Morgunblaðið - 06.09.1966, Blaðsíða 19

Þriðjudagur B. sept. 1966
MORCU N BLAÐIÐ
19
Guðmundur Guðjónsson
arkitekf — Minning
ÞEGAR ég minnist Guðmundar
bekkjarbróður míns, vinar og
mágs, þá minnist ég góðs og
gegns manns og prúðmennis, og
á vináttu okkar, og samstarf í
18 ár, hefur aldrei fallið skuggi.
Okkar kynni hófust er við báðir
vorum í bernsku, báðfr fyrir
austan læk, og í barnaskóla hjá
Morten Hansen, og síðan í
Menntaskólanum. og skammt var
á milli okkar æskuheimila.
Guðmundur hætti námi í 4.
bekk Menntaskólans 1922 og
sneri sér að þeim verkefnum
sem hugur hans stóð til, en það
var húsagerðarlbt, og fór hann
síðan utan til'Þýzkalands og hrf
nám sitt þar. Lauk hann fulln-
aðarprófi árið 1927, þegar við
bekkjarbræður hans úr 4. beKk
Menntaskólans vorum enn í Ha-
skólanum.
Þegar Guðmundur kom heim
opnaði hann teiknistofu í
Reykjavík, en árið 1934 var
hann ráðinn til þess að teikna og
hafa eftirlit með byggingu sild
arverksmiðju á Djúpavík '
Strandasýslu er Alliance hf. og
Einar Þorgilsson & Co. hf.
byggðu þar. Síldarverksmiðja
þessi var nýtízkulegri en aðrar
síldarverksmiBjur hér á landi,
bæði að því er byggingarlag
snerti og eins voru í henni tækni
legar nýjungar. t.d. voru síldar-
þrærnar yfirbyggðar, mjölhúsið
var ofan á þrónum, allri síld var
landað með löndunartækjum
beint á flutningsband er flutr.i
síldina í þrærnar, og allt pressu-
vatn, lýsi og vatn, var skilið í
skilvindum en ekki látið fyrst
renna í ker, þar sem lýsið skildi
sig fyrst sjálft frá vatninu, eins
og venja hafði verið. Guðmund-
ur fór norður sumarið 1934, og
verksmiðjan tók til starfa í júlí
1935, en 1937 tók hann við verk-'
smiðjustjórn og hafði hana i
hendi til ársins 1952, er síldar-
leysi var orðið svo að segja ai-
gert fyrir Norð-Vesturlandi.
Hann var því á Djúpavík í 18 ar
samfleytt og var síðustu árin
oddviti Árneshrepps. Hann flutii
þá aftur suður til Reykjavíkur
og gerðist skömmu síðar starfs-
maður á skrifstofu húsameistara
ríkisins og teiknaði aðallega
skólabyggingar og íþróttahús,
og hafði eftirlit með þeim.
Guðmundur var fæddur í
Reykjavík að Bergstöðum, sem
Bergstaðastræti dregur nafn sitt
af, þann 6. febrúar 1903, sonur
hjónanna Maríu Guðmundsdótt-
ur og Gúðjóns Gamalíelssonar,
byggingármeistara, sem sá um
byggingu margra stærstu húsa í
Reykjavík og nágrenni, svo sem
Vífilsstaðahælis, Landsbókasafns
ins, Landsbankans og Landsspít-
alans, svo að nokkuð sé nefnt.
Var Guðmundur með gjörvi-
leguktu mönnum, hár vexti og
samsvarði sér vel, og stundaði í
þróttir á yngri árum. Hann var
fríður sýnum, prúðmenni hið
mesta, hafði yndi af tónlist og
lék talsvert á píanó. Las hann
margt góðra bóka og var vel
heima í bókmenntum og fögrum
listum.
Guðmundur var kvæntur
Ragnheiði dóttur Jörgens Han-
sen, framkvstjóra, hinni beztu
konu, sem stóð við hlið eigin-
manns síns með mikilli prýði.
Dóttir þeirra er María sem var
þeirra augasteinn, enda er hún
mjög gó’ð og umhyggjusöm dótt-
ir. —
Eg vil svo að endingu þakka
Guðmundi vináttu hans, starf og
samstarf, og votta konu hans og
dóttur innilega samúð.
Ólafur H. Jónssoa.
t
EITT er víst, að dauðann ber að
hvers manns ranni — en hitt er
jafn óvíst hvenær hinn slyngi
sláttumaður drepur á dyr. Æska
og aldur er þar að jöfnu lagt,
en þegar kallið kemur er það
ætíð jafn sárt og óvænt þeim.
sem fyrir ástvinamissi verða, —
með hverjum hætti sem að garði
ber, ‘— og á hverju skeiði lífs-
ins. En minningin um hvern
góðan mann genginn er fyrst og
fremst einkamál ástvina og hug-
ljúf harmabót þeim öllum.
