Morgunblaðið - 07.07.1967, Blaðsíða 12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. JÚLÍ 1M7.
f 12
r-
Reikningur Reykjavíkur-
borgar 1966 lagiur fram
Eignaaukning borgarsjóðs sjálfs 184,9 milij. kr.,
eignaaukning fyrirtækja borgarinnar 143,3 millj.
/ kr., eða samtals 328,2 millj. kr.
. Á FUNDI borgarstjórnar í
gær lagði Geir Hallgrímsson,
borgairstjóri, fram endur-
skoðaðan reikning Reykja-
víkurborgar fyrir árið 1966.
Niðiu-stöðutala rekstrarreikn
ings er 850 millj. og niður-
stöðutala efnahagsreiknings
tæpar 2300 millj. króna.
Birtist hér meginhluti
ræðu borgarstjóra.
REIKNINGUR foorgarinnar og
fyrirtækja hennar fyrir árið 1966
er nú lagðuir fram til fyrri unn-
ræðtu.
Þeir Gunnlaugiur Pétursson
borgarritari, Helgi V. Jónsson,
borgarendiurskoðandi og Krist-
jón Kriistjáns'son borgarbókari
hafa giengið frá þessiuim redlbningi
og Itarlegtuim sundiu rl i ðuniuim og
kann ég þeim beztu þakkir fyrir,
Reikningurinn er mieð sama
sniði og á umdamförnuan árum. Þó
skal á það bent, að reilknimigur
Sagsvirkjunar, sem áður var
unndnm af Racfirmagnsveitu Reyfcja
vlkur, vegna þesis að Rafmagns-
veitan annaðiist bókhald og fór
mieð fjármál þess fyrirtækis ,feill
ur nú burtu úr borgarreikningi.
Stjórn Landisvirkjumar gefur nú
sérstafclega út reikndnga sína, og
hefur reikningur ársinis 1966 þeg
ar verlð samþyfcktiur af hálfu
borgari*nar.
Reikningur Reykjavíkurborgar
hefur að geyma nátovæanar sund
urliðanir fiestra gjaldaliða. Auík
þess fylgir honum greinargerð
borgarriitara.
Fjárhagsáætlun 1966.
Fjárhagsáætlun borgarsjóðs
fyrir árið 1966 var endanlega
samin í nóvember — deseimber
11905 og saimþyik/kti borgarsitjór-nin
hana hinn 6 .janúar 1966. Við
sarmnimgu fjárhagsáætlunarinnar
var byiggt á kjarasaimninguim við
þau starflsmannafólög, sem sam
ið er séristaklega við atf háJtfiu
bongarinnar. Að öðru leyti grund
vallaðiist áætkmin á gildandi
kaiuip- ag kjarasamningunn og því
verðlagi, sem gilti á ársllok 1965.
Samfcvæimit fjárbagsáætluninni
voru refcstrargjöldin áætjluð alls
663.756 þús. kr., og til yfir-
færslu á eignabreytingareifenimg
voru áætlaðar 178.2150 þúis. kr.
"" Heildargjöldin voru þainmig áætl
uð alis kr. 842.006 þús. kr.
Á árirnu úrðlu breytimgar á
launiuim lækna, grunnkauipshækk
un á kaupi verkamanna og verka
fcvenna og alimikil hækfcun á
kaupgj aldsvísitölu. Um þetta
segir srvo í greinargerð borgar-
ritara með reikningniuim:
„Fjáitoagsáætlunin var byggð
á kaupgjaMsvísitölu 7,32%, eða
eims og vísitiaian var í árisbyrjun
1906. Hins vegar hætokaði víisital
an í 9,15% 1. marz, 13,42% 1.
júní og 16,25% 1. sept. 1966. Með
alivísitala ársins varð þanniig
111,95% í stað 7,32%, eða 4,63%
hærri.
í aprílWk 1966 var gerður nýr
- samningur nrúlHi Reytkjavitour-
borgar og Læfcnafélags Reyfcja-
víkiur uim laiumafcjör þeirra
iækna, er startfa í sjúkrahúsuim
borgarinnar. Samníngur þesisi fól
í sér bæði aiukma vinnuiskyldu
læfcnanna ag mjög verulega
hætotoun á launuim þeirra. Hefur
útgjaldaaiufcniing borgarsjóðs,
vegna þessara sairruninga, verið
metin 3,5 millj. kr.
