Morgunblaðið - 19.10.1966, Síða 28

28
MORGUNBLADIÐ
Miðvikudasfiir 19. okt. 1966
Eric Ambler:
Kvíðvænlegt ferðalag
— 9mm. sjálvirk skammbyssa,
sagði hann. — Heldur óhugnan
leg verkfæri. Hann lét hylkið
detta aftur á gólfið, en leit svo
út um gluggann.
Graham andvarpaði. — Ég
held ekki, að það sé til neins
að vera að leika lögregluspæjara,
Kopeikin. — Maðurinn var hér
inni í herberginu hann skaut á
mig, þegar ég kom honum að
óvörum. Komdu nú og lokaðu
glugganum og fáðu þér viskí.
— Með ánægju, góðurinn
minn. >ú verður að fyrirgefa for
vitnina í mér.
Graham var það ljóst, að
hann var eitthvað önugur. —
>að er afskaplega fallegt af þér,
Kopeikin, að gera þér allt þetta
ómak. Ég er hræddur um, að ég
hafi verið að gera ofmikið úr
þessu lítilræði.
— Það var nú samt gott, að
þú gerðir það. Ég er hræddur
um, að það þurfi bara að gera
miklu meira uppistand út af
þessu.
— Þú heldur þá, að við ætt-
um að kaila á lögregluna? Ég
sé ekki, að það geti verið neitt
gagn í því. Auk þess fer Jestin
mín kiukkan ellefu og ég vil
ekki missa af henni .
Kopeikin drakk viskíið og
skellti svo niður glasinu. — Ég
er hræddur um, góðurinn, að
þú getir bara alls ekki komizt
með lestinni klukkan eliefu.
— Hvað áttu við? Vitanlega
get ég það. Það er ekkert að
mér.
Kopeikin leit á hann með for-
vitni. — Sem betur fer, er ekk-
ert að þér. En það breytir eng-
um staðreyndum.
— Staðreyndum?
— Tókstu eftir því, að bæði
gluggahlerarnir og gluggarnir
sjálfir^ hafa verið brotnir upp?
— Ég gáði ekki neitt að því.
En hvaða þýðingu hefur það?
— Ef þú vilt líta út um glugg-
ann, geturðu séð, að þarna er
pallur fyrir neðan og liggur út
að garðinum. Uppi yfir pallin-
um er járngrind, sem nær næs'-
um upp á svalirnar á annarri
hæð. Á sumrin er hún þakin
mottum, til þess að fólk geti set-
ið úti í vari fyrir sólinni. Mað-
urinn hefur sýnilega klifrað upp
grindina. Það er auðvelt. Ég
treysti mér næstum til að gera
það sjálfur. Þannig getur hann
náð upp á allar svalirnar í hótel-
inu. En geturðu sagt mér, hvers-
vegna hann kýs að brjótast inn
i eitt þeirra örfáu herbergja,
sem eru með glugga og hlera
lokaða?
— Það get ég ekki sagt þér.
En hinsvegar hef ég oft heyrt,
að glæpamenn væru bjánar.
— Þú segir, að engu haf^i ver-
ið stolið og að taskan þín hafi
ekki einusinni verið opnuð. Það
var heppileg tilviljun, að þú
skyldir koma mátulega til að
hindra það.
— Það var eins óg hver önnur
heppileg tilviljun. En í guðs
bænum Kopeikin, við skulum
tala um eitthvað annað. Maður-
inn er sloppinn, og þarmeð lýk-
ur sögunni.
Kopeikin hristi höfuðið. —
Það er ég hræddur um, að ekki
verði, góðurinn minn. Finnst
þér ekki sjálfum þetta vera
skrítinn þjófur. Hann hagar
sér ólíkt öllum öðrum þjófum.
Hann brýzt inn og það gegn
um lokaðan glugga. Ef þú hefðir
verið heima, hefði hann áreið-
anlega vakið þig. Þessvegna
hlýtur hann að hafa vitað fyrir-
fram, að þú varst ekki heima.
Hann hlýtur líka að hafa komizt
að herbergisnúmerinu þínu. Hef
urðu nokkuð með þér svo greini
lega verðmætt, að þjófi finnist
svona mikill undirbúningur
ómaksins verður? Nei. Þetta er
einkennilegur þjófur. Og svo
ber hann auk þess á sér byssu,
sem vegur minnst eitt kíló, og
hleypir úr henni þremur skotum
á þig. •
— Já, hvað um það?