Guðmundur Guðjónsson arki-
tekt lézt í fæðingarbæ sínum
Reykjavík á því skeiði lífsins, að
hafa lifað lengi og farsællega.
— Lengi er ef til vill of sagt,
því öll viljum við njóta þeirra,
er okkur eru næstir, sem allra
lengst.
Guðmundur varð 63 ára gam-
all í byrjun þessa árs. Með hon-
um er genginn mikill ágætis-
njaður. Hann var góður og gegn
sonur fæðingarborgar sinnar. Á
ævi hans varð Reykjavík frá litl-
um kaupstað að bæ og borg, og
á þroskaárunum lifði hann alla
þá æfintýralegu þróun er átt
hefir sér stað, og tók ríkulegan
þátt í henni.
Guðmundur átti til góðra að
telja. Foreldrar hans voru merk-
ir borgarar, hjónin Guðjón
Gamalielsson múrarameistari og
María Guðmundsdóttir að Bergs
stöðum í ofanverðum Þingholt-
um, — fyrsta húsi við þá göt.u,
er ber nafn æskuheimHis hans.
Hann var af hagleiksmönnum
kominn. Faðir hans var í fremstu
röð þeirra, er raunverulega
byggðu upp þessa borg á tímum
erfiðleika en bjartsýni á fram-
tíð hennar. og var forustumalur
í hópi þeirra iðnaðarmanna, er
ríkastan þátt áttu í uppoygg-
ingu Reykjavíkur á fyrri hluia
aldarinnar.
Guðmundur Guðjónsson átti
þess kost að njóta góðrar mennt-
unar. Fylgdi hann köllun föður
síns. Árin 1917 til 1919 stundaði
hann nám í Iðnskólanum, en sið-
an í Menntaskólanum, og lauk
þar prófi úr 4. bekk árið 1922.
Hugur hans stóð til æðri mennta
í þeim áhugamálum er honuin
voru eðlileg og sjálfsögð. Á þeim
árum var fátítt að menn leggöu
fyrir sig nám í húsagerðarlist cg
erfitt um vik. Var hann einn
hinna fyrstu er á þær brautir
lagði, Hélt hann utan til náms
í húsagerðarlist við tæknihúskól-
ann í Wismar í Þýzkalandi árin
1923 til 1927, og lauk þaðan
fullnaðarprófi með góðum vitnis-
burði eins og hverri þeirri r.nn-
arri prófraun, er hann stóðat í
, lífi sínu.
Þegar heim kom rak hann
teiknistofu^f, Reykjavík til árs-
ins 1930,-og um nokkurt skeið
starfaði hann hjá Húsameistara
ríkisins, en var jafnframt teikni
kennari á vetrum.
Ævintýraþrá og leit að frekari
þroska í starfi leiddi hann til
Suður-Ameríku, þar sem bann
starfaði á verkfræðiskrifsuofu
til ársins 1934, en eftir iieim-
komu það ár, gekk hann í þjón-
ustu útgerðarfélagsins „Allian 'e“,
teiknaði og byggði upp síMar-
verksmiðjur þess á Djúpavík í
Strandasýslu og gerðist þar verk
smiðjustjóri allt til ársins 1952.
En hugurinn stóð þó stöðugt til
framhaldandi starfa að bygging-
armálum, og að lokinni dvöl á
Djúpavík flutti hann aftur til
Reykjavíkur. Árið 1955 réðist
hann til Húsameistara ríkisins
og starfaði þar til dauðadags.
Vinur minn Guðmundur Guð-
jónsson hafði óvenju staðgóða
þekkingu á undirstöðuatriðum
byggingarmála. Hann var vexk-
maður svo af bar. Að baki sér
átti hann langa reynslu og ör-
ugga.
Helztu störf hans hjá Húsa-
meistara ríkisins voru skólabygg
ingar víðs vegar um landið og
umsjón með þeim. Verkefni sín
leysti hann af hendi með kost-
gæfni og bera þau vitni goðri
fagþekkingu og smekkvísi, en
öll störf Guðmundar voru þannig
af hendi leyst.
Heimili Guðmundar var bon-
um þó fyrir mestu. Þar ílti
hann trygan og hjartfólginn vin
sér við hlið, og það var gaúa
hans. Frú Ragnheiður var jgfnt
á gleðistundum sem í mótlæti
traustur förunautur. þótt á stund
um hin síðari ár hafi hún s.iálí
átt við mikla erfiðléika sjúk-
dóms að stríða."
Söknuður hennar er eðlilega
sár nú þegar hún sér að baki
hjartfólgnum lífsförunaut, sem
var hennar styrkur.