í júnímiániuiði 1906 varð 3,5%
grunnfcaupehætotoun á kauptöxt-
uim vertoamanna og verka-
[ tovenma. Þá hæktoun, auik til-
færslna milli kauptaxta og ann-
arra breytimga svo og vísiftöiu-
uppbótar á hækfcanirnar, má
meta til 3% hæktounax árslauna.
Atf þessum ástæðium miunu áurs-
laun fastráðimma starfsmanna
hafa hælkfcað um 4,63% og árs-
laun vertoamanna um 7,63% frá
því, sem ráð var fyrir gert, þeg-
ar fjáitoagsáætiun fyrir árið 1966
var samþytokf 6. janúar 1966. —
Nema kauptoætokaniir þes-sar sam
talis kr. 21.705 þús.“.
Auk laumahæfcfcana varð á ár-
inu útgjaldaaukning vegna við-
bótarsamþykfcta borgarstjórnar
og llítilstoáttar hæfctouiniar á lög-
boðnu framlagi til aknannatryigg
inga. Nárruu upphæðir þessar kr.
2.210 þúis.
Þessar ófyrirsjáanlegu útgjalda
haekfcanir urðu þannig saimtals
23.915 þús. kr.
Niðurstöðutölur rekstrarreikn-
ings bornar saman við rekstrar-
áætlun með viðaukum.
Þegar framangreind útgjalda-
aiukning heflur verið lögð við
retostrargjöidin, eins og þau voru
átoveðin í fjárhagsáætlun, verða
heiMarrefcstrargjöMin samtals
687.671 þús. fcr. í stað kr. 663.756
þúsr kr. Rieiknkngux fór hinis veg
ar í kr. 699.754 þús., eða raun-
verutega 112,1 millj. kr. fram úr
retostraráætlun. Tifl: viðbótar
koma afskrifaðar og eftirgefnar
sikiuMir, kr. 1,2 millj. Þar atf eru
kr. 1.112 þús., sem borgarsjóður
endiuirgreiddi ríkissjóði af kennsllu
leiðtoeininga- og sálfræðiþjón-
uistu kostnaði bamastoóia árin
1960—1964, samfcvæmf áfcvörðun
gerðardámis.
Skal raú vifcið að samanburði
á endanlegri áættoun og útgjöld-
um samtorvæmlt reifcndragi. Verður
hér að vísu um endiuirtefcningu
að ræða, þar sem aiflítarlegur
samanlburður hiefur þegar verið
gerður á refcstrargjöldum og
reikningi í greinargerð borgar-
ritara.
Stjórn borgarinnar fór liðlega
1,7 mifldj. kr. fram úr áætkm.
Mlestar umtframgreiðsliur eru
vegna aukins húsnæðislkiostnað-
ar, teeplega 500 þús. kr., prerat-
unairkostnaður o. fL, tæplega kr.
800 þús., skýnsiurvélavinina tæp-
iega 200 þús. og biifreiðakostnað-
ur um 300 þús. Þá var um nofckra
fjölgun starfsmanna að ræða.
Löggæzlukostnaður stóðst áætfl
un.
Brunamál urðu 525 þús. kr..
hærri en áætlað hafði verið. Staf
ar umframgreiðslan m.a. af flutin
ingi í nýja slöktovistöð.
Fræðslumál. Fjárveifirag til
þessara mála var, að viðbótum
mieðtöldum, kr. 85,5 milllj. GjöM-
in urðu hiras vegar fcr. 93,7 milllj.
Miunar þar 8,2 milflj. kr. Veru-
legar umfraimgreiðls'kjr urðú á
viðhaldi barraa- og gagnfræða-
sfcólai, en tölurvert átak var gert
á árinu við lóðarfllögun eldri
sitoóla. Þá fór kostnaður við ræst
ingu stoólahúsa fram úr áætliun.
Stöðugt er unnið að því að fcoma
á aukinni hagræðingfu við ræst-
ingu stoólanna, en þó fer toastnað
ur árlega hætokaradi, sem meðal
annars stafar af því, að nýtt
stoólahúsraæði kemur til raotkun-
ar á hverju ári. Þá má ag minna
á, að fjárveMimig til vinnuisfcóla
befiur verið allt otf lág, vegna
mittoifllar aðsólkraar að þessum
stoóla, enda varð veruleg umtfram
greiðslia á gjaMaliðnum, eða um
1,5 mifllj. kr.
LLstir, íþróttir og útivera fóru
1,1 millj. kr. fram úr áætlun.
Umiframgreiðslur urðu vegna
sfcemmtigarða, leifcvalla ag há-
tíðahaflda 17. júni o. £L., en marg
ir liðir þessa gjaldabálks stóðust
vel áætfliuin, og sundistaðir urðu
undir áætlfun.
Heilbrigðis- og hreinlætismáL
Áfcvörðuð heildarfjárveitirag, að
meðtöldiuim kauphætotounum, nam
90,0 mifllj. kr., en umifraimgreiðsla
reyndist 0,4 millj. kr.. eða inn-
an við háltfan af hundraði, enda
hefiur þá verið tefcið tillit til
nýrra kjarasamnimga.
Félagsmál. Fjárveiting og við-
bætur vegna þessa miikfla gjalda-
bálks raárnu alls 212,3 mdlflj. kr.,
en gjöldin reyndiust samikivæmt
reifcningi 214,7 millíj. kr. Umtfram
greiðsflur urðu þannig 2,4 millj.
kr. Ndtokrir gjaMaliðir fóru efldki
í áætl'un. Má þar netfna útgjöltí
vegna stýrikþega 60 ára og eldri,
er urðu 2,6 millj. kr. lægri en ráð
var fyrir gert. Hiras vegar varð
veruflleg hæfldtoun á toostnaðd
vegna sjúkra manma ag örtouimfla,
enda fór sá gjaldaliður 3,4 millj.
fram úr áætluin. Framlag til
Hatfnarbúða fór nærri 1 milflj. kr.
fram úr áæifljum. Hér er
þó etoki eingönigu um aufcin
rekstrarútgjöld að ræða, þar
eð á árirau var lökið srníði kæli-
kleía í húsinu, og nam sá toastn-
aður tæpum 400 þús. kr. Er hér
í raun réttri um stafnflsastnaðar-
greiðslu að ræða. Þrátt fyrir
þetta hafa þó refcstrarútgjöldin
auikdzt að mun. í því saimfoandi
stoal á það bent, að borgarstjórm
hetfir gert nýtt samlkomulag við
florstöðumann Hafnarbúða. Sam-
tovæmt því tetour hann að sér
retostur húseiras gegn umsaminni
greiðisiu.
Gatna- og holræsagerð. Til
þessara fraimfcvæmdia var á ár-
inu varið 210,0 millj. kr. f borg
arreikningi færast þeirri upphæð
til fnádráttar hluti borgarsjóðs
atf benzínskatti, kr. 14,0 mi'lflj., og
gatnagerðargjöld, 47,5 millj. ,en
geymsiuifé til næsta árs, kr. 12,2
miillj.. baetiist við, þamnig að á
reflnstrarrieitoniragi eru færðar til
gjalda 160,7 millj. kr.
Brútitótoostnaður við nýbygg-
ingu gatraa og holræs'a, svo og
ýrrasar fraimlkivæmdir, sem ný-
byggimgunni eru teragdar, nem
ur alls 169,6 milllj. kr.
Til fróðflleilks er rétt að skýra
frá því, hver þesisi gjöld hafa
verið sl. 6 ár og hundraðsihluitd
þeirra atf heilldarrekstrargjöldum
borgarinnar:
Ár: Rekstrargj: Gatnagj.
(nýb.):
mállj. aradllj. %
1961 248,8 32.8 13,18
1962 288,4 45,2 16,67
1963 374,5 57,3 15,30
1964 482,6 109,4 22,67
1965 667,2 142,9 26,19
1906 699,7 169,6 24,24
Það sfcal tefcið fram, að toostn-
aðiurinn við gatnaigerð er í tötfl-
uirani hivoriki tilgreindur án tillits
til yfirfærsflíu óeyddra íjárveit-
inga né notfcunar á þeiim, og ekfci
er heldiur hötfð þar hliðlsjón af
gatnagierðargjöMum né benzín-
sfcatti.
Til næsta árs færast kr. 12,2
milllj. atf fjárveitingu ársins 1966.
Þess stoal getið, að beáiMarinn-
borgun rg atma ge rða rgj aflda var
67,2 millj. kr. á árianu 1966. Af
þeirri upphæð voru 8,8 millj. inn
borgaðar eftirstöðvar frá fyrra
ári og inndtfaldar í frádrættd gjl.
08 á árinu 1965, en 10,9 mifllj. af
gatnagerðargjöldum gengu til
kaupa á faisteignum, sem í vegi
gatnagerðarfraimtovæmda voru,
og færðust þannig 47,5 millj. til
frádráttar gjaldalið gaitna- ag hol<
Geir Hallgrímsson
ræsagerðar á árinu 1966.
Fasteignir. í fjárhagsáætlun
ársinis 1966 var áætlað fyrir fjár
veitingum til fasteignafcaupa
bæði í retostri og eignabreytingu.
Fjárveiting í retostri til fasteigna
kaupa nam 2,5 millj., en varð 2,8
rnil'lj., og olfllu því, að allur gjalda
báltourinn fór í 11,2 mifllj. kr. í
stað 11 milflj. Önmur fasteigna-
Áætlun:
01 Tekjuskattar .... 541.1 mil]
02 Fasteignagjöld . . 46.5 —
03 Ýmsir skattar .. 3.5 —
04 Arður af eignum 14.3 —
05 Arður af fyrirtækj. 13.5 —
06 Framl. úr Jöfnunarsj. 90.0 —
07 Aðstöðugjöld .... 132.0 —
08 Aðnar tekjur .... 1.1 —
kaup eru færð á eignabreytinga-
reifcning. f áætlun voru til
þeirra ætlaðar 5 mifllj. kr. Vegna
skipulagsaðgerða urðu fasteigna
kaup mjög milkil á árinu, eða 30,4
millj. kr. Af þeirri upphæð feng
ust 9,9 millj. að láni, 5 milllj. voru
færðar.á eignabreytingareikning,
en 15,5 millj. voru færðar fram
till næsta árs sem umtfram-
greiðsla. Er sú upphæð færð til
læfctoumar óeyddum fjárveiting-
um.
Vextir og kostnaður við lán
fóru að þessu sinni 250 þús. kr.
fram úr fjárhagsáætlun.
Önnur útgjöld fóru 1,8 millj.
fram úr áætlura. Umtframgreiðsl-
an varð mest vegna veilkiradafría
táma- og vitoufcaupsmanna, eða
iiðlega 1 milflj. kr. Aðrir liðir
fóru minna fram úr áætluin.
Tekjur borgarsjóðs.
í fjárhagsáætlun 1966 voru
heildartefcjur á rekstrarreitoningi
áætlaðar kr. 842 millj.
Tekjur urðu, samkv. reikningi
850,8 milllj. Eru tefcjutfærstur í
náfcvæmlega sarna formi og var
árið áður, þannig að bðktfærðar
eru raun'verulegaf innheimfar
tekjur, en efldki álagningarupp-
hæðir. Reikniingurinn sýnir því
raunverulegar ráðstöfumartekj-
ur og skal nú rakið hvernig
tekjiuliðirnir skila sér.
Innborgað: Munur:
. 535.4 m. 5.7 m. kr. undir áætlun
47.2 — 0.7 — — yfir áætlun
4.9 — 1.4-----------— —
15.0— 0.7------------— —
13.5 — 0-----------— —
95.8 — 5.8---------— —
137.1 — 5.1---------— —
1.9 — 0.8---------— —
842.0 millj. 850.8 m. 8.8. m. kr. yfir áætlun
Tekjur fóru þannig 1.04%
fram úr áætlun.
Nægja þær umframtekjur eng-
an veginn til að mæta toauphækk
unum, viðbótum borgarstjórnar,
eftirgefnum skuldum og umfram
greiðslum á retostrargjöldum,
sem eins og áður er rakið, voru
samtals 37.2 millj. kr. umfram
upphaflega fjárhagsáætlun.
Vegna þess verður yfirfærsfla
retostrarafgangs á eigraabreyting-
arreikning 28.4 millj. minni, eða
149.8 millj. í stað 178.2 millj. kr.
Eignabreytingar.
í greinargerð borgarritara er
samandregið jrfirlit um eigna-
breytingar borgarsjóðsins. Gefur
það yfirsýn yfir framfcvæmdir
á árinu svo og lántökur, afborg-
anir og hreyfingar viðskipta-
reikninga.
Eiigraabreytingaigjöld eru 205,7
millj. kr„ eða 40.4 millj. hærri
en fjárhaigsáætlun, Læltokun á
sjóðseiigra varð 4 milltj. kr. Er meg
iniástæða þess sú, að yfirfærzla
af rekstrarreikningi varð 28.4
milflj. kr. lægri en gert var ráð
fyrir í fjárhagsáætlun. Aðrar
eignabreytingatekjur nægðu ekki
til að vega á móti þeim mismun.
Hrein eign.
Á árinu jókst hrein eign borg- !
ansjóðs og fyrirtækja hans um I
328.2 millj. kr. Á skrá um breyt-
iragar á höfðustólsreitoningi, svo
og í greinargerð þeirri, sem
reikningnum fylgir, er að finna
allítarlegar upplýsingar um það,
hverning eignaraukningin skipt-
ist milli borgarsjóðsins og fyrir-
tækja hans, svo og milli ein-
stakra eignaliða borgarsjóðsins.
Af eignaaukningum koma í
ÁhaMahús, skuldaauíkning
Píputgerð —
Vatnisveita, —
Lílfeyrisisjóður, —
Fraimtovæmdasjóður, —
Húsatryiggimgar, —
Korpúltfsstaðabúið, —
Grjótnóm, greitt af sfculd
Malbilkiu-narstiöð, — — —
Byggi ngars j ó ðu r, — — —
hlut borgarsjóðsins sjálfs 184.9
millj., en eignaaukning fyrir-
tækjanna var 143.3 millj.
Skuldir borgarsjóðs hækka
um 59.3 millj. kr.
í árslok 1966 voru skuldir
borgansjóðs 301,9 millj .kr. í stað
232.1 millj. í ársbyrjun. Er aukn
ingin 69.8 millj. kr. Hins vegar
kemur á móti þessari skuldar-
aukningu lækkun geymdra fjár-
veitinga um 10.5 millj. kr.,
þannig að skuldaraukning á ár-
inu er raunverulega 59.3 millj.
kr.
Afborgunarlán hækka um 27.9
millj. Vega þar mest lán vegna
fasteignakaupa og erlend lán-
taka vegna byggingar Borgar-
sjúitorahússins. Lausastouldir
læitoka um 6,5 milflj. Stoulddr við
stiafnanir bongarinnar hæltóka um
21,3 millj. þaranig að in.neign Véla
miðstöðvar hækkar um 1.3 millj.
kr„ inneign Ráðhússjóðs eykst
um 13.7 millj. og inneign Stöðu-
mælasjóðs eykst um 0.2 millj.
f árslok myndaðist inneign Bygg
ingarsjóðs, kr. 7.7 millj. Húsa-
tryggingar og Lífeyrissjóður,
sem úður áttu inneign í borgar-
sjóði, komast nú í skuld við hann.
Skuldar Lífeyrissjóður borgar-
sjóði nú 0.1 millj. og Húsatrygg-
ingar skulda 4.9 millj.
Á móti skuldum við ýmsar
stofnanir borgarinnar samtals kr.
47.075 milij. kr. á borgarsjóður
inni hjá öðrum stofnunum borg-
arinnar kr. 102.159 millj. kr., og
hafa þær inneignir aukist á ár-
inu um 9.5 millj. kr.
Þá skal á það bent, að inn-
eignir borgarsjóðs hjá stofnunum
jukust um 9.5 millj. kr., þannig:
0,2 millj
4.8 —
10,5 —
0,1 -
3,1 —
4.9 —
0,9 — 24,5 millj.
3,8 —
6,5 —
5,7 — 15,0 —
9,5 mil'lj.
Framhald á bls. 21.