Kopeikin þaut upp úr stóln-
um sínum, bálvondur. — Góði
maður, geturðu ekki skilið, að
þessi maður kom hingað beinlín-
is til þess að skjóta þig og í
engum öðrum tilgangi?
Graham hló. — Þá get ég ekki
annað sagt en það, að hann er
heldur léieg skytta. Hlustaðu
nú vel á mig, Kopeikin. Hefurðu
nokkurntíma heyrt þjóðsöguna
um Kana og Englendinga? Hún
gengur í öllum löndum þar sem
enska er ekki töluð, og er á þá
leið, að allir Englendingar og
Kanar sér milljónerar, og hafi
alltaf miklar fjárupphæðir liggj-
andi á glámbekk. Og nú ætla ég
með þínu góða leyfi, að sofa
dálítið. Það var mjög fallega
gert af þér að koma, Kopeikin,
en nú .......
— Hefurðu nokkurntíma,
spurði Kopeikin, — reynt að
skjóta úr byssu í dimmu her-
bergi, á mann, sem er nýkom-
inn inn um dýrnar. Þarna er
ekkert beint Ijós úr ganginum
fyrir utan, aðeins ofurlítill
bjarmi. Hefurðu nokkurntíma
reynt það? Nei. Þú kynnir að
geta séð manninn, en það er
bara allt annað að hitta hann.
Undir þessum kringumstæðum
gæti jafnvel góð skytta, skotið
framhjá, eins og þessi maður
gerði í fyrsta skiptið. Og þetta
framhjáskot getur gert hann
óvissari. Kannski veit hann ekki,
að Englendingar bera ekki á sér
skotvopn að jafnaði. Þú kynnir
að skjóta á móti. Hann skýtur
aftur og snertir höndina á þér.
Þú æpir ef til vill upp af sárs-
auka. Hann heldur kannski, að
hann hafi sært þig alvarlega.
Hann hleypir af enn einu sinni
upp á von og óvon og hypjar sig
þvinæst burt.
— Bull, Kopeikin! Þú hlýtur
að vera viti þínu fjær. Hvaða
hugsanlega ástæðu gæti nokkur
maður haft til að drepa mig?
Ég er meinlausasti maður, sem
til er.
Kopeikin leit fast á hann. —
Ertu nú það?
— Hvað áttu við?
En Kopeikin lét sem hann
heyrði ekki spurninguna. Hann
lauk úr viskíglasinu. — Ég sagði
þér, að ég ætlaði að hringja til
kunningja míns. Það gerði ég.
Hann hneppti að sér frakkan-
um, einbeittur á svip. — Mér
þykir leitt að þurfa að segja þér
það, vinur, að þú þarft að koma
með mér til hans, núna á stund-
inni. Ég hef verið að reyna að
segja þér varlega frá þessu, en
nú verð ég að vera hreinskilinn.
Það var reynt að myrða þig í
nótt, og það verður að hafast eitt
hvað að í málinu, tafarlaust.
Graham spratt á fætur. —
Ertu orðinn brjálaður?
— Nei, kæri vinur, það er ég
ekki. Þú munt spyrja, hvers-
vegna nokkur maður vilji
myrða þig. Til þess er góð og
gíld ástæða, þó að ég geti ekki
farið frekar út í þá sálma strax.
Ég hef mínar skipanir ofan frá.
— Graham settist niður. — Nú
ætla ég að verða brjálaður, Kop-
eikin. Viltu ekki vera svo vænn
að segja mér, hvað það er, sem
þú ert að slefa? Vinur? Morð?
Opinberar fyrirskipanit ?
Kopeikin var eins og í vand-
ræðum með sjálfan sig. — Mér
þykir þetta leitt, góðurinn minn.
Ég skil vel, hvernig þér er inn-
anbrjósts. En lofaðu mér þó að
segja þér undan og ofan af
þessu. Þessi vinur minn er raun-
ar, strangt tekið, alls ekki neinn
vinur minn. Sannast að segja er
mér lítið um hann. En hann heit
ir Haki ofursti og er yfirmaður
allrar leynilögreglu Tyrklands.