Dóttirin María á einnig mikils
að sakna, svo mjög setn hann
dáði hana, enda var hun hon-
um góð og umhyggjusóm doitir.
Systkini Guðmundar eiga minn-
ingar um bróður og vin, sem var
mikill hæfileiká og drengskanai -
maður. Megi það verða þeirn öl)-
um huggun harmi gegn.
Samstarfsmenn og v'inir Guð-
mundar Guðjónssonar votia eig-
inkonu hans, dóttur og fjölskyldu
innilega samúð við fráfáll hins
góða drengs og félaga,
Hörður Bjarnason.
t
ÞEGAR ég naut umönnunar og
vináttu á heimili Maríu Guð-
mundsdóttur á Bergstöðum, var
eldri sonurinn Guðmundur ekki
heima, heldur erlendis við nám
í byggingafræðum. fn af vörum
Maríu heyrði ég og í augum
hennar las ég, hve vænt henni
þótti um drenginn sinn og af
hve mikilli alúð nún hugsaði um
hag hans og óskaði eftir honum
heim sem fyrst.
Siðan kynntist ég Guðmundi
sjálfum og skildi nú kærleika
og umhyggju móður hans. Á
þeim árum hafði ég lítil kynni
af starfshæfileikum Guðmundar.
en fann brátt að hann var ó-
venju vel gerður, gáfaður og
göfuglyndur, og hal’ði næman
skilning á íslenzkri tungu og
list. Til dæmis sá hann þá þeg-
ar, hverjir yrðu fremstir af hin-
um ungu rithöfundum, sem á
næstu áratugum urðu hinir
skærustu stjörnur á skáldahimni
okkar.
Um tíma skildust leiðir okk-
ar, eigi hvað sizt vegna ævi-
starfs Guðmundar, sem leiddi
hann burt frá höfuðborginni til
annarra staða athafna og fram-
kvæmda. Hin síðari ár lágu leið-
irnar aftur saman, í þetta skipti
atvinnu okkar beggja vegna. Við
slík tækifæri varð ég þess á-
skynja, hve öruggur Guðmund-
ur var í fagkunnáttu sinni og
fljótur að átta sig á nýjum vern-
efnum og viðhorfum. Smekkur
hans virtist mér ávallt óbrigð-
ull og skilningur á tæknilegum
atriðum fastmótaður af bóklegu
námi og verklegri reynslu.
Ásamt mörgum kunningjum
stöndum við hjónin nú vi’ð börur
Guðmundar í innilegri sorg og
samúð með fjölskyldu hans, en
geymum vel þær ljúfu minning-
ar, sem tengja hugsanir okkar
við ævidaga hans, ættfólk og
vinahóp. Eins munu byggingar
þær, sem Guðmundur teiknaði
eða sá um smíði á, vera óbrot-
gjarn minnisvarði um gáfur hans
og hagsýni.
Magnús Teitsson.
t
Á Jónsmessu í sumar var mik-
ið um dýrðir austur á Fljóts-
dalshéraði. Þá skyldi vígt og í
notkun tekið sameiginlegt heim-
ili allra Héraðsbúa á EgDsstöð-
um, sameign allra hreppa héraðs
ins, tíu að tölu.
Fast að því þriðji hver Héraðs-
búi sótti vígsluhátíð þessa og
dvaldi lengi dags í góðum fagn-
aði, við söng og sjónarspil. Ó-
sparir voru menn á lofsyrði um
glæsileik hússins, hversu vandað
það væri að öllum frágangi,
hversu hagalega öllu væri þar
fyrirkomið og smekklega hversu
vel hefði tekizt um efnisval og
lita, hversu söngur heyrðist
óvenju vel og hversu stílhrein
byggingin væri, látlaus í glæsi-
leik sínum.
Gleði manna var auðsén og
auðheyrð en einum skugga brá
þó á gleði manna þennan sól-
bjarta hásumardag — sjálfur
höfundurinn, arkitekt, hússins lá
sjúkur suður í álfu.
Að sjálfsögðu var lýst á hlut-
deild Guðmundar Guðjónssonar
í þessu glæsilega húsi sem hann
einn hafði tiknað og á allan
hátt stutt að byggingu þess, bæði
með ráðum og dáð, og hátíðar-
gestir sendu honum þakkir sín-
ar og óskir um batnandi heilsu
en jafnframt ólu menn austur
þar lengi sumars þá von í brjósti
að þau hjónin Guðmundur og
frú Ragnheiður gætu komið aust
ur þótt síðar væri í sumar og
var þá fyrirhugað að bjóða þenn
til fagnaðar í Valaskjálf, en það
nafn hlaut höll Héraðsbúa á
vígsludegi. Þar skyldi Guðmundi
tjáðar þær. þakkir sem voru efst
í huga manna á vígsludeginum.
En enginn má sköpum renna"
og því skulu Guðmundi Guðjóns
syni nú á útfaradegi hans færð-
ar hinar fyrirhuguðu þakkir frá
yfirsmið, byggingarnefnd og
eigendum héraðsheimilisins Vala
skj álfar.
Sem fyrrverandi skólastjóri
Eiðaskóla vil ég jafnframt færa
fram þakkir fyrir margháttuð
störf er Guðmundur vann fyrir
skólann, bæði með teikningu
húsa þar, útvegunum og annarri
fyrirgreiðslu og sjálfur færi ég
Guðmundi kærar þakkir fyrir
forn og ný kynni og votta konu
hans, dóttur og öðrum ástvinum
djúpa samúð og bið guð að
blessa þeim og okkur hinum sem
Guðmund þekktum minningu
góðs drengs og vinar.
Þórarinn Þórarinsson.
Guðleif Þórðardóttir
IVIinning
Fædd 24. júní 1892,
Dáin 30. ág. 1966.
GUÐLEIF átti heima í Hafnar-
firði fjölda ára og stofnaði þar
fataverzlun með systur minm,
Sigrúnu Geiru Árnadóttur, svr.
gekk undir nafninu ’verzl.
„Geira og Leifa“ Þessa verzlun
ráku þær saman um 30 ára skeið
og munu margir Hafnfirðingar
minnast þeirra er þær stóðu í
búðinni hlið við hlið og af-
greiddu af mestu alúð og sam-
vizkusemi. Og á grundvelli
gagnkvæms trausts og samvinnu
studdu þær hvor aðra í þeirra
starfi; fylgdust vel með um-
svifunum og þótti vænt um alla
þá, sem inn komu í búðina. Og
alltaf voru kaffiveitingar fyrir
vinina á næstu grösum. því Leifa
var óspör á að hella ubp á
könnuna.
Svo tók bærinn hús þeirra til
niðurrifs fyrir nokkrum árum
til að rýma fyrir nýjum tím-
um, og þar með var lifsstarfinu
lokið. Þær voru búnar að leigja
sér litla íbúð, þar sem þær
ætluðu að eyða ellidögunum, en
enginn má sköpum renna/
Leifa naut alla tíð sérstakra
vinsælda þeirra, sem henni
kynntust. Hún var glaðlynd og
gat verið glettin ef því var að
skipta; hún var hreinlynd og
sagði meiningu sína afdráttar-
laust. Hún var tíguleg í fasi.
ætíð brosmild, kát og hressileg
birta í kringum hana. Hún var
mjög söngelsk á yngri árum og
hafði mikla söngrödd, enda var
hún ásamt Sigrúnu mörg ár í
söngkór þjóðkirkjunnar í Hafn-
arfirði. Það var skemmtilegt a5
koma til þeirra þegar Leifa
söng fullum hálsi heil kvæði
og Sigrún spilaði undír á orgel-
ið, eða þegar setzt var að spil-
um eftir að búið var að loka
búðinni og spilað var fram að
miðnætti.
Það var alltaf eins og að
koma heim að koma til „Geira
og Leifu“, þær voru báðar ákaf-
lega barngóðar og minmst ég
þess að oft á fyrri árum, þegar
komið var í heimsókn, og barna-
legar spurningar voru bornar
fram um lífið og tilveruna, hvað
Leifa gat greitt úr öllum flækj-
um af einskærri þolinmæði og
ljúfmennsku.
Heilsa Guðleifar var ekki goð
hin síðari ár, einkum þjáði huna
liðagigt, og þurfti hún þessvegna
að_dveljast í sjúkrahúsi og sið-
ast Sólvangi í Hafnarfirði, þar
sem hún lézt 30. ágúst sl.
Ég vil með þessum línuin
færa henni sérstakar þakkir að
leiðarlokum fyrir margra ára
móttökur og ógleymanlegar
samverustundir i hinum löngu
kynnum okkar, og votta iienni
virðingu mína og fjöiskyldu
minnar. Ég bið alisvaldandi
Guð að stýra fari hennar heilu
heim að —
ókunnu ströndinni.
Sigriður Árnadóttir
Ytri-Njarðvík.
NauBungaruppboð
sem auglýst var í 29., 31. og 33. tbl. Lögbirtin^a-
blaðsins 1966 á hluta í Bústaðavegi 107, hér í borg,
þingl. eign borgarsjóðs Reykjavíkur, fer fram eftir
kröfu Veðdeildar Landsbankans og Gjaidheimtunn-
ar í Reykjavík, á eigninni sjálfn, fimmtudaginn
8. september 1966, kl. 2 síðdegis.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.