Morgunblaðið - 11.07.1967, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚLÍ 1967
í_______
Úitgefahdi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn og afgreiðsla:
Auglýsingar:
í lausasölu:
Áskriftargjald kr. 105.00
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá. Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Slmi IO-iIOO.
Aðalstræti 6. Sími 02-4-80.
7.00 eintakið.
á mánuði innanlands.
i
i
\
i
i
s
i
s
s
s
s
s
i
s
s
i
s
i
s
s
s
s
•**^í>
ÖFLUG ATVINNU-
UPPBYGING
H* efginieimkien.ni viðreisn ar-
tímabil&inis er hin miikdia
og öra uppbygging atvinnu-
llíflsihs, sem fyigdi sitrax í
'kjöltfarið, þegar höflt og höml-
ur höfðu verið afnumdar og
einstalkilinigum .gefið freflsi tftl
atíhafna.
Þjóðariaiuður íslendinga hef
Uir aulkizt á viðneisnartttmaibiíb-
iniu um n.ær 50% og eign ís-
lendinga í atvinnutækjutm
beldur meira hiutfalfllsiliega
eða ysfir 50 af hundraði. Þetta
eru óu möeillanliegar stað-
neyndir og þetta veiit ísflienizka
þjóðin, og þesis vegna vffl hún.
halda áflram þeirri sitetfnu,
sem mörkuð v.ar með við-
reisnarráðstöflunum 1960.
í uppbafi viðreisniartíma-
billsins var meginiáherzlia lögð
ó endurnýju.n fisikislkipafflioit-
ans, endia hafla afrekín orðið
mest á svdði isjávarútvegis, þar
isiem einkaiframtakið hefiur
Hyflt Grettistaki og igl'æsóflleguir
skipaflloti fulllikomn.ustu fiskii-
iskipa verafldiar er nú í eiigu ís-
lienzkra atihafnamanna.
Þótlt sjávarútivegurinn sé
mikilvægasti atvinnuvegur ís
lendinga, þá er hann jafn-
fhamt hfnn áhætitiusam'asiti.
Þar haifia ætíið sfcipzt á skiin
og .sikúrir. Engu að síður hafa
nú hundnuið hinna du'gmesltu
■athafnaimanna hætt fé síniu
og starflsfcröfltium tii að
tryggjla framþróun þessa mik
iflívægaslfca ativinnuvegar. Þar
ieir í flliesltum tiflÆeflll'um um að
ræða rnenn, sem aif eigin
rammllieik, atorfcu og útisjón-
ansemi hiafa brotizt áfriam til
bjiangálna og sumir til sæmi-
liegr.a eflna.
Auðviltað bafa þessir menn
huigsað sér að hagnast á at-
vinnurekstíri sínum og er ekki
nerna gotit eitt utm það að
segja, þótit vimstri memn virð-
ist alldrei geta Skilið þalð að
þjóðfélagið í heild 'auðgast, er
athaiflnamenn hafldia þannig á
málum sinum, að þeir sjáfltfir
hiafa af því mofckurn ávinn-
tinig.
Þeir sem hættia fé slínni í á-
hæbtusaman atvin nurekstur
eiga vissufliega skillið að hagn-
aslt velí, þegar vel igenguir. Það
er þjóðfélagfnu fyrir beztu, að
þeir sltandi vefl. að vígi ifljár-
hiagslega, þegar á móti hlees,
þvií að efllla dregst refcstur
þeirra saman, er verst gegnir.
En uppbyggiingin hetflur
efkfki einiungis orðið miikill í
sjlávarútvegi. Sömu sögu er
að segja af llaindbúnaði, iðn-
aði, samgöngum og raiuinar
fllfka verzlixn.
