfsvilja allra þeirra sem
þátt eiga að fræðslumálum, að
ógleymdum sjálfum. Það er von
mín að þetta samstarf muni tak-
ast sem bezt.
— ihj.
lingar leituðu aðstoðar hjá
hjúkrunarkonunni íslenzku, Ing-
unni Gisladóttur, á s.l. ári. Að-
sókn hefur oft verið meiri, en þá
hafa farsóttir geisað. Álgeng-
asti sjúkdómurinn, sem þjakar
fólkið, er malaría eða köldusótt,
enda mun það vera úbbreiddasti
sjúkdómur í Afríku.
Ingunn skrifar.
Hér fer á eftir stuttur kafli úr
bréfi frá Ingunni hjúkrunar-
konu. Gefur hann góða hugmynd
um það, sem við ber á sjúkra-
skýlinu í Konsó:
„Hún Gete, konan hans Asfá,
trúboða hér á stöðinni, eignað-
ist stærðar telpu klukkan hálf-
ellefu í kvöld. Það stækkar hóp-
urinn hjá þeim. Þau áttu dreng
og fcvær tvíburatelpur fyrir . . .
í gær var komið með mann,
sem var særður ti'l ól'ífis. Hann
andaðist snemma í morgun.
Þegar ég gekk frá honum í gær-
kvöldi, var ekki hægt að sjá, að
bann mundi lifa af nóttina, enda
dó hann í morgun. Samt heyrði
ég engan grát í morgun. Það er
þó vant að hljóða svo afskaplega
við slík tækifæri, ekki sízt þegar
um ungt fólk er að ræða, sem
deyr af slysförum.
Ég spurði eina skólastúlkuna
hérna, hvernig á þessu stæði.
„Hann hefur ef ti'l vill verið
fátækur og vinalaus. Kannski
manngerð, sem enginn hefur
Ingunn Gísladóttir
hjúkrunarkona
kært sig um að eiga að vini“. —
Nú hef ég komizt að því, að hann
er vellauðugur.
Mér kemur oft í hug, þegar
svona stendur á, vísa, sem ég
lærði, þegar ég var ung: Þegar
dauði að dyrum ber, döpru á
nauðakvöldi, dugar auður eng-
inn þér, eða sauðafjöldi. Það er
mikið satt í þessu. Mér hafa
fundizt þessar línur eiga svo vel
við hér í Konsó, en þær eiga ef
til vill við viðar.
Maður varð bráðkvaddur eina
— Vínlandskortið
Framhald af bls. 10
anna en ekki algerlega að
neinni þeirra, til dæmis væri
ekki ósennilegra en hvað ann-
að að einhver kortagerðarmað-
ur á þessum tímum hefði haft
spurnir af ferðum víkinganna,
heyrt það af vörum einhvers
pílagrimsins eða að öðrum leið-
um — „og bara skellt því inn
á kortið". Sir James sat fund
þann í „Society of Antiquaries"
er áður greinir frá, þar sem
deilt var um leturgerð á kort-
inu og Tartarafrásögninni. Að-
spurður hver væri skoðun hans
á Vínlandskortinu, anzaði Sir
James því til að ekki gæti
hann viðurkennt að kortið sann
aði neitt eða breytti neinu um
það sem vitað hefði verið áður.
Allt virðist því benda til
þess að deilan uim það, hvort
allt sé með felldu ur Vín-
landskortið verði .okk-
uð langlíf og augljóst ex að
yfirlýsing útgefenda Vínlands-
bókarinnar um að þar sé kom-
inn merkasti kortafundur ald-
arinnar á enn langt í land að
hljóta almenna viðurkenningu
fræðimanna.
nóttina. Hann hafði verið á mark
aðnum daginn áður, selt þar og
keypt sem manna er siður og
auðvitað drukkið. En það var
ekkert að honum, þ.e. hann virt-
ist vera heilbrigður. — Ég veit,
að þetta talaði til margra, og það
talaði til mín. Mér kom í hug
hendingin: „Hver veit nema nú
í nótt sé náðin á burtu tekin“ . . .
Slysfarir.
Ég er búin að vera á sjúkra-
skýlinu allan fyrri hlyta dagsins
(bréfið er skrifað í áföngum), og
er langt síðan ég hef þurft að
vera svona lengi hér á sunnudegi
Það kom telpa, sem bitin var af
slöngu, og svo var komið með
aðra telpu, sem hafði dottið
mjög illa á hötfuðið, svo að mik-
ið þurfti að sauma. Einnig komu
nokkrir aðrir, sem ég er ekki að
telja upp.
Klukkan er nú sjö að kvöldi.
Mér hafði borizt boð um, að
læknirinn á norsku kristniboðs-
stöðinni 1 Gidole, Aarsland, væri
væntanlegur. Hann kemur hing-
að við og við. Nú er hann kom-
inn og farinn, þetta er ritað.
Hann leit á nokkra sjúklinga og
gaf mér góð ráð. Og hann kom
reyndar færandi hendi: Gaf mér
jarðarber, sultu og blóm; . . .
Tveir slasaðir menn voru bom
ir hingað í morgun. Þetta voru
Konsómenn, sem Bóranar höfðu
ráðizt á. Það hafur löngum verið
grunnt á því góða milli Konsó-
manna og Bórana. Bóranar eru
hirðingjar og eiga heima hér
fyrir sunnan.
Annar maðurinn. var særður
banasári. Hinum líður sæmilega.