Skrifstofarn hans er í Galata, cg
hann bíður nú eftir okkur til að
ræða þetta mál. Ég get líka sagt
þér, að ég vissi að þú mundir
taka þessu illa, og það sagði ég
honum. Hann sagði — afsakaðu
— að ef þú kæmir ekki sjálfur.
yrðirðu bara sóttur. Nei, þér
þýðir ekkert að fara að verða
vondur. Kringumstæðurnar eru
alveg sérstakar. Hefði ég ekki
vitað, að það væri nauðsynlegt
bæði mín og þín vegna, að
hringja til hans, hefði ég aldrei
farið til þess. Jæja, vinur, ég
hef bíl hérna fyrir utan og við
skulum fara að koma okkur af
stað.
Graham stóð aftur á fætur,
seinlega. — Gott og vel, en ég
verð að segja, Kopeikin, að þú
hefur gengið fram af mér. Ég
gæti skilið og metið vinsamlega
umhyggju. En þetta .... móður-
sýki er það síðasta, sem ég hefði
búizt við að verða var hjá þér.
Mér finnst það furðulegt að
fara að ræsa yfirmann allrar
leynilögreglunnar úr rúminu
um hánótt. Ég vona bara að
hann verði ekki vondur þó að
verið sé að gabba hann.
6
Kopeikin roðnaði. — Ég er nú
hvorki móðursiúkur né ofsa-
fenginn, vinur. Ég hef bara hvim
leitt verk með höndum, og ætla
að framkvæma það. Ef þú vilt
fyrirgefa mér þó ég segi það,
þá ....
— Ég get fyrirgefið næstum
allt nema heimsku, hvæsti
Graham. — En þetta er á þinni
ábyrgð. Viltu hjálpa mér í frakk
ann?
Þeir óku til Galata, þöglir og
reiðir. Kopeikin var í fýlu.
Graham sat í hnipri úti í horni
og horfði daufur á kaldar, dimm
ar göturnar, og óskaði þess heit-
ast, að hann hefði aldrei farið að
hringja til Kopeikins. Hann
sagði við sjálfan sig, að það
væri fullslæmt að láta innbrots-
þjóf skjóta á sig, en að láta fara
svona með sig, undir morgun til
þess að segja foringja leynilög-
reglunnar frá því, var verra en
vitleysa, — það var beinlínis
hlægilegt. Hann hafði líka
áhyggjur vegna Kopeikins. Það
kynni að vera, að maðurinn væri
að haga sér eins og asni, en það
var verra að fara að gera sig að
fífli framan í manni sem gæti
vel gert honum ýmsa bölvun í
atvinnurekstri hans. Og svo
hafði hann — Graham — verið
ókurteis.
Hann leit við. — Hvernig lítur
hann út, þessi Haki ofursti?
Kopeikin svaraði ólundarlega.
— Hann er afskaplega fínn og
strokinn — og kvensamur. Það
gengur líka sú saga, að hann
geti innbyrt tvaar flöskur af
viskíi, án þess að verða fullur.
Það kynni að vera satt. Hann
var einn af mönnum Atatúrks,
og ráðherra í bráðabirgðastjórn-
inni 1919. Það gengur einnig sú
saga, að hann hafi drepið fanga
með því að binda þá saman, tvo
og tvo og fleygja þeim í ána,
til þess að spara bæði mat og
skotfæri. Ég trúi nú ekki öllu
sem ég heyri og er heldur ekk-
ert sérlega kveistinn, en eins og ég
sagði þér, þá er ég ekkert hrif-
af honum. En þetta er sniðugur
náungi, engu að síður. En það
færðu bezt að dæma um sjálfur,
þegar þar að kemur. Þú getur
talað frönsku við hann.
— Ég skil nú samt ekki ....
— Þú skilur það seinna.
Þeir stönzuðu brátt aftan við
stóran, amerískan bíl, sem tók
næstum alla götusmuguna, sem
þeir höfðu ekið inn í. Þeir stigu
út. Graham varð þess var, að
hann stóð fyrir framan tvöfaldar
dyr, sem hefðu getað verið inn-
gangur að einhverju ódýru gisti-
húsi. Kopeikin studdi á bjöllu-
hnapp.
Aðrar dyrnar opnuðust brátt
og fram kom syfjaður húsvörð-
ur, sem hafði sýnilega verið rif-
inn upp úr rúminu.
— Haki efendi evde midir.
sagði Kopeikin.
— Efendi var-dir. Yokari.
Maðurinn benti á stigann og þeir
gengu upp.
Skrifstofa Haki ofursta var
stór salur, við endann á gangin-
um á efstu hæðinni. Ofurstinn
kom sjálfur á móti þeim eftir
ganginum.
Þetta var stór maður með
magrar kinnar, þar sem mikið
bar á vöðvum, munnurinn lítill
og grátt hár, sem var klippt upp
á prússneskul Ennið var mjótt,
nefið eins og stór goggur og þar
eð hann gekk álútur, minnti
hann dálítið á gamm. Hann var
í Velsniðnum einkennisfrakka,
reiðbuxum og þröngum riddara-
liðsstígvélum, og gekk ofurlítið
vaggandi eins og maður, sem er
mikið á hestbaki. En að frá-
töldum fölva á andlitinu og því,
að hann var órakaður, var ekk-
ert, sem benti til þess, að hann
hefði fyrir skömmu verið sof-
andi. Augun voru grá og vel
vakandi. Hann leit á Graham
með athygli.
— Ah! Gleður mig að sjá yður
hr. Graham. Nei, afsakið þér,
þetta er auðvitað særða höndin.
Graham fann, að hin ósærða var
gripin af miklu afli og fingurn-
ir, sem gripu, voru eins' og úr
togleðri. — Ég vona, að þetta
sé ekki of sárt. Við verðum eitt-
hvað að gera við þennan fant,
sem var að sýna yður tilræði.
— Ég er hræddur um, sagði
Graham, — að við séum að
ónáða yður af litlu tilefni. Mað-
urinn stal engu frá mér.
Haki ofursti leit snöggt á
Kopeikin.
— Ég hef ekkert sagt honum,
sagði Kopeikin, rólega. Eins og
þér bentuð mér á, ofursti, eins og
þér munið sjálfsagt. En þvi mið-
ur heldur hann víst, að ég sé
annaðhvort móðursjúkur eða
geðveikur.
Haki ofursti skríkti. — Það er
ykkar hlutskipti, Rússanna, að
láta misskilja ykkur. Við skulum
fara inn í skrifstofuna mína, þar
sem við getum talað saman.
Þeir gengu á eftir honum, og
Graham sannfærðist æ betur um,
að þetta væri allt ein martröð,
og að hann mundi bráðlega
vakna upp í stólnum hjá tann-
lækninum sínum. Og gangur-
inn þarna var líka auður og
sviplaus eins og gangar eru van-
ir að vera í draumum. En samt
var þarna mikill þefur af göml-
um vindlingareyk.
Skrifstofa ofurstans var stór
og kuldaleg. Þeir settust við
skrifborð, andspænis honum.
Hann ýtti vindlingaöskju til
þeirra, hallaði sér svo aftur i
stólnum og krosslagði fæturna.
— Þér verðið að gera yður það
ljóst, hr. Graham, sagði hann
allt i einu, — að yður hefur
verið sýnt bandatilræði í nótt.
— Hvernig getur það verið?
sagði Graham önugur. Þér verð-
ið að afsaka, en það get ég ekki
skilið. Ég kom í herbergið mitt
og varð þess var, að maður hafði
komið inn um gluggann. Sýni-
lega var þetta einhverskonar
þjófur. Ég kom honum á óvart
og hann skaut á mig. Það er allt
og sumt.
Atvinna óskast
Maður sem hefur meirapróf og er vanur akstri
stórra vörubifreiða einnig vélstjóraréttindi fyrir 50
ha. óskast eftir starfi sem fyrst. Tilboð sendist
Mbl. fyrir 25/10 merkt: „Meiíapróf — 4760“.
Atvinna óskast
UNG KONA óskar eftir vinnu frá kl. 9 til 13 við
almenn skrifstofustörf Tilboð óskast sent á afgr.
blaðsins merkt: „Fyrir hádegi — 4447“.
N O K K R A R
stúlkur og karlmenn
vantar til starfa í frystihúsi úti á landi.
FRÍAR FERÐIR — FRÍTT HÚSNÆÐI —
KAUPTRYGGING.
Upplýsingar gefur Jón Sigurðsson í síma
13845 og Birgir Erlendsson í síma 22280.