Rótit er það, að oflt hafa aít*
vinnufyrirtækin verið byggð
upp mieir af bjartsýni en af
því að trautstiur fjárhags-
gr unnur hafi .legið að baki og
nægilegt eigið fjármagn tiil
•að tryggja refcsturinn. Erifið-
lieifcar einkafyrirtækjianna
spretta oftast af því, að þeim
hefur ekki tekizt að hagnast
svo, að þau igeti byggt nýjar
framikvæmdir að veruflegu
leyti á eig.in fjármagnd. Þass
vegna heflur ætíð verið bar-
izt uim það fjármagn, sem til
var á llánamarikaði. Útlán
hafa llíka verið aulkin stór-
lega- ár frá ári og það svo að
stundum hetfur ýtt undir verð
hóllgulþróun.
Þegar fyrirtæfci eru í pen-
ingavandræðum, finnst auð-
vi’tað hverjum og einuim sem
hans hllutuir sé af llítiM, en hiJtt
skilija afllir menn, að álflit hlýti
að fara úr böndum, ef fj'ár
magn í umferð yrði stórflega
aúkdð og gjialdeyrisvarasjóði'r
þjóðarinnar gengju til þurrð-
ar. —
FJÁRHAGUR
SAMBANDSINS
Piamsóknanmenn halda uppi
* stöðugum árásum á rikis-
vaíMiið fyrir það, að það skuM1
ekfci stóraiufca peningaimagn í
umferð, og isérstaklega er þvá
hafldið fram, að „'atvinnuveg-
urnurn sé baldið í svelti11, eins
og komizt er að orði í rit-
stjórnargreinum Tímans.
Eiinkum balda Framisókruar-
flairngjarnir því flr.am, iað sam
Vinnuiféllögin sóun aflsfcipt um
fllániveitingar, og á laðafllflundi
'SÍS var rekstrarfjárskorti
fcennt um ertfiðflieifca fyrirtæfc-
ifsins, þótt hitt þeri að meta,
að florráðamenin Sambandsáns
surniir hverjir gerðu sér grein
flyrdr því, að erfiðflieifcar Sam-
bandsims væu þannig vaxniir,
að Aoruistumiennirmir yrðu að
HJta í ei|gin barm og giera rólt-
tœlkar ráðstafanir tifl að bæta
refcsturinn og skipuil'ag Sam-
bamdsins og baupfélaiganna.
Auðvitað er auðvelt að sflá
fram flulflýrðimgum eims og
þeirri, að rekstrartfjárstoortur
sfcapi ertfiðieika, en tifl þesis
að menn tafci mark á sflMkium
fluflfliyrðingum, er nauðsynlegt
að fyrir l'iggi upplýsingar um
það, hve milkið rekstrarfé þau
fyrirtæfltí. hiatfa, ®em sMkar
kvartanir bera tfram.
Samvinnuifléllögin efiiga að
vera opinn féJiagisska.puir, þar
sem glöggar uppl'ýstingar
Mggja flyrir um tfjárhag og
UTAN ÚR HEIMI
Loftvarnir í Hanoi. Menn úr heimavarnarliðinu skjóta á bandariskar flugvélar
Aðstoö kommúnista
við Norður-Vietnam
KÍNVERJAR hafa útvegað
Norður-Vietnammönnum
rúmlega 750.000 létt vopn,
og mikill hluti þeirra hefur
verið sendur til Suður-Viet
nam. Rússar hafa séð Norð
ur-Vietnammönnum fyrir
rúmlega 10.000 stórskota-
liðsvopnum, fallbyssum og
öðrum þungum vopnum.
Fyrstu þrjá mánuði ársins
nam það magn, sem losað
var úr sovézkum skipum í
Haiphong, 200.000 lestum.
Þettia (kemiur ifnaim í ytfiirlilti
®em AP-tfrátitiasitiotEaini hetfuir
igert uim aðJstoð Rússa o(g Kín-
v-erjia viið Norðiu.r-V ietnaim
saimlkivæimt opin'benuim hedm-
iidlur í Bandiairikj'uiniuim.. A0
Iþví er sérlfrióðíir imienn. í Bandia
rtkú'umu'mrikjíuniuim ibefllj'ai, giæitiu
NorðurlVieitn'aimimienn kioimizt
iaif án iað»tioðiair Rúlsoa eða Klím
verja og (haflidið isityrjiöflidinni'
lálfnaim, .en með irauin arainini
árantgrd.
Um 3 milljarðar síffan 1955
Bandaníslklir sérfræðinga>r
.teigtj'ai, iað h'ernaðiainaðisltioð
Rúisaa við Norðaxr-Vieltnaim
ihiaifi nuimilð uim 1,5 milliLjairð
'doilara Æraá 1955 til síð'Uisltiu
áriam'ótia, Hiernaðaæaðlstioð Kliln
verjia á satina tííma nam tiæip-
nim 200 miljión.um 'dloflfliaira.
Bfináhiagsaðlsitoð .allina kooram
ún,ils>tarífcj,a við Norðtinr-Viiet-
niam á sama itímia nam um
1,5 imilil'jiarð dloHlara. Um það
bifl. hielimingur toom írá
Moskiviu, 'tæpur helmingur frá
Kína olg 'Uim 10 af hiundraði
kom frá kommlúnisitaríkjlun-
'um í Austur-Bvrópu,
Stiyrj'öMin, í Vietnam tooislt-
ar nú Balndairikjiamenn um 25
miLláarða ddLLapa á ári.
Hafnbann mundi auka
erfiffleika
Að því er þandarískir siér-
fræðlinigair telja miundi hatfn-
balnn á Haipomg iaiuka efna-
hiagsierfiðleikia Norðiur-Viet-
nammanna 'til mifcilla irauna.
En bent ler á, alð Rússar; giætiu
nloitað ihatfnir í Suður-Kína í
stiaðinn og sent vaj-ning það-
an tiil Nonður-Vietmam araeð
Járnlbriaiultaírles'tium. Hráofllilu
maetfci senda til olíulhneinsuni-
anstiöðtva í Kína, og aðna. oflliiu
mætiti senda, tffl Norðiur-Viet-
nalm í jiárnbriaiuifcarelsitiuiira.
Þefcta álit byiggist á þeirri
ályflotlun, .að Kíruverjair miu/nfdiu
Leylfla sLíbar aðigerðir. Þótt
Rúissar og Kíniver'jair sóu
svarnir tfjanidrmenn', virðiast
Hínverijialr ekki sfciipta sér atf
voipnaisendinigum Rússa. ytfir
Ikiínversk’t land'tiill Norðiur-Vitet
niam.
Kfnverijiar sjá Norður-Viet-
namimönmum ifyr.ÍT' öflflium
þonra þeirma Létitiu. . vopna,
slkötiflæra og lafltivamalvopna,
®em þeir nOtia, og aiuk þess
sienda þeir þeirn nokkuir
þumg vopn og noíkkr.ar vöriu-
fLufcningatoiflriei'ðir. Rúisisiar isjá
Norðlu-r-Viietna.mmönnum fyr-
ir nær öLLu því 'eLdsneyfci, siem
þeir noba,, en þó senda Rúm-
enar einnig ndkk'Uirt maign..
Rúsisar sjá Norður-Viefcnam
mömnum einnig tfyrir araagn-
inu atf ratis.jiám þeirna', eflld-
fiaiugum, MIG-þotwm, þuintg-
uim vopnum oig bLuta vöru-
bilfreið.a þieirra,
Rúimlega 95% léttiu vopn-
anna, stórs.koitatiðsivopnan'n,a
og skdtifærianna benst *til Norð
ur-Vietniam í járnbraiuiba.rlie6t
um, og því er Norðtii'r-Viet-
naimimönnuim líflsinaiuðlsyralegt
að seim minnstar tnuflanir
verðli á jlárnbraiuta.nsaimgiönig-
um við Kíma, Tvær járm-
brauta'rlínur Liggjla tfrá Hanoi
tifll Kiína.
90% eldneytis meff skipum
Uim 90% allra éldneytiis-
bingð.a Norðiur-Vietnammanna
benast sjóieiðina. ALLar vönu-
flLuitiningatoiiflreiða'r, sem nauð
syinlegar eru tiil að fflyitjia
þunig vopn til Suðlur-Vietmam,
beraist eininig til Nonðiur-Viiet-
nam með skipum.
Biandarfefcum ifliuigvélum
stiafar nú isSfleiMit iauikin hætta
af loflfcvairnabyissium Norðlur-
Vietnaimiman n.a.
Kímvarjar baifa sen.t Norð-
ur-Vietnamimiönmium númlega
5.000 LofltivarnabysiS'Ur en Rúiss
ar 2.000. Kínverjiar s.já að
mestiu leytii ram þjáiflun Norð-
ur-Vietnammanraa í m'eðlflerð
þessiara vapma, og er tiaiLið að
þessi þjláLflun flari flram í No.rð
ur-Viietnam.
Ekki er vifcaið hivað Rúissaæ
haifla serat margar ioflbvamia.-
éldlflaiugar til Norðlur-VLet-
niam, en að minmeita kosifci
3.090 Ihéflur verið beitlt til
þesisai. í Biaindamílkjumuim er
sagt, að Rúisaar ihiafi útivagað
Norðiur-Vietnaimimönnum um
FramíhaM á Ms. 5
rékstuir. Þöss vegna ærtltl ékiki
a'ð veira tM of mifciMBi mæflat að
fiá upprtiýsinigar um það, hive
milkið rekstrarfé s'aimivininiufé-
Laganna sé í h'eillid, en þ.að
sfciplt'ir geýsilháum upphæð-
um, bæði í l.ánsfé úr bönkum
og eitas það mMa Ajármaign,
siem isamviinnjufól'ögfin hatfa í
innfllánisdeilMunjum, tfjláirmagn
sle'm allmenimugur á en fétllöigim
hatfa till reksitrar siíns.
Þegar þesstar uppfl'ýsiinigiar
liiggja fyrir, geta mienn metið
það, hivorit þær fuJMyrðingiar
eiigi við irök ,að stfýðjasit, að
saimrvinmiuiféliögiin séu aiflslkipit
um Mnsfé eða efcki.
EKKI HÆTTA
iegar unidirhúninigur var hatf
in.n iað hýgginigu Itíisilligúr-
verlfcsmiðj.u við Mývatn,
behtu miargir á nauðsyn þess
•að húa 'þanmiig um hnútana,
að dýrafflifi og nátltúrutfegurð
yrði ekfki spiilfflt. Sumir töMiu
jiatfnrvel) ®Mka hættu á Aerðum,
að ekfci hæri að byggja þétta
'atýininiutfyrdrtælki, og vissiu-
fflega hefði það sjóniarmiið átt
rétt á sór, ef raumverulieg og
rniilkM hætta heflðfi, vterið á
tferðuim
Einis og MorgunbKaðið
skýrði frá sl. sunn'Udag, haf a
Stjórnenidur kísil'gúrverk-
sraiðlsmiðjuninar lagt ,siig mjög
fnaim um að haga öMiuim fram-
kvæmdium þannig, að ekíki
yrði t'ill lýta eða skemtmda og
verður ekki betur séð en að
þianndig hafi til tekizt, að eng-
in hastíta sé á ferðuim.
Þetta ber að meta og þ.afcka
og mættu fl'eiri, sem fyrir
framfcvæmdium standia, hafa
ved1 hiuigtfiasrt, að þeim sé ha'gað
svo að lefcki isé tiil lýta, en, því
mi'ður hefur trassaskapur
okkar ís'ltendiiniga otft verið
býsna mifcilE.