Múgur og margmenni voru í
fylgd með mönnum þessum, og
söfnuðust þeir í kringum ok'kur.
Lögreglustjórinn kom í eigin
persónu og tók skýrslu af mönn-
unum. En á meðan fór ég og
skrifaði bréf til Aarslands lækn-
is og bað ég hann að koma svo
fljótt sem hann mætti. Það var
bíll hér skammt fyrir ofan og
var hamn á förum til Gidole.
En þegar ég kom aftur niður
á sjúkraskýlið með bréfið í hend
inni, sá óg, að tilgangs'laust væri
að senda boð til Gidole. Piltur-
inn var skilinn við.
Og nú kveinaði fólkið. Lætin
og ósköpin voru fram úr öllu
hófi. Það fór í gegnurn merg og
bein og heyra óhljóðin. Oft er
eins og allt ætli um koll að
keyra, þegar fólkið harmar þá,
sem dánir eru, en þetta fannst
mér yfirgnæfa alit, sem ég hef
áður heyrt . . .
Tabú.
Hún Gújí, konan hans Gals-
ímó, predikara í Nagú'llí, var að
eignast telpu, frumiburð sinn.
Allt gekk það með eðlilegum
hætti. Gújí er „fareida", kona,
sem má ekki eiga börn um sinn
samkvæmt ævagömlum reglum
reglum Konsómanna. Negúllí-
menn voru þeim hjónum sár-
reiðir, er þau giftust og ekki
síður, er hún átti von á sér, og
gerðu aðsúg að þeim um tíma.
Hjátrúin veldur ótta og kvíða,
ef farið er í bága við forna hefð
og siði. En þetta hjaðnaði . . .
Enn er komið með meidda
menn. Þetta er nú fjórða helg-
in í röð, sem slikt ber við. Þeir
hafa meiðzt í slysförum, lent í
áflogum, hlotið sár af spjótum,
hnífum eða byssukúlum. Sá,
sem bar hér að garði um sáðustu
hélgi, hafði fengið spjót í kvið-
inn, og lá mikill mör úti. Sárið
var þó ekki mjög stórt, og hon-
um líður eftir öllum vonum. En
mann, sem fékk skot í kviðinn,
um þessa helgi var komið með
og sat kúlan inni. Maðurinn var
aðframkominn, og ég býst ekki
við, að hann lifi. þetta af . . .
Óvenjulegur skírnardagur.
í dag er sunnudagur, og nú
ríkir hér mikil hátíð: Þrjátíu og
sex manns voru skírðir hér á
stöðinni og teknir þannig inn í
söfnuðinn. Það var stórkostlegt.
Gísli predikaði.
Þegar verið var að hlýða skírn
þegum yifir í kristnum fræðum
svo sem venja er, kom Katrín,
kona Gisla, til mín og sagði, að
komin væri kona í barnsnauð.
Ég stóð þegar upp og hélt upp
á sjúkraskýlið. Konan var mjög
þjáð, og al'lt benti til þess, að
barnið væri dáið í kviði henn-
ar. Það kom á daginn, að svo var.
Ég bað túlkinn minn að tala
við honuna og svo við fólkið.
Allt varð að fara fram svo fljótt
sem auðið var.
Konan fór ekki að gráta, er
henni var sagt, að engin von
mundi vera til þess, að barnið
væri á láfi. Hún kvaðst ekki geta
búizt við öðru. „Þetta er fimmti
sólarhringurinn, sem ég hef ver
ið fárveik, en ekki getað fætt“.
— Að lokum náðist barnið. Það
var farið að rotna.
Ég man eftir öðru slíku atviki,
er barnið var dáið og illa farið.
Það eru mörg ár síðan. Þá dó
konan. En þessari konu virðist
ætla að heilsast eftir öllum von-
um. Hún hefur mikinn hita, en
ég held, að hún muni brátt hress
ast“. —
Þess má geta, að Gísli Arn-
kelsson, kristniboði, og kona
hans, Katrín Guðlaugsdóttir, eru
væntanleg heim til íslands nú í
sumar, ásamt börnum sínum fjór
um.
í Reykjavík gengst KrLstniboðs
sambandið fyrir almennri sam-
komu á pálmasunnudag í húsi
KFUM við Amtmannsstíg. Ræðu
menn verða kristniboðarnir
Halla Bachmann. sem starfað
hefur á Fílabeinsströndinni, og
Jóhannes Ólafsson, læknir, sem
verið hefur fylkislæknir í Eþíópu.
Öllum er heimill aðgangur að
samkomu þessari.
Ingunn Gísladóttir,
hjúkrunarkona
SONY
fermingagjafir
Segulbandstœki
Útvarpstœki
4 gerðir.
★ Ábyrgð.
★ Viðgerðarþjónusta.
Luktin hf.
Snorrabraut 44.
Sími 16242.
Sildarsaltendur
°9 Utgerðarmenn
Höfum til sölu á Austfjörðum síldarsöltunarstöð með
öllum áhöldum. — Góð lán hvíla á eigninni. —
Skilmálar hagstæðir.
FASTEIGNAMIÐSTÖÐIN, Austurstræti 12.
Simi 14120. — Heimasími 35259.
Starfsstúlka óskast
að Farsóttahúsinu í Reykjavík. — Upplýsingar
gefur forstöðukonan í síma 14015 frá kl. 9—16.
Reykjavík, 30. marz 1966.
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur.